بخشی از مقاله
چکیده
منطقه مورد بررسی در شمالشرق معدن ژان واقع است و از لحاظ زمینساختاری بخشی از پهنه سنندج-سیرجان بشمار میرود. این منطقه بخشی از کمپلکس دگرگونی و زون برشی داکتیل ژان در استان لرستان است. در نقاط مختلف کمپلکس ژان، شواهد پتروگرافی حاکی از سالم ماندن آمفیبولیتها و شیستهای همیافت با گرانیت- گنایس میلونیتی از نظر کانیشناسی میباشند. ولی سنگهای آمفیبولیتی در شمالشرق معدن ژان تحت نفوذ و تاثیر ماگمای گرانیتی قرار گرفتهاند که شواهد آن در مقیاس مزوسکوپی - روشن شدن رنگ سنگ و درشتشدگی کانی فلدسپار - و مقیاس میکروسکوپی - ظهور فلدسپار پتاسیم پرتیتی، کوارتز، آلانیت و اسفن لوزی شکل - قابل شناسایی میباشد.
مقدمه
منطقه مورد بررسی، در پهنه زمینساختی سنندج- سیرجان - آقانباتی، - 1385 و کمپلکس دگرگونی ژان واقع شده است. کمپلکس ژان، یک فاز دگرشکلی شدید با راستای غرب شمالغرب- شرق جنوبشرق همراه با یک زون برشی بزرگ شکلپذیر با راستای مشابه را متحمل شده است، با توجه به راستای این پهنه برشی و توازی نسبی آن با تراست اصلی زاگرس به احتمال بسیار قوی متأثر از حوادث کوهزایی مرتبط با زاگرس میباشد.
درکمپلکس ژان، گرانیت-گنایسهای میلونیتی به مراتب فراوانی بیشتری نسبت به سایر سنگهای آذرین دگرگون و دگرشکلشده رخنمونیافته دارند و بصورت همیافت با سایر سنگهای منطقه قابل رویت هستند، بطوریکه در حدفاصل روستاهای باوکی و مسعودآباد همراهی شیستها با گرانیتها مشاهده میشود.
آمفیبولیتها غالباً بصورت همیافت با سایر سنگهای موجود در کمپلکس ژان بخصوص با شیستها دیده میشوند. در شمالشرق معدن ژان برونزدهای پراکنده از شیست و آمفیبولیت در درون و یا مجاورت توده گرانیت-گنایس قابل رویت است که روندهای ساختاری یکسان دارند و بنظر میرسد این مجموعه سقف این توده گرانیت-گنایسی را تشکیل دادهاست
شکل .1 نمای صحرایی همیافتی آمفیبولیت درکنار گرانیت- گنایس میلونیتی همراه با خطواره و برگواره همراستا.
از آنجا که گرانیتها و آمفیبولیتها مهمترین سنگهای آذرین دگرگون و دگرشکل شده رخنمونیافته در شمالشرق معدن ژان بشمار میروند در این نوشتار سعی بر این است تا به بررسی تأثیر گرانیت-گنایس میلونیتی توده شمالشرق معدن ژان بر روی سنگهای آمفیبولیتی پرداخته شود.
مواد و روش ها
پس از نمونهبرداری، مختصات جغرافیایی و وضعیت ساختاری هر نمونه - برگوارگی، خطوارگی، کشیدگی کانی، فابریکهای میلونیتی و... - بهمراه شواهد صحرایی ثبت شد و در ادامه از بین نمونههای سالم تعداد20مقطع نازک تهیه شد، سپس بررسی دقیق کانیشناسی-پترولوژیکی و ریزساختاری نمونهها با استفاده از میکروسکوپ پلاریزان - Olympus - صورت گرفت، در این مطالعات از پدیده های جالب بافتی و کانی شناسی تعدادی عکس در نور طبیعی و پلاریزه تهیه گردید.
شرح و تفسیر
توده گرانیت-گنایس میلونیتی مورد بررسی در استان لرستان، شمالغرب شهرستان ازنا، شمالشرق معدن سنگ تزئینی ژان، در موقعیت جغرافیایی"49 ° 11 ' 41 تا 49° 16' 07" شرقی و عرضهای جغرافیایی"33 ° 36 ' 35 تا 33° 38' 12" شمالی واقع گردیده است که همانطور که اشاره شد بعنوان بخشی از کمپلکس دگرگونی ژان درنظر گرفته میشود
شکل:A .2 منطقه مورد مطالعه در زون سنندج - سیرجان ایران - آقانباتی، - 1385، با علامت ستاره نشان داده شده است، :B نقشه زمینشناسی ساده شده از منطقه شمالشرق معدن ژان
بطور کلی سنگ های دگرگونی و دگرشکل شده ی رخنمونیافته در منطقه مورد بررسی را میتوان با توجه به نوع سنگ مادر آنها به دو دسته با منشأ آذرین و با منشأ رسوبی تقسیمبندی نمود. دسته اول، سنگهای دگرگونی با منشأ آذرین شامل دیناموماگماتیک گنایس، آمفیبولیت و دسته دوم، سنگ های دگرگونی و دگرشکل شده با منشأ رسوبی شامل شیستها و مرمرها هستند که تمامی این سنگها متأثر از فاز دگرشکلی حاکم بر منطقه میلونیتی شده اند.
توده گرانیت-گنایس میلونیتی شمالشرق معدن ژان، دارای ظاهری سیگماگون است - شکل - 2 وجود بلورهای درشت فلدسپات اطلاق گنایس چشمی را برای این سنگها امکانپذیر میکند - شکل . - 3
با توجه به بررسیهای پتروگرافی صورت گرفته بر روی گرانیت-گنایس میلونیتی شمالشرق معدن ژان توسط مرادی و همکاران - 1392 - ، این سنگها دارای بافت اصلی لپیدوگرانوبلاستیک و کانیشناسی نسبتاً ساده متشکل از کوارتز، آلکالیفلدسپار - میکروکلین پرتیتی - ، پلاژیوکلاز، مسکویت فنژیتی، بیوتیت، تورمالین، اپیدوت - ماگمایی - ، آلانیت، زیرکن، اسفن هستند
