دانلود مقاله گزارش کارآموزی بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در کارخانه داروپخش و راهکارهای آن ( ارگونومی )

بخشی از مقاله

گزارش كارآموزي بررسي مسائل بهداشت حرفه اي در كارخانه داروپخش و راهكارهاي آن (ارگونومي)
مقدمه:
انسان از آغاز آفرينش به منظور استمرار حيات، به كار و كوشش مجبور بوده و در اين راه سختي هاي بسياري را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعيت و مصرف بيش از اندازه و بر پايي صنايع بزرگ، استفاده از انواع ماشين آلات، تجهيزات ، فرايندها و مواد شيميايي و … امري گريزناپذير شده است.

صنعتي شدن و توليد فزاينده مخاطراتي گوناگون را براي نيروي كار به ارمغان آورده و موجب شود نيروي كار در معرض عوامل زيان آور بسيار قرار گيرد، عواملي كه جزء جدايي ناپذير صنعت و توليد به شمار مي آيند و همواره تندرستي نيروي كار را تهديد مي كنند. از اين رو حفاظت از تندرستي نيروي كار و بهسازي محيط كار از اهميت شايان توجه برخوردار است.
اين گزارش جهت بررسي مسائل بهداشت حرفه اي در كارخانه داروپخش طي يك دوره كارآموزي تهيه شده و سعي شده در آن پس از بررسي ها و ارزيابي ها و اندازه گيريهاي انجام شده و ارائه اطلاعات لازم در زمينه مسائل مختلف و عوامل زيان آور كار پيشنهادات مفيد و موثري جهت بهتر سازي محيط كار ارائه شود.
اميد روزيكه نيروي كار در تمام صنايع ايران از سلامت و ايمني كامل برخوردار شود.

واژه ارگونومي، آميزه‌اي از دو واژه ارگو ( به معناي كار) و نوموس ( به معناي قانون) است. اين واژه ، نخستين بار در سال 1857 از سوي فردي بنام و وجسيچ جاستر زبوسكي، در يك روزنامه لهستاني به كار برده شد(كارووسكي 1991)
در آمريكا، مهندسي عوامل انساني، مترادف واژه ارگونومي دانسته شده است. ارگونومي در اروپا، ريشه در فيزيولوژي كار، بيومكانيك و طراحي ايستگاه كار دارد.

«هدف نخستين دانش ارگونومي، طراحي است»

بهداشت حرفه اي و حفاظت صنعتي در صنايع داروسازي :
بهداشت حرفه اي و حفاظت صنعتي در صنايع داروسازي از اهميت بسزايي برخوردار است. زيرا محصول نهايي توليد شده در كارخانه هاي داروسازي دارويي بوده و مصرف كنندگان آن بيماران مي باشند. بنابراين حفظ شرايط صد درصد بهداشتي مطابق استانداردهاي بين المللي در محيط كارخانه امري است ضروري كه كنترل آن بر عهده مسئولين متخصص واگذار شده و آنها موظف به نظارت مستقيم بهداشت محيط كار مي باشند.

براي درك صحيح از مفهوم بهداشت حرفه اي در كارخانجات داروسازي بهتر است به تعريف بهداشت حرفه اي توجه كافي داشته باشيم در واقع بهداشت حرفه اي عبارتست از علم و هنر پيشگيري از اثرات سوئي كه در طرز كار، محيط كار و خصلت كار وجود دارد و سلامت شاغل را به خطر انداخته وباعث ايجاد بيماري هاي حرفه اي، مسموميت هاي شغلي و حوادث ناشي از كار مي شود ( براساس تعريف ALHA (انجمن متخصصين مهندسي بهداشت حرفه اي آمريكا) همانطور كه مي

دانيم مواد اوليه مصرفي در كارخانجات دارويي بيشتر از مواد شيميايي تشكيل مي يابد. بنابراين در صورت عدم استفاده صحيح از موارد مزبور عوامل شيميايي مورد مصرف ممكن است در اثر تماس با اعضاي بدن كارگران و با ورود به دستگاه تنفسي و گوارشي و همينطور از طريق پوست موجبات ناراحتي آنان را فراهم بسازد و با مواد شيميايي ممكن است باعث تحريك و ساير عوارض ديگر گردد.
از جمله عوراض زيان آور فيزيكي كه در كارخانجات داروسازي ممكن است روي سلامتي كارگران اثر منفي داشته باشد مي توان سروصدا، روشنايي، حرارت و امثال آنها را ذكر كردكه در بخشهاي مختلف به نحوي موجبات ناراحتي كارگران را سبب مي شوند و مي بايست راههاي كنترل صحيح آنها را شناسايي نمود و در صورتيكه راه كنترل به نحوي وجود داشته باشد با وسايل حفاظت فردي مناسب اقدام به جلوگيري از عوارض نامطلوب آنها نمود.

سازمانها و تشكيلات بهداشت حرفه اي و حفاظت صنعتي در ايران
اين سازمانها عبارتند از سازمانهاي دولتي مسئول در امر بهداشت حرفه اي و حفاظت صنعتي وسازمانهاي اختصاصي كه از طرف صنايع ايجاد مي گردند.
سازمانهاي دولتي يا مستقيماً مجري برنامه هاي بهداشت حرفه اي و حفاظت صنعتي بوده و يا موظف در نظارت بر انجام امور و يا اينكه مسئول آموزش كادر فني مورد لزوم مي باشند. وزارت كار و امور اجتماعي مسئوليت مستقيم در مقابل مسائل كار و كارگري داشته و فعاليت گسترده اي در اين زمينه دارد.

سازمان تامين اجتماعي و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي در سطح كشور فعاليت هاي جنبي در زمينه بهداشت حرفه اي دارند. اينك به ذكر قانون كار وزارت كار و سازمان تامين اجتماعي و آيين نامه هاي كميته حفاظت و بهداشت حرفه اي مي پردازيم.

1) قوانين كار، وزارت كار مورد استناد فعاليتهاي بهداشت حرفه‌ايو حفاظت صنعتي:
ماده هاي 2،85،86،87،88،89،90،91،92،93،94،95،96،97،98،99،100،101،102،103،
104،105،106،156،179،193

2) آئين نامه هاي سازمان تامين اجتماعي :
ماده هاي 3،4،54،60،61،65،66،88،90
3) آئين نامه هاي كميته حفاظت فني :
ماده هاي 1،2،3،4،5،6،7
در برگرفته شده از آئين نامه هاي حفاظت كار ، موسسه كار و تامين اجتماعي)
تاريخچه و مشخصات شركت كارخانجات داروپخش :
شركت داروپخش در تاريخ 23/10/1334 با سرمايه 000/000/250 ريال با عنوان بنگاه خيريه داروپخش به منظور ارائه خدمت دارويي در زميني به مساحت 20 هكتار در كيلومتر 18 اتوبان كرج آغاز به كار نمود. محصولات بخش توليدي اين مجتمع در آغاز حدود 20 قلم و شامل انواع آمپول ، قرص و شربت بود، كه تا پيروزي انقلاب اسلامي تنوع توليدات كارخانه به 80 قلم رسيد.

مجموعه بزرگ داروپخش در سال 1357 پس از به ثمر رسيدن انقلاب اسلامي به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ملحق و با توجه به اجراي نظام نوين دارويي، همگام با ساير كارخانجات توليدي محصولات خود را با نام ژنريك توليد و به بازار عرضه نمود و از سال 1359 با دگرگوني كه در ساختار تشكيلاتي اين مجموعه رخ داد با نام شركت سهامي داروپخش به تلاش خود ادامه داد كه از اسفند سال 1371 مالكيت آن از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به سازمان تامين

اجتماعي منتقل و با نام شركت داروپخش (سهامي خاص) به فعاليت خود ادامه مي دهد.
در سال 1372 شركت داروپخش از سهامي خاص به سهامي عام تغيير و در سال 1377 با تبديل واحدهاي خود گردان به شركتهايي با شخصيت حقوقي مستقل، كارخانه داروپخش نيز از شركت

داروپخش سهامي عام منفك و از همان تاريخ تحت عنوان شركت كارخانجات داروپخش ( سهامي خاص) وظايف خود را دنبال مي كند.در حال حاضر شركت با بهره گيري از خدمات بيش از 900 نفر در رده هاي مختلف تحصيلي و تجربي در زمينه توليد حدود 140 قلم اشكال مختلف دارويي فعاليت دارد و در حدود 12% از كل محصولات مختلف دارويي و بهداشتي را تأمين مي نمايد.
شركت داروپخش با توجه به توسعه كمي و كيفي و بهره برداري از بيش از 40 سال تجر

به در حال حاضر از بخشهاي زير تشكيل شده است:
- بخش قرص و كپسول
- بخش استريل
- بخش شربت وقطره خوراكي
- بخش فرآورده هاي بهداشتي
- بخش پماد ، كرم وشياف
- بخش كارتريج
- بخش سرم
در همين راستا و به منظور بهبود بخشيدن به توليدات و پاسخگويي به نياز بازارهاي جهاني در بهمن ماه سال 1376 ، شركت موفق به اخذ گواهينامه ISO 9002 گرديد.

كارگاهها و صنايعي كه شركت را احاطه كرده اند عبارتند از:
در ضلع شمالي چاپخانه جمهوري اسلامي و كارخانه توليد مواد اوليه ، در ضلع جنوبي رنگ سازي و كارگاههاي توليد قطعات، در ضلع شرقي بهزيستي و انبارهاي نگهداري كالاهاي توليدي و در ضلع غربي كارگاه نيروي انتظامي واقع شده است.

فصل اول

صدا

مقدمه
در عصر حاضر، پيشرفت فن آوري در تمام زمينه هاي صنعتي، گسترش و كاربرد وسيع وسايل، ماشين آلات و تجهيزات مختلف را به همراه داشته است. اين رشد سريع سبب گرديده تا انسان در زندگي روزمره و شغلي خود هر چه بيشتر تحت تاثير آشفتگي هاي ناخوشايند اكوستيكي يعني «صدا» با شدتهاي مختلف قرار گيرد. بطوريكه امروزه صدا جزئي از زندگي انسان را تشكيل مي دهد. (كارلسون،1989)

به همين ترتيب صدا يكي از عوامل زيان آور شغلي به شمار مي آيد و بسياري از كارگران در معرض اين عامل زيان آور قرار دارند. از اين رو به دليل اهميت موضوع سر و صدا و تاثيراتي كه روي افراد ايجاد مي كند سعي شده است به بررسي اين عامل در تعدادي از بخشهاي كارخانه داروپخش پرداخته شود. در ابتدا براي آشنايي بيشتر با عالم زيان آور سروصدا تعاريفي دراين رابطه ارائه مي گردد و تاثيرات زيان آور آن مطرح مي شود.

صوت چيست؟
صوت شكلي از انرژي مي باشد كه توسط حس شنوايي قابل تشخيص است به بيان ساده صورت هر چيزي است كه شنيده مي شود.
امواج صوتي :
همچنان كه نواحي تراكم وانبساط در يك محيط حركت مي كند يك موج صوتي توليد مي شود پس يك موج صوتي نمونه اي از تغيير در فشار هوا است. مولكولهاي هوا در مسير موج صوتي حركت نمي كنند. بلكه آنها در يك محل پيرامون نقطه تعادل خود به نوسان در مي آيندو مانند يك منبع ارتعاش عمل مي كنند. اصوات از نوع موج طولي بوده و تقسيم بندي آنها عبارتست از:
1- امواج مادون صوت (Infra sound) : اصواتي با بسامد كمتر از 20 هرتز مي باشد كه گوش انسان حساسيت چنداني به شنيدن آن ندارد.

2- امواج رديف شنوايي (Audible spectram): اصواتي با بسامد 20 تا 20000 هرتز مي باشند كه بسامدهاي ياد شده حس شنوايي را در انسان تحريك مي كنند و بسامدهاي 500 تا 3000 هرتز ، بسامدهاي مطالعه مي باشند.
3- امواج ماوراء صوت (Ultra Sound) : اصواتي با بسامد بيش از 20000 هرتز مي باشند و حس شنوايي انسان را تحريك نمي كنند.
سروصدا : (Noise)
عبارتست از يك صوت نامطلوب ، ناخوشايند و ناخواسته كه به مجموع امواج صوتي با طول موجهاي مختلف و شدتهاي متفاوت كه تركيب مشخص و ثابتي نداشته باشند اطلاق مي گردد.
انواع سر وصدا :
صدا از نظر توزيع زماني به انواع زير تقسيم مي گردد:
1- صداي ضربه اي ( كوبه اي) : صدايي است كه تكرار صدا كمتر از يك بار در ثانيه و يا صدايي كه در زمان كوتاهي ايجاد مي شود وسپس برمي گردد.
2- صداي متغير: صدايي است كه نوسانات صدا با گذشت زمان بين 15-10 دسي بل باشد.
3- صداي منقطع : در صداي منقطع تغييرات و دامنه نوسانات بيش از 15 دسي بل باشد.
4- صداي پيوسته: به صدايي گفته مي شود كه فاصله تكرار صدا كمتر از نيم ثانيه است.

اثرات زياد آور سروصدا:
سرو صدا داراي اثرات مختلفي بر روي سيستمهاي مختلف بدن مي باشد كه در نهايت به كمبود بهره وري و بازده كاري مي‌انجامد كه از تأثيرات شديد تا خفيف آن عبارتند از:
1) اثر بر سيستم شنوايي:
الف ) تغييرات دائمي كاهش قدرت شنوايي غيرقابل برگشت ، كري دائم