بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: کمبود شیر مادر یکی از مشکلاتی است که باعث کاهش وزن نوزاد وایجاد مخـاطراتی بـراي سـلامتی وي مـی گـردد، ایـنمطالعه اثر Domperidone را در افزایش شیر مادر بررسی می کند.
مواد و روش کار : در این کار آزمایی بالینی درفاصله زمانی سالهاي1381-83،48مادر مراجعه کننده به درمانگاههاي بهداشتی شهرستانیزد که رشد فرزندانشان به علت کم بودن شیر مادر زیر منحنی رشد بود بطور راندوم به دو گروه تقسیم شدند. میزان شیر روزانه آنهـا بـه وسـیله دوشیدن محاسبه شد. گروه مورد به مدت 14 روز، روزانه10) 30mg میلی گرم سـه بـار در روز ) Domperidone بطـور خـوراکی و گـروه شاهد به مدت 14 روز دارونما (سه باردر روز، مشابه داروي اصلی ) دریافت کردند. در هر دوگروه محاسبه میـزان شـیرمادر روز قبـل از شـروع مطالعه، روز 7 و روز 14 انجام گرفت. همچنین پرولاکتین سـرم مـادران روز قبـل از شـروع درمـان و روز 14 انـدازه گیـري شـد. میـزان شـیر و پرولاکتین سرم یک هفته بعد از پایان درمان نیز اندازه گیري و با هم مقایسه گردید. نتایج بررسی بانرم افزار SPSS و با آزمـون هـاي squareChi و T student test محاسبه شد و P<0/05 اختلاف معنی دار تلقی شد.
یافته ها: هر دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک یکسان بودند.در گروهDomperidoneافزایش شیر مادر در روز هفتم،48/5
میلی لیتر و درگروه شاهد8 میلی لیتر بود 0(P=0/008)همچنین پرولاکتین سرم در گروه Domperidone در روز چهاردهم، ng/ml
116/4 و در گروه شاهد،4ng/ml افزایش داشت.((P=0/001
نتیجهگیري: Domperidoneمی تواند در افزایش تولید شیر مادران و افزایش پرولاکتین سرم موثر باشد. (مجله طبیب شرق، دوره 9،
شماره 4، زمستان 86، ص 247 تا (254
کلیدواژه ها: شیر مادر، پرولاکتین سرم،Domperidone
مقدمه
شیر مادر بهترین ماده غذایی کودك بخصوص در 6 ماه اول شده خود به نوزادشان بدهند افـزایش شـیر اهمیـت بیـشتري پیـدا
زندگی است.((1 امروزه از نظر علم پزشکی مزیتهاي بیشتر آن بـر می کند(7و(5 متاسفانه تعدادي از مادران دچار کاهش حجم شـیر
شیر مصنوعی به اثبات رسیده است.(2و(3 تغذیه با شـیرمادر عـلاوه شده و شیردهی نوزادانشان بدین دلیل با اشکال روبـرو مـی شـود
بر اثرات روانـی از نظـر رشـد مغـزي و هوشـی کـودك در دراز بنابراین مطالعات و تحقیقات بـسیاري بـا روشـها و مـواد مختلـف
مدت نیز مفید است.(2و(4 این مسایل در نوزادان نـارس و نـوزادان دارویی و غذایی صورت گرفته تـا میـزان تولیـد شـیر را در زنـان
کم وزن اهمیت بیشتري دارد.((2-5 هر گاه شیردهی مستقیم امکان شیرده افزایش دهند.(8و(9 از میـان داروهـایی کـه باعـث افـزایش
پذیر نباشد مثل مادرانی که کارمندهستند و باید از شـیر دوشـیده شیر مادر می شوند متوکلوپرامید که یـک آنتاگونیـست مرکـزي
آدرس نویسنده مسئول: یزد، بیمارستان آمورشی شهید صدوقی 247 Email: sekhavat@ssu.ac.ir
دوپامین است تا به حال استفاده بیشتري داشـته اسـت.(10و(8 ولـی این نگرانی وجود دارد که داروي مصرف شده از طریـق ترشـح در شیر بر نوزادان تاثیر داشـته باشـد ؛ 8)و( 11 از طرفـی بامـصرف زیــاد متوکلوپرامیــد، بــراي مــادر عــوارض دارویــی از جملــه اختلالات اکستراپیرامیدال بوجود آید. 12)و(11
Domperidone یک داروي آنتاگونیـست دوپـامین اسـت کــه از طریــق محیطــی اثــر کــرده و اولــین بــار جهــت بیماریهــاي دستگاه گوارش استفاده شده اسـت. از سـد خـونی مغـزي عبـور نمی کنـد و عـوارض اکـستراپیدامیدال کمتـري از متوکلوپرامیـد دارد. افزایش پرولاکتین سرم و گالاکتوره از عوارض ایـن دارو اســت، کــه ایــن موضــوع باعــث انجــام مطالعــاتی شــد و بعــدها تحقیقات نشان داد که دارو علاوه بر درمان بیماري هاي دسـتگاه گوارش می تواند در تسریع تولیـد شـیر و افـزایش شـیر در زنـان شـیرده نیـز مـوثر باشـد.(13-18وKnoppert(8 گـزارش کـرد کـه Domperidone باعــث افــزایش ترشــح شــیر در مــادران داراي نوزاد نارس که مجبور به دوشیدن شیر جهت تغذیـه نـوزاد خـود بودند شده است.((17
Domperidone به صورت خوراکی مـورد اسـتفاده قـرار می گیرد و از راه خوراکی بطور کامل و سریع (%93) جذب مـی شود بطوري که بیشترین اثر آن نیم سـاعت بعـد از خـوردن دارو است. (15) بر همین اساس ( تاثیر در افزایش شیر و مقبولیت و کم عارضه بودن ) و نظر به اهمیت تغذیه شیرخواران با شیر مـادر در
6 مــــاه اول زنــــدگی تحقیقــــی صــــورت گرفــــت تــــا اثــــر Domperidone خوراکی بر افـزایش تولیـد شـیر مـادر بررسـی شود. از طرفی میزان افزایش پرولاکتین خون مادر نیـز بـا داروي Domperidone سنجیده شود.