بخشی از مقاله
بررسی فایبر سمنت برد پوششی زیبا در صنعت ساختمانی
چکیده
فایبر سمنت از بهترین و زیباترین پوشش های نما برای ساختمان های مختلف به حساب می آیند . فایبر سمنت ترکیبی از سیمان ، سیلیس و الیاف سلولوزی می باشد که انعطاف پذیری منحصر به فردی دارد و از بهترین پوشش های ساخت و ساز خشک می باشد که با خواص مکانیکی و مشخصات فنی خاص از مقاومت بسیار بالا، دوام، پایداری هیدرولیکی و حرارتی تولید می گردد.. این فناوری ، قابل اجرا در پانل های معماری، نمای ساختمان، سقف کاذب و سقف بام می باشند و سابقه آن به بیش از 100 سال میرسد . این صفحات جایگزین مناسبی برای مصالح بنّایی در ساخت و سازهای داخل و خارج ساختمان بخصوص دیوارهای خارجی، نماها، سرویسهای بهداشتی، آشپزخانه و استخرها میباشد. در این مقاله قصد داریم با روش تحقیق اسنادی کتابخانه ای فایبرسمنت را به عنوان یکی از مصالح نوین در زیباسازی مورد بررسی قرار داده و خصوصیات و نوع کاربرد آن را بیان کنیم . با تحقیقات انجام شده و مطالعات در این زمینه این نتیجه بدست آمد که این مصالح به دلیل مزایایی که دارد که شامل: فوق العاده سبک ، اجرای سریع ، رنگ پذیری حذف مصالح سنتی از قبیل آجر ، سفال ، بلوک پلاستر ، گچکاری و....، عدم وجود نخاله ساختمانی و آوار، ایجاد ساخت و ساز خشک بدون نیاز به ملات ، فاقد آزبست و مواد مضر برای سلامتی و مقاوم در برابر رطوبت ، آتش ، موریانه و اشعه ماوراء بنفش می باشد، مورد توجه قرار گرفته است همچنین این مصالح نمای زیبایی ایجاد میکندو به به لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد.
کلمات کلیدی: فایبر سمنت، مصالح نوین، پوشش زیبا، صنعت ساختمان سازی
-1 مقدمه
بسیاری از ما در شهرها زندگی می کنیم ، ولی هنگامی که با کمی دقت به اطراف خود نگاه می کنیم ، در می یابیم شهرها تبدیل به موزه هایی شده اند که زیبایی ندارد.(میرزاآقایی ، (1386مصالح ساختمانی یکی از عناصر هویت بخشی شهرها و از عناصری هستند که میتوانند باعث زیباسازی فضاها شوند . نحوه ارائه و نمایش مصالح در کیفیت بصری شهرها تاثیر گذار است . امروزه ارائه فضاها و عناصر معماری در بسیاری از نقاط شهری حائز اهمیت است. در این بین، مصالح ساختمانی به عنوان یکی از شاخص ترین عناصر، در بسیاری از فضاها از قبیل نماها و بدنه های شهری حضور داشته و میتوانند به خوبی خود را تعریف کنند.(پورفتح اله، (1392 نماها که شامل محیط های کالبدی است از موارد تاثیر گذار بر روحیه شهروندان است و در تشکیل کلیت بصری فضا در ذهن نقش مهمی دارد.(پوراحمدی و همکاران، (1392 زیرا باعث ایجاد تصویر مناسبی و زیبا در ذهن افراد میشود. زیبایی یکی از نیازهای عالی و فطری انسان ها پدیده ای به ویژه شهر می باشد که در وحله اول در منظر شهر ابزاری برای خوانایی میباشد. در واقع نماهای ساختمان ها در شهر عامل نمایا کننده متن و منظر میباشند و نقش مهمی در ارتباط انسان با محیط و دریافت وی از زیبایی دارد به خصوص مصالح به کار رفته در آن از مصالح سازنده یا تزئینی باشند که ورای مشخصات فنی دارای ارزش های بصری هم باشند و در صورت تطابق یا قرابت ادراک انسان از آن با ایده آلها ، انبساط خاطر و لذتی را که تضمین کننده ظاهر زیبای بنا می باشد، ایجاد کند.(دهقان، (1392
استفاده از مصالح قدیمی و روش های سنتی ساخت دیگر نمی تواند نیازهای طراحی را برطرف نماید. به این جهت بهتر است از مصالح جدید و کارا به همراه تکنیک های نوین در ساخت و ساز امری استفاده شود. انتخاب و استفاده از سازه های متناسب با رویکرد صنعتی سازی در ساختمان، باید با شناخت قابلیت های رفتاری، عملکردی و ساختاری آنها و تکنیک های اجرایی هر یک از آنها انجام شود. (اثنی عشری زاده و فنایی، 1393، (1 امروزه با پیشرفت سریع تکنولوژی در صنعت ساختمان، سبک سازی و اجرای سریع دو اصل اساسی است که در تمامی دنیا مورد توجه قرار گرفته است و معماران و مهندسین و تولیدکنندگان مصالح ساختمانی همه تلاش خود را بر آن داشته اند تا بتوانند محصولی تولید کنند و طرح و نقشه ای پیاده سازند تا وزن سازه به حداقل رسیده و با توجه به صنعتی
1
سازی بیشترین سرعت در امر ساخت و ساز انجام گردد. در چند دهه اخیر، تولید کنندگان مصالح ساختمانی تلاش کرده اند تا محصولاتی در صنعت ساختمان عرضه کنند که ضمن کمک به اهداف عمومی، مشخصات فنی مناسبی از جهات بیان شده در ذیل را داشته باشند. ( مقاله برگرفته از ( www.naqshyad.ir همچنین ورود به هزاره جدید و گسترش روز افزون علم، باعث ورود مصالح جدید در چرخه صنعت و جایگزینی این مواد و مصالح با مصالح بوم آورد و قدیمی ، شده است. بنابراین تحلیل، نوع مصالح با توجه به اقلیم خاص مناطق مورد استفاده ، رنگ مصالح، هماهنگی، دوام، شکل ظاهری، قابلیت دسترسی به مصالح میتواند ضمن بالابردن زیبایی بصری باعث افزایش کیفیت زیستی و هویت بخشی به سکونت ساکنان شود.( گودرزی سروش و فاطمی کیا، (1392
یکی از این مصالح نوین که زیبایی خاصی نیز دارد ، فایبر سمنت برد(پانل سیمانی الیاف دار ) می باشد. این پانل ها صفحات پیش ساخته سیمانی هستند که خواص مکانیکی آنها با استفاده از سیلیس و الیاف سلولزی بهبود یافته است .صفحات سیمانی سمنت برد یکی از بهترین و زیباترین پوشش های نما برای ساختمان های مختلف محسوب می شود . این فناوری که جزء فناوری های تأیید شده مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت مسکن و شهرسازی می باشد، قابل اجرا در پانل های معماری، نمای ساختمان، سقف کاذب و سقف بام می باشند و سابقه تولید و مصرف آن به بیش از100 سال می رسد ولی علت ایجاد مسائل مخاطره انگیز زیست محیطی مدتهاست،در دنیا مردود شناخته شده است. صفحات سیمانی الیاف دار فاقد آزبست از حدود 30 سال قبل شروع به تولید و مورد استفاده واقع شده است. این صفحات جایگزین مناسبی برای مصالحبنّایی در ساخت و سازهای داخل و خارج ساختمان بخصوص دیوارهای خارجی، نماها، سرویسهای بهداشتی، آشپزخانه و استخرها میباشد. تولید این محصولات برای جایگزینی آنها به جای مواد مهندسی سنتی (قدیمی و معمول) ، اخیرا به یکی از گرایشات کاربرد های مهندسی تبدیل شده است که دارای مزایایی از قبیل: هزینه کم ، چگالی پایین ، ویژگی های مکانیکی خاص و رقابتی و مقاومت (Coutts and Warden, 1990) است. این مصالح ، در بسیاری زمینه ها از قبیل: فولاد ، پلیمرها و الیاف سلولزی ، متداول ترین مواد برای تقویت قرار گرفته اند . (Mohr, 2005) در این مقاله قصد داریم این مصالح را به لحاظ پوشش و ترکیبات آن مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم و نقش آن را در صنعت ساختمان سازی مشخص نماییم.
-2 روش تحقیق :
روش تحقیق برای مطالعات در مورد فایبر سمنت از نوع مطالعات اسنادی کتابخانه ای است و به همین دلیل از مقالات مرتبط ، اسناد، مجله ها استفاده شده است. همچنین سایت های مرتبط در این زمینه نیز به مشخص شدن موضوع کمک کرده است .با استفاده از این روش ابتدا به تعریفی از فایبر سمنت به عنوان مصالح نوین می پردازیم و ترکیبات آن را ذکر کرده و مزایا و طرز استفاده آن را در ساختمان بیان میکنیم.
فایبر سمنت برد
فایبرسمنت نسل جدیدی از مصالح ساختمانی هستند که از سیمان، الیاف طبیعی یا مصنوعی – به استثنای آزبست - و در بعضی موارد سیلیس، آهک و دیگر افزودنی ها برای افزایش مقومت های مکانیکی و شیمیایی ساخته شده اند. این محصول به صورت ورقه ای، نواری و تایلی تولید شده و کاربردهای بسیار متنوع در صنعت ساختمان دارد. در فرهنگ ساخت و ساز در کشور برای این محصول از عناوینی چون " تخته سیمانی الیافی" ، "پانل سیمانی الیاف دار"،"ورق سیمانی الیاف دار"و"سمنت برد" استفاده می شود. از ویژگی های منحصر به فرد فایبرسمنت می توان به مقاومت در برابر رطوبت ، حریق، ضربه، حشرات و مواد شیمیایی، عدم ایجاد آلودگی های زیست محیطی، عدم وجود آزبست، دوام بالا در تغییرات آب و هوایی اشاره کرد. از دیگر مشخصات فایبرسمنت می توان به سهولت و سرعت در نصب، انطباق کامل با سیستم های سنتی و مدرن اجرا از جمله در سیستم های ساخت و ساز خشک، امکان رنگ در نمای داخلی و خارجی، امکان نصب کاشی، سرامیک، آجر، سفال نما، سنگ، کاغذ دیواری و پوشش های سلولزی نام برد. شاید یکی از مهمترین دلایل توسعه استفاده از فایبر سمنت قیمت بسیار مناسب آن بالاخص در کاربرد در نمای ساختمان در مقایسه با سایر مصالح باشد.
2
مزایا و ویژگی های صفحات سیمانی الیاف دار (فایبر سمنت ):
.1 دارای گارانتی تضمین کیفیت از بیمه ایران .2 دارای تاییدیه فنی از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن
.3 جزء فن آوری های معرفی شده به وزارت مسکن و شهر سازی .4 وجود محصولات متنوع برای تمام قسمتهای ساختمان؛دیوار ،نما ،پارتیشن بندی ،سقف ،سقف کاذب .5 فوق العاده سبک ، اجرای سریع ، رنگ پذیری
.6 حذف مصالح سنتی از قبیل آجر ، سفال ، بلوک پلاستر ، گچکاری و....
.7 عدم وجود نخاله ساختمانی و آوار .8 ایجاد ساخت و ساز خشک بدون نیاز به ملات .9 فاقد آزبست و مواد مضر برای سلامتی
.10 مقاوم در برابر رطوبت ، آتش ، موریانه و اشعه ماوراء بنفش که این امر باعث شده که برای استفاده از آن در پوشش نمای خارجی ساختمانها مانند محصولات مشابه از جمله سیستم درای وال، محدودیتی وجود نداشته باشد.
.11 امکان توسعه بنا به صورت اشکوب .12 افزایش سطح زیر بنا
.13 سهولت دراجرای تاسیسات مکانیکی و برق .14 قابل اجرا در سازه های فلزی و بتنی برای نما با زیرسازی استاد و رانر ، پارتیشن بندی داخلی ، سقف کاذب و قابل اجرا برای سازه های سبک ال اس اف
.15 اقتصادی بودن از جهت صرفه جویی در زمان اجرای پروژه به میزان %40
.16 جذب و عبور رطوبت این پنل ها در مقایسه با کلیه محصولات مشابه حداقل میباشد.اگرچه در حالت غوطه وری در آب 18 تا 35 درصد وزن خود آب جذب می کند و در این حالت مقاومت خمشی آن کاهش پیدا می کند ، اما بعد از خشک شدن بدون تغییر ابعادی ، مقاومت خمشی اولیه را بدست می آورد.
.17 عملکردی بسیار عالی در کابردهای مختلف مانند نمای بیرونی و داخلی، دیوارهای داخلی و خارجی و پوشش سقف و کف در ساخت و ساز داشته که این باعث شده تمایل کارفرمایان برای جایگزین نمودن ساخت و ساز خشک توسط این محصول با ساخت و . ساز تر با استفاده از ملات و یا محصولات مشابه، در پروژه های خود شده است.
انواع فایبر سمنت:
فایبرسمنت به لحاظ سطح نهایی در دو نوع ساده و بافت دار (Textured)، به لحاظ ابعادی در ورقه های بزرگ به عرض 120 سانتیمتر در استاندارد متریک و 48 اینچ در استاندارد اینچی و به طول 2,40 الی 6 متر و به لحاظ ضخامت از 4 تا 25 میلی متر برای کاربردهای بسیار متنوع تولید و توزیع می شوند . از این محصول در حال حاضر در کشور تولید نمی گردد و کلیه فایبرسمنت های موجود در بازار ایران وارداتی هستند.
-1 فایبرسمنت های ساده
ورق های فایبرسمنت ساده عموما به ابعاد 2,40*1,20 در سیستم متریک و 96 48 در سیستم اینچی و به ضخامت های از 4 تا 25 میلی متر عرضه می شوند. از فایبرسمنت های ساده هم به عنوان پانل زیرکار (Backer Board) به منظور نصب انواع کاشی، سرامیک، آجرنما، سنگ و غیره و هم به عنوان پوشش نهایی بالاخص در نمای خارجی ساختمان و دیوارها و سقف محیط های مرطوب استفاده می شود. فایبر سمنت های ساده برای نمای خارجی هم به صورت خودرنگ و هم با قابلیت رنگ آمیزی در کارگاه تولید می شوند. یکی از ویژگی های منحصر به فرد فایبرسمنت قابلیت رنگ پذیری و دوام بالای رنگ روی آن است.
-2 فایبر سمنت های بافت دار
3
فایبرسمنت های بافت دار (Textured Fibercement) معمولا به صورت نواری تولید و عرضه می گردند. با توجه به فرآیند تولید فایبرسمنت ایجاد هر نوع بافت از جمله طرح های متنوع چوب، سنگ و آجر بر روی آن امکان پذیر است. نوارهای فایبرسمنت به عرض حداقل 20 سانتی متر و حداکثر 60 سانتی متر و به طول 40,2 و بالاتر و به ضخامت 8 میلی متر تولید و عرضه می گردند. فایبرسمنت های بافت دار نواری را با اجرای همپوشانی نوار بالا به روی نوار پائین (Rain Screen) اجرا می کنند. فایبر سمنت های طرح دار هم به صورت خودرنگ و هم با قابلیت رنگ آمیزی در کارگاه تولید می شوند. یکی از ویژگی های منحصر به فرد فایبرسمنت قابلیت رنگ پذیری و دوام بالای رنگ روی آن است.( (dirak.co
-1 فایبرسمنت های ساده- فایبرسمنت های بافت دار( منبع:( dirak.co
ترکیبات فایبر سمنت ها
فایبر سمنت ترکیبی از سیمان ، سیلیس و الیاف سلولوزی می باشد که طی فرآیندی به نام اتوکلاو تحت فشار و دمای بالا قرار گرفته که موجب می شود این محصول با داشتن وزن مخصوص پایین ،مقاومت بالا (مدول الاستیسته 4500 نیوتن بر میلیمتر مربع) و انعطاف پذیری منحصر به فردی داشته باشد. سمنت برد با تکنولوژی مدرن و پیشرفته روز جهان تولید و ساخته شده و مطابق با استانداردهای بین المللی و در نوع خود از عالی ترین و با کیفیت ترین مصالح ساختمانی روز دنیا به حساب می آید و هم اکنون در 30 کشور پیشرفته جهان به عنوان برترین سیستم ساخت و ساز خشک استفاده می شود که در همه نقاط ساختمان کاربرد وسیع و سریع
و بسیار عالی دارد. ورقه های سیمانی الیاف دار از بهترین پوشش های ساخت و ساز خشک هستند که با خواص مکانیکی و مشخصات فنی خاص از مقاومت بسیار بالا، دوام، پایداری هیدرولیکی و حرارتی تولید می شوند. این تکنولوژی در همه نقاط ساختمانهای فلزی
و بتنی (دیوار، کف، سقف، پله، نما) و در تمامیمناطق اقلیمیو آب و هوایی و شرایط جوی استفاده می شود.
-1 فایبر سمنت در دیوار و نما
فایبر سمنت توسط پیچ بر روی سازه فلزی که روی نما و یا دیوار داخلی یا خارجی ساختمان تعبیه شده است ، متصل می شودکه مشخصات سازه فلزی بسته به نوع کاربرد فایبر سمنت و همچنین نوع ساختمان و تعداد طبقات متفاوت می باشد. نکته مهم در نصب فایبر سمنت ، رعایت درزهای انبساط و نحوه آببندی می باشد. فایبر سمنت در نمای ساختمان نیز کاربرد دارد.در اینجا منظور از نما ، اجرای یک سطح خارجی بر روی دیوار های پیرامونی موجود می باشد. در این کاربرد از قوطی آهنی 40در40میلیمتری وپروفیل های گالوانیزه بعنوان زیرسازی و از پانل های سیمانی برش خورده در ابعاد40در120سانتی مترویا60در120 سانتی متر بعنوان پوشش نما
استفاده می شود. در پشت درزهای افقی وعمودی بین پانل ها می توان از پروفیل گالوانیزه استفاده کرد. بعد از نصب پانل ها محل پیچ ها با بتونه مخصوص پوشانده شده و سطح آماده رنگ آمیزی می شوند.در صورت نیاز می توان بعد از رنگ آمیزی از ماستیک های درزبندی پلی یورتان برای آب بندی کامل درز بین پانل ها استفاده نمود. سرعت اجرا ، تنوع رنگ ، امکان تغییر رنگ نما در وقت دلخواه ، مقاومت در برابر آتش و مهمتر از همه صرفه اقتصادی نسبت به سایر انواع نماسازی ، از مزایای استفاده از این نما می باشد. فایبر سمنت در دیوار نما نیز کاربرد دارد. در این کاربرد می توان با حذف دیوارهای پیرامونی ساختمان ، از تلفیق دیوارهای جدا کننده سیستم ساخت و ساز خشک و نمای سیمانی بهره جسته و به میزان قابل توجهی هزینه های اجرای دیوارهای پیرامونی و نما را کاهش داد. (konamit.com)