بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مفروضات اولیه حسابداری مدیریت بیانگر آن است که تغییرات هزینهها رابطهای متناسب با افزایش و کاهش سطح فعالیت دارد. اما به تازگی این فرض با مطرح شدن بحث چسبندگی هزینهها توسط اندرسون و همکارانش مورد بحث قرار گرفته است؛ به این معنا که میزان افزایش در هزینهها با افزایش در سطح فعالیت بیشتر از میزان کاهش در هزینهها در ازای همان میزان کاهش در سطح فعالیت است.
هدف اصلی این پژوهش آن است که تأثیر مدیریت سود و حاکمیت شرکتی بر چسبندگی هزینههای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار دهد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع پژوهشهای توصیفی -همبستگی است. نتایج این پژوهش که بر اساس اطلاعات 95 شرکت مختلف پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای یک دوره 6 ساله 1386 تا 1392است، نشان میدهد که مدیریت سود بر چسبندگی هزینهها تأثیر دارد و مکانیزمهای حاکمیت شرکتی بر چسبندگی هزینهها تأثیر ندارد. همچنین، اندازه شرکت بر چسبندگی هزینهها تأثیر دارد.
مقدمه
تخصیص بهینه منابع در بازارهای سرمایه مستلزم آن است که سود حسابداری گزارش شده به این بازارها از کیفیت مناسبی برخوردار باشد، زیرا سرمایه گذاران خرد، کلان - نهادی - و تحلیلگران هنگام اتخاذ تصمیمات سرمایهگذاری و یا ارزشیابی سهام شرکت بر برخوردار بودن سود حسابداری از کیفیت مناسب اتکا مینمایند. سود به عنوان شاخصی از عملکرد و برای قیمت گذاری سهام، ارزیابی بازده مورد انتظار و پیش بینی عملکرد آتی شرکت مورد استفاده فعالان بازار سرمایه قرار میگیرد. جدایی مالکیت از مدیریت و عدم تقارن اطلاعاتی و خطر اخلاقی ناشی از آن، مالکان را نگران میسازد مبادا مدیریت که دارای کنترل بر دارایی-های آنهاست، به تخصیص نامناسب بپردازد - جنسن و مک لین، .1 - 1976 برای کاستن از عدم تقارن اطلاعاتی و خطر اخلاقی که مالکان را تهدید میکند، آنها سعی میکنند با تدوین و استقرار ساختارهای مناسب حاکمیتی به کنترل رفتارهای مدیران و نظارت بر آنان بپردازند - آنتل و فیلینگ هام، 2 - 1997؛ - لامبرت، .3 - 2001 بنابراین، شاید بتوان ادعا نمود که ایجاد اطمینان از کیفیت گزارشگری مالی به عنوان یک رفتار - وظیفه - مدیریت، یکی از کارکردهای مکانیزمهای حاکمیت شرکتی است. تأثیر ساختارهای بهینه حاکمیت شرکتی بر افزایش کیفیت گزارشگری مالی و سود حسابداری، موضوعی است که در سالهای اخیر در تدوین قوانین - نظیر قانون ساربینز آکسلی - و شرایط پذیرش بورسهای بزرگ دنیا - مانند بورس نیویورک - نیز مورد توجه قرار گرفته است. در واقع، تدوین کنندگان قوانین هم فرض وجود یک رابطه مستقیم بین کیفیت فرض وجود یک رابطه مستقیم بین کیفیت مکانیزمهای حاکمیت شرکتی و کیفیت سود را به صورت تلویحی پذیرفتهاند. سیستم حاکمیت شرکتی ضعیف ممکن است موجب سلب اعتماد بازار گردد که به نوبه خود میتواند منجر به خروج منابع یا بحران نقدینگی و سقوط قیمتها در بورس شود - پاک مرام و دشتی، . - 1391
شناخت رفتار هزینه یکی از جنبههای بسیار مهم تجزیه و تحلیل سود برای مدیران است رفتار هزینه نه تنها برای محققان آکادمیک بلکه برای آنهایی که فعالیت حرفه-شانای مستقیماً با فعالیتهای شرکت در ارتباط است دارای اهمیت است - بالاکریشان و همکاران، .1 - 2008 همچنین آگاهی از رفتار هزینهها نسبت به تغییرات سطح فعالیت و یا سطح فروش از اطلاعات مهم برای تصمیمگیری مدیران در خصوص برنامه-ریزی و بودجه بندی، قیمت گذاری محصولات، تعیین نقطه سر به سر و سایر موارد مدیریتی است - نوروش، . - 1378 در مدلهای سنتی رفتار هزینهها در حسابداری مدیریت، هزینههای متغیر نیبت به تغییرات حجم فعالیت به طور متناسب افزایش یا کاهش مییابند - هیلتن، .2 - 1997
اما نتایج پژوهشهای برخی از پژوهشگران - نورن، 19973؛ کالجا4، - 2006 در سالهای اخیر بیانگر آن است که میزان افزایش در هزینهها هنگام افزایش در سطح فعالیت، بیشتر از میزان کاهش در هزینهها هنگام کاهش در حجم فعالیت است. چنین رفتار هزینهها را " چسبندگی هزینهها"5 مینامیم. چسبندگی هزینهها یکی از ویژگیهای رفتار هزینهها نسبت به تغییرات سطح فعالیت است و بیانگر آن است که بزرگی افزایش در هزینهها هنگام افزایش سطح فعالیت، بیشتر از بزرگی کاهش در هنگام کاهش در سطح فعالیت است. بر این اساس این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که مدیریت سود و حاکمیت شرکتی چه تأثیری بر روی چسبندگی هزینه دارد؟
مبانی نظری و پیشینه تجربی مطالعه حاکمیت شرکتی
در سالهای اخیر، حاکمیت شرکتی به یکی از جنبههای اصلی و پویای دنیای تجارت تبدیل شده و توجه به آن به طور چشمگیری رو به افزایش است. اینک توجه و پیشرفت در اعمال حاکمیت شرکتی در سطح جهانی صورت میگیرد. سازمانهای بینالمللی مانند سازمان همکاری و توسعه اقتصادی 6 - OECD - ،در سال 1999 استانداردهای بینالمللی را در این .اولین سری از استانداردهای قابل قبول حاکمیت شرکتی توسط این سازمان تنظیم شده است OECD - ، - 1999 و در سال 2004 این استانداردها تجدید نظر شده
