بخشی از مقاله
چکیده
تقاضاي کالاهاي پلاستیکی در جهان طی چهل سال گذشته رو به افزایش بوده است. بـه دلیـل زیسـت تجزیه ناپذیر بودن پلاستیک ها، تجزیه آنها در طبیعت مشکل بوده و بازیافت آنها اجتناب ناپذیر است.
تصفیه مناسب پسماندهاي پلاستیکی یکی از مسایل اساسی در مدیریت پسماند بوذه و داراي اهمیـت-
هاي انرژیکی، محیط زیستی و سیاسی میباشد. روشهاي مدیریت و بازیافت پسماندهاي پلاستیکی در هر کشور با توجه به نیازهاي اقتصادي و میزان تولید و ترکیب پسماند متفاوت است. به عنوان مثـال در یک کشور ممکن است سوزاندن پلاستیک و تولید برق مقرون به صرفه باشد و در کشور دیگري بازیافت پلاستیک و استفاده مجدد از آن با توجه به اقتصاد آن کشور میتواند بهینه باشد.
کشورهاي چین، هند و ژاپن به دلیل داشتن جمعیت بالا و مصرف زیاد انواع پلاستیکها و نیز تحقیق و توسعه در بازیافت آنها به عنوان کشورهاي مورد مطالعه منظور شدند. در این تحقیـق ابتـدا بـه بررسـی مدیریت پسماند در کشورهاي چین، هند و ژاپن و روشهاي بازیافت و پیرولیز پلاسـتیک هـا پرداختـه میشود و سپس سه طرح نیمه صنعتی و صنعتی پیرولیز در این کشورها مورد مطالعه قرار میگیرد.
کلمات کلیدي
مدیریت پسماند، بازیافت پلاستیک، پیرولیز
مقدمه
باتوجه به افزایش جمعیت، تقاضاي کالاهاي پلاستیکی همواره رو به افزایش بوده است. به دلیل زیست تجزیه ناپذیر بودن پلاستیک ها، آنها نمیتوانند به آسانی به چرخهي طبیعی کربنی بازگردند. بدین دلیل چرخهي زندگی مواد پلاستیکی در مکان هاي دفع تمام میشود. چندین روش دفع براي پسماندهاي پلاستیکی شهري و صنعتی وجود دارد.لندفیل، سوزاندن (بازیابی انرژي) بازیافت مواد اصلی (بازیافت محصولات مشابه یا بازیافت مونومر) و بازیافت شیمیایی.تصفیه مناسب پسماندهاي پلاستیکی یکی از سوالات کلیدي مدیریت پسماند و از موارد مهم براي جنبه هاي انرژیکی محیط زیستی و سیاسی میباشد. در بسیاري از جوامع توسعه یافته، پسماندهاي آلی خانگی مثل کیسههاي پلاستیکی در لندفیل به طور بهداشتی دفن میشوند و یا سوزانده میشوند.[1]
روشهاي مدیریت پسماندهاي پلاستیکی به دلایل مختلفی در کشورهاي گوناگون متفاوت است. هر کشور با توجه به نیازهاي اقتصادي خود و نیز میزان تولید پسماند و ترکیب آن میتواند روش ها و قوانین متفاوتی براي بازیافت آن داشته باشد. مثلا در یک کشور ممکن است سوزاندن پلاستیک و تولید برق مقرون به صرفه باشد و در کشور دیگري ممکن است بازیافت پلاستیک و استفاده مجدد از آن با توجه به اقتصاد آن کشور بهینه باشد.
تحقیقات انجام شده نشان میدهد که تولید پلاستیک در مقیاس جهانی از سال 1950 هر ساله 10% بیشتر شده است و کل تولیدات جهانی پلاستیک از 1/3 میلیون تن در سال 1950 به 245 میلیون تن در سال 2006
رسیده است. بیشترین پتانسیل رشد مصرف پلاستیک متعلق به کشورهاي در حال توسعه در اروپاي شرقی و آسیا است که سرانه مصرف آنها حدود 20 کیلوگرم در سال به ازاي هر نفر است. نرخ رشد چشمگیر مصرف در این کشورها در مقایسه با کشورهاي اروپاي غربی و آمریکا همچنان ناچیز است، به عنوان مثال، در سال 2000 بیشترین مصرف
پلاستیک در جهان متعلق به آمریکا با رقمی معادل 27/3 میلیون تن (از 170 میلیون تن مصرف جهانی) بوده است و انتظار میرود این رقم تا 39 میلیون تن در سال 2010 افزایش یابد.[3,7]
.1.1 مدیریت پسماند در چین
توسعه اقتصادي موجب شده است تا پسماندهاي جامد با نرخ فزاینده و با سرعت زیاد در چین تولید شوند. مقدار کل پسماند جمع آوري شده در چین از زباله هاي شهري، صنعتی و زباله هاي خطرناك در سال 2002 به
ترتیب 136/5 میلیون تن، 945 میلیون تن و 10 میلیون تن بوده است. حدود 651 مرکز دفع پسماند در چین وجود دارند که 528 عدد از آنها سایت هاي دفن پسماند، 78 عدد تجهیزات کمپوست و 45 عدد ماشین آلات کوره می باشند. بیشترین جز تشکیل دهنده پسماندهاي صنعتی را کلوخههاي معدنی تشکیل می دهند. استخراج زغال سنگ و فرایندهاي صنعتی وابسته آن، بیشترین زباله هاي صنعتی را در این بخش تولید میکنند که حدود %16 از مجموع کل پسماندها میباشد. بیست بخش صنعتی چین 40% از کل پسماندهاي خطرناك را تولید میکنند که 57/8 درصد کل این پسماندها شامل5 شاخه ي پسماندهاي قلیایی، اسیدي، مسی و پسماندهاي غیر زیستی فلوئور و سیانید می-
باشند. چالش پیش روي مدیریت پسماندهاي جامد چین در حال حاضر شامل کاهش مقادیر تولیدي زباله ها از منبع،
ارتقا بازیافت پسماندهاي جامد، توسعه مراحل دفع و اصلاح سیستم هاي مدیریت پسماند جامد میباشند.[3]
از طرف دیگر، رشد اقتصادي سریع چین موجب شده تا این کشور به عنوان بزرگترین واردکننده پسماند در سراسر دنیا شناخته شود. هزینه پایین تولید مواد اولیه از بازیافت پسماند در شرایطی که نیاز به منابع براي تولید در چین به شکل روز افزونی بیشتر میشود، عمده ترین دلیل واردات پسماند چه از راههاي قانونی و چه از راههاي غیر قانونی در چین است. براي مثل چین دومین کشور تولید کننده محصولات پلاستیکی در جهان است که مواد اولیه داخلی پاسخگوي نیاز تولید در این کشورنیست. عمده پسماندي که چین وارد میکند شامل بازیافت پلاستیک، کاغذ، آلومینیوم، آهن و مس میباشد. اما این مسئله مشکلات عدیدهاي را در حوزه آلودگی محیط زیست براي این کشور بوجود آورده که از جمله آن می توان به ورود پسماندهاي خطرناك غیرقابل بازیافت از کشورهاي دیگر اشاره کرد. به همین روي قوانین متعددي براي واردات وضع شده است که همکاري چین و کشورهاي صادرکننده میتواند منافعی را براي هر دو طرف دربرداشته باشد.[7]
