بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر استراتژی رقابت بر رابطه بین رقابت بازار محصول و کیفیت سود درشرکتهایپذیرفتهشده دربورساوراقبهادارتهرانمیباشد، برای دستیابی به این هدف از اطلاعات مربوط به 80 شرکت طی دوره های مالی 82 تا 93 استفاده شده است.بدین منظور برای اندازهگیری رقابت بازار محصول از شاخص هرفیندال - هیرشمن و برای اندازهگیری کیفیت سود از - پایداری سود، هموارسازی، بهموقع بودن و محافظه کاری - وبرای اندازه گیری استراتژی رقابت از شاخص دی سانکو استفاده شده است .نتایج تحقیق نشان میدهد که استراتژی رقابت بر رابطه بین رقابت بازار محصول - تمرکز صنعت - وکیفیت سود با معیارهای - پایداری سود، هموارسازی ، بهموقع بودن و محافظه کاری - تاثیر معناداری ندارد.
واژههای کلیدی :رقابت بازار محصول ، کیفیت سود ،استراتژی رقابت
مقدمه
هدف اولیه حسابداری مالی فراهم آوردن اطلاعات مفید برای سرمایهگذاران جهت پیشبینی عملکرد واحد اقتصادی است. ضرورت گزارش سود به عنوان یک منبع اولیه برای تصمیمگیری سرمایهگذاران غیرقابلانکار است. گزارش سود به شیوههای مختلف مانند ارائهی مبنایی برای محاسبه مالیات، ارزیابی موفقیت عملکرد شرکت، تعیین میزان سودهای قابل تقسیم، مدیریت یک واحد اقتصادی و نهایتاً به اقتصاد جامعه کمک میکند. همچنین، به دلیل اینکه ارزش یک شرکت با سودهای حال و آیندهاش مرتبط میشود، تعیین سود از اهمیت زیادی برخوردار است - هیئت استانداردهای حسابداری مالی،. - 1985 در فرآیند اندازهگیری سود از سیستم تعهدی استفاده میشود. از یک طرف،اقلام تعهدی جریانات نقد طی دوره را تعدیل می کند و باعث میشود تا عملکرد واحد اقتصادی بهتر اندازهگیری شود.
از طرف دیگر، اقلام تعهدی همیشه براساس برآوردهایی هستند که اگر اشتباه باشند، باید اقلام تعهدی آتی و سود آتی اصلاح شوند. خطای برآوردی و اصلاحات بعدی آن از مفید واقع شدن اقلام تعهدی کاسته و باعث کاهش کیفیت سود میشود - ریچاردسون4 ،. - 2006 مدیران همواره مسئولیت انتخاب و بهکارگیری برآوردها و قضاوتهای اساسی به کار گرفتهشده را بر عهده دارند؛ از این رو، مسئول کیفیت سود میباشند - اسماعیلی، . - 1386 دانش مدیران در هموارسازی سود، مهارت مدیران در تخمین اقلام تعهدی، ادراک مدیران در انتخاب روشهای حسابداری و آگاهی مدیران در انتخاب پروژهها و خلاقیت مدیران در تخصیص بهینه منابع و به طور کلی توانایی مدیران میتواند کیفیت سود را تحت تأثیر قرار دهد.
از طرفی دیگر محیطی که شرکتها در آن فعالیت میکنند، محیطی در حال رشد و بسیار رقابتی است و شرکتها برای ادامه حیات، مجبور به رقابت با عوامل متعدد در سطح ملی و بینالمللی و بسط فعالیتهای خود از طریق سرمایهگذاری جدید هستند و برای ادامه حیات و سرمایهگذاری احتیاج به منابع مالی دارند - ستایش، . - 1390 رقابت، به معنای تلاشی است که مجموعه رقبای حاضر در یک صنعت، جهت تحت فشار قرار دادن یکدیگر بکار میگیرند و در این
مسیر، هر یک از رقبا حداکثر توان خود را در جهت بقا در میدان و دستیابی به مقدمات رشد و توسعه آتی اعمال مینماید. - پیری ودیدار و دهقانی ،. - 1393 استراتژی رقابتی نشان میدهد زمانیکه که یک رقیب یک متغیر تاکتیکی مانند قیمت و یا مقدار را تغییر میدهد چگونه رقیب واکنش نشان می دهد - بسانکو، درانوو و شانلی، . - 2000
استراتژیهای رقابتی طبق تحقیقات مایکل پورتر در سه زمینه قابل بررسی است. گاهی شرکتها به دلیل شرایط ویژهای که دارند میتوانند قیمت تمامشده کمتری نسبت به شرکتهای دیگر داشته باشند. به همین دلیل، دارای توان رقابتی در زمینه قیمتگذاریاند، مانند شرکتهایی که با منابع ارزان تر، نیروی انسانی مناسبتر و استفاده از ظرفیت تولیدی بیشتر، هزینه تمام شده مطلوبتری نسبت به رقبا دارند که عامل ایجاد توان رقابتی در بازار است. در واقع، تعیین کننده قیمت در بازار خواهند بود. در مواردی، مهمترین توان رقابتی شرکتها از متمایز بودن هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی ناشی میشود، مانند متمایز بودن نوع رنگ، بستهبندی، ظاهر و مدل، خدمات پس از فروش، قیمت و شیوه دریافت آن، کانالهای توزیع و نوع تبلیغات.
این عوامل باعث جذب و جلب انواع مشتریان میشود و سهم بازار شرکت را، نسبت به رقبا، افزایش میدهد. سومین استراتژی، در نوع مینامند، یعنی انتخاب بخشی از بازار و نفوذ عمیق »بازارکانون« انتخاب بازارها قرار دارد که آن را در آن به گونهای که رقبا نتوانند یا نخواهند با آن مقابله کنند - وظیفهدوست، . - 1392در صنایعی که دارای انحصار گروهی یا بازار رقابت چند قطبی است، منافع شرکتها به صورت ضروری و همچنین به عنوان یک صنعت کلی، بستگی به ارتباط متقابل شرکتها دارد .در این حالت ارزش شرکتها تنها یک بازده عملکردی از شرکت نیست بلکه عملکردی از جمع گزینه هایی است که شرکتهای رقیب پیش روی آنها قرارمیِدهند .شرکتها در این حالت می توانند رفتار استراتژیک خود را افزایش دهند. این رفتارها عبارتند از: انجام فعالیتهایی که منجر به ایجاد پاسخ مطلوب از
