بخشی از مقاله
چکیده
در این نوشتار هدف، بحث در مورد خصوصیات جرایم اینترنتی در ایران و رابطه ی این جرایم با مشکلات متداول اجتماعی و اقتصادی است. ایران دارای موقعیت استراتژیک جغرافیایی و موقعیت خاص فرهنگی است که نشان دهنده ی اهمیت ترکیب مفاهیم بافتی و اجتماعی در طبقه بندی این نوع از جرایم است. این مقاله بر اصول اصلی طبقه بندی جرایم مربوط به فضای مجازی و نیز تئوری های انگیزش استوار است که در مورد مفاهیم سه جانبه ی .1حقایق اجتماعی و اقتصادی.2عوامل روانی و3 عوامل جغرافیایی، در رابطه با وقوع این جرایم می پردازد. و نیز بیان می دارد که در وقوع جرایم اینترنتی بین سطح تکنولوژی عرضه شده در ایران و سطح آگاهی افراد درگیر نسبت به خصوصیات حقوقی تکنولوژی های جدید رابطه ی عکس معنی دار وجود دارد.
مقدمه
معرفی آسیب های اجتماعی آسیب های اجتماعی طبق تعریف به هر نوع عمل فردی یا جمعی اطلاق می شود که در چهار چوب اصول اخلاقی و قواعد جامعه قرار نمی گیرد در نتیجه با منبع قانونی ویا قبح اخلاقی و اجتماعی روبه رو می گردد - عبداللهی، - 1381هنگامی که از مسائل ،آسیب ها یا انحرافات اجتماعی نام برده می شود با مجموعه ای از سختی ها و الام انسانی روبه رو می شویم که تمایز بین جنبه های فردی و اجتماعی ان ها بسیار دشوار و بعضا نا ممکن می باشد.
نکته ی قابل تامل دیگر در خصوص مسائل اجتماعی ان است که مسائل اجتماعی اموری ثابت نیستند بلکه دائما در حال تحول اند. ان چه در یک زمان مشکل اجتماعی تلقی می شود ممکن است در زمان دیگری مشکل اجتماعی نباشد به عبارت دیگر مسئله ی اجتماعی متغییری وابسته به هنجار ها وارزش های زمانه ی خود است که با تغییر این هنجار ها و ارزش ها در طول زمان تغییر می یابد. افزایش جمعیت ،الودگی هوا،ترافیک شهری و الودگی ویروس ان چه در یک زمان مشکل اجتماعی تلقی می شود ممکن است در زمان دیگری مشکل اجتماعی نباشد به عبارت دیگر مسئله ی اجتماعی متغییری وابسته به هنجار ها وارزش های زمانه ی خود است که با تغییر این هنجار ها و ارزش ها در طول زمان تغییر می یابد.
افزایش جمعیت ،الودگی هوا،ترافیک شهری و الودگی ویروس همگی مسائلی هستند که در دو یا سه دهه ی اخیر در کشور ما بروز و ظهور یافته اند و پیش ازآن هیچ یک از سوی جامعه ی به عنوان مسئله ی اجتماعی تلقی نمی شده اند. - مدنی،1379،به نقل از رفیعی، - 1387 به عبارتی هر یک از این روابط از آنجا که در ساحت روابط افراد جامعه و میزان روابط اجتماعی به وقوع می پیوندند به طور عام، مسائل اجتماعی تلقی می شوند و از این دید می توان به زمینه ها و علل بروز و ظهور آنها نگریست ، هر چند در سطوح گوناگون این مسائل از بعد سیاسی و اقتصادی و یا روان شناسانه مورد واکاوی قرار می گیرد اما در کلیت امر به عنوان یک مسئله ی اجتماعی نیز به بررسی آنها پرداخته می شود.
- همان،ص - 20 امروزه کاربرد واژه ی آسیب یا آسیب شناسی در حوزه ی علوم اجتماعی منسوخ شده تمایل غالب ، به استفاده از عبارت - مسئله ی اجتماعی - است؛به این ترتیب اکثر مفاهیم مطرح شده نوعی مسئله تلقی می شوند و اما لزوما هر مسئله ی اجتماعی ، انحراف ، بزهکاری و یا جرم نیست . برای نمونه می توان به پدیده هایی چون مصائب جمعی یا آلودگی محیط زیست اشاره کرد که از آن ها به عنوان مسئله ی اجتماعی یاد می شود اما جرم یا انحراف تلقی نمی شوند.
- همان،ص - 21 در خصوص تعریف جرم نیز باید اشاره داشت که انحراف و جرم به یک معنا نیستند هر چند که در موارد زیادی هم پوشانی دارند؛مفهوم انحراف یا کج روی بسیار کلی تر و گسترده تر از جرم است؛ جرم فقط به آن دسته از کردار های نا همنوا اطلاق می شود که به نقص قانون می انجامد اما بسیاری از شکل های رفتار کج روانه، مجازات قانونی ندارد؛ به عنوان مثال می توان به موضوع فرار از خانه به عنوان یک رفتار انحرافی اشاره کرد که جرم تلقی نمی شود.
پیشگیری و کنترل مسائل اجتماعی واژه ی پیشگیری در لغت به معنای جلوگیری کردن ،ممانعت نمودن و اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از رخداد های نا خواسته است. در اصطلاح جرم شناسی ، پیشگیری شامل اقداماتی است که در قالب شناسایی و ارزیابی خطر جرم و اتخاذ راهکار های لازم برای جلوگیری از وقوع آن صورت پذیرفته است و هدف آن کاهش نرخ بزهکاری است. - شیری،1386،به نقل از دادبان،-1388خدادادی،ص - 23 در الگوی ارائه شده برای کاهش مسائل اجتماعی و به طور خاص پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی کم و بیش مراحل زیر دیده می شوند:
.1شناسایی مسئله ی اجتماعی - به طور خاص جرم و آسیب - ، طبقه بندی ، اولویت بندی و هدف گذاری .2 بررسی ماهیت ، موقعیت ،علل و زمینه های بروز مسئله ی اجتماعی خاص و وقوع جرم خاص که در مرحله ی نخست هدف گذاری شده است. .3 انتخاب اقدامات ویژه و ارائه ی راحل های عملیاتی و کاربردی برای پیشگیری از وقوع آن مسئله ی اجتماعی .4 اجرای راهکارهای پیشگیرانه .5 ارزیابی و تعدیل اجرای برنامه. - محمدنسل،1389؛به نقل از خدادادی،1388،ص - 25 با توجه به مراحل اتخاذ شده در پیشگیری مسائل اجتماعی به چند مورد از آسیب ها ی اجتماعی در زیر اشاره می شود:
.1فرو پاشی خانواده - طلاق -
تعریف: خانواده ی ناکارامد و فرو پاشی شده خانواده ای است که قادر به تامین سطح مناسبی سلامت، رفاه و شادی برای اعضای خانواده نیست . فرو پاشیدگی خانواده می توانند به علت طلاق و جدایی به وجود آید؛ اما فروپاشیدگی در واقع یک طیف است و مواردی مثل بد سرپرستی ، کمبود عاطفی ، بی توجهی به فرزندان در یک خانواده هم شکلی از فروپاشی است. فقر، اعتیاد، عدم آموزش مناسب می تواند از جمله عامل فروپاشیدگی خانواده باشد.
.2 خشونت خانگی - همسرآزاری - خشونت خانگی عبارت است از آسیب عمدی فیزیکی ، روحی از طرف نزدیکان و اعضای خانواده؛ مخاطب خشونت خانگی می تواند همسر ، سالمند و کودک باشد. در خشونت ف قصد و عمد شرط است.
