بخشی از مقاله
چكيده
اين پژوهش به دنبال ايجاد رهيافتي نظام مند جهت كشف،خلق،كسب،نگهداري،تسهيم و تبادل بكارگيري و توسعه و ارزيابي دانش در شركتهاي ارائه كننده محصولات نوردي و سعي در تبديل كليه كاركنان مجموعه به كاركنان دانشي و ارائه مدل جهت مديريت موثر دانش آنها از طريق بررسي بحث مديريت دانش در مورد كاوي شركت فولاد آذربايجان .
بدينوسيله دانش سازماني در حوزه دانش توليد محصولات نوردي كشف و ذخيره سازي شده در دسترس بخشهاي مختلف قرار گرفته و اين ذخيره سازي و دسترسي مناسب به دانش امكان ارتقا دانش را فراهم مي نمايد.
مقدمه
محيط كسب و كار مبتني بر دانش نيازمند مدلي است كه داراييهاي ناملموس سازماني از قبيل دانش و شايستگيهاي افراد، نوآوري، رابطه با مشتري، فرهنگ سازماني، سيستمها و فرايندها و ساختار سازماني را دربر گيرد. در اين وضعيت، رشته نو ظهور »مديريت دانش« توجه روزافزوني را به خود جلب كرده است. با ظهور اقتصاد دانش محور، اقتصاد جهاني يكپارچه شده و توسط فناوري اطلاعات، مبدل به يك اقتصاد جهاني واحد مي شود. نتيجه، يك انقلاب اقتصادي عظيم خواهد بود.
در اين شرايط جديد، شركت ها بايد مستمراً در فرآيند تغيير و سازگاري با واقعيت هاي اقتصادي جديد باشند. سازمان هايي كه با چالش هاي نو ظهور عصر دانش دست به گريبان هستند به خوبي درك نموده اند كه دانش، استراتژيك ترين منبع سازماني و محور رقابت و حتي بقاء در محيط هاي غير رقابتي محسوب مي شود.
با فرض وجود نگاه دانش محور در يك شركت، محصولات و خدمات توليد شده از طريق منابع ملموس به چگونگي تركيب و به كار گيري آنها بستگي دارد كه البته اين خود تابعي از دانش فني شركت نيز هست. اين دانش در ذهن فرد فرد كاركنان و همچنين عواملي از قبيل فرهنگ، رويه ها، خط مشيها، سيستمها و اسناد ومدارك سازماني وجود دارد - علوي و ليدنر، ٢٠٠١، - . دانش مي تواند به عنوان مهم ترين منبع استراتژيك در نظر گرفته شود با وجود اين، مهم ترين قابليت براي ايجاد و حفظ مزيت رقابتي، توانايي خلق، ذخيره سازي و تسهيم و بكارگيري دانش است.
در راستاي مطالب مطرح شده در فوقاين پژوهش به دنبال ايجاد رهيافتي نظام مند جهت كشف، خلق، كسب، نگهداري، تسسهيم و تبادل بكارگيري٬ توسعه و ارزيابي دانش در شركتهاي ارائه كننده محصولات و خدمات توليدي محصولات نوردي بوده و سعي در تبديل كاركنان مجموعه به كاركنان دانشي و ارائه مدلي جهت مديريت موثر دانش آنها را دارد.در اين فصل ابتدا بيان مسئله و ضرورت و اهميت تدبر در مسئله ذكر شده بيان مي گردد. در ادامه اهداف و فرضيات تحقيق ذكر مي شود و در ادامه متناسب با فرضيات طراحي شده چارچوب نظري مناسب و مدل مفهومي و عملياتي ارائه مي گردد.
جهاني شدن روزافزون كسب و كارها، مهندسي مجدد، كوچك سازي سازمانها،، برون سپاري فعاليت ها و خدمات و توسعه عظيم فناوري همگي نشان از اين دارد كه به كارگيري اثربخش تر و كارآتر دارايي هاي دانش، به عنوان »منبعي« ارزشمند و راهبردي اهميتي بيش از هر زمان ديگر يافته است.از دهه ١٩٧٠ با پيشرفت سريع فناوري برتر، به ويژه در زمينه هاي ارتباطات و رايانه، الگوي رشد اقتصادي جهان به طور اساسي تغيير كرد و به دنبال آن، دانش به عنوان مهم ترين سرمايه جايگزين سرمايه هاي پولي و فيزيكي شد
دانشمندان معتقدند كه عدم وجود مكانيزم هاي صحيح ارزيابي وضعيت جاري سازمان براي اجراي مديريت دانش و يا توسعه فعاليت هاي مديريت دانش، اين نوع سرمايه گذاري را در ذهن مديران تنها به يك هزينه اضافي تبديل نموده است. بدين صورت براي هدفمند نمودن استفاده از دانش به عنوان يك مزيت رقابتي و راهبردي و نيز سازماندهي مراحل توسعه مديريت دانش در سازمان، شناخت وضعيت موجود سازمان در زمينه مديريت دانش و تعيين عوامل مؤثر برتصميم گيري يك سازمان براي به كارگيري و بهبود مديريت دانش امري ضروري و حياتي است
محصولات نوردي چندين سال است كه بصورت علمي و پيگير در راس توجه مديران پروژه هاي توليدي فولاد سازه و ديگر منابع وابسته قرار گرفته است. از اينرو اين شركتهاي توليد كننده به شكل قابل توجهي در حال رقابت جهت رسيدن به روشهاي توليد برتر در گروههاي مختلف مي باشند.در شرايطي كه پاسخگويي به نيازهاي پيچيده و متغيير مشتريان و بازار و همچنين كسب و حفظ مزيتهاي پايدار از الزاماتي است كه هر سازمان و شركتي بايد به دنبال آن باشد. برخورداري از دانش و اطلاعات روز امد بعنوان منابع اصلي مزيت رقابت محسوب ميشوند. اين پژوهش به دنبال ايجاد رهيافتي نظام مند جهت كشف، خلق، كسب، نگهداري، تسسهيم و تبادل بكارگيري٬ توسعه و ارزيابي دانش در شركتهاي ارائه كننده محصولات و خدمات توليدي محصولات نوردي بوده و سعي در تبديل كاركنان مجموعه به كاركنان دانشي و ارائه مدلي جهت مديريت موثر دانش آنها را دارد
مديريت دانش عبارت است از يك فرآيند ويژه سازماني و سيستمي براي كسب، سازمان دهي، نگهداري، كاربرد، پخش و خلق دوباره دانش صريح و ضمني كاركنان براي افزايش عملكرد سازمان و ارزش آفريني - آليو و همكاران ، ٢٠٠١ - . به نظر ويگ - ١٩٩٣ - سه شرط موفقيت در كسب و كار عبارتند از : ١- داشتن كسب و كار و مشتريان ٢-منابع - منابع انساني، سرمايه و تجهيزات - ٣- توانايي عمل. شرط سوم بر چرخه مديريت دانش تاكيد دارد. دانش نيروي اصلي در ايجاد توانايي عمل به طور هوشمندانه است. با بهبود دانش بهتر مي دانيم كه چه كاري را انجام دهيم.
به عقيده ويگ هدف اصلي مديريت دانش عبارت است از : تسهيل خلق، ذخيره، تسهيم و استفاده از دانش با كيفيت به منظور خلق سازماني كه به طور هوشمندانه عمل مي كند - ويگ، ١٩٩٣، - . بر اساس مطالعات انجام گرفته در پيشينه پژوهش مدل مناسب براي مديريت دانش در فرايند توليد شركت فولاد آذربايجان به صورت شكل ١ تعريف مي شود.
شكل١ : مدل مفهومي تحقيق - پروبست، روب و رومهارت، ١٣٨٥ - نظر به اين كه با بررسي مدل هاي رايج، مدل پروبست، روب و رومهارت انتخاب شده،
مولفه هاي آن تعريف مي شوند :
شناسايي دانش : فرآيند هايي كه دانش مورد نياز شما را پيدا كند و مهم تر از آن در جهت نمايان ساختن نياز شما به دانش خاص، نياز آفريني كند، شناسايي - كشف - دانش محسوب مي شود
.شناسايي منابع دانشي درون وبيرون سازمان در اين حوزه بسيار مهم است.
كسب دانش : فرآيند هايي كه طي آن داده ها و اطلاعات موجود از داخل و خارج سازمان جمع آوري مي شود.
توسعه دانش : فرآيند هايي كه طي آن دانش موجود در ساز مان توسعه پيدا مي كندو امكان بكارگيري دانش را در بخش هاي مختلف سازمان برآورده مي سازد كه اين امر شامل توسعه قابليت محصول، ايده هاي جديد و .. مي باشد تسهيم دانش : چگونگي به اشتراك گذاري دانش موجود و انتقال آن به محل مناسب و چگونگي انتقال دانش به گو نه اي كه در سازمان قابل دسترس باشد و چگونگي انتقال دانش از سطح فردي به سطح دانش گروهي و سرانجام سطح دانش سازماني در طي فرآيند هايي در اين بخش صورت مي گيرد.
نگهداري دانش : ذخيره و نگهداري و روزآمد كردن دانش به اين بخش مربوط مي شود.
استفاده از دانش : مي توان اطمينان به استفاده مفيد از دانش در سازمان را در اين بخش جاي داد.
