بخشی از مقاله
چکیده -
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از پر درآمدترین صنعت روز دنیا محسوب می شود و یکی از اهداف اصلی برنامهریزان و مسئولان دولتهای حاکم در اکثر کشورهای جهان است. افزایش جمعیت، پیشرفت علوم و فنون، فراغت و بسیاری عوامل دیگر، باعث جلب توجه عموم مردم به مقوله گردشگری شده است، لذا متخصصین این صنعت اذعان می دارند که توسعه گردشگری بدون پیشرفت و توسعه زیرساختها، تبلیغات، نیروی انسانی شاغل ماهر، آموزش دیده، فناوری اطلاعات و ارکا ن آن به هیچ عنوان میسر نمی گردد، هدف نوشته حاضر بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر توسعه صنعت گردشگری و ارائه راهکار جهت توسعه صنعت گردشگری برای مدیران و سازمانها پیشنهاد می کند.
1. مقدمه
فناوری اطلاعات به مجموعه ای ابزارها، فنون و روش های ذخیره سازی پردازش ،اشاعه و تولید اطلاعات گفته می شود که با تکیه بر پردازش ماشینی و رایانه ای به انجام می رسد. به عبارتی دیگر فناوری اطلاعات را می توان به کارگیری دانش و تخصص در عرصه تمامی فناوری ها دانست که با تکیه بر سخت افزار ها، نرم افزارها، ارتباطات، شبکه و زیر ساخت های رایانه ای به فرایندجمع آوری، ذخیره سازی، سازمان دهی، بازیابی، اشاعه و طور کلی پردازش مدرن اطلاعات می پردازد.و هم چنین تاثیر آن بر توسعه صنعت گردشگری در این عصر پوشیده نیست با توجه به اینکه گردشگری مجموعه فعالیتی است که در جریان یک مسافرت رخ می دهد که این اتفاق با تکنولوژی روز عجین است. و در این نوشته سعی بر آن است تا تاثیر این فناوری به روز در صنعت گردشگری مورد بررسی واقع گردد
.2 تعریف فناوری و اطلاعات
فناوری مجموعه ای از نظامها، پردازش ها یا روش هایی که در ارتباط با مجموعه ای از فعالیتهای موثر بر افزایش توسعه یافته است، گرچه گرایش داریم که فناوری را مفهومی نوین تلقی کینم، طرح و بیان آن حداقل به قرن هجدهم میلادی و شروع انقلاب صنعتی باز می گردد.
فناوری اطلاعات و ارتباطات ، عبارت است از فناروی سخت افزار، نرم افزار و شبکه های ارتباطات به خصوص تجهیزات و فناوری پیشرفته آن.
فناوری اطلاعات شامل مطالعه، طراحی توسعه، اجراء، حمایت یا مدیریت نطام ها، اطلاعاتی مبتنی بر رایانه و به طور خاص، کارکردهای نرم افزار و سخت افزار رایانه می شود از سوی دیگر، فناوری از فعالیتهایی شامل ایجاد ذخیره سازی، کاربرد ارتباط و اطلاعات، همراه با روش های مرتبط و مدیریت کار بر آن پشتیبانی می کند، علاوه بر آن می توان اظهار کرد فناوری اطلاعات عبارت است از آماده سازی گردآوری، ارسال، بازیابی، ذخیره سازی، دست یابی، ارائه و تغییر شکل اطلاعات، در تمامی انواع و قالب های آن مانند صدا، گرافیگ، متن ویدئو وتصویر.
.3 شاخص های فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات بنیاد و اساس زندگی آینده بشری است، کشورهای در حال توسعه شاید با تعجب و حسرت به شرایط نوین موجود درکشوریهای توسعه یافته نظاره کنند، همه آنها خواهان توسعه اند و دنبال مسیری هستند تا در کوتاه ترین زمان خود را به شرایط مطلوب نزدیک سازند، انتخاب شاخص های فناوری اطلاعات با مشکلات زیادی مواجه است عمدتاً از تعاریف اندازه گیری نهاده ها و فعالیت های علمی و فناوری است برای ایجاد شاخص های فناوری اطلاعات باید به موارد زیر توجه داشت:
-1 اطلاعات باید از لحاظ تعریف و پوشش جامع و قابل مقایسه باشد.
-2 معیارهای پذیرفته شده باید نهادهای معرف شده فناوری اطلاعات را بگیرد.
-3 معیارهای پذیرفته شده باید ستانده حاصل از کاربرد فعالیت های علمی فناوری را شامل شود.[4]
4. موانع توسعه فناوری و اطلاعات
این موضوع یکی از مباحث مهم در زمینه فناوری اطلاعات می باشد، این مشکلات به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
گروه اول: مشکلاتی است که به طور مستقیم مربوط سازمان ها، برنامه ها، و بخشهای درگیری با IT می باشند، برای مثال مشکلات موجود در واحد های تحقیق و توسعه.
گروه دوم: مشکلات فرابخشی در حوزه فناوری اطلاعات مانند مشکلات ساختاری است که در بخش اقتصاد وجود دارد، و بر روند توسعه فناوری اطلاعات اثر می گذارد.
.5 عوامل موثر بر توسعه فناوری اطلاعات
از لحاظ تاریخی عوامل موثر بر توسعه فناوری اطلاعات عبارتند از:
-1رشد فناوری ریزپردازنده هاوکوچک شدن ابعاد آن
-2 کاهش بهای کامپیوتر ها
-3گسترش استفاده از کامپیوتر و کاربرد آن
-4 توسعه شبکه های ارتباطی زیر ساخت .[4]
.6 تعریف گردشگری:
واژه»توریسم« از دو بخش ترکیب یافته است: »تور « با معنای سفر، گشت، مسافرت، سیاحت، و »ایسم، پسوندی« که اشاره به مکتب یا اندیشه ای فلسفی، مذهبی، سیاسی، ادبی، و غیره دارد.بنابراین، توریسم یعنی مکتبی که پایه فکری آن سیاحت و گردشگری است
-6,1گردشگری عبارت است از هر آنچه به گردشگران و خدمات مرتبط با آن مربوط می شود.این تعریف شامل همه فعالیت های مربوط به فرآیند جذب گردشگران و پذیرایی از آنان، سازمانهای مسافرتی، دولتهای مبدأ، دولتهای میزبان و مردم محلی می شود. و مفهوم آن فرایندهای مبادله فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را نیز در بر میگیرد.
-6,2گردشگری به مجموعه فعالیتی اطلاق میشود که در جریان مسافرت یک گردشگر اتفاق میافتد. این فرایند شامل فعالیتهای ی از قبیل برنامهریزی سفر، مسافرت به مقصد، اقامت، بازگشت و حتی یادآوری خاطرات آن نیز میشود. همچنین فعالیتهایی را که گردشگری بعنوان بخشی از سفر انجام میدهد نظیر خرید کالاهای مختلف و تعامل میان میزبان و مهمان را نیز در بر میگیرد.به طور کلی میتوان گفت هرگونه فعالیت و فعل و انفعال را که در جریان سفر یک سیاحتگر اتفاق میافتد گردشگری تلقی میگردد.
7. اصول گردشگری
گردشگری، ترکیبی است از گردشها و ارتباطات.
دو عامل، حرکتی - سفر به مقصد - و ایستادگی - اقامت - در گردشگری بسیار مهم تلقی می شود.
گردشگری فعالیتی است که خارج از محل سکونت انجام میگیرد و بنابراین با امور مردمی که در آن مقصد زندگی میکنند متفاوت است.
عامل حرکت کوتاه مدت بودن و ماهیت آن نیز موقتی
میشود.
بازدید از مقصد، به دلایل متنوع انجام میشود و هدف از آن انتخاب محل سکونت دائمی یا اشتغال بعنوان عاملی درآمد زا نیست.
8. اهداف گردشگری
.1 اهداف تاریخی
2. اهداف فرهنگی
3. اهداف علمی، تجاری
4. اهداف زیارتی.[8]
9. ارکان صنعت گردشگردی
ارکان صنعت گردشگردی را میتوان در چهار گروه اصلی طبقهبندی نمود:
منابع طبیعی
عوامل زیربنائی
تجهیزات حمل و نقل
منابع فرهنگی و روحیه مهماننوازی.[8]
1. موانع توسعه صنعت گردشگری
هر چند با توجه به شرایط هر کشور یا منطقه، موانع توسعه صنعت گردشگری متفاوت است ، اما بطور کلی موانع عمده در اجرای برنامه های توسعه گردشگری عبارتند از:
.10,1 موانع سازمانی و ساختاری
نبود یک سازمان یا وزارتخانه مشخص به عنوان متولی صنعت که در نتیجه وجود سازمانهای موازی باعث ناهماهنگی و تداخل وظایف فر اوان می گردد، از طرق وجود چند سازمان مختلف و عدم تدوین و اجرای یک برنامه جامع و یکپارچه برای توسعه گردشگری، این صنعت را با مشکلات عدیده ای روبرو می
سازد.
.10,2 موانع فرهنگی و اجتماعی
تفاوت های فرهنگی بین مناطق گردشگری و آگاهی میزبانان نسبت به نیازها و خواسته های گردشگران و از طرف دیگر عدم آگاهی گردشگران از فرهنگ میزبانان، ضمن بروز مشکلات عدیده، مانع عمده ای در گسترش صنعت گردشگری است.
.10,3 موانع موجود در بازار
عوامل بازار عبارتند از: سطح درآمد، هزینه سوخت، امنیت شغلی، عوامل فصلی و انگیزه های مسافرت، ارتباط مستقیم با گسترش صنعت گردشگری دارد، بیشتر عوامل بازار از کنترل محل یا مقص د گردشگران خارج است، و توانایی این محلها در جذب گردشگر در بلند مدت، نیاز به برنامه ریزی و انعطاف پذیری دارد،
.10,4 موانع آموزشی و کمبود نیروی انسانی متخصص
متاسفانه به علت جوان بودن این صنعت در اغلب کشورهای در حال توسعه نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کم است و حتی مراکز آموزشی برای تربیت نیروی انسانی مورد نیاز هم وجود نداشته و یا بسیار محدود است.
.10,5 موانع زیر بنایی
کمبود و نامطلوب بودن وسایل حمل ونقل مسافری، جاده های بین شهری، مراکز خرید، تاسیسات اقامتی شبکه های آب، برق، مخابرات، فاضلاب، بهداشت و مناطق گردشگری یکی از موانع عمده توسعه به حساب می آید.
بنابراین توسعه صنعت گردشگری به وسیله فناوری اطلاعات نیازمند یک مدیریت منسجم و کار آمد بوده که موانع و مشکلات را شناسایی کرده و توانایی اجرای استراتژهای تدوین شده را داشته باشد.
.11 آثار توسعه صنعت گردشگری
جهانگردی مانند هر پدیده دیگر دارای اثرات مثبت و منفی است این آثار در زمینههای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و بهداشتی مشهود است.
.11,1 اثرات اقتصادی
در بسیاری از کشورهای جهان جهانگردی به عنوان یکی از بخشهای کلیدی و اصلی جهت توسعه و پیشرفت اقتصادی عمل کرده است. این آثار، چندگانه میباشد مهمترین اثر آن ایجاد اشتغال و درآمد است، نتایج تحقیقات مؤید این است که جهانگردی به عنوان کاهش بیکاری و کسب درآمد منتهی میشود.
علاوه بر درآمد و اشتغال، اکثراً در رشد و توسعه اقتصادی مؤثر است. همچنین اثرات بسزایی در موازنه پرداختها دارد. از جمله وجوهی که جهانگردان در کشورهای مورد بازدید خرج مینمایند - هزینه اقامت در مهمانخانه، خورد و خوراک، ایاب و ذهاب در محل و هزینههای مشابه - خرید اقلام عمده توسط جهانگردان در کشورهای دیگر به مصرف میرسد و به شرکتهای مسافربری بینالمللی پرداخت میگردد