بخشی از مقاله
چكيده:
شرکت ايزوگام کستر دليجان در سال 1380 به ثبت رسيده و از سال 1382 توليد خود به صورت عادي آغاز كرد. سهام اين شركت به ميزان 100 سهم 000/000/25 ريالي به مبلغ 000/000/500/2 ريال مي باشد. اين شركت به صورت سهامي خاص اداره مي گردد. توليد گوني فعاليت اصلي شرت مي باشد. مجموع عمومي عادي، مجمع عمومي فوق العاده بازرسي يا بازرسان اجزاي شركت هستند. شركت توليد هيئت مديره اي متشكل از 3 نفر اداره مي شود. مدير عاملي از بين هيئت مديره وظيفه انجام كارهاي جاري شركت را به عهده دارد. شركت در كل 105 نفر پرسنل دارد: 15 نفر در دفتر مركزي و 90 نفر در كارخانه.
قسمت مالي شركت توسط مدير مالي واداري اداره مي شود. و حسابدار، منشي و انبار دار زيرنظر او فعاليت مي كنند.يك حسابدار وظيفه هايي مانند: ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه ، كل ومعين، تهيه وتنظيم ليست بيمه و تهيه صورت هاي مالي را به عهده دارد.
ابتدايي ترين كار يك حسابدار دريافت اسناد مثبته، تجزيه و تحليل آنها و ثبت آن در اسناد حسابداري است. وضعيت مالي هرشركت با دارايي، بدهي و سرمايه مشخص ميشود كه اجزاي معادله حسابداري را تشكيل مي دهند. دارايي هامنابع اقتصادي يك شركت است كه انتظار مي رود در آينده منفعتي براي شركت داشته باشد. بدهي ها تعهدات شركت در برابر افرادي خارج از شركت هستند و سرمايه تعهدات شركت نسبت به مالكين شركت . بنابراين:
دارايي= بدهي + سرمايه
براي طبقه بندي اطلاعات حسابداري ابزاري تحت عنوان حساب وجود دارد كه در دفتر كل موجود مي باشد. در طي دوره حسابدار با زدن سندهايي مانند بيمه، تنخواه گردان، بانك و ... وظايف خود را انجام مي دهد. در پايان دوره بايد وضعيت عملكرد موسسه مشخص شود. صورتحساب سود و زيان و ترازنامه و صورت حساب سرمايه صورت هاي مالي هستند كه عملكرد موسسه را نشان مي دهند و اطلاعاتي را در اختيار علاقه مندان به اطلاعات مالي شركت قرارمي دهند. در پايان نيز با بستن حساب هاي موقت و تهيه ترازآزمايشي اختتامي چرخه حسابداري كه در طول هر دوره مالي تكرارمي شود، به اتمام مي رسد.
فصل اول
معرفي شرکت ايزوگام کستر دليجان
(سهامي خاص)
بخش اول: تاريخچه شركت
شرکت ايزوگام کستر دليجان در سال 1380 با شماره ثبت 181414 در اداره ثبت شركت ها به ثبت رسيد. در طول سال 80 كليه فعاليتهاي شركت درجهت ساخت ساختمان كارخانه انجام شد. در سال 1381 نيز كليه مراحل قبل از بهره برداري انجام گرفت. تا مهرماه 1382 توليد شركت بصورت آزمايشي بود، اما از آن تاريخ به بعد فعاليت اصلي كارخانه آغازشد. در آذر 1383 شركت تصميم به توسعه كارخانه گرفت با خريد 7 دستگاه ماشين الات جديد توليدي ميزان توليد، افزايش و كارخانه توسعه يافت. اين امر با خريد 6 دستگاه ماشين الات توليدي ديگر نيز در بهمن ماه 1384 تكرار گرديد. نحوه فروش محصولات توليدي از طريق نمايندگي هاي فروش انجام ميگيرد.
بخش دوم: سرمايه و سهام شركت
سهام اين شركت به ميزان 100 سهام 000/000/25 ريالي و به مبلغ 000/000/500/2 ريال مي باشد. كيه سهام شركت با نام است. اوراق سهام شركت متحد الشكل و چاپي و داراي شماره ترتيب و حاوي نكات مذكور درماده 26 لايحه قانوني اصلاح قسمتي از قانون تجارت بوده و بايد به امضاي قلمي 2 نفر از مديران شركت كه از طرف هيئت مديره تعيين مي شوند رسيده و به مهر شركت ممحور گردد. در هنگام تاسيس مدت شركت نامحدود تعيين شد.
بخش سوم: موضوع شركت
1- توليدانواع گوني از عرض 30 سانتيمتر تا 25/2 متر وطول برش 40 سانتيمتر تا 175 سانتيمتر و واردات مواد اوليه و ماشين الات مربوط به آن و صادرات كالاي توليدي.
به طور كلي شركت مي تواند كليه عمليات و معاملات مالي، تجاري و صنعتي كه به طور مستقيم به تمام يا هر يك از موضوعات مشروحه فوق مربوط باشد، مبادرت نمايد.
بخش چهارم: مركز اصلي شركت
مركز اصلي شركت تهران مي باشد. انتقال مركز اصلي شركت به نقاط ديگر در ايران منوط به تصميم مجمع عمومي فوق العاده است. تعيين و تغيير نشاني مركز اصلي شركت در داخل تهران بنا به تصويب هيئت مديره صورت خواهدگرفت. هيئت مديره مي تواند ثبت يا نمايندگيهايي در داخل يا خارج از ايران داير يا آنها را منحل نمايد.
بخش پنجم: اجزاي شركت
اجزاي شركت شامل مجمع عمومي عادي، مجمع عمومي فوق العاده و بازرس يا بازرسان است.
مجمع عمومي عادي- در پايان هر سال مالي مجمع عمومي عادي كه متشكل از سهامداران شركت مي باشد، تشكيل جلسه مي دهد. مجمع عمومي عادي وظيفه دريافت گزارش وپيشنهادات هيئت مديره و اتخاذ تصميم درمورد آنها، تصويب ترازنامه وحساب سود وزيان، تعيين هيئت مديره و بازرسان شركت را دارد. در كل كليه گزارشات مربوط به شركت بايد هر ساله به مجمع عمومي عادي ارائه گردد.
مجمع عمومي فوق العاده- در صورتيكه شركت تصميم به افزايش يا كاهش سرمايه بگيرد، تصميم به انحلال شركت نمايد، تغييري در اساسنامه يا نام شركت ايجاد شود مجمع عمومي فوق العاده ايجاد شده در مورد هر يك از مواردمزبور تصميم مي گيرد.
بخش ششم: اداره امور شركت
شركت بوسيله هيئت مديره مركب از 3 يا 5 نفر كه بوسيله مجمع عمومي عادي كه از بين صاحبان سهام انتخاب مي شوند، اداره مي گردد. مدت ماموريت مديران 2 سال است و در صورت انقضاي مدت آن، مديران سابق تا انتخاب مديران جديد كماكان مسئول امور شركت خواهند بود. هيئت مديره معمولاً ماهي يك بار تشكيل جلسه مي دهد تا تصميماتي جهت اداره شركت اتخاذ نمايد.
وظايف هيئت مديره عبارت است از:
انجام عمليات شركت، اقدام به هر گونه معاملات در جهت فعاليت شركت، كشيدن و امضاي چك ها، سفته و ...
همچنين هيئت مديره بايد يك نفر شخص حقيقي را از بين اعضاي خود يا از خارج به مديريت عامل شركت برگزيند و حدود اختيارات و مدت تصدي و حقوق و ساير شرايط استخدامي او را تعيين كند.
بخش هفتم: سال مالي وصورتحساب شش ماهه
سال مالي شركت روز اول فروردين ماه هر سال آغاز و روز آخر اسفند ماه همان سال به پايان مي رسد.
هيئت مديره بايدطبق ماده 137 لايح قانوني اصلاح قسمتي از قانون تجارت لااقل هر شش ماه يك بار خلاصه صورت دارايي و قروض شركت راتنظيم كرده به بازرسي تسليم نمايد.
بخش هشتم: وضعيت پرسنل
تعداد پرسنل شامل كاركنان اداري و توليدي 105 نفر مي باشد به شرح زير
15 نفر در دفتر مركزي واقع در تهران
90 نفر در كارخانه واقع در كاشان اين تعداد نفر در قسمت هاي مختلف كارخانه شامل واحدهاي توليدي، تعمير و نگهداري، برق و مكانيك فعاليت مي كنند.
كاركنان واحد توليدي با دريافت ماهانه 200 تن مواد اوليه اقدام به توليد مي كنند. ميزان توليد سالانه 000/400 رول گوني ميباشد كه 3% آن به عنوان ضايعات در نظر گرفته مي شود. نحوه مشخص نمودن استهلاك داراييهاي ثابت نيز طبق روش پيشنهادي وزارت اقتصادي و دارايي مي باشد.
فصل دوم
چارت سازماني و شرح وظايف
بخش دوم: شرح وظايف
هيئت مديره:
شركت سهامي خاص بوسيله هيئت مديره اي كه از بين سهامداران انتخاب شده و كلا يا بعضاً قابل عزل ميباشند، اداره مي شود. عده اعضاي هيئت مديره در شركت سهامي خاص نبايد از 3 نفر كمتر باشد كه درشركت تكتاب ظريف تعداد اعضاي هيئت مديره همان 3 نفر است. مديران شركت داراي كليه اختيارات لازم براي اداره امور شركت مي باشند.
وظايف و مسئوليتها:
انجام عمليات شركت، تعيين و انتخاب و عزل نماينده و وكيل با حق وكالت در توكيل، اقدام به هر گونه معاملات منقول و غير منقول، انعقاد هر گونه قرار داد اجاره، رهن دارايي شركت و قبول رهن مشتريان ، دادن هر گونه رسيد و مفاصا، باز كردن و بستن حساب جاري ياهر حساب ديگري در بانك ها، تشكيل و تاسيس شعب و نمايندگي براي انجام امور تجارتي و فني شركت، دعوت از مجامع عمومي عادي و بازرسي شركت، پيشنهاد تقسيم سود بين صاحبان سهام به مجمع عمومي عادي ساليانه.
هيئت مديره موظف است درهر سال مالي 5 درصد از سود خالص شركت را به عنوان اندوخته قانوني كسر نمايد.
تحصيلات:
هر يك از اعضاي هيئت مديره بايد مدركي به شرح ذيل داشته باشند.
ليسانس يا فوق ليسانس مديريت، مهندسي توليد و رشته هاي مرتبط
شرايط احراز:
- روابط عمومي عالي به دليل انعقاد هر گونه قرار داد جهت
شركت
- اقتدار در مديريت براي پيشبرد اهداف شركت
- قدرت فكري با جهت تعيين خط مشي شركت در طول يك سال مالي
مدير عامل:
هيات مديره مكلف است يك نفر شخص حقيقي را به عنوان مدير عامل شركت انتخاب نمايد تا وظايف محول را انجام دهد. اين فرد مي تواند هم از اعضاي هيئت مديره باشد و هم از خارج شركت. اما به دليل شريك بودن مدير درسود و زيان شرکت بهتر است از اعضاي هيئت مديره انتخاب شود.
وظايف و مسئوليت ها:
- تعيين هزينه هاي شركت و كنترل آن
- امضا و زيرنويسي چك ها و بروات و سفته ها
- استخدام متخصص و به كارگماردن كارگران و تعيين حقوق، حق الزحمه و مزد آنان.
- انجام تشريفات گمركي و قانوني
- انجام امور پستي وتلگرافي
- و كليه وظايفي كه هيئت مديره براي مدير عامل مشخص مي نمايد.
تحصيلات:
ليسانس مديريت- مهندسي توليد ترجيحاً مرتبط با نوع توليد
شرايط احراز:
- روابط عمومي بالا جهت ارتباط با بخش هاي خصوصي و دولتي براي پيشبرد كار
- قدرت ريسك پذيري جهت بالا بردن سود شركت
- قدرت محاسبات دقيق جهت پيش بيني درآمدها و هزينه ها يا تعيين بودجه
- ارتباط مستمر با قسمت هاي مختلف براي تعيين ميزان توليد و فروش كه منجر به سود دهي بيشتر شود.
- آشنايي كامل به زبان هاي بين المللي
معاونت بازرگاني:
كليه امور مربوط به خريد و فروش مواد اوليه وكالاي ساخته شده بر عهده اين معاونت مي باشد كه به بخش هاي زير تقسيم مي شود.
بازرگاني داخلي:
انجام امور مربوط به قيمت گذاري كالاي توليد شده درداخل كشور مديران امور خريد و امور فروش داخلي زير نظر اين بخش كار مي كنند.
وظايف و مسئوليت ها:
- جمع آوري و بررسي اطلاعات مربوط به قيمت كالاي وارداتي و محصولات داخلي
- جمع آوري و بررسي اطلاعات مربوط به بيمه، حمل ونقل، تسهيلات بانكي و اعتباري
- تصميم گيري در مورد تشكيل نمايشگاههاي بازرگاني داخلي و تهيه آگهي هاي تبليغاتي به منظور شناساندن كالا ومحصولات.
تحصيلات:
فوق ليسانس اقتصاد يا بازرگاني
شرايط احراز:
- داشتن روابط عمومي و برخورد مناسب با فروشندگان و مشتريان.
- قدرت تصميم گيري بالا جهت انتخاب بهترين پيشنهاد ها از طرف مديران خريد و فروش
- ارتباط مستمر با واحد حسابداري جهت تعيين ميزان نقدينگي و امور مرتبط.
بازرگاني خارجي:
انجام امورمربوط به برنامه ها وسياست هاي بازرگاني خارجي، بازاريابي محصولات وتوليدات در خارج را عهده دار مي باشد. زير نظر اين واحد مديران امورخريد و فروش فعاليت مي كنند.
وظايف و مسئوليت ها:
- جمع آوري و بررسي اطلاعات ومطالعه قوانين ومقررات مربوط به بازرگاني خارجي كشور و همچنين كشورهاي طرف قرار داد.
- مطالعه و جمع اوري اطلاعات مربوط به بازارهاي صادراتي و پيدا كردن بازار فروش وتهيه برنامه هاي بازاريابي.
تحصيلات:
ليسانس يا فوق ليسانس دريكي از رشته هاي اقتصاد، حقوق بين الملل تجارت، مديريت بازرگاني و مديريت اقتصادي.
شرايط احراز:
- آشنايي كامل به زبان انگليسي
- برخوردمناسب و روابط عمومي بالا جهت بستن قرار داد بانمايندگان كشورهاي خارجي
- ارتباط مستمر با مديران فروش و خريد جهت تعيين بهترين پيشنهادها.
مديرامورخريد:
تصميم گيري در مورد كليه امور مربوط به خريد بر عهده اين مدير مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- تهيه اطلاعات مربوط به بازارهاي مورد نياز
- خريد كالاهاي مورد نياز، پرداخت وجوه مربوط به خريد، ارسال صورتحساب خريد به مقام مافوق و حسابداري
- تهيه آمار خريد به تفكيك وارائه گزارشهاي لازم.
تحصيلات:
ليسانس مديريت
شرايط احراز:
- آشنايي به زبان انگليسي
- قدرت تصميم گيري جهت تعيين بهترين فروشندگان
- روابط عمومي خوب جهت برخورد با فروشندگان كالاي مورد نياز
مدير امور فروش:
تصميم گيري درمورد فروش محصولات توليد شده بر عهده مدير فروش مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- سعي و اهتمام دربالا بردن ميزان فروش و تحويل وجوه دريافتي و صورت حساب تنظيم شده به مقام مافوق و ارسال يك نسخه ازآن به حسابداري.
- تهيه آمار فروش به تفكيك وتنظيم نوع مشخصات كامل هر يك از اجناس و ارائه گزارش هاي لازم.
- بازاريابي فروش محصولات و مشخص كردن خريداران بهتر
تحصيلات:
ليسانس مديريت
شرايط احراز:
- آشنايي به زبان انگليسي
- قدرت تصميم گيري براي تعيين بهترين خريداران
- روابط عمومي بالا جهت برخورد با خريداران محصولات.
مدير كارخانه:
اين رشته در برگيرنده مشاغلي است كه متصديان آنها تحت نظارت كلي عهده دار انجام كارهاي فني، مطالعاتي، برنامه ريزي و عملي در زمينه هاي مربوط به كارخانه، ارائه پيشنهاد براي توسعه كارخانه، بررسي وضع و مشخصات كارگاه هاي توليدي و رفع مشكلات آنها از نظر كيفيت كار و شناخت مواد اوليه مورد لزوم وچگونگي استقرار ماشينآلات در كارگاه ها مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- رسيدگي به تقاضاي مربوط به ورود ماشين آلات و قطعات يدكي آنها براي تكميل و توسعه كارخانه.
- بررسي وضع و مشخصات كارگاه ها در رفع مشكلات آنها.
- نظارت بر اجراي كار كارخانه .
تحصيلات:
ليسانس يا فوق ليسانس در يكي ازرشته هاي مهندسي توليد، مهندسي صنعتي و حصول تجارب مربوط.
شرايط احراز:
- داشتن اطلاعات كافي درزمينه هاي مربوط به كارخانه و توليد
- قدرت تصميم گيري براي تصميم گيري هاي مربوط به كارخانه.
- آشنايي با قسمت هاي مختلف كارخانه و ماشين آلات.
- داشتن روحيه همكاري جهت ارتباط با تشكلهاي كارگري.
مدير توليد:
اين رشته در برگيرنده مشاغلي است كه متصديان آنها عهده دار انجام كارهاي فني و عملي درزمينههاي مربوط به توليد، بررسي مشكلات كارگران توليدي و رفع آنها و نظارت بر كار ماشين آلات توليدي مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- بررسي و شناخت و اظهارنظر درمواد اوليه مورد مصرف كارخانه .
- تهيه وتنظيم برنامه و سياست هاي لازم در زمينه توليد
- رسيدگي به تقاضاي كارگران توليدي براي حل مشكلات آنها.
- برنامه ريزي توليد براي يك سال مالي.
- نظارت بر امور كارگري وتشكل هاي آنها
تحصيلات:
ليسانس در يكي از رشته هاي مهندسي توليد و مكانيك.
شرايط احراز:
- داراي روابط عمومي و برخورد مناسب به دليل رويارويي با كارگران.
- قدرت جسمي بالا به دليل انجام كارهاي عملي.
- داشتن تجربه لازم در زمينه توليد جهت بهترين نوع توليد.
انبار داري كارخانه:
كليه امور مربوط به انبار كارخانه نظير موجودي گيري، دريافت كالا، ارسال كالا و ...
وظايف و مسئوليت ها:
- تطبيق كالاي خريداري شده و تحويل شده به انبار با نمونه اصلي.
- رسيدگي موجودي انبار و صورت برداري از كالاهاي موجود در انبار در فواصل معين.
- ثبت كالاي تحويلي و دريافتي در كارت هاي انبار و نظارت در ورود و خروج لوازم و اجناس و كالاها و همچنين امضاي كليه اسناد مربوط.
تحصيلات:
ديپلم يا فوق ديپلم حسابداري
شرايط احراز:
- امين بودن به دليل در اختيار داشن موجودي در كارخانه.
- آشنايي كامل با روش هاي انبار داري
حسابداي كارخانه:
اين رشته در برگيرنده مشاغلي است كه متصديان آن تحت نظارت مديريت كارخانه عهده دار انجام امور مربوط به حسابداري كارخانه مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- ثبت ورود و خروج كالا وهزينه هاي كارخانه
- انجام كليه امور حسابداري مربوط به كارخانه
- همكاري با حسابداري دفتر مركزي و مدير مالي براي ارائه اسناد و گزارشات لازم.
تحصيلات:
فوق ديپلم و ليسانس حسابداري:
شرايط احراز:
- داشتن مسئوليت پذيري به دليل ارتباط با فعاليت اصلي شركت.
- آشنايي به روش هاي انبار داري براي تعيين بهترين روش باتوجه به تورم.
- داشتن قدرت فكر بالا براي ارائه پيشنهادها.
مدير اداري و مالي:
اين مدير نظارت وظايف سرپرستي، تعيين خط مشي، ايجاد هماهنگي ونظارت بر امور اداري و مالي شركت را عهده دار مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- نظارت بر حسن جريان كليه امور واحدهاي تحت سرپرستي.
- صدور دستورت لازم به منظور ايجاد هماهنگي بين واحدها.
- سازماندهي فعاليت هاي مربوط به تقسيم كاروتعيين وظايف و حدود مسئوليت و اختيارات واحدهاي تحت سرپرستي
- تعيين خط مشي و نظارت بر حسن اجراي آن.
- صدور دستورالعمل ها و ضوابط مربوط.
- راهنمايي و كنترل كار حسابداران و تقسيم كار بين آنها و بررسي صورتهاي مالي تنظيم شده
- تهيه و تنظيم پيش نويس دستورات و فرم هاي محاسباتي گزارشهاي لازم.
- رسيدگي و اظهار نظر و اقدام در مورد مسائل و پرونده هاي مشكل مالي و حسابداري.
تحصيلات:
ليسانس دريكي از رشته هاي امور اداري و مديريت وامور مالي و حسابداري داراي 4 سال سابقه كار.
شرايط احراز:
- ثبات رفتاري و فكري
- قدرت تصميم گيري بالا
- هوش بالا جهت انتخاب بهترين خط مشي ها
- مسئوليت پذيري بالا به دليل در اختيار داشتن وظايف متعهد و مهم
انبارداري كل:
اين انباردار نيز كليه وظايف، شرايط احراز و تحصيلات انبار داري كارخانه را دارا مي باشد، اما به دليل وجود انبارهايي خارج از كارخانه نظارت كلي بركليه انبارهاي شركت برعهده اين فرداست. سپس كليه وظايف انباردار با سطحي وسيعتر و كلي تر برعهده انبار دار كل مي باشد.
منشي:
متصدي اين شغل تحت نظارت مقام مافوق عهده دار وظايف منشيگري است.
وظايف و مسئوليت ها:
- برقراري تماس با كليه سازمان دولتي و غير دولتي مربوط به فعاليت شركت.
- تعيين ساعات ملاقات با مديريت براي متقاضيان.
- تهيه وتنظيم صورت جلسات مربوط به مجامع عمومي و جلسات هيئت مديره.
- انجام اقدامات لازم در زمينه دريافت، ثبت و توزيع و نگهداري و بايگاني كردن پرونده ها و ساير اسناد و مدارك شركت.
- تهيه نامه هاي اداري جهت مخابره و تايپ كردن آنها.
تحصيلات:
ديپلم يا فوق ديپلم
شرايط احراز:
- داراي روابط عمومي بالا
- امين بودن به دليل آگاهي از كارهاي مديريت
- آشنايي به تايپ و برنامه هاي كامپيوتري
- در صورت نياز آشنايي به زبان انگليسي
حسابداري كل:
اين رشته در برگيرنده طبقات مشاغلي است كه متصديان آنها تحت نظارت مدير مالي عهده دار امور مختلف حسابداري مي باشد.
وظايف و مسئوليت ها:
- ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه، كل و معين.
- تهيه و تنظيم ليست حقوق ، بيمه، اعلاميه بانكي و چك به كنترل هاي حساب هاي مربوطه به منظور رفع اختلاف.
- رسيدگي به پيش پرداخت و علي الحساب ها و اسناد و مدارك مربوطه از نظر رعايت و اجراي قوانين و مقررات مالي
- انجام امور مربوط به تشخيص و تعيين سرفصل حساب، تهيه تراز آزمايشي در پايان هر ماه و كليه صورتهاي مالي درپايان سال مالي.
- همكاري درتهيه نامه ها، بخش نامه ها و دستورالعمل ها.
- شركت در جلسات مربوط به توضيح صورتهاي مالي.
- مطالعه قوانين ومقررات مالي جديد و رعايت آنها در كار.
تحصيلات:
فوق ديپلم حسابداري با 5 سال سابقه و ليسانس حسابداري با 2 سال سابقه كار.
فصل سوم
حسابداري
بخش اول: حسابدار
حسابدار شخصي است كه تحت نظر مدير مالي كليه كارهاي حسابداري را انجام مي دهد. كارهاي مختلفي از قبيل : ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه، كل و معين، تهيه وتنظيم ليست حقوق وبيمه، رسيدگي به پيش پرداخت ها وعلي الحساب ها، تهيه ترازآزمايشي در پايان هر ماه، تهيه صورتهاي مالي و ...
به دليل اينكه حسابدار با اطلاعات مالي شركت در ارتباط است بايد از دقت بالايي برخوردار باشد، چون كوچكترين اشتباهي در ثبت اسناد و محاسبه صورتهاي مالي ممكن است موجب زيان هاي جبران ناپذيري براي شركت شود. به دليل اهميت اين رشته، حسابداري را بسط مي دهيم:
بخش دوم: تعريف حسابداري
حسابداري عبارت است از: شناسايي ، اندازه گيري، ثبت و گزارش اقتصادي به استفاده كنندگان به گونه اي كه امكان قضاوت و تصميم گيري آگاهانه براي آنها فراهم مي شود.
تصميم گيري هاي افراد به فعاليت هاي اقتصادي منجر مي شود و فعاليت هاي اقتصادي نيز موجب مي شود تا اطلاعات اقتصادي بوجود آيد. اطلاعات توسط حسابداران شناسايي شده و با استفاده از ابزار مناسب جمع آوري،تجزيه و تحليل، اندازه گيري و ثبت مي شود و پس از طبقه بندي و تلخيص به گونه اي مناسب درقالب گزارشهاي مالي در اختيار استفاده كنندگان قرار مي گيرد.
حسابداري شاخه هاي متفاوتي دارد كه بنا به نياز افراد به مرور زمان بوجود آمده است. نمونه هايي از شاخه هاي حسابداري به شرح ذيل است:
حسابداري مالي، حسابداري دولتي، حسابداري بازرگاني، حسابداري صنعتي
بخش سوم: وضعيت مالي
دارايي ها:
كليه منابع اقتصادي كه به واحد اقتصادي تعلق دارد و انتظار مي رود در آينده منفعتي براي واحد اقتصادي به همراه داشته باشد. دارايي ناميده مي شود. وجوه نقد، حساب هاي دريافتني، موجودي كالا، ملزومات ، زمين، ساختمان، وسايط نقليه و اثاثه نمونه هايي از دارايي هاهستند.
حقوق مالي اشخاص:
حقوق مالي اشخاص نسبت به دارايي هاي واحد اقتصادي شامل حقوق مالي سهامداران و حقوق مالي طلبكاران است. به حقوق مالي طلبكاران نسبت به دارايي هاي يك واحد تجاري بدهي گفته ميشود. گروه ديگر، سهامداران و احد تجاري هستند كه نسبت به آن دارايي ها حق مالي دارند. در حسابداري حق مالي سهامداران كه در اصل مالكين واحد تجاري هستند، نسبت به دارايي هاي آن اصطلاحاً سرمايه ناميده مي شود.
بنابراين تساوي زير همواره برقرار است:
دارايي هاي واحد تجاري = حقوق مالي طلبكاران و حقوق مالي مالكين نسبت به داريي هاي واحد
بخش چهارم: حساب
در بسياري از رشته هاي علمي اطلاعات مربوط به آن رشته طبقه بندي و خلاصه مي شود.اين كار باعث مي گردد دانش ما درمورد يك يا چند موضوع خاص به شكل مناسب تري مرتب و قابل بيان مي شود. در حسابداري ابزار اصلي ثبت و خلاصه كردن اطلاعات مالي حساب ناميده ميشود. حساب به منزله پرونده اي مفصل از تغييراتي است كه در يك دارايي خاص، يك بدهي خاص يا حقوق صاحبان سهام طي يك دوره زماني رخ مي دهد.
معمولاً براي اينكه دسترسي به اطلاعات موجود در حساب ها آسانتر شود، همه حساب هاي مربوط به يك واحد تجاري در يك دفتر خاص به نام دفتر كل به صورت جداگانه نگهداري مي شود.
در دفتر كل، حساب ها به سه گروه دارايي ها، بدهي ها و حقوق صاحبان سهام تقسيم مي شوند. وجوه نقد، حساب هاي دريافتني، ملزومات ، اثاثه، وسايط نقليه، آپارتمان ، زمين، حساب هاي پرداختني، وام پرداختني و حقوق صاحبان سهام عناوين برخي از حساب هايي است كه دربسياري از موسسات استفاده مي شود.
حساب يك طرف بدهكار و يك طرف بستانكار دارد. تا در زمان كاهش يا افزايش بنا به ماهيت حساب مبلغ بدهكار يا بستانكار شود.
بدهكار: يعني هرشخص ياحساب كه انتفاعي بگيرد.
بستانكار: يعني هر شخص يا حساب كه انتفاعي بدهد.
كليه دارايي ها ماهيت بدهكار دارند، يعني افزايش دارايي موجب بدهكار شدن و كاهش آن موجب بستانكار شدن حساب دارايي مربوط مي شود. اما ماهيت بدهي ها و حقوق صاحبان سهام بستانكار است. يعني با افزايش آنها حساب مربوط بستانكار و با كاهش آن بدهكار مي شود.
بخش پنجم: ثبت رويدادهاي مالي در اسناد حسابداري
اسناد و مدارك مثبته:
حسابداران پس از وقوع هر معامله يا رويداد مالي، با توجه به تاثير آنها بر اجزاي معادله حسابداري به تجزيه و تحليل مي پردازند ولي معمولا براي تجزيه و تحليل رويدادهاي مالي نياز به مدارك و شواهدي دارند تا بر مبناي آنها تشخيص دهند چه تغييراتي در اجزاي معادله حسابداري ايجاد شده است. بنابراين فقط براساس اسناد و مدارك مرتبط مي توان به تجزيه و تحليل رويدادهاي مالي پرداخت. بدين منظور، حسابداران، پس از وقوع هر رويداد مالي اسناد و مدارك مربوط را جمع آوري مي كنند.
درحسابداري به اسناد ومداركي كه دلالت بر وقوع يك معامله يا رويداد مالي مشخص دارد، اسناد مثبته گفته مي شود. اين مدارك نشان دهنده تاريخ، مبلغ و ماهيت رويداد مالي است. اسناد حسابداري در حسابداري از اهميت خاصي برخوردارند، به دليل آنكه اولاً مبناي تجزيه و تحليل و ثبت رويدادهاي مالي در مدارك و دفاتر حسابداري قرار مي گيرند وثانياً براي پيگيري و رسيدگي بعدي نقش مهمي دارند.
فاكتور فروش،رسيد بانكي، قبض آب و برق و رسيد صندوق نمونه هايي ازاسناد و مدارك مثبته هستند.
سند حسابداري:
قبل از ثبت رويدادهاي مالي در دفاتر رسمي، سند حسابداري بايد تهيه گردد. سند حسابداري، برگه اي است كه اطلاعات مربوط به يك يا چند رويداد مالي قبل از ثبت در دفاتر حسابداري در آن نوشته مي شود. پس از جمع آوري و بررسي اسناد و مدارك مثبته، حسابدار تجزيه وتحليل رويدادهاي مالي را انجام داده وسپس سند حسابداري را تنظيم مي كند.
نحوه ثبت اطلاعات درسند حسابداري:
اولين قدم در ثبت سند، انتخاب گزينه گزارشات حسابداري پس از ورود به نرم افزار حسابداري شركت مي باشد. در بين فهرست گزارشات گزينه سندحسابداري را انتخاب مي كنيم تا سند حسابداري بر روي صفحه ظاهر شود. سند حسابداري به ترتيب شماره از شماره يك آغاز و به ترتيب ادامه مي يابد. تاريخ سند يك اصل مهم است كه هميشه به تاريخ روز مي باشد، اما امكان تغيير تاريخ نيز وجود دارد. شرح عمومي سند بعد از مشخص كردن تاريخ انجام مي گيرد. مرحله بعد تعيين حساب هاي مورد نياز است كه با كليك بر روي سرفصل
حساب ها به ترتيب كل ، معين وتفضيلي ظاهر ميشود. با انتخاب سرفصل حساب ها كد و نام حساب بر روي سند قرارمي گيرد. نوشتن مبالغ بدهكار و بستانكار براساس مدارك مثبته در مرحله بعد انجام مي شود. آخرين قسمت زدن يك سند، شرح سند است كه معمولا در يك خط شرح مختصري از رويداد مالي تايپ مي شود. با اين كار ثبت سند حسابداري به اتمام مي رسد. با وجود سيستم هاي حسابداري، حسابدار تنها وظيفه زدن سند را به عهده دارد و با ثبت زدن، اطلاعات مورد نياز به طور خودكار وارد دفاتر كل، معين و تفضيلي مي شود. دفتر روزنامه هم پس ازثبت سند توسط حسابدار در دفتر روزنامه نوشته مي شود تا كليه ثبت ها در يكجا و به ترتيب روز در اختيار باشد.
هميشه اولين سند در ابتداي هر دوره مالي ثبت افتتاح حساب ها و آخرين سند براي بستن حساب ها است.
دفتر روزنامه:
دفتر روزنامه، دفتري است كه كليه معاملات و رويدادهاي مالي يك واحد تجاري روزانه و به ترتيب تاريخ وقوع در آن ثبت مي شوند.
دفتر كل:
دفتر كل عبارت است از مجموعه حساب هايي كه براي ثبت و خلاصه كردن اطلاعات مربوط به رويدادهاي مالي يك واحد تجاري استفاده مي شود. پس از ثبت رويدادهاي مالي در سند حسابداري مبالغ بدهكار و بستانكار هر رويداد مالي به ترتيب در بدهكار و بستانكار حساب هاي مربوط در دفتر كل به طور خودكار منتقل مي شود.
دفتر معين:
در بسياري از موارد واحدهاي تجاري به اطلاعاتي جزيي تر از آنچه كه در دفتر كل ثبت مي شود، نياز دارند. براي رفع اين مشكل از حساب هاي معين استفاده مي شود. حساب هاي معين مجموعه حساب هاي كمكي يا مكمل برخي از حساب هاي دفتر كل هستند.
بخش ششم: سند پرداختي
كشيدن چك يكي از امور مهمي است كه ممكن است روزانه چندين بار در شركت انجام شود. نزديك به 90% پرداخت هاي شركت تك تاب با كشيدن چك انجام مي شود و كمتر بصورت نقد خريدها، پرداخت وام و ... انجام مي شود. براي كشيدن يك چك جديد، ابتدا مدير مالي توسط سند پرداختي درخواست كشيدن چك جديد توسط مدير عامل را مي نمايد. بدين ترتيب كه در سند پرداختي تاريخ صدور چك، مبلغ چك، شخص يا شركت دريافت كننده چك، شماره حسابي كه توسط آن كشيده مي شود، شماره چك و علت صدور چك را مشخص مي كند و بعد از امضا به عنوان تهيه كننده سند، آن را به مدير عامل ارائه ميدهد. مدير عامل پس از بررسي و تاييد آن در قسمت تصويب شد سند، چك موردنياز رانوشته و در اختيار مدير مالي قرار مي دهد. مدير مالي نيز يك كپي از چك به همراه سند پرداختي را براي ثبت در سند حسابداري به واحد حسابداري ارائه داده و اصل چك پس از گرفتن رسيد دريافت، به دريافت كننده چك داده مي شود.