بخشی از مقاله
چکیده : امروزه انقلاب در فناوری اطلاعات و ارتباطات، شیوه هایی که افراد و سازمانها کسب و کار خود را هدایت می کنند را تغییر داده است و همراهی واژه الکترونیک با عبارات تجارت، کسب و کار، و ... نشانگر فلسفه نوینی است که مدیران و سازمان ها می باید به منظور کسب و حفظ مزیت رقابتی دنبال نمایند. در پی افزایش چشمگیر تعداد دستگاه هایی هوشمند، در آینده تقریبا همه اشیاء به همدیگر متصل خواهند شد و صنعت اینترنت اشیاء فراگیر خواهد شد. در این راستا فناوری های استفاده شده در اینترنت اشیاء راهبری مدل های کسب و کار نوین و تسهیل گر ارائه خدمات به مشتریان خواهد بود. در این پژوهش تاثیر 5 فناوری استفاده شده در اینترنت اشیاء که شامل فرکانس رادیویی، شبکه حسگر بی سیم، میان افزارها، رایانش ابری و نرم افزارهای کاربردی اینترنت اشیاء بر ارزش های بوم کسب و کار شامل نوگرایی،ساده سازی فرآیند خرید،سفارشی سازی محصولات،کاهش قیمت محصولات مورد مطالعه قرار گرفته است. تحقیق از نظر هدف کاربردی می باشد. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه، منابع علمی، اینترنت، مصاحبه با خبرگان، اساتید محترم و پرسشنامه بوده است.
امروزه انقلاب تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، شیوه هایی که افراد و سازمانها کسب و کار خود را هدایت می کنند را تغییر داده است. در پی افزایش چشمگیر تعداد دستگاه هایی هوشمند، در آینده تقریبا همه چیز به همدیگر متصل خواهند شد. از یخچالی گرفته که به ما یادآوری کند که تاریخ انقضای خوراکی داخل آن در حال سپری شدن است گرفته تا شهر هوشمند، که از آن جریان داده ای مختلف به صورت همزمان گردآوری و پردازش می شوند،در چنین شهری ترافیک خودروها روانتر، مصرف آب بهینه تر و منابع اقتصادی تر مصرف شوند، چرا که همه چیز به هم متصل شده اند و کنترل می شوند.
از دیدگاه اقتصادی، اینترنت اشیاء تاثیرات بسیار مهمی را بر روی تمامی جوانب کسب و کارها از جمله توسعه محصول، ارتباطات، خدمات مشتری، نگهداری، مدیریت انبار و فراتر از آن، گذاشته است. همراهی واژه الکترونیک با واژ ه هایی نظیر تجارت، کسب و کار، و ... نشانگر فلسفه نوینی است که مدیران و سازمان ها می باید به منظور کسب و حفظ مزیت رقابتی دنبال نمایند . در واقع، یکی از روندهای مهم در دهه اخیر استفاده فزآینده از اینترنت جهت انجام کسب و کارهاست. این روند از مزایایی سرچشمه می گیرد که به شرکت هایی که از این فناوری استفاده می نمایند، تعلق می گیرد . این روند علاوه بر افزودن بر تعداد رقبا و تشدید رقابت، چالش ها و فرصت های جدیدی را فراروی سازمان ها و مدیریت قرار داده است. بنابراین،یکی از بزرگترین فرصت ها و چالش های فراروی سازمان ها طی سال های آینده استقرار تکنولوژی های مبتنی بر وب خواهد بود .
بنابراین با توجه به اینکه تحقیقات انجام شده در زمینه اینترنت اشیاء تا حد زیادی بر روی فناوری متمرکز شده است به نظر می رسد زمانی که این فناوری بالغ شود پژوهش های اینترنت اشیاء باید به زمینه های مدیریت، حقوق، اقتصاد وجامعه شناسی نیز گسترش یابد.در این راستا و به منظور بهبود خدمات در حوزه های تجارت الکترونیک ،اینترنت اشیاء به طور عمده به حوزه های خدمت رسانی نیز راه یافته است که در دنیا و ایران تحقیقات گسترده ای در این خصوص انجام نشده است و تحقیق در این حوزه ضروری است.
مفهوم اینترنت اشیاء
اینترنت اشیا مفهومی رایانشی است برای توصیف آیندهای که در آن اشیای فیزیکی یکی پس از دیگری به اینترنت وصل میشوند و با اشیای دیگر در ارتباط قرار میگیرند اینترنت اشیا رابطه نزدیکی با مفهوم شناسایی از طریق فرکانس رادیویی به عنوان یک روش ارتباطی دارد اما شامل فناوریهای حسگر، فناوریهای بیسیمی، کدهای واکنش سریع و... نیز میشود. اینترنت اشیا از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا اشیا وقتی بتوانند خود را به صورت دیجیتالی ارائه کنند در نهایت به پدیدهای بسیار فراتر از کلیتی که در واقعیت هستند، تبدیل خواهد شد. در چنین شرایطی، ارتباط اشیا دیگر محدود به ما نیست بلکه آنها با اشیای اطراف، دادههای یک پایگاه داده و… نیز در ارتباط قرار میگیرند. وقتی اشیا با یکدیگر مرتبط شدند، میتوان سخن از یک »محیط هوشمند« به میان آورد.
اینترنت اشیا به اشیایی با هویت خاص و بازنمایی مجازی آنها در یک ساختار اینترنتی اطلاق میشود. این مفهوم در ابتدا از طریق پروژههای MIT و نشریات تحلیلی فراگیر شد. تشخیص اشیا معمولا به وسیله فرکانس رادیویی پیششرطی برای اینترنت اشیا تلقی میشود. اگر همه اشیای مردم در زندگی روزمره خود به ابزارهای شناسایی مجهز شوند میتوان آنها را با کمک رایانهها مدیریت و کنترل کرد. با برخی فناوریهای دیگر هم مثل بارکدها، و کدهای واکنش سریع میتوان اشیا را برچسبگذاری کرد. تجهیز همه اشیا در جهان با ابزارهای هویتی کوچک میتواند زندگی روزمره را دگرگون کند. برای مثال، هیچ کسب و کاری دیگر ناگهان با موجودی صفر از محصولی مواجه نمیشود یا هیچ محصول ناقصی دیگر تولید نمیشود زیرا دستاندرکاران میتوانند موجودی مواد مصرفی و محصولات لازم خود را از قبل هوشمندانه مدیریت کنند.
پنج فناوریهای تعبیه شده برای بکارگیری خدمات مبتنی بر اینترنت اشیاء فرکانس رادیویی ،شبکه های حسگر بی سیم ،میان افزارها ، رایانش ابری ، نرم افزارهای کاربردی اینترنت اشیاء می باشدکه وظیفه فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء را بر عهده دارند .درتحقیقی که در سال 2015 در هلند درخصوص مدل تجاری اینترنت اشیاء انجام شده است،ارزش های ایجاد شده در چارچوب ارائه شده شامل نوگرایی ،افزایش کارایی شرکتهای تجارت الکترونیک،سفارشی سازی کالاها، افزایش شاخص قابلیت استفاده ،کاهش قیمت، کاهش هزینه، کاهش ریسک، قابلیت به روز رسانی می باشد.در این مقاله مدل تجاری اینترنت اشیاء بر اساس بوم کسب و کار ارائه شده است.
کاربردهای اینترنت اشیاء
در حال حاضر ، سازمان های داده محور از داده تولید شده توسط اینترنت اشیاء به منظور بهبود خدمات به مشتریان ، تولید درآمد بیشتر از محصولات و سرویس های جدید ، بهینه سازی عملیات در زیرساخت های تحلیلی خود استفاده می کنند . همچنین از فناوری فوق در موارد ذیل نیز استفاده می گردد.
• حرکت از فروش محصولات به سمت فروش خدمات
• ایجاد محصولات نوآورانه و جدید
• کاهش زمان خرابی سیستم ، شناسایی و حل نقاط مشکل زا
• بهبود تجربه مشتری
• تصمیم گیری هوشمندانه تر در مورد سرمایه گذاری در زیر ساخت های آینده
• پیش بینی و بهبود متوسط زمان بروز اشکال برای ماشین آلات و سایر دارایی های سرمایه ای
کاربرد اینترنت اشیاء به موارد فوق خلاصه نمی شود و برخی از حوزه های داغ تر و یا جذاب تر دیگری را نیز شامل می شود . بکارگیری این فناوری درحوزه منازل متصل - به عنوان نمونه ،ترموستات های هوشمند و امنیت - ، ابزارهای پوشیدنی - نظیر گروه تناسب اندام - ، اینترنت صنعتی - تحلیل بلادرنگ و اتوماسیون - ، شهرهای متصل به هم و اتومبیل های متصل - به عنوان نمونه برای مدیریت ناوگان - نمونه هایی متداول در این زمینه می باشند.
پیشینه نظری پژوهش
تحقیقات انجام شده در زمینه اینترنت اشیاء تا حد زیادی بر روی فناوری متمرکز شده است. اینامر کاملاً معقول به نظر میرسد زیرا اینترنت اشیاء هنوز به طور کامل محقق نشده است.زمانی که این فناوری بالغ شود پژوهش های اینترنت اشیاء باید به زمینه های مدیریت، عملیات، حقوق، اقتصاد وجامعه شناسی نیز گسترش یابد.در این راستا و به منظور بهبود خدمات در حوزه های تجارت الکترونیک ،اینترنت اشیاء به طور عمده به حوزه های خدمت رسانی نیز راه یافته است که در دنیا و ایران تحقیقات گسترده ای در این خصوص انجام نشده است. اینترنت اشیاء یکی از فناوری های نوین و موفق امروزی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است که در سالهای اخیر بکارگیری آن در ارائه خدمات نوین به مردم مورد توجه جدی قرار گرفته است.
استفاده از فناوری های نوین در جامعه امروز، با توجه به امکاناتی که خدمات آن در اختیار می گذارد،ارتباطات فردی و کلامی ما را دگرگون کرده است. با گسترش کاربرد فناوری اطلاعات در کشور مدل سرمایهگذاری و راهاندازی فعالیت اقتصادی آنلاین نیز نیازمند تحول و آینده نگری می باشد تا بتوان موانع و مشکلاتی که سرعت پیشرفت کار را پایین میآورد از قبل و در یک فضای رقابتی پیش بینی کرد و اقدام به تدوین طرحهایی جهت توسعه این کاربری ها و تعریف پروژه های مختلف سخت افزاری و نرم افزاری جهت رسیدن به یک سرمایه گذاری موفق کرد.
در این تحقیق تاثیر فناوری های استفاده شده در اینترنت اشیاء بر ایجاد ارزش برای مشتریان و خط مشی سرمایه گذاری بخش خصوصی در آینده و ایجاد فضای رقابتی مورد بررسی قرارخواهد گرفت.تا بتوان با توجه به مشکلات و کاستی های موجود در این زمینه،در تعیین اهداف و برنامه ریزی های آینده نگرش واقع بینانه و بهتری ایجاد نمود.در دنیای پیچیده امروز برای انجام هر کاری نیاز به ابزاری می باشد و مدیریت نیز از این قاعده مستثنی نیست و نیاز به ابزار دارد. سالهاست که ابزار مدیریتی، بر پایه تیلوریسم باقی مانده از صد سال پیش است که پاسخگوی معضلات امروز نیست. در سالهای اخیر دانشمندان به دنبال راهکارهایی بوده اند و ظهور تکنولوژی هایی نظیر اینترنت اشیا به منظور ایجاد ارزش افزوده در مشتریان بدین منظور ایجاد گردیده است.
در پژوهش پیش رو، به شناسایی تاثیر 9 متغیر که برای مشتریان بر اساس بوم کسب و کار ایجاد ارزش می کند و پرداخته شده است.
سؤال هایی که در این پژوهش به آنها پاسخ داده می شود، به شرح زیر است:
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثربر افزایش نوگرایی محصول و ایجاد جذابیت برای مشتریان
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثربر ارائه خدمت به مشتریان و ساده سازی فرآیند خرید
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر برسفارشی سازی
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر بر کاهش قیمت م
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر بر کاهش هزینه های شرکت های تجاری
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر بر کاهش ریسک
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر بر قابل دسترس بودن
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر بر به روز رسانی
• شناسایی فناوری های اینترنت اشیاء موثر تثبیت برند
روش تحقیق و مدل پژوهشی
با توجه به اینکه پژوهش حاضر، کاربرد نتایج به دست آمده درتاثیر فناوری های استفاده شده در اینترنت اشیاء در ایجاد ارزش برای مشتریان را بررسی میکند، بنابراین، روش آن براساس هدف از نوع کاربردی است و ماهیتی توصیفی دارد. در این پژوهش، فناوری های استفاده شده در ایجاد ارزش برای مشتریان و همچنین ارزش های ایجاد شده آزموده می شود. شکل - 1 - مدل پژوهش این تحقیق را نشان می دهد که در آن، فناوری های موثر در ایجاد ارزش برای مشتریان شناسایی می شوند.