بخشی از مقاله
تاثیر تجارت الکترونیک بر کاهش جرایم
چکیده :
تجارت الکترونیک شامل تمام فعالیت های تجاری است که با استفاده از برنامه های کاربردی کامپیوتری انجام می شود. این فعالیت می تواند شامل: فروش مستقیم الکترونیکی، مدیریت ارتباط مشتری، مدیریت زنجیره تأمین و استفاده از اینترنت بعنوان ابزاری برای انجام مبادلات تجاری می باشد. تجارت الکترونیک مبادله اطلاعات تجاری بدون استفاده از کاغذ است. تجارت الکترونیک را می توان انجام هرگونه امور تجاری بصورت آنلاین و از طریق اینترنت بیان کرد. این تکنیک در سالهای اخیر، رشد بسیاری داشته است و پیش بینی می شود بیش از این رشد کند. تجارت الکترونیک به هر گونه معامله ای گفته می شود که در آن خرید و فروش کالا و یا خدمات از طریق اینترنت صورت پذیرد و به واردات و یا صادرات کالا و یا خدمات مختص می شودتجارت. الکترونیک معمولاً کاربرد وسیع تری دارد، یعنی نه تنها شامل خرید و فروش از طریق اینترنت است بلکه سایر جنبه های فعالیت تجاری، مانند خریداری، صورت برداری از کالاها، مدیریت تولید و تهیه و توزیع و جابجایی کالاها و همچنین خدمات پس از فروش را در بر می گیرد البته مفهوم گسترده تر تجارت الکترونیک کسب و کار الکترونیک می باشد.
کلیدواژه: جرائم رایانه ای سنتی، جرائم رایانه ای مدرن، تجارت الکترونیک، اینترنت.
مقدمه :
امروزه بسیاری از جنبه های زندگی ما را فناوری و تکنولوژی در همه ی ابعاد مانند اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... به خود اختصاص داده است. انسان ها با درک این نوع از تکنولوژی در اندیشه هموار و آسان ساختن راه برای رسیدن به اهداف خود هستند. برای رسیدن به این اهداف کافی است داده ها وارد شبکه ای شوند که در آن آدرس فرستنده و قصد هر فردی که قرار است داده ها در اختیار وی قرار گیرد مشخص باشد. پست الکترونیک نمونه ای از این پیشرفت می باشد. همه کشورهای جهان نیز به نسبت میزان برخورداری شان از فناوری اطلاعات در معرض خطرات و تهدیدات ناشی از این فناوری می باشند. رشد فزاینده ی جرائم رایانه ای پس از بوجودآمدن رایانه های شخصی و شبکه های رایانه ای مخصوصاً شبکه های رایانه ای بین المللی مانند اینترنت نه تنها موجب افزایش جرائم علیه
حقوق فردی، جرائم اقتصادی و جرائم علیه مالکیت فکری از طریق سیستم های رایانه ای گردید، بلکه قابلیت تعرض به دیگر اهداف و منافع مورد حمایت یک قانون را بوجود آوردند. جرائم رایانه ای شامل چندین موارد می شود مانند: جرائم کامپیوتری علیه اشخاص، جرائم کامپیوتری علیه اموال و مالکیت، جرائم کامپیوتری علیه دولتها که هرکدام به نحوی باعث اختلال در پیشرفت جوامع می شود. جرائم رایانه ای می تواند شامل فعالیت های مجرمانه ای باشد که ماهیتی سنتی دارند از جمله سرقت، کلاهبرداری، جعل و سوءاستفاده که همگی معمولاً در همه جا مشمول ضمانت اجراهای کیفری می شوند. در تجارت سنتی اطلاعات از طریق ارتباطات چهره به چهره و
یا حداکثر بوسیله تلفن و سیستم پستی انتقال می یافت.
ولی در تجارت الکترونیکی این فرآیند توسط شبکه های کامپیوتری صورت می پذیرد. این تفاوت باعث بوجودآمدن مشکلاتی نظیر امنیت، عدم اعتماد مشتریان و شناخت هویت واقعی افراد در اینترنت نیز گردیده است. که البته برای هر یک راه حل هایی وجود دارد ولی برای اجرای آنها نیازمند یک سری امکانات خاص می باشیم. (سیدحسین علم الهدی، سال (139 (مدیریت بازاریابی بین المللی در هزاره سوم ص (47
تجارت الکترونیکی که تا چندی قبل به تعداد معینی از شرکتها محدود می گردید که در حال ورود به عصر جدیدی است که در آن تعداد زیادی از اشخاص گمنام مصرف کنندگان در شبکه حضور دارند. به علاوه محتوای آن از حیطه مبادله داده های مربوط به سفارش دادن یا قبول سفارش فراتر رفته و فعالیت های عمومی تجاری از قبیل تبلیغات ، آگهی ، مذاکرات ، قراردادهاو تسویه حسابها را نیز دربرگرفته است.از مجموعه تعاریف ارائه شده می توان نتیجه گیری نمود که زمینه های کاربرد تجارت الکترونیکی بسیار گسترده تراز مبادله کالا، خدمات و وجوه است و در تعریف آن و تبیین سیاست های موردنظر باید علاوه بر کاربردهای بالفعل به کاربرئهای بالقوه آن نیز توجه داشت.
امروزه در بسیاری از مجلات،روزنامه ها و نشریات از عباراتی چون تجارت الکترونیکی، پول الکترونیکی و ارتباطات الکترونیکی سخن گفته می شود ام آنچه کمتر موردتوجه قرار می گیرد وابسته بودن این مفاهیم به بدنه فناوری مدرن است به طوری که گاه فراموش می شود تجارت الکترونیکی یکی از پیامدهای طبیعی فناوری های مدرن و از نتایج توسعه ارتباطات است.بترها و ابزارهای تجارت همواره درحال تحول و دگرگونی است تا ئسترسی به منابع را آسان کند. هدف اصلی تجارت الکترونیکی نیز نزدیک شدن تولید کننده به مصرف کننده کم کردن حجم و گستره زنجیره های تامین است. زنجیره تامین مسیری است که مصرف کننده را به تولیدکننده یا تولیدکننده را به تولیدکنندگان دیگر متصل می کند و محصول برای رسیدن به دست مصرف کننده نهایی باید آن را بپیماید.
باوجود چنین شرایطی و باوجود چنین چشم اندازی از آینده تجارت الکترونیکی ، بهبود و تسریع توسعه تجارت الکترونیکی نیازمند عزمی ملی است که بخش عمده ای از آن بر دوش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، بانک مرکزی و شورای اقتصاد است. امید می رود که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به جای محدود کردن توسعه اینترنت و سرمایه گذاری در پروژه های ناکارآمدی همچون محدود کردن سایت ها و شرکت های ارایه دهنده خدمات اینترنتی به گسترش و توانمندکردن زیرساخت های شبکه اینترنت بپردازد وبستر ترغیب کننده و جذابی برای استفاده عمومی از این فناوری ایجادکند،همچنین با سامان دهی بهینه سیستم پست مرسولات،موسسات فروش اینترنتی را بیش از پیش یاری کند.بانک مرکزی نیز می تواند با یکپارچه کردن سیستم کارت های هوشمند و ایجاد قابلیت استفاده از حساب های الکترونیک در محیط اینترنت.(ماهنامه تحلیلگران عصر اطلاعات -نوید حسن پور)
بیان مسئله :
منظور ازتأثیر الکترونیک بر کاهش جرائم این است که با الکترونیکی شدن تجارت و مبادلات و رعایت تمامی موارد امنیتی جرائمی که ممکن است در این راستا رخ دهد را تا حدی کاهش می دهد که با رعایت تمامی قوانین و مقررات امنیتی در شبکه های رایانه ای می توان بسیاری از مشکلات مربوط را حل نمود. کلاهبرداری رایانه ای قبل از بوجودآمدن اینترنت وجود داشته، ولی بعد از اینکه اینترنت و محیط مجازی بوجود آمد، کم کم اصطلاح کلاهبرداری رایانه ای به کلاهبرداری اینترنتی تغییر نام پیدا کرد. بطوری که کلاهبرداری های رایانه ای همان کلاهبرداری های اینترنتی است و این دو اصطلاح به جای همدیگر بکار می روند. به تعبیری دیگر می توان کلاهبرداری رایانه ای را تعبیری اعم از کلاهبرداری اینترنتی دانست. عنصر قانونی در رابطه با کلاهبرداری رایانه ای، قانون و مقررات و همچنین مجازات خاصی را اتخاذ نموده است. برای مقابله خطراتی که امنیت اطلاعات را تهدید می کند، تکنیک های رمزنگاری ایجاد شده است. تبدیل اطلاعات بصورت غیرقابل فهم و برگرداندن آنها به شکل قابل فهم اولیه رمزنگاری گفته می شود. تکنیک های رمزنگاری کلید خصوصی، رمزنگاری عمومی، امضای دیجیتالی و غیره ... برای پیاده سازی سرویس های امنیتی که عبارتند از: سرویس های تأیید هویت، سرویس های کنترل دستیابی، سرویس های محرمانه بودن، سرویس های عدم انکار و سرویس های تمامیت داده، بکار برده می شوند. از اهداف رمزنگاری، امنیت اطلاعات ذخیره شده و امنیت اطلاعات در حال انتقال می باشد. فعالیت های سیستم رمزنگاری، امنیت اطلاعات ذخیره شده و امنیت اطلاعات در حال انتقال می باشد. فعالیت های سیستم رمزنگاری، به ترتیب شامل عملیات رمزگذاری و رمزگشایی داده ها است، بسیاری از شرکت ها دارای اطلاعات محرمانه هستند مثل رازهای تجاری، طرح های توسعه محصول، استراتژی های بازاریابی، تحلیل اقتصادی و غیره ... که افشای این اطلاعات می تواند نتایج خطرناکی داشته باشد. علاوه بر خطر فاش شدن اطلاعات، خطر ورود اطلاعات نیز وجود دارد. دسترسی غیرمجاز افراد سوءاستفاده کننده می تواند امنیت را نقض کرده، داده های ارزشمند را از بین ببرند و وقت زیادی از مسئولین را به هدر دهند تا مشکلات بوجود آمده را رفع نمایند. (جرائم کامپیوتری و اینترنتی ص.27 مطالعه تطبیقی جرائم رایانه ای از دیدگاه فقه و حقوق کیفری ایران ص .(37
بدیهی است که انجام کلیه مبادلات در کشور به صورت الکترونیکی در کوتاه مدت امکان پذیر نیست.اگر فرض کنیم که الکترونیکی شدن مبادلات تنها در عرصه تجارت خارجی کشور صورت گیرد به واقعیت نزدیکتر خواهیم بود.
باعنایت به گسترش سریع و شتابان تجارت الکترونیکی درجهان، تاثیر این امر بر افزایش کارائی تجاری و حفظ و تقویت موقعیت رقابتی کشورها، ناگزیر بودن استفاده از این شیوه در مبادلات در آینده و توجیه قوی اقتصادی ای امر ضرورت دارد.دولت جمهوری
