بخشی از مقاله


مقدمه:
ویتامیـن A از مـواد مغـذی ضـروری بـرای کارکـرد صحیح دسـتگاه ایمنـی، عملکرد مطلوب بینایی و تمامی سلول ها به ویژه یاخـته هـای پوششـی بدن است .(1) کمبود این ویتامین در کنار فقـر آهـن و یـد، از شـایعترین اشکال سوء تغذیه خردمغذی ها، یا باختصـار گرسـنگی پنهان، در جوامع در حال توسعه می باشد .(2) طـبق آخریـن بـرآوردهای جهانـی (1)، 250 میلیون کودک پیش دبستانی دچار کمبود تحت بالینی ویتامین A هستند. همچنین در هـر لحظـه 3 میلـیون کودک به اشکال بالینی کمبود ویتامین A (گزروفتالمی) مبتلا هستند که در این بین، 300 هزار نفر به علت گزروفتالمی شدید نابینا بوده (3) و بسیاری، در مدت کوتاهی پس از نابینایـی از دنـیا مـی روند .(4) با توجه به تأثیر نامطلوب کمبود

حاشـیه ای ویتامیـن A بـر عملکـرد دسـتگاه ایمنی و ایجاد زمینه بـرای ابـتلای مکرر، طولانی و شدید به انواع بیماری های عفونی مانـند سـرخک، اسـهال و عفونـت هـای تنفسی و ادراری (3)، بار واقعـی بـیماری و میرایـی ناشی از این کمبود، به مراتب بیشتر از

1- High Performance Liquid Chromatography 2- Conjunctival Impression Cytology

3- micronutrient

بـرآوردهای فعلـی است. متاسفانه با وجود روش های نسبتاً آسان، غیرتهاجمـی و اسـتاندارد شـده بـرای تعییـن شیوع کمبود، وجود معـیارهای قضـاوت براسـاس شاخص های مختلف (5)، و معرفی راهکارهـای مقابله با کمبود 1)، 3 و(6، سرمایهگذاریهای پژوهشی و اجرایـی در مورد این خردمغذی در ایران بسیار ناچیز بوده است. بـر اساس نتایج برخی بررسی های پراکنده در دهه1370 در کشور (7-9)، اهمیـت کمـبود ایـن ویتامیـن از نظـر سـلامت همگانی، حداقـل در حـد تحـت بالینـی متوسـط ارزیابـی مـی شـود کـه با برآوردهای جهانی نیز همخوانی دارد .(1) در بررسی حاضر، شیوع کمـبود ویتامین A در مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان، کـه برطـبق نتایج بررسی ملی شاخص های تن سنجی و تغذیه ای (ANIS)، دومیـن اسـتان نـامطلوب از نظر شاخص های تغذیه ای لاغـری، کـم وزنـی و کوتـاه قـدی بوده (10)، در اسفند ماه سال 1378 مورد بررسی قرار گرفته است.

روشکار:

نمونه مورد بررسی: 239 مادر شیرده در محدودۀ 1 تا 9 ماه پس از وضع حمل و 687 کودک 24 تا 71 ماهه دارای پرونده بهداشتی درمراکز بهداشتی- درمانی شهری، پایگاههای بهداشتی


دکتر ناصر کلانتری و همکاران

شهری و یا ساکن در روستاهای استان هرمزگان در این بررسی وارد شدند.

روش نمونه گیری: نمونـه گیری به روش خوشهای سیستماتیک انجـام گرفـت. برای بررسی در مناطق روستایی، از فهرست کامل روسـتاهای اسـتان و بـرای بررسی در مناطق شهری، از فهرست مراکـز/پایگاههـای شـهری بـه تفکیک هر شهرستان استفاده به عمل آمد.
شـاخص های مورد مطالعه: نشانگرهای مورد بررسی در مطالعه حاضر عبارت بودند از:
شاخصهای تنسنجی (قد و وزن) کودکان :

قد کودکان نمونه با دقت 0/5 سانتی متر با استفاده از متر نواری متصل به یک سطح قائم (معمولاً دیوار منازل/مراکز بهداشتی) در حالـت ایسـتاده، پاهـا چسـبیده بهم، بدون کفش و پس از مماس کـردن گونیا با فرق سر اندازه گیری شد. اندازه گیری وزن کودکان بـا دقت 100 گرم توسط ترازوی دیجیتالی (Soehnle-digital S, Germany) بدون کفش و با حداقل پوشاک صورت گرفت.

شاخص بیوشیمیایی (غلظت رتینول شیر مادران) :

حـدود 5 میلی لیتر شیرمادران نمونه مطابق دستورالعمل WHO (5) در طـی ساعات مختلف روز توسط خود مادران از یک پستان و در ظـروف شیشه ای دوشیده شده و بلافاصله به کمک پارافیلم آزمایشگاهی دربندی و توسط ورقه آلومینیومی در مقابل نور عایق بندی شد. سپس در سردخانه سیار حاوی یخ انتقال یافته و پس از مـراجعه از عرصـه، بلافاصـله در سردخانه های مرکزی (-15oC) واقع در مراکز بهداشت شهرستان ها و یا فریزرهای خانگی موجود در محـل استقرار گروه عملیاتی منجمد گردید و تا هنگام آنالیز در ایـن دما نگهداری شد. اندازه گیری غلظت رتینول نمونه های شیر پـس از انجـام عملیات صابونی کردن توسط محلول اتانل قلیایی شده با KOH در درجه حرارت 70oc به مدت 30 دقیقه، استخراج مـایع توسـط هگزان نرمال در دو مرحله، تغلیظ در اواپراتور 50oC تحـت خـلاء 400 mmHg بـه مدت 15 تا 20 دقیقه، انحلال در مقـــدار کمـــی هگـــزان و تـــزریق بـــه دســـتگاه HPLC (Waters486,USA) بـا فـاز مـتحرک ایزواکتان/ ایزوپروپرانولول (بـا نسـبت (0/5 : 99/5 و با استفاده از دتکتور اسپکتروفلوریمتری در طـول موجهـای (Ex) 325 و (Em) 480 نانومتر در آزمایشگاه بیوشـیمی گـروه تحقـیقات تغذیـه انسـتیتو تحقـیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور به انجام رسید. به منظور تعیین درجه اهمیت مــیزان شــیوع مــوراد کمــبود غلظــت رتیــنول شــیرمادر (ارقــام (<1/05M/L از نظـر وجـود مشـکل سلامت همگانی در سطح استان، از تفسیر پیشنهادی (5) WHO استفاده شد.

٣

سیتولوژیملتحمه (CIC) در کودکان:

نمونـه بـرداری از سـلول هـای پوششی ملتحمه چشم کودکان غیرمشـکوک بـه عفونـت هـای چشـمی (با علایمی مانند سرخی چشـم، اشـک ریـزش و ترشـحات چرکـی)، از هـر دو چشم و به کمـک فیلـترهای اسـتات سلولز (HAWP 304F 0, Millipore, Bedford) در ابعـاد تقریبـی 5×15 میلـی مـتر با فشار متناسب به مـدت حـدود 2 تـا 3 ثانـیه بـر ناحیه تمپورال بولبار انجام گرفت. سـپس فیلـترها بـرای تثبیت سلولی به ظرف حاوی الکل اتیلیک 98 درجـه منـتقل شـدند. فیلترها پس از حدود 15 دقیقه از ظرف الکـل خارج شده، در درجه حرارت معمولی خشک گردیده و برای رنـگ آمـیزی و مشـاهدۀ میکروسـکوپی بعدی توسط پاتولوژیست طـرح، به لوله های پلی اتیلنی جداگانه منتقل شدند. در مرحله بعد، نمونـه های فیکسه شده به روش PAS مودیفیه رنگ آمیزی شده (بـا غوطه ور ساختن فیلترها به ترتیب در اسیدپریودیک 5 درصد، محلـول شیف، سدیم متا بی سولفیت هریس هماتوکسیلین، الکل اتیلـیک و گزیلیـن) و بـا میکروسـکوپ نـوری مـورد بررسی قرار گرفتـند. عملـیات نمونـه برداری، رنگ آمیزی و تفسیر مشاهدات توسط Natadisastra و همکارانش بتفصیل تشریح شده است(.(11 تفسـیر نـتایج مشـاهدات میکروسـکوپی مطابق جدول 1 صورت گرفـت. بـه مـنظور تعییـن درجـه اهمیت میزان شیوع موارد غیر طبیعی سیتولوژی ملتحمه (نسبت مجموع موارد دو و سه مثبت به کـل نمونـه هـا) از نظـر وجـود مشکل سلامت همگانی در سطح استان، از تفسیر پیشنهادی (5) WHO استفاده شد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید