بخشی از مقاله
چکیده:
در دنیای امروز چگونگی تعامل و رفتار افراد با یکدیگر و در سازمان امری بسیار مهم می باشد.زمانی که رفتار افراد به سمت رفتارهای ناکارامد و معکوس سوق پیدا می کند ، بر سازمان و اعضای آن اثرات منفی بر جای می گذارد.عوامل مختلفی وجود دارند که می توانند بر رفتارهای ناکارامد افراد تاثیر بگذارند. به عنوان مثال می توان از رویدادهای کاری از جمله اعمال مدیران،شرایط محیط فیزیکی کار و ... نام برد.
در این پژوهش هدف بررسی تاثیر رویدادهای کاری بر رفتارهای ناکارامد کارکنان می باشد.در تحقیق حاضر که به لحاظ هدف کاربردی و نوع پیمایشی است به دنبال شناخت و بررسی میزان شاخص ها و عواملی هستیم که بر رفتارهای ناکارامد افراد تاثیر می گذارند.جامعه مورد نظر350نفر بوده که125نفربه عنوان نمونه انتخاب شده است که برای دستیابی به اطلاعات پرسش نامه پنج گزینه ای لیکرت تدوین گردید و در کارخانه سدیم کربنات به تعداد استاندارد توزیع شد و 130پرسش نامه صحیح تحویل گردید.
نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss حاکی از آن است که تاثیر رویدادهای کاری بر رفتارهای ناکارامد مثبت و معناداری بر رفتارهای ناکارامد کارکنان داردازجمله استقلال شغلی - - %6 و سیاست های سازمانی - - %13از رفتارهای ناکارامد را پیش بینی می کند و از طرفی نیز تعارض کاری - - %37بیش ترین میزان پیش بینی و شرایط فیزیکی محیط کار، نظارت های غیرضروری و حجم کار تاثیر مثبت زیادی را بر بروز رفتار ناکارامد کارکنان دارند.
مقدمه:
در دنیای امروز آنچه چرخ دنده های تولید و ارائه خدمات را به حرکت در می آورد و یا در بقا و ادامه حیات سازمان ها موثر می باشد، منابع موجود در سازمان ها است. از میان چهار منبع اصلی یعنی منابع انسانی، اطلاعاتی، مادی و مالی، منابع انسانی نقش اصلی را در این فرایند بازی می کند. شناخت و نگهداری این منابع ارزشمند و پیوند دادن آن با سازمان و ایجاد روابط متقابل فرد و سازمان نیازمند تلاش تصمیم گیرندگان سازمانی است.
نیروی انسانی سازمان نیازمند امنیت،آرامش و ارتقاء شغلی و... در محیط کاری می باشد اما در شرایط دنیای صنعتی امروز کمتر می توان کارمندی را پیداکرد که به طور کامل از شرایط محیط کاری خود راضی باشدازجمله عواملی که این نارضایتی را ایجاد می کند رویدادها و وقایع کاری است که در محیط کاری مملوء بوده لذا نیروی انسانی سازمان بیشترین تاثیر را از این رویدادها می گیرد.
رویدادهای کاری رویدادی است که در یک دوره زمانی خاص در محیط رخ می دهد و با یک تغییر در آنچه تجربه و احساس می شود همرا است. رویدادها به نوبه خود اثرات مستقیم و غیر مستقیمی بر رفتار کارکنان دارند.در مورد اول ممکن است رفتارهای هیجان محور را استنباط کنند که ممکن است کمک کننده یا صدمه زننده باشد - مثبت یا منفی - و در مورد دوم وقایع به آرامی باعث تغییر نگرش ها می شود و روی رفتار تاثیر می گذارد شرایط و موقعیت های خسته کننده ، عوامل استرس زای کار - روش های ناعادلانه و صفات شخصیتی و کیفیت ارتباطات را می توان به عنوان نمونه هایی از رویدادهای کاری نام برد.
بدترین اثر این گونه رویدادها در رفتار کارکنان متجلی می شود که نمونه بارز آن نارضایتی شغلی می باشد.کارمند ناراضی و آسیب دیده به دنبال فرصتی است که ناخشنودی خود را به هر نحوی در انجام وظایف کاری خود بروز دهد و هنگامی که از رویداد پیش آمده دچار استرس می شود، پاسخ به این عوامل استرس زا مانند بی عدالتی به طور معمول همراه با هیجانات و حالات منفی است که یکی از اثرات آن ایجاد نارضایتی در کارکنان و به تبع آن بروز رفتارهای کاری ناکارامد می باشد
رفتارهای کاری ناکارامد رفتارهایی هستند که کارکنان برای آسیب رساندن به اهداف و اعضای سازمان از خود بروز می دهند این رفتارها عملکرد سازمانی را تهدید می کنند . طبق تحقیقات انجام شده برخی از رفتارهای ناکارامد عبارتند از: رفتارهای اهانت آمیز ، کم اهمیت جلوه دادن محیط اجتماعی کار، بدرفتاری در محیط کار، سرقت از اموال شرکت
این رفتارها در اثر برانگیخته شدن هیجانات منفی کارکنان سازمان به وقوع می پیوندد. برای ارائه تصویری واضح تر از آن چه ما آن را رویدادهای کاری می نامیم و دلایلی که باعث می شود تاثیر این رویدادها بر رفتار افراد تمرکز یابد به تئوری رویدادهای اثربخش اشاره کرده و ادامه مسیر را در این جهت گام بر می داریم.
مروری بر مبانی نظری
مبانی نظری پژوهش به مرور ادبیات پژوهشی مربوط به رویداد های کاری و رفتارهای ناکارامد می پردازد.
رویدادهای کاری:
تحقیق در زمینه رویدادهای کاری تاریخ طولانی ندارد در مورد تعریف رویدادهای کاری تعریفی مشخص و واحد ارائه نشده است اما در فرهنگ لغت آن را به عنوان چیزی که اتفاق می افتد و یا در یک محیط خاص در یک دوره زمانی خاص رخ می دهد - ویس و کروپانزانو، - 1996ٌتعریف می کنند.در رابطه با مفهوم رویدادهای کاری ،نظریه رویدادهای کاری اثرگذار - - AET اذرائه شده که درکی روشن تر از مفهوم اولیه آن را ارائه می دهد.رویدادهای کاری اثرگذار - - AETیک رویکرد درون فردی است که معتقد است که رویدادهای کاری دلیل و سابقه ای برای واکنش ها و رفتارهای هیجانی افراد هستند.
به منظوراستفاده از چنین رویکردی لازم است میزان واکنش افراد را در طول زمان با توجه به رویدادهای کاری به دست آوریم - - Dimotakis, Scott, & Koopman, - 2011ٍ. این رویکرد بین فردی - - AET در درجه اول سطح متوسط هیجانات و رفتارهای افراد را در یک نقطه واحد از زمان پیش پیش بینی می کند و درمان این نوسانات را در طول زمان با توجه به فعالیتهای خاص در نظر می گیرد
اگرچه ممکن است عدالت یکی از مواردی باشد که رویدادهای کاری تحت تاثیر آن قرار می گیرد اما این رویدادها ممکن است به وسیله عوامل دیگری از جمله کیفیت ارتباطات،درک از حمایت های اجتماعی و صورت های گذرا مثل خلق و خوی تحت تاثیر قرار گیرد
- فاکس و همکاران، - 2001ُ. یک نوع به خصوصی از AET را باعنوان مدل هیجان محور از رفتارهای کاری داوطلبانه معرفی کردند که به عنوان یک نمونه خاص و منبعی برای رفتارهای ناکارامد می باشد. این مدل هیجانات را به ارزیابی افراد از شرایط کاری که دوست داشتنی یا تشویقی است استناد می دهند مانند انواع رویکردهای رفتاری ازقبیل رفتارشهروندی، درمقابل هیجانات منفی از ارزیابی از موقعیت هایی که به عنوان تهدید است استناد می شود و رفتارهای ناکارامد به عنوان یک رفتار مقابله به مثل عمل می کند که چنین رفتارهایی برای سازمان مضر می باشد.
بر اساس این مدل عوامل استرس زای محیطی و هیجانات منفی پیش زمینه ای برای رفتارهای ناکارامد می باشند.Canot &Tomary,1998 از بخش توسعه وتحقیقات پیشرفته شواهدی پیدا کردند که ابهامات بالای شغلی ،عدم اطمینان شغلی و جو پر تشنج - که همگی از جمله عوامل تشکیل دهنده استرس هستند - برای هدایت نادرست وابسته به تولید به کار می روند.
