بخشی از مقاله

چکیده:

عصر جدید را عصر اطلاعات وعده ای نیز عصر تکنولوژی می نامند عصری که درآن همه چیز ، درحال تغییر ونو شدن است .سرعت تغییرات دراین عصر به حدی است که حتی نمی توان امروز ودیروز خودرا با هم دریک قاب تصویر قرارداد ودربازی پیداکردن تفاوت ها ، قطعا می توان ده ها تفاوت را یافت . و شهرها به عنوان مرکز و خاستگاه تعاملات اجتماعی ، اقتصادی ،سیاسی وفرهنگی دراین عصر، درمرکز این تحولات قرارخواهند داشت وانسان به عنوان موجودی که همه چیز را درراه آسایش خود می سازد وبه کارمیگیرد دراین خاستگاه تعاملات یعنی شهرها ، ودربستر عصر تغییرات ودگرگونی ها باچالش های فراوانی روبرو خواهد شد. و تکنولوژی که مسبب این تغییرات است خود به مدد آمده است تاهمه چیز را در جهت آسایش ورفاه انسان ها درزندگی فردی وشهر نشینی به کار بندد . ارتباطات راه دور درچند ثانیه محقق شده است ، خریدتمام وسایل ومایحتاج زندگی درچند ثانیه محقق میشود ، شهر هابه دهکده های الکترونیک تبدیل شده وهزاران هزار اتفاقی که می تواندازاین هم که هست بیشتر وبیشتر شود اکنون رخ میدهد .

مقاله حاضر ضمن بررسی رویکردها والزامات دستیابی به شهری با مختصات متناسب با این دوران و با قابلیت های شهری هوشمند درصدد است که مرکز هماهنگی این تحولات را شناسایی ومعرفی نماید واز دیدگاه نگارنده فراهم آوردن این فرصت برای توسعه و گسترش این مرکز که دارای ویژگی های خاصی خواهد بود , می تواند مسیرحرکت در رسیدن به آسایش ورفاه شهروندان را درشهری به مختصات عصر اطلاعات فراهم سازد .

واژه های کلیدی : شهر هو شمند ،پورتال های شهری، شهرداری الکترونیک

رئیس گروه برنامه ریزی وفناوری اطلاعات معاونت اداری مالی شهرداری مشهد 1


1

مقدمه :

عصر جدید را عصر اطلاعات می نامند عصری که همه چیز درآن درحال تغییر ونو شدن است .سرعت تغییرات دراین عصر به حدی است که حتی نمی توان امروز ودیروز خودرا با هم دریک قاب تصویر قرارداد ودربازی پیداکردن تفاوت ها ، ده ها تفاوت نیافت .کما اینکه به تناسب همین سرعت تغییرات ، مجددا نیاز به تعریف واژه ها ومفاهیم مختلفی جهت ایجاد فضای ارتباط وتعامل بین افراد هستیم . دربین این واژگان شاید کلمه ای که درمجموعه پرکاربردترین و پر اهمیت ترین کلمات می گنجد عنوان شهر است که باید ب ه صورت ویژه به آن نگریسته شود و در

دوره های زمانی نزدیک به هم مورد باز تعریف قرار گیرد.

این موضوع از این بابت مورد تاکید است که این تحولات و این جدید شدن در بیشترین مکانی که که تاثیر گذاراست همین جاست . جایی که آنرا شهر می نامند وبه نوعی آنرا موجودی زنده برمیشمارند. شهری که زنده ، پویا ومتحول درچرخه زمان وبربستر مکان ، متشکل از اجزاء فیزیکی وانسانی درروابط پیچیده میان آنها و متبلور نقش واندیشه والای انسان ،متاثر از عوامل وشرایط اجتماعی ، اقتصادی ،سیاسی ، فرهنگی وجغرافیایی(کیانی .اکبر- ( 1390

با تغییر زندگی غارنشینی و اسکان انسان ها درکنار هم ، مزایای این کنارهم بودن واین اجتماع انسانی در یک مکان واحد بیش از پیش برهمگان مشخص شد .زیرا که انسان ها دریافته بودند کنارهم بودن ثمرات فراوانی برای آنها دارد یعنی همه از وجود یکدیگر به نحو شایسته ای بهره مند میشوند . واین یعنی وجود یک نعمت و یک آورده مشترک برای همه .

هابرماس2F1 از این موضوع به خیر مشترک یاد میکند ازنظراو هدف اصلی شکل گیری حوزه عمومی این است که میان شهروندان درباره خیرمشترک بحث های انتقادی عقلانی صورت گیرد واین امر به صورت بندی یا تدوین سلسله اقداماتی منتهی شود که درجهت منافع عمومی عمل میکند . اساس حوزه عمومی ،گفتگوی عقلانی وانتقادی است وعموم مردم از طریق گفتگو و تعامل بایکدیگر آنرا تشکیل میدهند وبه تبع آن افکار عمومی شکل میگیرد. (عبداللهیان . حمید (1386 –

این خیر مشترک موضوع مهمی است که می تواند تحول آفرین درعرصه شهر و مدیریت آن به حساب آید . ونکته مهمی که هابرماس آنرا به درستی برمی شمارد اساس حوزه عمومی یعنی گفتگوی عقلانی وانتقادی است که نیازمند مدیریت ویژه ای نیز خواهد داشت . که این خیر مشترک سرآغاز دنیای جدید درعصر اطلاعات است .

اما دردنیای عصر اطلاعات شهر ها تعریف دیگری یافته اند . درحالیکه شاهد آن هستیم که روز به روز بر وسعت شهرها افزوده شده و مهاجرت به شهرها افزایش می یابد اما به نظر این افزایش وسعت بیشتر شبیه تخیلی است در ذهن پسرکی نوجوان و بااستعداد که فقط در دنیای پازل های خود آن را می سازد وممکن است دردنیای واقع خود به آن دست نیابد زیرا که تکنولوژی همه چیز را برهم ریخته است .

جان گلد معتقد است (( تحت این شرایط ، با نوعی دشمنی روزافزون با ابرشهرها محتملا جامعه شهری متمرکز امروزی، متلاشی شده وجوامع کوچک تر قدیمی دوباره رونق بگیرند. دراین جوامع کوچک تر ،مردم درمناطق با جلوه های طبیعی بیشتر درخارج شهر زندگی می کنند ، درحالی که ارتباط نزدیک خودرا با محیط کار وزندگی شهری نیز حفظ میکنند(بهزاد فر.مصطفی ( 1382- و قطعا این حفظ ارتباط دربین این افراد درفضاهای جدید ایجاد شده همچون دنیای مجازی محتمل خواهد بود .

بتی32F دراین باره میگوید: درطی 50 سال همه چیزهای اطراف مابه یک نوع کامپیوتر تبدیل شده وراه هایی که ما به آنها دسترسی پیدا میکنیم از طریق نرم افزارخواهد بود . دراواسط قرن 21 ماشین ها، ساختمان ها وکل شهرها به مثابه کامپیوترهایی عمل خواهند کرد . اینها همه روی فرم وکاربری محیط ما و راه هایی که برای فهم آنها به کار می بریم تاثیرمیگذارند. (بهزاد فر.مصطفی ( 1382- درنهایت آن چیز که درعصر اطلاعات


2 Habermas 3 Batty

2

و ارتباطات شکل خواهد گرفت شهرهایی مجازی به موازات شهرهای واقعی است که مبتنی بر تغییرات تکنولوژیکی بوده واساس آن برپایه اطلاعات خواهد بود. دراین باره باید گفت درحقیقت شهر مجازی شهری است که تمام ظرفیت های آن امکان تبدیل به فرآیند اطلاعاتی را دارا باشد وبتواند به فضای مجازی منتقل کند ( قیسوندی . حمید (1390 –

شهر هوشمندP4P3F چیست ؟

درابتدا باید گفت منظور از شهرتنها یک مکان نیست وبه یقیین وقتی از شهر صحبت به میان می آید یک فضای زیستی مد نظر است ( قیسوندی . حمید (1390 – یک جامعه شهری ترکیبی است از مردم ومحیطی مرکب از سازمان ها ،ادارات ومراکز خدماتی که به طور مداوم ومستمر بایکدیگر درحال تعامل هستند . درکلان شهرها حجم این تعاملات چنان زیاد است که میزان کارایی آنها تاثیر چشم گیری درکیفیت زندگی روزمره مردم دارد لذا با توجه به قابلیت های ذکرشده در مورد فناوری اطلاعات ، به نظر میرسد به کمک این فناوری بتوان گام های مثبت زیادی درجهت دست یافتن به اهداف وچشم انداز های یک جامعه شهری برداشت (شیخ کاظم .محمدرضا-(1386

دراین باره نیز میشل54F اعتقاد دارد که شهر مجازی پایتخت قرن 21 خواهد بود این شهر به جای اینکه توسط سنگ وسیمان بنا شود ، دارای مکان هایی است که توسط نرم افزار ساخته می شوند وبه جای استفاده از درها وخیابان ها ، ازارتباطات منطقی استفاده میشود ( قیسوندی . حمید

(1390 – درحقیقت شهرهای هوشمند ازاین حیث که عده ای را دریک مکان تجمیع می نمایند فلسفه ایجاد شهرها را تداعی میکنند ولی از این حیث که واقعا فضای فیزیکی را با سنگ وچوب وسیمان اشغال نمایند با فضای شهرها در تقابل است .

اصطلاح شهر الکترونیک نخستین بار در سال 1994 ودرکنفرانس شهر دیجیتال اروپا بکار گرفته شد . مفاهیمی همچون دولت الکترونیک ، شهر هوشمند ازاین موضوع به وجود آمد وگسترش یافت . شهر الکترونیک یا شهر هوشمند بیشتر به مفهوم ارائه خدمات الکترونیک درحوزه یک شهر می پردازد و شهرهوشمند همان شهری است که اداره امور شهروندان شامل خدمات وسرویس های دولتی وسازمان های بخش خصوصی به صورت برخط وبه طور شبانه روزی ، درهفت روز هفته باکیفیت وضریب ایمنی بالا بااستفاده از ابزار فن آوری اطلاعات وارتباطات وکاربردهای آن انجام میشود. به این ترتیب ، دیگر نیازی به حرکت فیزیکی شهروندان برای دسترسی به خدمات دولت ونهادهای خصوصی نیست ( قیسوندی . حمید (1390 –

اصولا شهرهوشمند سرزمینی است با ویژگی های زیر:

- فعالیت های متمرکز بردانش ( دانش توسعه یافته )
- مشارکت های اجتماعی درفعالیت های روزمره که با استفاده از دانش کاربرد آن به روزمیشود

- زیرساخت های ارتباطی توسعه یافته ، فضاهای دیجیتالی وابزارهای مدیریتی دانش محور و مبتنی برخلاقیت
- توانایی ذاتی به منظور به کارگیری خلاقیت ومدیریت درمورد مسائلی که برای اولین بار مطرح میشوند.

ازاین رو می توان گفت مفهوم شهر هوشمند برساختاری دلالت دارد که فناوری اطلاعات از راه دور به آن حیات می بخشد و دراین شهر ارتباطات حقیقی وواقعی عمدتا مجازی می شوند. اجرای طرح شهرهوشمند به این معناست که تمام خدمات مورد نیاز ساکنان از طریق شبکه های اطلاع رسانی تامین شود( قیسوندی . حمید (1390 –

مزایا واهداف شهرهوشمند :

4 Smart City 5 Mitchell

3

اجرای طرح های شهرهوشمند که به صورت نمونه از سال 1996 درکشورهای اروپایی اغاز وبه امریکا نیز بعدا کشیده شد به این معناست که تمام خدمات مورد نیاز ساکنان از طریق شبکه های اطلاع رسانی تامین شود( قیسوندی . حمید (1390 – دراینجا شهر الکترونیک با رویکرد دولت های محلی مورد مداقه قرار گرفته است . زیرا به نظر میرسد اساس رضایت از حکومت ها که همان رضایت شهروندان است از حکومت های محلی شکل می گیرد .

طبق مطالعه ای که توسط یک گروه تحقیقاتی انجام شد ، شهروندان ترجیح می دهند که از طریق درگاه هایمحلّی به اطلاعات دسترسی پیداکنند زیرا آنها با خدمات ارائه شده توسط دولتمحلّی مانوس ترند. واین بیانگر انس بیشتر مردم با شهرالکترونیک است تا دولت الکترونیک

.شهروندان می باید بتوانند به خدمات دولتی استانی یا ملی از طریق درگاه محلی دسترسی پیدا کنند ، زیرا سیستمهایمحلّی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به سیستمهای سطوح بالاترملّی و استانی متصل می باشند. ( قیسوندی . حمید (1390 – مزایای فراوانی که درابعاد مختلف می گنجد جهت شهر الکترونیک بیان گردیده است . این مزیت ها باعث می شوند که ضرورت ایجاد شهر الکترونیک بیشتر آشکار گردد :

- فراهم آوردن خدمات اینترنت با کیفیت وسرعت بالا برای شهروندان
- فراهم آوردن کانال های آموزشی متفاوت ومحیط آموزشی مادام العمر

- بهبود کیفیت زندگی مردم وارائه خدمات یک مرحله ای به شهروندان

- تقویت رقابت تجاری شهر وایجاد فرصت های تجاری بیشتر توسط تجارت الکترونیک

- ارتباط بهتر سازمان ها وارگان های مختلف شهری

- افزایش مشارکت مردم در اداره شهر ، صرفه جویی در وقت وهزینه شهروندان

- کاهش چشمگیر سفرهای درون شهری وبین شهری ، کاهش آلودگی های صوتی ،هوا وکاهش مصرف سوخت

- کاهش فساد اداری ، کاهش هزینه های دولتی وبالارفتن کارایی کارمندان وسازمان ها

- امکان استفاده یکسان از خدمات دولتی وکاهش محرومیت مناطق دور افتاده به دلیل عدم دسترسی به مرکز در شرایط فعلی

- افزایش سطح رضایت شهروندان

- افزایش کارآیی وعملکرد شهرداری ها وکاهش میزان مراجعات فیزیکی یا حضوری

- اخذ ،بازاریابی وتحلیل داده ها واطلاعات سیستم شهر الکترونیکی برای پیشبرد اهداف چند منظوره
- پاسخگویی وعکس العمل سریع ودقیق درشرایط بحرانی واضطراری (کیانی .اکبر- ( 1390

ازدیگر مزیت های ایجاد این شهر نیز می توان به مواردی همچون کاهش هزینه ، افزایش درآمد، افزایش کیفیت خدمات ،کاهش زمان دسترسی به خدمات ، بالا بردن میزان دسترسی به خدمات ، کاهش میزان آلودگی هوا وترافیک، شفاف کردن اطلاعات ومراحل انجام خدمات و قوانین وجلوگیری از اعمال سلیقه کارکنان ( قیسوندی . حمید (1390 –

اما بایدتوجه داشت که کارت هوشمند ، بانکداری الکترونیکی ،آموزش الکترونیک ، سلامت الکترونیک ، تجارت الکترونیک ، دولت الکترونیک و.... واژه هایی هستند پرتم تراق که بارها وبارها به گوش رسیده است که درحقیقت سنگ بناهای ایجادیک شهر دردنیای جدید خواهند بود وقطعا هریک از این ها به تنهایی نخواهد توانست قابلیت های مورد انتظار شهر الکترونیک را برای شهروندان به ارمغان آورد.

شهرداری الکترونیک :

شهرداری درشهر الکترونیک که به شهرداری الکترونیک شناخته می شود درحقیقت سازمانی است که با بهره گیری از فناوری اطلاعات ، خدمات خودرا در حوزه مسئولیتی وظایف شهرداری ، به صورت آسان، سریع ،قابل دسترسی وایمن به شهروندان ارائه میدهد . این خدمات به صورت شبانه روزی وبیشتراز طریق شبکه جهانی اینترنت ارائه میشود . ودرحقیقت وظایف تامین وبروز رسانی اطلاعات ، ارائه خدمات برخط و Online تبادل اطلاعات اجتماعی برعهده شهرداری درقرار گرفته است .

4

باتوجه به آنچه پیش از این درزمینه ایجاد دولت الکترونیک ورابطه آن با رضایت شهروندان درشهرها بیان شد باید گفت ایجاد شهرهای هوشمند یکی از مهمترین اهداف فن آوری اطلاعات است که شهرداری ها نقش عمده ای درتحقق آن دا رند. با این نگاه ودیدگاه ، شهر الکترونیک را
می توان اینگونه تعریف نمود :

ارائه دسترسی الکترونیکی شهروندان به شهرداری واماکن مختلف شهری به صورت شبانه روزی وهفت روز هفته به شیوه ای ثابت ، قابل اطمینان ، امن ومحرمانه تعریف شهر الکترونیک را شرح میدهد( قیسوندی . حمید (1390 –

این شهر دارای چهار رکن اصلی شامل زندگی الکترونیک ، سازمان الکترونیک ، دولت الکترونیک زیرساخت الکترونیک می باشد ( هادیلی. بهمن ،(1389 در ایجاد شهرالکترونیک باید گفت که شهرداری الکترونیک به عنوان متولی اصلی این تبادلات اجتماعی شناخته میشود . که باید درابتدای کار وسیله ارتباطی لازم را فراهم آورد . این زیرساخت ارتباطی که همان زیرساخت های مخابراتی همچون اینترنت ، اینترانت ، فیبرنوری و ... می باشد می بایست دربین تمام ادارات ومجموعه های خدماتی در کنار شهروندان فراهم شود . وقتی سخن از ارائه خدمات برخط 24 ساعته در 7 روز هفته به میان می آید ضروری است این زیرساخت ها با ضریب نفوذ بالا ودرابعاد مختلف شهر الکترونیک گسترش یابد .

قطعا در تبادلات اجتماعی نیازمند رسیدن به یک درک مشترک وزبان مشترک هستیم که طرفین این ارتباط اگر بخواهند با یکدیگر ارتباط موثری داشته باشند ضروری است از این زبان مشترک وازاین چارچوب قوانین مشترک پیروی نمایند . داشتن قوانین بهره مندی از خدمات الکترونیک و دستورالعمل های لازم هم برای شهروندان وهم برای ارائه دهندگان خدمات دارای اهمیت ویژه ای می باشد زیرا هم خدمات دهندگان می دانند خدمات خود را چگونه ودرچه قالبی ارائه نمایند وهم شهروندان میتوانند بایکسری آموزش های محدود انواع خدمات خودرا دریافت نمایند .

این موضوع ارتباطی ، باعث خواهد شد که شهرداری ها قبل از هر اقدامی در این فرایند ارتباطی که از یک سو مجموعه شهری واز سوی دیگر شهروندان می باشند به یک تفاهم لازم در زمینه خط ارتباطی وزبان مشترک دست یابد فلذا آموزش های لازم وفرهنگ سازی مناسب جهت همراهی شهروندان در این پروسه ارتباطی از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود .

وقطعا تمام این پروسه در چارچوب و مقوله ای تحت عنوان نرم افزارهای ارائه خدمات ویا بسترهای فضای مجازی محقق می گردد. از آنچه تاکنون گفته شد می توان زیرساخت های شهر الکترونیک را درچهار مورد زیرخلاصه نمود :
- زیرساخت مخابراتی
- زیرساخت حقوقی

- زیرساخت فرهنگی
- زیرساخت نرم افزاری (کیانی .اکبر- ( 1390

درزمینه شناسایی این چارچوب و قالب ارائه خدمات باید گفت این قالب همان وب سایت ارائه خدمت می باشد که ضروری است دراین فضا توسعه یابد . که درادامه بحث به این موضوع به صورت ویژه پرداخته خواهد شد . ونکته حائزاهمیت این است که تمامی این اتفاقات زمینه ای برای ایجاد شهرهوشمند را در دل شهرهای امروزه فراهم خواهد آورد.

ازدیگر فواید حرکت به سوی شهر هوشمند این است که بابرنامه ریزی شهری مجازی ما قادر خواهیم شد بخشی از مشکلات شهرسازی کشوررا حل کنیم .ایران در مقایسه با کشورهای پیشرفته نیاز بیشتری برای استفاده از نظام شهر وشهرسازی هوشمند دارد زیرا با مشکلات فراوانی که دررابطه با مسائل ترافیک وآلودگی هوا واقتصاد شهری مواجه است . رابطه ای بین انقلاب اطلاعات وبرنامه ریزی وطراحی شهری ناچیزاست . (بهزاد فر.مصطفی ( 1382-


5

پورتال های شهری :

پورتال به یکی از پیچیده ترین لغات در چندسال اخیر تبدیل شده است وبه قولی معروف ترین لغت بی تعریف است . کمااینکه درهمین چندساله نیز پسوندهای مختلفی از جمله شهری نیز به آن افزوده شده و روز به روز بر پیچیدگی موضوع افزوده است . و ضمن اینکه تلفیق ، تعریف وتعبیر این مفهوم با وب سایت نیز ازدیگر پیچیدگی های این کلید واژه یعنی شهر هوشمند به حساب می آید.به طور کلی پورتال یک وب سایت با ویژگی ها و امکانات بیشتر است که خدمات متنوعی را نیز دراختیار قرار خواهد داد .

پورتال صفحه وب واسطی است که امکان دسترسی آسان را به هرچیزی که کاربر ، برای انجام وظیفه یا خواسته اش نیازدارد بدون توجه به اینکه محل فیزیکی آن کجاست فراهم می کند . به بیان دیگر پورتال درگاهی است به دنیای مجازی که کاربر می تواند از طریق امکانات فراهم شده درآن ، تمامی نیازهای خودرا برآورده کند . درحقیقت پورتال ها همه چیز را ازطریق درگاهی واحد برای کاربر خود فراهم می سازد . دراین تعریف منظور از پرتال یک شاهراه ودروازه است . دروازه ای که به تبعیت از ذات اصلی خودیعنی همان دسترسی آسان ، دسترسی ما را به وب ودرنهایت اینترنت راحت تر از پیش میکند ومحلی است برای به اشتراک گذاری خدمات ومحتوا توسط چندین وب سایت قدرتمند که ویژگی های زیررا دارد :

- تجمیع اطلاعات
- هدف دار بودن

- دردسترس بودن
- دریچه ورود منحصر به فرد (کرامتی. مسعود، (1389

درحقیقت هدف یک پورتال عبارت است از کشیدن پوششی بر روی کارکردهای داخلی سامانه های اطلاعاتی سازمان ومخفی ساختن آنها ازچشم کاربر. اتصال کاربر به پورتال اورا از اتصال های مکرر به سامانه های اطلاعاتی متعدد موجود در سازمان که محتوای اطلاعاتی درخواستی اورا فراهم می کنند بی نیاز می کند . پورتال نهایی می تواند به عنوان نقطه آغاز و ورود کاربر نه فقط سازمان و اینترنت ، بلکه به صفحه رومیزی رایانه خودش تلقی شود .( حسنوی . رضا ،(1384

شهر پسوندی است که درچند ساله اخیر به نام پورتال افزوده شده است وقطعا تعریف آن نیز می بایست درفضای شهر شکل گیرد. شهری که درحال تغییر ودگرگونی در عصر اطلاعات است . دردنیای امروز شهر اطلاعاتی به شهری اطلاق میشود که اجزایش به کمک ارتباطات وفناوری اطلاعات بنیانگذاری شده اند تا شهروندان درهرلحظه بتوانند بین شیوه های گوناگون ارائه و یا استفاده از کالا وخدمات بهترین را انتخاب کنند

.(قیسوندی . حمید، (1390 درشهرهای هوشمند همه خدمات مورد نیاز شهرو ندی از طریق شبکه های اطلاع رسانی تامین میشود ودراین صورت دیگر نیازی به ارائه خدمات از طریق سازمان ها نخواهد بود . درحقیقت با اجرای طرح شهرهای هوشمند ادارات وسازمان های دیجیتالی ارائه خدمات مورد نیاز مردم را برعهده خواهند گرفت . (کیانی .اکبر- ( 1390

ازطرف دیگر امروزه اطلاعات دیگر بخشی از توسعه نیست بلکه استراتژی کلیدی ، برای توسعه است ( عبداللهیان .حمید،(1386 درچنین عصری مهمترین شاخص توسعه هرکشور براساس میزان تولید ، امکان توزیع ومصرف اطلاعات ارزیابی میشود . ( قیسوندی . حمید (1390 –

باتوجه به آنچه بیان شد می توان دونقش کلی برای پرتال های شهری تعریف نمود : -1 نقش اطلاع رسانی -2 نقش خدماتی


6

برای تحقق طرح شهر هوشمند باید مرکزی وجود داشته باشد که تمامی فعالیت ها را هماهنگ سازد ودرکنارهم قراردهد که این مرکز وجود دارد اما هنوز کار خودرا به صورت جدی آغاز نکرده است در واقع برای تحقق طرح های شهر الکترونیک باید الگوی اجرا وروش پیاده سازی بومی آن تدوین گردد .اساس شهر الکترونیک بهره گیری از رسانه های الکترونیکی وبهره وری از اینترنت درجهت کمک به تسهیل امور شهروندان است . ( قیسوندی . حمید (1390 –ازطرفی بادقت در ویژگی هایی که هابرماس برای حوزه عمومی برمیشمرد میتوان نظیر آنرا در تالارهای گفتگو ، چت روم ها ووبلاگ ها ،سایت ها وپایگاه های اینترنتی پیداکرد. (عبداللهیان . حمید (1386 –

شهرداری ها نیز باتوجه به این دوحقیقت که می بایست نقش خود را د ربستر سازی شهر هوشمند ایفا نمایند سرویس ها وخدمات خودرا درکنار اطلاعات ونیازهای داده ای شهروندان در قالب بستری تحت عنوان پورتال شهری65F ارائه خواهند نمود .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید