بخشی از مقاله
چکیده
امروزه ،علم هیدرولوژي در طراحی سازه هاي هیـدرولیکی، مهندسـی رودخانـه و مهـار سـیل ،مطالعـه خشکسالی، مهندسی آبخیزداري و محیط زیست، جمع آوري وتصفیه فاضلاب هاي شـهري وصـنعتی و انرژي و استخراج از معادن کاربرد زیادي دارد.[3]حعن در زمینه هاي مختلفی از جملـه برنامـه ریـزي شهري و منطقه اي ، زمین شناسی و معادن، کشاورزي و منابع طبیعی و... کاربرد داشـته و قـادر اسـت امر مدیریت و برنامه ریزي را بهبـود بخشـد.[2] بـا اسـتفاده از حعن هیدرولوژیسـت بـراي حفاظـت از سلامت عمومی بر کیفیت آب نظارت می کند.[1]در این مطالعه مفـاهیم اساسـی در علـم هیـدرولوژي مانند شبکه آبراهه و حوضه آبخیز بررسی گردیده است. در قسمت هاي مختلف پروژه مورد نظـر، بـا در نظر گرفتن شرایط مختلف بررسی شد که چه تغییراتی در قسمت هاي پروژه مذکور ایجاد می شود.
کلمات کلیدي
هیدرولوژي ، حعن ،آبخیز،آبراهه.
.1 مقدمه
بر اساس آخرین یافته هاي بشر، از عمر زمین حدود 5 میلیارد سال می گذرد.شواهد مختلف نشان میدهـد کـه آب از همان ابتدا نقش مهمی در تنها کره مسکونی شناخته شده جهان داشته است. کشورهایی چون ایران، روم، چـین و هند، و مصر که از بنیان گذاران تمدن نوین می باشند اهتمـام زیـادي در طراحـی و اسـتفاده صـحیح از منـابع آبـی داشتند.مطالعات آب سابقه اي طولانی دارد. با این وجود علم هیدرولوژي کنونی خود تنها در چنـد دهـه اخیـر توسـعه فراوانی یافته است.[3]
در زمینه هیدرولوژي و حعن مطالعـات زیـادي صـورت گرفتـه کـه بـه چنـد مـورد اشـاره مـی شـود.در سـال
1998مطالعه اي در نپال صورت گرفت که در آن از تلفیق حعن ، نقشه ها و عکس هاي موجود براي ساخت یک مـدل منطقه اي براي شیب ثابت آبخیز ئه1 هwکلاب استفاده شد.از مزایاي مهم به کار گیري تکنولوژي حعن در این تحقیـق توانایی زمین مرجع کردن تمام داده هاي توزیع شده براي واحدهاي عوارض زمـین بـود.[3]همچنـین در سـال 1999
مطالعه اي براي مدلسازي به منظور پیش بینی فرسایش آبی براي ارزیابی فرسایش آبی در آبخیزهاي کوچک انجام شد.
نتایج این تحقیق پیشنهاد کرد با به کار گیري یک مدل رقومی ارتفاع(قغخ ) با صحت بالا و ورودي هاي درست مـی توان تسهیلاتی براي جلوگیري از فرسایش آبی در نظر گرفت و پیش بینی هایی انجام داد.[6]
در سال 2000 تحقیقی در امریکا صورت گرفت که در مورد تغییر کـاربري اراضـی و اثـر آن روي حوضـه هـاي آبخیز بود.تغییرات کاربري اراضی در سالهاي 1977تا 1991 در حوضه آبخیزکوچک فککطه کئ؟هغ صـورت گرفـت.
این نتایج به دست آمد که یک افزایش %18 در میانگین حجم رواناب سالانه و افزایش %50 بار سالانه براي سرب، مس
æ روي صورت گرفت اما کاهش %15صغکططصأش به دلیل کاهش مناطق کشاورزي به چشم خورد.[5]
2. روش ها و مواد
2. .1 منطقه مورد مطالعه
منطقه مورد مطالعه در زون 12 شمالی در سیستم مختصات ق1س قرار گرفته است.( ایـن منطقـه بـه عنـوان مکان فرضی براي این مطالعه در نظر گرفته شده است.)
.2 .2 روش کار
در این مطالعه با استفاده از نقشه توپوگرافی منطقه و نرم افزار لحک حعن ططA بررسی ها انجام شد.
.1 .2. 2 نقش GIS
ابتدا مدل رقومی ارتفاع از روي لایه توپوگرافی براي منطقه ساخته شد. سپس بـه منظـور تصـحیح نقـاط کـور وداراي ارزش غیر متناسب با استفاده از ابزار کئپپ1 کyئهغA ئهطصهژح، ئئطً براي لایه هـاي مـورد نظـر تهیـه گردیـد.
سپس با استفاده از همان ابزار جهت و تجمع جریان براي منطقه به دست آمد.با استفاده از عمل غپه یکسري شـروط براي مطالعه در نظر گرفته شد و شبکه آبراهه و رتبه بندي آن طراحی گردید.در آخر حوضه آبخیز بـراي منطقـه مـورد مطالعه با استفاده از حعن به دست آمد.کاربرد ویژه حعن در این بررسی، باعث سهولت مطالعه با در نظر گرفتن شـرایط مختلف براي منطقه گردید.
.2 .2. 2 نقشه ها و نمودارهاي تهیه شده با GIS
نقشه ها و نمودارهاي تهیه شده توسط ژهق ططA در شکل هاي1 تا 33 نشان داده شده است.
