بخشی از مقاله
چکیده:
هدف مطالعه بررسی تاثیر سطوح مختلف از محرک رشد سین بیوتیک بر نرخ رشد و بقاء ناپلیوس آرتمیای ارومیه بود. طول کل آرتیما بعنوان شاخصی از رشد و میزان بقاء آن در سطوح 0/005، 0/01، 0/015، 0/02، 0/025 گرم بر لیتر در روز از سین بیوتیک به همراه یک تیمار شاهد - بدون محرک رشد - به مدت 15 روز آزمون شد.
میزان بقاء بر اساس تعداد آرتیماهای زنده مانده برآورد شد و طول کل - بر حسب میلی متر با دقت 15 - 0/001 آرتیمای بطور تصادفی انتخاب شده از هر تیمار با نرم افزار Image 1.46r روی عکس های گرفته شده با دوربین دیجیتالی اندازه گیری شد.
نتایج نشان دادند که تفاوت معنی دار از لحاظ درصد بقاء در بین تیمارهای مختلف وجود ندارد . - F5,14 = 2.87, p=0.063 - نتایج نشان دهنده درصد بقاء بسیار پایین آرتیمای ارومیه در همه تیمارهای آزمایشی می باشد. ولی، بین تیمارها از نظر متغیر طول بدن تفاوت معنی دار مشاهده شد . - F5,81= 6.02, p<0.001 - دو سطح از سین بیوتیک که بالاترین مقدار را داشتند اثر مثبت معنی داری بر میزان رشد آرتیمای ارومیه نسبت به دو تیمار با کمترین مقدار سین بیوتیک و تیمار شاهد داشتند.
مقدمه:
به دلیل محدودیت هایی که در بهره برداری از آبزیان دریاها و منابع آب شیرین وجود دارد، منابع طبیعی نمی توانند تقاضای روزافزون نسبت به این محصولات را برآورده سازند. به همین خاطر، در سالهای اخیر، صنعت آبزی پروری رشد چشمگیری یافته است. مهمترین مسئله در صنعت آبزی پروری، تأمین غذای مناسب برای آبزیان می باشد. در همین راستا، به خاطر دارا بودن حدود 55 درصد پروتئین، 4 تا 20 درصد چربی، کلیه اسیدهای آمینه اساسی و اکثر اسیدهای چرب در حد مطلوب، آرتمیا، بهترین غذای آبزیان به شمار می رود.
همچنین، براساس خاصیت کپسول گذاری حیاتی، به عنوان حاملی برای مواد غذایی، داروها و آنتی بیوتیکها به آبزیان به کار می رود. هم اکنون، کشورهایی نظیر آمریکا سالانه هزارانتُن آرتمیا، به ارزش میلیونها دلار، از زیستگاه های طبیعی استحصال می کنند و بسیاری از کشورهای دیگر نیز اقدام به پرورش متمرکز فوقِ متمرکز در استخرها و تانکرهای کوچک نموده، آن را در امر آبزی پروری مورد استفاده قرار می دهند. امروزه، هر کیلوگرم توده زنده آرتمیا، با قیمتی معادل 60 تا 150 دلار و هر کیلوگرم سیست یا تخم مقاوم، با قیمتی حدود 100 تا 200 دلار در بازارهای جهانی خرید و فروش می شود
استفاده از فن آوری های جدید در افزایش کارایی صنعت آبزی پروری، نقش به سزایی داشته است. در سال های اخیر تحقیقات فراوانی در استفاده از افزودنی های غذایی که در بهبود سلامتی ماهی نقش دارند صورت گرفته است که می توان به پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها اشاره نموداخیراً. به کارگیری از مجموع این دو ماده غذایی تحت نام سین بیوتیک مطرح شده است که تأثیر مثبت آن در انسان ها و موجودات خشکی زی ثابت گردیده است و در آبزیان نیزاحتمالاً این پتانسیل را خواهد داشت
با توجه به تاثیر سین بیوتیک و پروبیوتیک بر رشد حیوانات مختلف از جمله آبزیان تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر محرک رشد سین بیوتیک بر نرخ رشد ناپلیوس آرتمیای ارومیه برای کوتاه نمودن طول دوره رشد، به واسطه افزایش نرخ رشد که موجب کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری درسیستم های پرورش آرتمیا می شود، انجام می پذیرد.
مواد و روش:
سیست ها از پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه تهیه گردید. با استفاده از مخزنی به نام انکوباتور1 یا همان زوک عمل زنده کردن 2 سیست ها انجام شد. برای ساخت انکوباتور ابتدا یک بطری آب معدنی 1/5 لیتری را کاملا شسته و انتهای بطری برش داده شد و در وسط درب بطری سوراخی به اندازه قطر شیلنگ هوا ایجاد شد و شیلنگ هوا به اندازه 1 الی 2 سانتی متر داخل بطری فرو برده شد و با استفاده از چسب آکواریوم، شیلنگ و درب بطری آب بندی شد.
سپس داخل ظرف 40 گرم از نمک را با یک لیتر آب جوشانده سرد شده مخلوط و داخل مخزن ریخته شد و PH آن معادل 8/2- 8 با افزودن 2 گرم بر لیتر بی کربنات سدیم، تنظیم شد . - Lavens & Sorgeloos, 1996 - سپس، به مدت 2 ساعت پمپ هوا روشن شد تا نمک کاملا با آب مخلوط شده و همچنین در آب بتواند میزان زیادی اکسیژن حل بشود. بعد از 2 ساعت، دما با کمک بخاری آکواریومی روی 28 درجه تنظیم شد و برای نور دهی از یک لامپ مهتابی استفاده گردید. سپس سیست های آبگیری شده به مدت 24 ساعت به صورت معلق در جریان آب با هوادهی مداوم، مورد تفریخ قرار گرفت
بعد از گذشت 24 ساعت با قطع هوادهی و دادن 10 دقیقه فرصت برای ته نشین شدن سیست های تخم گشایی نشده در کف و پوست های خالی در سطح، برداشت ناپلی ها انجام شد. ناپلی های تازه تخم گشایی شده به علت کوچک بودن - کمتر از 1 میلیمتر - به سختی قابل مشاهده هستند. برای جمع آوری ناپلی های آرتمیای ارومیه از خاصیت نور گرایی مثبت آنها استفاده شد بدین شکل که با ایجاد یک منبع نور در یک قسمت ظرف به طوری که قسمت های دیگر تاریک بود ناپلی ها جذب نور شده در یک سمت بطری جمع و جداسازی شدند. ناپلی های تخم گشایی شده بعد از گذشت 8 ساعت و گذراندن مرحله اینستار I3 شروع به تغذیه می کنند که در این آزمایش از ناپلی دو روزه استفاده شد.
بعد از برداشت ناپلی های تفریخ شده با استفاده از دستگاه لوپ - برای راحتی کار - ، حدود 60 عدد از ناپلی ها را بر هر ظرفی که شوری آنها برای جلوگیری از ایجاد شوک احتمالی روی 40 گرم بر لیتر تنظیم شده است، انتقال داده شد. برای این که در طول انجام آزمایش، تیمار ها دچار تغییرات شدید دمای و یا دچار افت دمای نشوند، ظروف انجام آزمایش در داخل دو آکواریوم با ظرفیت های 50 لیتری که تا نصف آنها پر از آب بودند قرار گرفته و از بخاری اتوماتیک آکواریوم برای تنظیم دمای محیط استفاده شد.
بعد از انتقال 60 عدد ناپلی آرتمیا در هر تیمار و تکرار های مورد نظر 3 - تکرار برای هر تیمار - و تنظیم سیستم هوادهی برای هر تکرار، غذادهی با جیره غذایی پایه دو بار در روز به فاصله 7 ساعت - مجموعا 0/075 گرم بر لیتر مخمرنانوایی -
برای همه تیمارها صورت گرفت. محرک رشد سین بیوتیک هر روز قبل از افزودن جیره غذایی پایه برای تیمار های غیر از شاهد - بدون محرک رشد - به طور جداگانه مطابق جدول 1 انجام شد. این آزمایش بصورت طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار به مدت 15 روز انجام شد. بعد از 15 روز برای تعیین درصد زنده مانی، تعداد آرتمیا ها در هر یک از تکرارها شمارش شد. همچنین به منظور تعیین میزان رشد، طول کلی پنج آرتمیا که به طور تصادفی از هر تکرار جمع آوری شد 15 - نمونه برای هر تیمار؛ در تیمارهای 2 و 3 بخاطر مرگ و میر بالا، امکان تهیه 15 نمونه وجود نداشت