بخشی از مقاله
خلاصه
هدف این تحقیق بررسی تأثیر امنیت و سیاست کشورها بر روی عملکردشان در یونیورسیادهای تابستانی است. جامعه آماری این تحقیق شامل 97 کشوری است که در این رقابتها موفق به کسب مدال شدهاند. با توجه به انحلال برخی از کشورها و نبود آمار در مورد برخی دیگر از کشورها، حجم نمونه برابر 69 کشور در نظر گرفته شد. برای بررسی روابط بین متغیرها از روش دادههای تابلویی یا پنل دیتا - پنل نامتوازن - استفاده گردید و نتایج آزمون با استفاده از نرمافزار Eviews بدست آمد. طبق نتایج بدست آمده؛ ضریب امنیت معنادار نبود اما ضریب سیاست معنادار بود و ارتباط صحیحی را با عملکرد ورزشی نشان میداد به گونهای که هرچه کشورها رتبهی بالاتری از نظر سیاست در ردهبندی جهانی داشتند، عملکرد بهتری را نیز بدست آورده بودند.
کلمات کلیدی: عملکرد ورزشی، یونیورسیاد، امنیت، سیاست، دانشجو
.1 مقدمه
امروزه ورزش نمونهی مطالعاتی مهم برای جامعه بشمار میآید.[1] از یک سو نقش آن در تحکیم روابط کشورها و از سوی دیگر نقش ابزاری این پدیده در جهت شناخت و مقایسهی کشورها با یکدیگر، باعث شده تا پژوهشگران، ورزش را به عنوان مؤلفهای جدانشدنی از تمامی ارتباطات و مبادلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف جهان در نظر گیرند. در این میان رویدادهای ورزشی بزرگ که در کانون توجه مردم جهان هستند؛ را میتوان به منزله تجلیگاه نمایش توانمندیهای کشورهای مختلف جهان با یکدیگر در نظر گرفت. این رویدادها صحنهای برای هنرنمایی ورزشکاران نخبه جهان بوده، تا آنها بتوانند مهارتهای خود را به نمایش بگذارند2]،.[ 3 انگیزههای افراد برای شرکت در برنامههای ورزشی به عوامل مهمی چون وضعیت اقتصادی، پایگاه اقتصادی - اجتماعی، خاستگاه فرهنگی و نگرش خانوادگی، نیازهای شخصی، آموزش و تبلیغات ارتباط دارد. صنعت رویدادهای ورزشی در بردارنده سه عنصر مشتریان ورزشی، محصولات ورزشی و تولیدکنندگان محصولات مرتبط با ورزش است.[4] رویدادها را میتوان به سه دسته رویدادهای بزرگ - شامل رویدادهای فرهنگی، ورزشی - ، متوسط - رویدادهای اقتصادی، اجتماعی- سیاسی - و کوچک - رویدادهای طبیعی - طبقهبندی نمود.[5] آلن و همکاران - 2008 - 1 اثرات رویدادها را اثرات اجتماعی و فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی و گردشگری و اثرات اقتصادی بیان کردند.[6] رویداد، نمایش سازمانیافته و فعالیتی آگاهانه است که از قبل برای هدف یا اهداف خاصی برنامهریزی و هدایت شدهاند، بنابراین، رویدادها میتوانند به بازاری برای جذب بیشتر مشتریان تبدیل شوند.[7] اسپیلینگ - 2000
- 2 اثرات بلندمدت اصلی و احتمالی رویدادها را در چهار گروه آگاهی خلق شده بینالمللی، افزایش فعالیت اقتصادی، توسعه امکانات و زیربناها و افزایش فرصتهای اجتماعی و فرهنگی طبقهبندی کرد.[8] در این بین رویدادهای ورزشی به عنوان واسطهای برای ارتقاء کیفیت زندگی آحاد جامعه، ایفای نقش کرده و میتواند در سطح زندگی مصرفکنندگان ورزش رویدادها، تأثیرگذار باشد.[9] جوامع انسانی از لحاظ اقتصادی و اجتماعی به طبقات مختلف تقسیم-بندی میشوند. هرکسی بر حسب حرفه و برخی از معیارهای اقتصادی و تحصیلی، به یک طبقه اجتماعی و اقتصادی خاص تعلّق دارد. طبقات اجتماعی - اقتصادی روی جنبههای مختلف زندگی از جمله انتخاب رشتهی ورزشی و نرخ فعالیت ورزشی تأثیر دارد. تأثیر طبقات اجتماعی- اقتصادی بر فعالیت ورزشی از گذشتههای دور، همواره مورد توجه بوده است - خولی،. - 1381 رویدادهای ورزشی، رویدادهای بزرگی هستند که المپیادها، تورنمنتها، مسابقات جهانی و منطقهای، مسابقات ملی و ورزشهای تفریحی را شامل میشود.[5] این رقابتها بهصورت تکرشتهای یا چندرشتهای در سطوح منطقهای، ملی و جهانی برگزار میشوند.
[10] در این میان یونیورسیادهای دانشجویی به عنوان معتبرترین رویدادهای ورزش دانشجویی محسوب میشوند. اولین بازیهای جهانی دانشجویی در سال 1923 در پاریس برگزار شد اما برای اولین بار در سال 1959 این مسابقات با نام یونیورسیاد برگزار گردید. در یونیورسیادهای تابستانی رقابتها در 12 رشتهی ورزشی و در دو بخش زنان و مردان انجام میگیرد. سیاستهای دولت و نهادهای غیر دولتی دخیل در ورزش یک کشور، مهمترین عامل در جهتگیری آن کشور در زمینهی ورزش است. هر دولت میتواند دو سیاست کاملا مجزا را در امر ورزش پیگیری کند: توجه به ورزش قهرمانی و حرفهای و توجه به مشارکت عمومی مردم در امر ورزش.[11] ورزش و سیاست بر یکدیگر تأثیر دارند، با این همه نفوذ و تأثیر سیاست بر ورزش بیشتر است، به خاطر اینکه سیاست، اهداف ورزش در سطوح ملی و بینالمللی را تعیین میکند و بوسیله تخصیص منابع باعث توسعه استعدادهای ورزشی میشود .
[12] در دوران جنگ سرد نیز، ورزشها و بازیهای المپیک به شدت تحتتأثیر سیاست قرار گرفتند. توسعه کشورها و نظامهای سیاسی آنها از طریق موفقیت در بازیهای المپیک به وسیلهی بالاترین مراجع سیاسی، حمایت و پشتیبانی میشد؛ که عمدتاً در کشورهای کمونیستی سابق مانند اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری دموکراتی آلمان، بلغارستان و یوگوسلاوی به چشم میخورد .[13] یکی دیگر از عواملی که به نظر میرسد میتواند بر روی عملکرد ورزشی تأثیرگذار باشد امنیت کشورها است که در این تحقیق برای اولین بار مورد بررسی قرار میگیرد. رتبهبندی کشورها از نظر شاخص امنیت بر اساس امنیت فردی و امنیت ملی است. امنیت به معنی نداشتن دلهره، رهایی از تهدید و هراس و وجود آرامش است .[14] و یکی از مهمترین نیازهای انسانی است که در بسیاری از نظریههای روانشناسی، جامعه شناسی، علوم سیاسی و مدیریت به آن اشاره شده است .[15] امنیت در لغت به معنای بدون دغدغه است تعاریف مندرج در فرهنگ لغات درباره مفهوم کلی امنیت بر احساس آزادی از ترس یا احساس ایمنی که ناظر بر امنیت مادی و روانی است، تأکید دارند .[16] منظور از امنیت آن است که خطرها شناسایی و گزارش شده و و احتمال وقوع آنها از بین برود یا به صورت قابل قبولی کنترل شود .
[17] ولفرز - 1963 - 1 در تعریف خود امنیت را در دو بعد عینی و ذهنی توصیف کرده است معنای عینی آن یعنی فقدان تهدید نسبت به ارزشهای کسب شده و معنای ذهنی یعنی فقدان هراس از اینکه ارزشهای مذبور مورد حمله قرار گیرد.[18] امنیت به چهار نوع امنیت فردی، امنیت اجتماعی، امنیت ملی و امنیت بینالمللی میباشد. امنیت فردی حالت فراغت از یک تهدید و حمله، امنیت اجتماعی حالت فراغت همگانی از تهدید، امنیت ملی حالت فراغت از تهدید یک ملت و امنیت بینالمللی حالت فراغت از تهدید قدرتها در صحنهی بینالمللی است.[19] که در این تحقیق منظور از امنیت؛ امنیت فردی و امنیت ملی است. بسیاری از پژوهشهای انجام شده در خصوص تأثیر نظام سیاسی بر روی عملکرد ورزشی، حاکی از تأثیر این شاخص بر روی عملکرد ورزشی کشورهاست. جانسون و علی - 2000 - 2 در یک تحقیق دو فصلی، مشارکت و تعداد مدالها در بازیهای المپیک تابستانی و زمستانی را مورد بررسی قرار دادند. تحقیقات آنها نشان داد تأثیر نظام سیاسی بر روی کسب مدال در المپیک تابستانی معنی دار است .[20] همچنین در تحقیقی دیگر ثابت شده که نوع نظام سیاسی دولت در کنار اندازه جمعیت یک کشور میتواند تا %30 در تعداد مدال کسب شده توسط ورزشکاران آن کشور مؤثر باشد.[21] کاستونکا و اسکورویچ - 2011 - 3 نیز در مطالعهای نشان دادند که نظام سیاسی دولت، تأثیر معنیداری در توضیح و تبیین تعداد مدالهای یک کشور خاص در بازیهای المپیک دارد.[22] هافمن و همکاران - 2004 - 4 در بررسی عملکرد کشورهای آسیایی در بازیهای المپیک 2000 سیدنی نشان دادندکه نظام سیاسی کشورها در کسب مدال در بازیهای المپیک مؤثر است.[23] لیدز و همکاران5 - 2009 - نیز در مطالعه خود به نتیجه رسیدندکه رژیم سیاسی - کمونیست، کمونیست سابق، غیر کمونیست - تأثیر قابل توجهی در موفقیتهای بینالمللی فوتبال دارد.[24] البته برخی تحقیقات نشان دادهاند که بعد از دوران جنگ سرد، تأثیر نظام کمونیستی کشورها در کسب مدال چشمگیر نبوده است.[25]
کسب مدال در میادین ورزشی برای بسیاری از کشورها به عنوان یک افتخار بینالمللی و عاملی برای نشان دادن قدرت و پیشرفت یک کشور محسوب میشود. به همین دلیل پژوهشگران به دنبال این موضوع هستند که چه علل و عواملی برای موفقیت یک کشور در رقابتهای مهم بینالمللی و جهانی وجود دارد. مطالعات گسترده در سالهای گذشته