بخشی از مقاله
چکیده
هدف اساسی این پژوهش بررسی تأثیر کم توجهی بیش فعالی بر دانش آموزان اختلالات یادگیری می باشد. عصر حاضر عصر انفجار اطلاعات و انتظارات نام نهاده شده است. افرادی در این نظام آموزشی هستند که قادر نیستند با چرخ زمان هماهنگ شوند و بتوانند به شکل تعادل از توانمندی های فردی و ذهنی خود در جهت سازگاری بیشتر با محیط استفاده نمایند. در نتیجه دچار چالش های بزرگی در روند رشد، تحصیل هر زندگی می گردند. این دانش آموزان به عللی و بدون هیچ گونه نقص عضوی حسی و ظاهری قادر نیستند ادامه تحصیل دهند یا در فرآیند یادگیری و تحصیل با اختلالاتی مواجه هستند. پژوهش حاضر کیفی- توصیفی می باشد و با مطالعه کتب علمی و مقالات پژوهشی در زمینه اختلالات یادگیری انجام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش ها نشان داد که اکثر دانش آموزان با اختلال یادگیری دارای شکل کم توجهی/بیش فعالی هستند.
مقدمه
اختلال کم توجهی / بیش فعالی یک اختلال رفتاری- رشدی است. اختلالی که در آن پر تحرکی، بی توجهی در رفتارهای ناگهانی بیشتر و شدیدتر از کودکان دیگر وجود دارد. حدود 3 تا 5 درصد کودکان به این اختلال مبتلا هستند. بر اساس چاپ چهارم راه های تشخیصی انجمن روانپزشکی آمریکا - - 2000 سه نوع اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی وجود دارد. نارسایی توجه غالب، بیش فعالی تکانشگری، غالب – مرکب اطلاعات پایه ای درباره میزان شیوع با توجه به نژاد، جنسیت، قومیت، سن، پایگاه اجتماعی – اقتصادی نیازمند بررسی های بیشتر است. این اختلال به میزان 2 تا 4 برابر در پسران نسبت به دختران شایع تر است. اغلب کودکان مبتلا به بیش فعالی دارای ناتوانی های یادگیری هستند و از انجام تکالیف درسی بخصوص تکالیف پیچیده خودداری می کنند. این کودکان در حافظه کوتاه مدت و بلند مدت خود دچار مشکل اند و نمی توانند مطالب را به خوبی پردازش نمایند. اگرچه ناتوانی یادگیری و اختلال کم توجهی / بیش فعالی متفاوت هستند اما شباهت هایی نیز در این میان دارد. هر دو اختلال عصبی هستند.که گیرنده پردازش و پاسخ مغز به اطلاعات را تحت تأثیر قرار می دهند. شواهد به ایجاد و عدم تعادل در سطح مواد شیمیایی مغز - انتقال دهنده های عصبی چون دوپامین / سروتونین - اشاره می کند که این مسئله می تواند موجب مشکل در سازماندهی و سرخوردگی در تعاملات اجتماعی گردد. در نتیجه می تواند تکالیف مدرسه و یادگیری را تحت تأثیر قرار دهد.
تعریف اختلال بیش فعالی و نقص توجه
اختلال کاستی توجه و بیش فعالی نوعی اختلال مزمن شدید روانی است که ریشه در رفتارهای بی توجهی بی قرارانه و بر اساس انگیزش آنی دارد. شروع آن در اوایل کودکی، یعنی پیش از 7سالگی است و تقریباً قبل از 5 سالگی و اغلب پیش از 2 سالگی مشخص می شود. معمولاً تا دوران نوجوانی و بلوغ ادامه یافته و شخص را در معرض پاره ای از ناهنجاری های رشدی شخصیتی قرار می دهد. پیامدهای مضر آن شامل نقض قانون و سایر رفتارهای آزارشی، اجتماعی و عدم موفقیت در مدرسه می شود - بشیری - 1386 این اختلال شامل سه طبقه مهم: بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری است.
علل اختلال کم توجهی / بیش فعالی
اتیولوژی دقیق، ناشناخته است اما ترکیبی از عوامل ارگانیکی، ژنتیکی، محیطی احتمالاً دخالت دارد.
عوامل ژنتیکی: مطالعات نقش دوقلوها، فرزندخواندگی، ... که بیانگر نقش ژنتیک در - ADHD
عوامل رشدی: شواهد نشان می دهد که در ماه سپتامبر - شهریور، مهر - اوج شیوع تولد کودکان ADHD است. بارداری در فصل سرما یعنی عفونت های زمستانی، در سه ماه اول بارداری دارای نقش کلیدی در ADHD است.
آسیب مغزی: آسیب در دوران جنینی، استرس مادر، صدمات فیزیکی، حین بعد از تولد، عفونت، تب، تشنج، از یافته های آسیب مغزی است. آزمایش PET نشان می دهد که کودکان ADHD کمتر از سوخت و ساز گلوکز مغز استفاده می کنند.
عوامل عصبی فیزیولوژیکی: طبق آخرین تحقیقات به دست آمده تأخیر تکاملی در مغز کودکان عامل بیش فعالی در آنهاست -
علائم ADHD
- کم توجهی و کم دقتی
- بیش فعالیتی - فزون کنش -
- دارای رفتارهایی هستند که انگیزه آنی دارند و بدون فکر قبلی انجام داده می شوند.
- معمولاً در حال حرکت هستند و آرام نمی گیرند.
- سازماندهی ضعیفی دارند.
- معمولاً حواسشان با محرک های فرعی به سادگی پرت می شود.
- زیاد خیالپردازی می کنند.
- برای یادگیری مسائل جدید تمرکز کافی ندارند.
- به جزئیات توجه نمی کنند و هنگام صحبت با آنها به گوینده توجه نمی کنند. - بهراد ، بهنام - 1384
انواع بیش فعالی
1. نوع بی دقت و بدون توجه:
در این نوع فرد نمی تواند روی تکلیفی که به او می دهند و با یک فعالیت خاصی تمرکز داشته باشد. اکثر کودکان دچار ADHDدر دقت و توجه کردن دچار مشکل هستند. این دسته از افراد غالباً:
- توجه به جزئیات ندارند.
- بر بازی ها و کارهای مدرسه نمی توانند تمرکز داشته باشند. - افروز – غلامعلی - 1379
2. نوع تکانشی:
در این نوع اختلال فرد بسیار فعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می کند. فعالیت بیش از حد معمول، قابل مشاهده ترین مشخصه اختلال ADHD است. ممکن است سطح بیش فعالی با افزایش سن کاهش یابد. این کودکان قبلاً از اینکه راجع به عملی فکر کنند آن را انجام می دهند. این افراد غالباً:
- بی قراری و نا آرامی، بیش از حد صحبت کردن
- دویدن مداوم از سویی به سوی دیگر و یا بالا رفتن از چیزی - علیزاده – حمید - 1388
3. نوع ترکیبی:
در این نوع اختلال فرد بسیار فعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می نماید. کودکان با این نوع اختلال نشانه هایی از هر دو نوع قبل را که متذکر شدیم دارا هستند آنها در توجه کودکان، بیش فعال بودن و کنترل تکانش های خود دچار مشکل هستند. البته گاهی تمام کودکان بی توجه هستند و یا اینکه بیش از حد فعالیت می کنند و حرکات تکانشی دارند اما در کودکان دچار ADHD این حرکات همیشگی است.
میزان شیوع اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی
به طور کلی اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی شایع ترین دلیل ارجاع کودکان به درمانگاه های مشاوره کودک است. تحقیقات نشان می دهد که بین 3 تا 5 درصد کودکان سنین مدرسه در ایالت متحده آمریکا مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی هستند
