بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
خلاصه
- بحران كم آبي در آينده نه چندان دور از موارديست كه ذهن جهانيان را به خود مشغول كرده و اين امر دركنار مسئله توليد انرژي موجب پيدايش علم مهندسي سد شده است ولي ارزشهاي بدست آمده در نتيجه احداث سد بايستي دربرابر اثرات منفي آن موازنه گردند . سدها درمراحل مختلف احداث ، بهره برداري و پايان عمر مفيد خود تاثيرات عميقي بر محيط زيست برجاي خواهند گذاشت . واقعيت امر اينست كه در بيشتر سدهاي احداث شده در كشورمان ، بررسي اثرات زيست محيطي بطوركامل درنظر گرفته نشده است .
اسلاید 2 :
مقدمه:
- احداث سدهاي بزرگ بواسطه مزاياي اجتماعي و هزينه هاي زياد آنها يك مسئله بحث برانگيز شده است . ارزشهاي كنترل سيلاب ، تامين منابع آب ، توليد برق ، استفاده هاي ورزشي تفريحي و غيره بايد درمقابل تغيير اكوسيستمها ، زه دار شدن اراضي كشاورزي ، بالا آمدن سطح آب زيرزميني ، عوض شدن كيفيت آب خروجي و ديگر اثرات منفي زيست محيطي آنها موازنه گردند .
- در طي سالهاي اخير اثرات زيست محيطي توانسته همپاي ساير مسائل در توجيه پذيري طرحها دخالت نموده و اجراي پروژه را ممكن و يا غيرممكن سازد
اسلاید 3 :
- متاسفانه در بيشتر سدهاي احداث شده در كشورمان بصورت جامع به بررسي اثرات زيست محيطي پرداخته نشده است . اگر مطالعه وبررسي اثرات زيست محيطي بصورت صحيح انجام ميگرفت ، هم اكنون علاوه بر رفع مشكلاتي كه در بعضي از سدها وجود دارد ميتوانست اطلاعات مفيدي در اين خصوص در اختيار متخصصين داخلي قرار دهد تا در پروژه هاي احداث ديگر سدها اين موارد لحاظ گردد .
اسلاید 4 :
تعريف ارزيابي زيست محيطيEIA
- ارزيابي اثرات زيست محيطي عبارت است از فرايند و جريان بررسي و مطالعات رسمي جهت پيش بيني اثرات فعاليت ها و عملكردهاي يك پروژه بر محيط زيست , سلامت انسان ها و رفاه اجتماعي و يا به عبارت ديگر شناسايي و ارزيابي سيستماتيك پيامدهاي پروژه ها , برنامه ها و طرح ها بر اجزاي فيزيكي ,شيميايي ,بيولوژيكي ,فرهنگي و اقتصادي,اجتماعي محيط زيست است. بنابراين ارزيابي اثرات محيط زيست به عنوان يك ابزار برنامه ريزي, اثرات مثبت و منفي يك پروژه را بر روي محيط زيست مشخص مي نمايد.
اسلاید 5 :
- ارزيابي اثرات زيست محيطي,يك برنامه پايش محيط زيست را با استفاده از شاخص هاي زيست محيطي متناسب برقرار و به اجرا در مي آوردتا بهره برداري از پروژه به نحوي صورت پذيرد كه اثرات مخربي را از خود بر جاي نگذارد.
- به طور كلي كلمه محيط زيست در مفهوم گسترده آن شامل مواردي از قبيل مردم ,اراضي, محل زندگي و اقتصاد مي باشد كه تاثير سدها و مخازن در آنها يك امر مسلم اجتناب ناپذير است. اثرات زيست محيطي سدها را به طور كلي تاثيرگذاري محيط بر درياچه سد و اثر متقابل اين سازه ودرياچه را شامل مي شود و مورد بررسي قرار مي دهد.
اسلاید 6 :
اهداف ، ضرورت و فوايد ارزيابي اثرات زيست محيطي سدها
- هدف از انجام مطالعه ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح هاي توسعه منابع آب اطمينان يافتن از رعايت سياست ها و اهداف تعيين شده در برنامه ها و فعاليت هاي پروژه در راستاي ضوابط , معيارها, قوانين و مقررات زيست محيطي مي باشد. بنابراين با انجام اين گونه مطالعات, روند اجراي پروژه هاي توسعه منابع آب همسو با اهداف توسعه پايدار گرديده و نهايتا موجب بهره برداري بهينه از منابع آبي كشور با حداقل آثار سوء زيست محيطي در راستاي دست يابي به اهداف مديريت به هم پيوسته منابع آبي مي گردد. هدف اصلي مديريت به هم پيوسته رسيدن به پايداري در توسعه است.
اسلاید 7 :
عمده ترين فوايد ارزيابي اثرات زيست محيطي سدهاي كشور
- رفع نارضايتي جامعه
- از بين بردن ناسازگاري بين افراد جامعه و ارگانهاي دولتي
- افزايش كيفيت محيط زيست
- اعتبار بخشيدن به دولت در سطوح بين المللي
- ايجاد برنامه ريزي مناسب
- افزايش آگاهي و دانش زيست محيطي در سطوح مختلف جامعه, مسئولين و تصميم گيرندگان
- افزايش قدرت اجرايي به قوانين و مقررات
- تلفيق حفاظت و توسعه
- تعيين اثرات و پيامدهاي احتمالي
- ارائه راه حل هاي صحيح و منطقي از منابع طبيعي و انساني
اسلاید 8 :
- بنابراين ارزيابي اثرات پروژه هاي سدسازي بر محيط زيست از ابزارهاي دستيابي به توسعه پايدار محسوب مي شوند طوري كه ضمن مكان يابي كاربي ها بر اساس توان اكولوژيك و نيازهاي اقتصادي- اجتماعي از اجراي پروژه هاي سدسازي كه اثرات تخريبي زيادي از خود بر محيط زيست بر جاي مي گذارد, جلوگيري به عمل آورد.
اسلاید 9 :
مشكلات ارزيابي اثرات زيست محيطي سدهاي كشور
- فاصله ميان متخصصان EIA و مجريان طرح:
- دركشورهاي در حال توسعه نظير ايران فاصله بين متخصصان محيط زيست و تصميم گيرندگان از برخي جنبه ها روز به روز بيشتر مي شود.در واقع اين گروه بيشتر از ديد اقتصادي به پروژه ها نگاه كرده و براي آنها داراي ارزش بيشتري مي باشد. لذا ارزشيابي همه جانبه پروژه ها كه در آن فاكتورهاي زيست محيطي نيز مد نظر قرار گرفته است براي مجريان قابل توجه نمي باشد.
- حجم بالاي گزارشات ارزياب از نظر كمي و ارزش پايين كيفيت آنها:
- در مراحل غربال كردن و تعيين حدود مشكلات, عمق و وسعت EIA بايد طوري جمع آوري گردد كه جمع آوري داده هاي غير ضروري به حداقل رسيده و تلاش متخصصين روي مسائلي متمركز شود كه اهميت آنها مسلم شده وضروري مي باشد.
اسلاید 10 :
- - عدم كنترل وپايش اجرايي پس از تصويب:
- در كشورپروژه هاي ارزيابي زيست محيطي تنها در مرحله مطالعات و ارائه راهكارهاي كاهش اثرات پيش مي رود و نظارت پيوسته در مرحله اجرا در بسياري از پروزه هاي سد سازي صورت نمي گيرد.
- در نظر نگرفتن مردم به عنوان يك فاكتور مهم و انساني:
- مردم و افراد محلي به خصوص درمواقعي كه مسئله جابجايي جمعيت و اسكان مجدد مردم در پروژههاي سدسازي مطرح باشد تحت تاثيرمستقيم پروژه قرار مي گيرند.متاسفانه در برخي از پروژه هاي سد سازي بررسي نظرات و مشاركت مردمي آخرين مرحله از مطالعات در پروژه ها است كه آن هم با اهمييت پاييني صورت مي گيرد وهيچ وقت نظرات مردم به عنوان يك فاكتور مهم در تصميم گيري ها و اجراي پروژه ها مد نظر قرار نمي گيرد.