بخشی از مقاله
نقش وجایگاه حسابداری مدیریت در اقتصاد مقاومتی
چکیده
با توجه به شرایط کنونی کشور ولزوم وجود سیستم اقتصادی متناسب با این شرایط احساس می شود؛یعنی الگو وسازماندهی متفاوتی که باید اسیب پذیری بیرونی را کمتر وتوان انعطاف درونی را بیشترکند.حال باتوجه به خواسته های بازار سرمایه از حسابداران وهمچنین نقشی که حسابداری مدیریت بر اقتصاد مقلومتی می گذارد در این مقاله سعی شده است که ضمن تعریفی که از اقتصاد مقاومتی وابعاد آن وهمچنین تعریفی که از حسابداری مدیریت میشود وهمچنین نقش حسابداری مدیریت بر اقتصاد مقاومتی می پردازیم.
کلمات کلیدی: اقتصاد مقاومتی،حسابداری مدیریت،بازار سرمایه
مقدمه:
جهان امروز متـاثر ازپیشـامد هـای اقتصادی؛سیاسـی واجتمـاعی مـی باشـد وبـه گونـه ای شـکل گرفتـه کـه ادامـه حیـات اقتصادی؛سیاسی واجتماعی یک کشور بدون وجود رابطه با کشور های دیگر تقریبا غیر ممکن می باشد.بنا بـر ایـن ارتبـاط متقابـل بین کشور ها امر متفاوتی است که تولیدات ودر نتیجه رشـد اقتصـادی کشـور را تحـت تـاثیر قـرار میدهـد(کﻻنتر زاده وهمکـاران .(1392بیانات معظم انقﻻب در مورد اقتصاد مقاومتی ونام گذاری سال های اخیر با این عنوان یک شعار نبـوده بلکـه ایشـان ضـمن تذکر دادن اهمیت بحث اقتصادی پیش بینی بر لزوم توانمندسازی بخش اقتصاد در مقابـل تحـریم هـا وکارشـکنی هـای دشـمنان انقﻻب انقﻻب تاکید دارندبا توجه به تحریم ها ومشکﻻتی که ممکن است به سبب ان برای کشور ایجاد گرددتمامی مسوﻻن باید بـه مسائل اقتصاد اهتمام ورزند ودر پی شناسایی نقاط ضعف وبر طرف کردن بر آیند تا چرخه های اقتصـاد کشـور کمتـر تحـت تـاثیر تحریم ها ومشکﻻتی که دشمنان به وجود می آورند قرار گرفته وبه سوی رشد وبالندگی کشور بـه گـردش در آینـد از ایـن رو یـک سیستم اقتصادی به ویِزه برای ادامه ورشد وپیشرفت اقتصادی کشور نیاز است.اقتصاد مقاومتی به معنای تشخیص حوزه های تهدید ومتقابﻻ تﻻش برای کنترل وبی اثر کردن آآنه در شرایط آرمانی تبدیل چنین تهدید هـایی بـه فرصـت مـی باشـد کـه قطعـا بـاور ومشارکت همگانی واعمال مدیریت های عقﻻنی ومدبرانه پیش شرط والزام چنین موضوعی است.صد البته منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی؛یک اقتصاد مقاومتی فعال وپویا و نه یک اقتصاد منفعل وبسته می باشد حسابداری مـدریت فراینـد شناسـایی، انـدازه گیـری، گردآوری و تجزیه و تحلیل اطﻻعات برای مقاصد درون سازمانی است، اطﻻعـات گـردآوری شـده در سیسـتم حسـابداری مـدیریت تصمیم گیری، برنامه ریزی، ارزیابی عملکرد و هدایت و کنترل عملیات به منظور استفاده در داحل یک واحد اقتصـادی را حسـابداری مدیریت گویند.
برخﻻف حسابداری مالی که از طریق اصول و ضوابطی مشخص و از پیش تعین شده با محدودیت مواجه است، از یک رشته قواعد ثابت و غیر ثابت تغییر تشکیل نشده است. حسابداری مدیریت براساس نیاز و هدف و به کارگیری آن در واحدهای انتفاعی مختلف متفاوت است.
برای فراهم کردن اطﻻعات برای تصمیمگیری درون سازمانی استفاده میشود، گرچه اطﻻعات می تواند برای اهداف دیگری مانند گزارشگری برون سازمانی به کار رود.باسیاست های در اقتصاد مقاومتی حسابداری مدیریت میبایست با رویکرد مشتری مداری سعی در تولید محصوﻻت با استراتژی نوآوری،کیفیت باﻻ وقیمت تمام شده پایین نمایند.در ایتن تحقیق سعی شده است که به نقش وجایگاه حسابداری مدیریت در اقتصاد مقاومتی بپردازد.
.
مبانی نظری:
تعریف اقتصاد:عبارت ا ست از علم تخصیص بهینه منـابع کمیـاب کـه در ایـن تعریـف کمیـابی منـابع مهمتـرین موضـوع مـی باشد(محسن نظری (1389؛اقتصاد یکی از شاخه های علوم اجتماعی علم مطالعه در بهزیستی انسـان اسـت.علم اسـتفاده از نعمـات خداوند است (طهماسب محتشم دولت شاهی (1375؛یکی از معانی اقتصاد در لغت؛میانه روی وپرهیز از افراط وتفریط در هر کـاری است.
اقتصاد مقاومتی در ادبیات اقتصادی:
پریگاگلیو(( 2006 از اصطﻻحی به نام فرینت اقتصادی برای اشاره به توان سیاسـت سـاخته ی یـک اقتصـاد بـرای بهبـود و(یـا انطباق با) اثار برون زای مخالف استفاده کرده است این اصطﻻح با تعریفی که از ان شده است نزدیکترین مفهوم اقتصاد مقاومتی در ادبیات رایج کشور است.بریگاگلیوبیان میدار که اصطﻻح فرینت اقتصادی به دو مفهوم به کار میرود؛اول توانایی اقتصاد بـرای بهبـود سریع شوک های اقتصادی تخریب کننده خارجی؛دوم توانایی اقتصاد برای ایستادگی در برابر اثار این شوک ها به طور کلی فرینـت اقتصادی ممکن است ایستا یا پویا باشد؛فرینت اقتصادی ایستا به مفهوم توان یا ظرفیت یک سیستم برای جذب یا منعطـف شـدن در برابر خطر زیان است.در تعریف عمومی تر این که مﻻحظات پویا بودن نیز شامل ثبات را نیز در خـود دارد؛فرینـت اقتصـادی بـه توان یک سیستم برای بهبود از شوکی پایدار گفته مـی شـود.همچنین بایـد بـین دو نـوع فرینـت اقتصـادی تفـاوت قائـل شـد(رز ؛).(2004نقل از افشاری وهمکاران (1392
فرینت اقتصادی ذاتی:توانایی در شرایط عادی یعنی توان جایگزینی نهاده های دیگر برای نهادهـه هـایی کـه از طریـق شـوک خارجی با مشکل مواجه شده اند یا توان بازارها برای باز تخصیص منابع ذر پاسخ به عﻻمت های قیمتـی.این نـوع فرینـت اقتصـادی ذاتی یک اقتصاد است وسیاست ساخته نیست.
فرینت اقتصادی انطباقی:توانایی در شرایط بحران ناشی ازقوه ابتکار وتﻻشش فوق عادی یعنی باﻻ بردن توان جایگزینی نهاد ها در عملیات بازرگانی منفرد یا تقویت بازارها از طریق کامل کردن اطﻻعات عوامل اقتصادی عرضه کننده وتقاضـا کننـده بـرای پیـدا کردن یکدیگراین نوع فرینت اقتصادی به خودی خود وجود ندارد.بلکه کامﻻ سیاست ساخته است.با توجه بـه تعـاریف مقـام معظـم رهبری وبرخی از اندیشمندان در باره اقتصاد مقاومتی در زیر چند تعریف ارائه می شود.رهبر انقﻻب در مﻻقات بـا هیئـت دولـت در حسینیه امام خمینی در دوم شهریور سال 1391 اقتصاد مقاومتی به این صورت تعریف نمودند."اقتصاد مقاومتی بـه ایـن معناسـت که یک اقتصادی داشته باشیم که هم روند رو به رشد اقتصادی در کشور محفوظ بماند هم آسیب پذیری ان کاهش یابد یعنـی بـه شکلی باشد که کمتر در مقابل ترفند های دشمنان که همیشگی خواهد بود به شکل های مختلف اسیب ببیند واختﻻل پیدا کند."
مهدی کرباسیان اقتصادی ومعاون اسبق وزیر نفت؛اقتصادمقاومتی را به معنای تشخیص حوزه های اعمال فشار سـایر کشـورها وتــﻻش بــرای کنتــرل وکــم اثــر کــردن ایــن فشــارها ودر شــرایط آرمــانی داخــل وتــﻻش بــرای خــود اتکــایی را در دســتور کــار قرارمیدهد(کرباسیان .(1391
در مجموع اقتصاد مقاوتی تشخیص درست مسائل ومشکﻻت اقتصادی کشور مقاوم سازی آن در مقابل دشمن اسـت کـه ایـن کار با شناسایی درست منابع وظرفیت ها ومدیریت انها امکان پذیر است.اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها وتاکید بر تولید داخلـی وتﻻش برای خود اتکایی است که این اقتصادی پویاست وبه سوی پیشرفت در حرکت است
ابعاد اقتصاد مقاومتی:مقام معظم رهبری ضمن تاکید بر ضرورت اقتصاد مقاومتی وابعاد آن در سخن دانی خود در جمع هیئـت دولت ومسوﻻن نظام در حسینیه امام خمینی در تاریخ دوم شـهریور1391در ایـن بـاره فرمودنـدیکی از شـرایط اقتصـاد مقـاومتی استفاده همه ظرفیت های دولتی ومردمی است وهم از فکرها واز انیشه ها وراه کار هـایی کـه صـحب نظـران مـی دهنـد وهـم از سرمایه هاا استفاده شود.به مردم هم باید واقعا میدان داده شـود.یک رکـن دیگـر اقتصـاد مقـاومتی حمایـت از تولیـد ملـی صـنعت وکشاورزی است.اما اشکاﻻتی هم در صنایع هست که باید عﻻج شود اگرهمین مشکﻻت نبـود شـما امـروز از رونـد اقتصـادی وضـع بهتری را گزارش می کردید وکمک های بیشتری به مردم می شد.باﻻخره تولید آن بخش درون زای اقتصاد ماست وبه این می باید تکیه کرد؛واحد های کوچک ومتوسط را فعال کنید؛البته واحد های بزرگ ما خوشبختانه فعال هستند.مسئله دیگر در اقتصاد مقاومتی مدیریت مصرف است ؛مصرف هم باید مدیریت شوندقضیه اسراف وهدر دادن قضیه مهمی در کشور است حاﻻ به چـه شکل جلوی اسراف را باید گرفت فرهنگ سازی هم ﻻزم است.اقدام عملی هم ﻻزم است.فرهنگ سازی بیشتر برعهده رسانه هاسـت یعنی در این زمینه هم صدا وسیما مسولیت دارد هم دستگاه های دیگر مسولیت دارند باید فرهنگ سازی کنیم ما یک ملت معتقـد به اسﻻم هستیم ودر اسﻻم هم بر جلوگیری از اسراف تاکید شده است.اما متاسفانه ما این همه اسراف داریـم .ایـن بخـش فرهنـگ سازی ان است وبخش عملی ان نیزباید از دولت آغاز شوددولت خود یک مصرف کننده بسیار بزرگ است بنابراین باید جلـوگیری از اسراف را جدی بگیرید وتولید مصرف داخلی را نیز جدی بگیریدهمچنین تاکید داشتند که کـاهش وابسـتگی بـه نفـت وجـایگزین کردن درامدنفت با درامد های اقتصادی دیگر؛توجه به صنایع دانش بنیـان بـرای جـایگزین کـردن ایـن درآمـد هـا؛مردمی کـردن اقتصاد؛مدیریت مصرف ؛پرهیز از اسراف ومﻻحظه تعادل؛استفاده از تولید داخلی ؛حرکت بر اساس برنامه بر این اساس ابعـاد اقتصـاد مقاومتی عبارتند از:
-1حمایت از تولید ملی:عوامل تولیدی به نیروی انسانی؛زمین؛کار؛سرمایه فکری وانسانی ومادی دسته بنـدی مـی شـود حـال برای افزایش تولید باید به حمایت از ان پرداخته شودچون این عوامل به صـورت مسـتقیم در تولیـد دخالـت دارنـد؛حمایت از آنهـا موجب افزایش توان وانگیزه ودر نتیجه افزایش تولید خواهد شدوموجب رشد بلند مدت اقتصادی می شود وشکوفایی اقتصادی را در پی خواهد داشت.
مدیریت مصرف واصﻻح الگوی ان:در سال 1388 اصﻻح الگوی مصرف به عنوان شعار سال انتخاب شد ودر راستای این تعریـف ذکر شده برای اقتصاد مقاومتی می توان اصﻻح الگوی مصرفی را یکی دیگر از جنبه های مهم اقتصـاد مقـاومتی بـر شـمرد.چرا کـه یکی از ابتدایی ترین واصولی ترین مبای علم اقتصاد"کمبود مصرف "است یعنی استفاده بهینـه از منـابع وامکانـات واصـﻻح الگـوی مصرف جامعه وزیاده روی نکردن در مصرف منابه که نتیجه ان وجود مقداری منابع مورد استفاده قرار نگرفته خواهـد بـود کـه مـی توان انها را سرمایه گذاری کرد وموجب افزایش سرمایه گذاری وافزایش تولید خواهد شد.
-3 مردمی کردن اقتصاد:برای جبران عقب ماندگی کشور و دست یابی به رشد سریع به عزم جدی وهمه جانبه در میاتن عوامل مختلف تولید نیازمندیم.از انجا که یکی از عوامل تولید نیروی کار است واقشار جامعه به عنوان مهمترین عوامـل تولیـدی نقـش پـر رنگی دراقتصاد دارندباید با نیروی جهاد گونه در عرصه اقتصاد کشوروارد شوند وخود رادر اقتصاد ایران سهیم بدانند.
-4م صرف کاﻻی داخلی:اکر قرار باشد که اقتصاد مقاومتی مورد حمایت قرار گیرد ؛تولیـد کننـدگان داخلـی نیـز بایـد بـه ایـن حمایت همراه باشند واین مسئله نیاز مند اعتماد به تولید داخلی ومصرف کاﻻیهای تولید شده توسط تولید کنندگان داخلـی اسـت عدم توجه به تولیدات داخلی وبه حاشیه سپردن انها موجب تضعیف بخش کار آفرینی وتولیدی خواهد شد.پس باید به سوی مصرف کاﻻهای داخلی قدم برداریم.
-5کاهش وابستگی به نفت:اگر چه بارها برضرور کاهش وابستگی اقتصاد به وابستگی اقتصادی به درآمد های نفتی تاکید کـرده اند ولی در عمل شاهد روند معکوس بوده ایم واین مسئله مانع شکل گیری اقتصادی پویا ؛مستقل ومقاومتی شده است.اکنون که بـر حسب اجبار با کاهش تولید وصادرات نفت مواجه شده ایم ؛این فرصت فراهم است که سیاسـت هـای اقتصـادی را بـدون تکیـه بـر درامد های نفتی طراحی واجرا کیم این تنها متغیری است که باید فرض کنیم به صورت بلند مدت به همین وضع باقی خواهد ماند وچاره ای جز استقﻻل آن نداریم.اگر تاکنون با میل واراده خود این مسیر را نرفته ایم اکنون تحریم هـا ایـن توافـق اجبـاری فـراهم کرده اند.
-6 کارآفرینی:کار آفرینی فرایند خلق ودست یابی بـه فرصـت هـا ودنبـال کـردن آنهـا بـدون توجـه بـه منـابع در دسـت رس است.(هولی.(1999در محیط های مختلف رخ میدهد ودر طی آن طریق نئ آوری افرادی که در آن دخیل هستند(چریستفر.(1998تغیراتی در سیستم اقتصادی ایجاد می شود که در نهایت منجر به پیشـرفت اقتصـادمی گردد(نقـل از افشاری وهمکاران (1392
-7حمایت از صنایع دانش:ساختار اقتصادی دنیای امروز با گذشته متفاوت است ورود به عرصه اطﻻعات وفناوری شاخص هـای نرم افزاری ودارایی های مشهود دیروز جای خود را به نواوری ؛ابداع؛خلق محصوﻻت جدید ودارایی های نرم افـزاری داده اسـت اگـر دیروز ثروت مند ترین افراد دنیا کسانی بودند که منابع مالی بیشتری داشتند امروز افراد صاحب دانش ونـو اوری ثـروت منـد تـرین محسوب می شوند.در جامعه کنونی ما باید تمرکز بیشتری بر رو دانش وصنایع مربوط به آن داشته باشیم
حسابداری مدیریت:
حسابداری مدیریت را در هرگونه ای از حسابداری، می توان حسابداری پشتیان تصمیم قلمـداد نمـود. حسـابداری مـدیریت بـه مدیریت هزینه می پردازد. حسابداری مدیریت فارغ از الزامات و تاکیدات توسط استانداردهای حسـابداری و گزارشـگری و همچنـین الزمات قانونی، از اطﻻعات کمی و همچنین پولی محیط زیست و اجتماع در گزارشگری خود بهره میگردد.
در دو دهه اخیر تکنیک های مختلف حسابداری مدیریت؛توسعه پیدا کرده اند. این تکنیک ها را میتـوان بـر اسـاس عنـوان بـه 3طبقه تقسیم بندی نمود.مدیریت هزینه،مدیریت استراتژیک وحسابداری مدیریت در سـازمان هـای جدیـد،این توسـعه هـا تحـت عنوان تغییر حسابداری مدیریت مرسوم هستند از مهمترین نقش های حسابداری مدیریت در این باب می توان به موارد زیر اشـاره کرد.(رهنمای رود پشتی،(1388
-1انطباق بین تصمیمات مدیران در خصوص میزان تولید ونوع آن -2انطباق بین تصمیمات مدیران در خصوص ساختار قیمت ومیزان آن -3انطباق بین تصمیمات مدیران در خصوص استراتژی تولید
اعتقاد براین است که حسابداری مدیریت آگاه باشند بلکه همچنین از وامل اجتماعی – اقتصادی موثر بر این تکنیک ها آگـاهی کسب
