بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از این پژوهش، کیفیت حسابرسی بر رابطه ی بین کیفیت سود و هزینه سرمایه است.. به همین منظور داده های مربوط به 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1393 جمع آوری شدند و از الگوی رگرسیونی داده های ترکیبی برای آزمون فرضیه ها استفاده شد نتایج پژوهش نشان داد که بین کیفیت سود وهزینه سرمایه رابطه وجود دارد.و کیفیت حسابرسی بر رابطه ی بین کیفیت سود و هزینه سرمایه تاثیر
دارد.
واژگان کلیدی :کیفیت سود، هزینه سرمایه ، کیفیت سود
مقدمه
امروزه بازار سرمایه یکی از ارکان اساسی رشد و توسعه اقتصادی در هر کشور به شمار میرود .به منظور هدایت صحیح تصمیم گیری ها در راستای تخصیص بهینه سرمایه، اطلاعات نقش اساسی در عملکرد بازار سرمایه ایفا میکند، زیرا اغلب تصمیمات از جمله تصمیمات سرمایهگذاری در حالت عدم اطمینان گرفته میشود . بنابراین در چنین وضعیتی اطلاعات نقش مهمی در کاهش عدم اطمینان دارد .بیش از چهار دهه از شروع تحقیقات منظم و روشمند درباره تاثیر اطلاعات حسابداری بر قیمت و بازده سهام میگذرد .در نیمه دوم قرن بیستم تحقیقات وسیعی در خصوص سودمندی گزارش های مالی و واکنش ب ازارسرمایه نسبت به اطلاعات حسابداری صورت گرفته است که عمده این تحقیقات در زمینه رابطه بین سود و رفتار قیمت سهام می باشد .
اما در بسیاری از تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه سود و بازده به مساله کیفیت سود و بطور اعم کیفیت گزارشگری مالی آن چنان توجه نشده است .سود در زمره مهمترین اطلاعات حسابداری است که تحقیقات وسیعی در مورد تاثیر آن بر رفتار قیمت سهام انجام شده و سودمندی آن از جهات مختلف مورد تائید واقع گردیده است .به همین دلیل در مفاهیم گزارشگری مالی، سودمندی سود همواره مورد تاکید است که از آن جمله می توان به بیانیه شماره یک مفاهیم نظری هیأت اشاره کرد - استانداردهای حسابداری مالی، - 1987،. از این رو، شناخت عوامل اثرگذار بر هزینه سرمایه شرکت ها و یافتن راه هائی برای کنترل و کاهش این هزینه ضروری است
مبانی نظری و فرضیات پژوهش
با وجود رقابت روزافزون در محی تجاری، دستیابی به منابع کمیاب سرمایه یکی ازنگرانیهای مدیریت میباشد .هر یک از تامین کنندگان منابع سرمایه، بازدهی متناسب با ریسکی که پذیرفته اند مطالبه می نمایند؛ لذا هرچه قدر که عدم اطمینان نسبت به یک شرکت بیشتر باشد بازده مورد انتظار سرمایه گذار افزایش خواهد یافت و سرمایه با هزینه بیشتر تامین خواهد گردید.تفکیک مالکیت از مدیریت که از ویژگیهای مهم شرکتهای سهامی عام میباشد، امکان دسترسی انحصاری به بخشی از اطلاعات را برای مدیران و سهامداران عمده فراهم نموده است.در چنین وضعیتی گفته میشود که در اقتصاد عدم تقارن اطلاعاتی وجود دارد .از سوی دیگربرای سهامداران و اعتباردهندگان غیرممکن است که به طور مستقیم بر میزان و کیفیت تلاش مدیران برای انجام امور تجاری نظارت داشته باشند .در چنین حالتی ممکن است که مدیران از هرگونه تلاش جهت رسیدن به اهداف واحد تجاری سرباز زنند و هرگونه مشکل در عملکرد شرکت را به عواملی خارج از کنترل خویش نسبت دهند .
بنابراین مشکلات جدی هم برای سرمایه گذاران و هم برای عملیات کارای اقتصادی به وجود خواهد آمد - اسکات، - 2003بنابراین حسابداری و گزارشگری مکانیزمی برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی میباشد تا به این ترتیب اطلاعات درون سازمانی به طور قابل اتکایی به استفاده کنندگان برون سازمانی منتقل شود.از سوی دیگر به دلیل وجود تضاد منافع میان گروههای مختلف ذینفعان احتمال گزارشگری جانبدارانه وجود دارد .به عبارت دیگر زمانیکه برخی از افراد مانند مدیران و سهامداران عمده بیش از سایر سرمایهگذاران از وضعیت حال و چشمانداز آینده شرکت اطلاع دارند میتوانند از روشهای مختلف از این مزیت اطلاعاتی به نفع خود و به زیان سایر سرمایه گذاران استفاده کنند - اسکات - 2003 .
لذا تردید در مورد قابلیت اتکای صورتهای مالی موجب تقاضا برای نظارت بر تهیه صورتهای مالی از سوی واحدی مستقل یا به عبارت دیگر خدمات حسابرسی مستقل شده است.حسابرسی ابزاری جهت کاهش ریسک اطلاعاتی برای استفادهکنندگان صورتهای مالی است.این کاهش ریسک اطلاعاتی باعث کاهش هزینه سرمایه ی شرکت میشود - فرناندو، عبدل میگاید، الدر1،2010 - لذا میتوان گفت حسابرسی، برای صورتهای مالی گزارش شده، ارزش افزوده - مضاعف - فراهم میکند، زیرا نتایج بررسی، مربوط بودن و قابلیت اتکای محتوای صورتهای مالی راگزارش میدهد .یک موسسه حسابرسی مستقل و با مهارت، قادر به شناخت ارایه نادرست اقلام صورتهای مالی مورد رسیدگی بوده و میتواند نسبت به ارایه صحیح آن بر صاحبکارخود تأثیرگذار باشد تا درنتیجه ی آن، اطلاعات مالی قابل اتکایی گزارش شود - نونهال نهر وهمکاران، - 1385
بنابراین کیفیت حسابرسی را میتوان اینگونه تعریف کرد :احتمال اینکه حسابرس نقایص و انحرافات سیستم حسابداری صاحبکار را کشف کند وانحرافات کشف شده را گزارش کند - حساس یگانه، قنبریان، - 1385از سوی دیگر هزینه سرمایه یکی از مفاهیم اساسی در حوزه ادبیات مالی است .هزینه سرمایه در تصمیمات تامین مالی و سرمایه گذاری نقش اساسی بازی می کند .مدیریت شرکت در راستای تعیین منابع مالی مناسب، باید هزینه تامین منابع مالی را مشخص وآثاری که این منابع بر ریسک و بازده شرکت دارند، معین کند .هدف شرکت باید به حداقل رساندن هزینه تامین مالی - پس از کسر مالیات - باشد .از آنجا که هزینه سرمایه مبتنی بر نرخ بازده مورد انتظار سرمایه گذاران است، با میزان ریسک پذیرفته شده توس آنها مرتب است.
بکرو همکارانش 1998 - ، و فرانسیس و مایدو واسپارکس - 1999 - ،نشان می دهند که مشتریان شرکتهای حسابرسی بزرگ ،اقلام تعهدی غیر عادی کمتری دارند. این امر ، دال بر رفتار مدیریت سود متهورانه کمتر و در نتیجه ، کیفیت سود بیشتر است. همسو با این یافته ها ، نلسون ، الیوتو تارپلی نیز در سال 2002 ، شواهدی را از یک شرکت حسابداری بزرگ ، ارائه می کنند که بر اساس آن ، حسابرسان ، تلاشهای مدیریت سود را تشخیص می دهند و مشتریان را ملزم می کنند تا تعدیل های مناسبی را به انجام برسانند. - کامران احمد وهمکاران، - 2015لذا در این پژوهش قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که آیا کیفیت حسابرسی بر روی کیفیت سود و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر دارد؟لذا فرضیه های پژوهشبه صورت زیر بیان شد. - 1 کیفیت سود بر هزینه سرمایه تاثیر دارد. - 2کیفیت حسابرسی بر رابطه ی بین کیفیت سود و هزینه سرمایه تاثیر دارد.
