بخشی از مقاله
خلاصه
هدف این تحقیق بررسی تأثیر اندازه جمعیت کشورها بر روی عملکردشان در یونیورسیادهای تابستانی1999 تا 2015 دانشجویان جهان است. جامعه آماری این تحقیق شامل 97 کشوری است که در این رقابتها موفق به کسب مدال شدهاند. با توجه به انحلال برخی از کشورها و نبود آمار در مورد برخی دیگر از کشورها، حجم نمونه برابر 69 کشور در نظر گرفته شد. برای بررسی روابط بین متغیرها از روش دادههای تابلویی یا پنل دیتا - پنل نامتوازن - استفاده گردید و نتایج آزمون با استفاده از نرمافزار Eviews بدست آمد. طبق نتایج بدست آمده؛ متغیر اندازه جمعیت معنادار بود و ارتباط صحیحی را با عملکرد ورزشی نشان میداد به گونهای که هرچه جمعیت کشورها بیشتر بود، عملکرد بهتری را نیز بدست آورده بودند.
کلمات کلیدی: عملکرد ورزشی، یونیورسیاد، اندازه جمعیت، دانشجو
.1 مقدمه
ورزش از فعالیتهای مهم انسانی است که تقریباً در هر جامعهی بشری به گونهای موجود بوده است. بشر در طی اعصار گوناگون با این پدیده آشنایی و هر تمدّن رویکردی خاص به آن داشته است اندیشمندان مسائل تربیتی در روزگاران پیشین به جنبههای ارزشی ورزش و نیروی عظیم آن در اجتماعی شدن انسان و بهنجار سازی او و ساختن شخصیت متوازن اجتماعی پی برده بودند. ورزش در پرتو عوامل سازش دهنده آن با دیگر نظامهای درون نظام اجتماعی، کسب موفّقیت میکند؛ زیرا ورزش یکی از جنبههای نمونه نظام اجتماعی و جزء مکمّل بافت اجتماعی است و از کلیّه عوامل و جنبهای تشکیل دهنده این نظام متأثّر میشود .[1] در این میان رویدادها برای افراد فرصتی را فراهم میآورند که با
یکدیگر تعامل داشته باشند و احساس تعلّق و انسجام اجتماعی را تقویت کنند .[2]
امروزه ورزش نمونهی مطالعاتی مهم برای جامعه بشمار میآید .[3] از یک سو نقش آن در تحکیم روابط کشورها و از سوی دیگر نقش ابزاری این پدیده در جهت شناخت و مقایسهی کشورها با یکدیگر، باعث شده تا پژوهشگران، ورزش را به عنوان مؤلفهای جدانشدنی از تمامی ارتباطات و مبادلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف جهان در نظر گیرند. در این میان رویدادهای ورزشی بزرگ که در کانون توجه مردم جهان هستند؛ را میتوان به منزله تجلیگاه نمایش توانمندیهای کشورهای مختلف جهان با یکدیگر در نظر گرفت. این رویدادها صحنهای برای هنرنمایی ورزشکاران نخبه جهان بوده، تا آنها بتوانند مهارتهای خود را به نمایش بگذارند4]،.[5 این رویدادها به شهر و کشور میزبان کمک میکند تا با استفاده از هنرنمایی ورزشکاران نخبه سراسر جهان، هویت و فرهنگ ملی خود را به تمامی مردم جهان نشان دهد. علاوه بر این، قهرمانان رشتهای ورزشی کشورهای مختلف نیز، با موفقیت در این رویدادها، باعث غرور و تعصّب ملی میشوند.[6] صنعت رویدادهای ورزشی در بردارنده سه عنصر مشتریان ورزشی، محصولات ورزشی و تولیدکنندگان محصولات مرتبط با ورزش است.
[7] رویدادها را میتوان به سه دسته رویدادهای بزرگ - شامل رویدادهای فرهنگی، ورزشی - ، متوسط - رویدادهای اقتصادی، اجتماعی- سیاسی - و کوچک - رویدادهای طبیعی - طبقهبندی نمود رویداد، نمایش سازمانیافته و فعالیتی آگاهانه است که از قبل برای هدف یا اهداف خاصی برنامهریزی و هدایت شدهاند، بنابراین، رویدادها میتوانند به بازاری برای جذب بیشتر مشتریان تبدیل شوند.[8] اسپیلینگ - 2000 - 1 اثرات بلندمدت اصلی و احتمالی رویدادها را در چهار گروه آگاهی خلق شده بینالمللی، افزایش فعالیت اقتصادی، توسعه امکانات و زیربناها و افزایش فرصتهای اجتماعی و فرهنگی طبقهبندی کرد.[9] در این بین رویدادهای ورزشی به عنوان واسطهای برای ارتقاء کیفیت زندگی آحاد جامعه، ایفای نقش کرده و میتواند در سطح زندگی مصرفکنندگان ورزش رویدادها، تأثیرگذار باشد.[10] رویدادهای ورزشی، رویدادهای بزرگی هستند که المپیادها، تورنمنتها، مسابقات جهانی و منطقهای، مسابقات ملی و ورزشهای تفریحی را شامل میشود.[8] این رقابتها بهصورت تکرشتهای یا چندرشتهای در سطوح منطقهای، ملی و جهانی برگزار میشوند.[6] در این میان یونیورسیادهای دانشجویی به عنوان معتبرترین رویدادهای ورزش دانشجویی محسوب میشوند. اولین بازیهای جهانی دانشجویی در سال 1923 در پاریس برگزار شد اما برای اولین بار در سال 1959 این مسابقات با نام یونیورسیاد برگزار گردید. در یونیورسیادهای تابستانی رقابتها در 12 رشتهی ورزشی و در دو بخش زنان و مردان انجام میگیرد.
امروزه در جوامع توسعه یافته، منابع انسانی به عنوان مهمترین و اثربخشترین عامل در خصوص تولید فکر در همه فعالیتها از جمله فعالیتهای ورزشی به شمار میروند.[11] تعداد جمعیت و ویژگیهای مرتبط با آن، زیربنای هرگونه برنامهریزی و سیاستگذاری است. در واقع جمعیت از مهمترین مؤلفههای اقتصادی و اجتماعی در هر جامعهای است که بر عملکرد اقتصادی و اجتماعی جامعه اثرگذار است و در عین حال از سیاستهای اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر میپذیرد .[12]کشورهای پرجمعیت ورزشکارانی با پتانسیل بالا پرورش میدهند و منبع بزرگتری از استعدادهای ورزشی در رشته-های مختلف میباشند. جمعیت بیشتر دارای افرادی با ویژگیهای فیزیکی متنوع است که این امر، موفقیت ورزشی را تحت تأثیر قرار میدهد. هرچه جمعیت بیشتر باشد، تعداد ورزشکاران با مشخصات فیزیکی ژنتیکی بهتر - مانند قد، ابعاد اندام، وزن بدن، ظرفیت قلبی عروقی، قدرت عضلانی و خواص فیبر عضلانی - که منجر به کسب عملکرد ورزشی برتر میشود، بیشتر خواهد بود .[13] از طرفی جمعیت بیشتر، فرصت بیشتری را برای سازماندهی آموزش و رقابتها فراهم مینماید. این استدلال که جمعیت بر روی کیفیت آموزش تأثیر میگذارد به این دلیل برمیگردد که ورزشها اغلب محصولات مشترکی از ویژگیهای فردی و محیطی هستند. درست است که موفقیت فردی بر اساس ویژگیهای فردی میباشد اما توسعه و رشد این ویژگیها زمانی میسر خواهد بود که ورزشکار بتواند با دیگر ورزشکاران مستعد به تمرین و رقابتها بپردازد. مسلماً یافتن چنین حریفانی در صورتی آسانتر خواهد بود که میزان و توزیع جمعیت بیشتر باشد .
[14] بهطور طبیعی به نظر میرسد که یک کشور با جمعیت بزرگتر، یک منبع بزرگتر از ورزشکاران با استعداد خواهد داشت، از این رو قادر به کسب مدال بیشتر است .[15] با این حال کشورهایی همچون هندوستان، بنگلادش، تایلند، برزیل، اندونزی، نیجریه، پاکستان و ایران با وجود جمعیت زیاد دارای موفقیت نسبتاً پایین در بازیهای المپیک هستند. برای مثال، در بازیهای المپیک 2004 ، هند تنها یک مدال کسب کرد ولی ترکیه، که کمتر از یک دهم جمعیت هند را داراست، 10 برابر بیشتر مدال کسب کرده است 16]،.[17 نتایج تحقیقات جانسون و علی - 2004 - 1 نشان داد که در بازیهای المپیک 1996 آتالانتا کشورهایی که موفق به کسب حداقل یک مدال شدند، جمعیتشان پنج برابر، بیشتر از جمعیت کشورهایی بود که قادر به کسب مدال نشدند .[18] البته کندون و همکاران - 1999 - 2 معتقد بودند زیاد بودن جمعیت به تنهایی نمیتواند در توضیح علل موفقیت ورزشی کافی باشد.[19] برای مثال رایتک و ویتک3 معتقد بودند که جمعیت در کنار ثروت عامل مؤثری در کسب مدال میباشد.[18] واگناس و وال چوک ریاک - 2012 - 4 نیز معتقد بودند که کشورهای ثروتمند با جمعیت زیاد، با داشتن استعدادهای بیشتر و توانایی بالاتر در حمایت و پشتیبانی از این استعدادها، قادر به تشکیل تیم ورزشی بزرگتر و به تبع آن کسب مدالهای بیشتر، خواهند بود.[20] البته کشورهایی هم وجود دارند که علیرغم داشتن جمعیت زیاد، قادر به کسب مدال نیستند و عملکرد خوبی در ورزش ندارند. کشورهایی مانند هند و اندونزی با وجود جمعیت زیاد عملکرد ضعیفی در بازیهای پاراالمپیک از خود نشان دادند. هندوستان در سال 2012 که دومین کشور پرجمعیت جهان بود تنها توانست 6 مدال بدست آورد و اندونزی نیز با داشتن رتبه 4 از نظر جمعیت زیاد توانست در این رقابتها تنها یک مدال بدست آورد .[21]
کسب مدال در میادین ورزشی برای بسیاری از کشورها به عنوان یک افتخار بینالمللی و عاملی برای نشان دادن قدرت و پیشرفت یک کشور محسوب میشود. به همین دلیل پژوهشگران به دنبال این موضوع هستند که چه علل و عواملی برای موفقیت یک کشور در رقابتهای مهم بینالمللی و جهانی وجود دارد. مطالعات گسترده در سالهای گذشته که در سطح رقابتهایی همچون المپیک و جامجهانی فوتبال صورت گرفته، نشاندهنده تأثیر عواملی مانند عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی و سیاسی است که البته در میان این تحقیقات نتایج ضد و نقیضی به چشم میخورد. با توجه به
