بخشی از مقاله
چکیده
کانسار روی- سرب گلزرد در 10کیلومتری شمالشرق الیگودرز، در استان لرستان و در پهنه ساختاری سنندج-سیرجان قرار گرفته است. توالی میزبان این کانسار با سن تریاس بالایی-ژوراسیک شامل واحدهای ضخیم و یکنواخت فیلیت و اسلیت - شیل دگرگونه - بصورت متناوب با ماسهسنگهای دگرگونشده بوده که توسط سنگهای آهکی دگرگون شده پوشیده میشود. سنگهای میزبانماده معدنی عمدتاً شامل شیل سیاه بوده که تحت تأثیر فاز کوهزایی سیمرین جوان دچار برگوارگی اول - S1 - شده و توسط فاز کوهزایی لارامید نیز دچار دگرشکلی گردیده و آثار خفیف برگوارگی دوم - S2 - ناشی از آن تقریباً در جهت عمود بر برگوارگی اول قابل مشاهده است. رخسارههای کانسنگ شناسایی شده در این کانسار شامل رخسارههای لایهای و استرینگر می-باشند و احتمال وجود سایر رخسارهها در دست بررسی است.
ماده معدنی دارای بافتهای اولیه توده ای، لایهای، نواری، رگه- رگچه ای، شکافهپرکن و دانه پراکنده بوده و بافتهای ثانویه مثل الحاق سهگانه، کاتاکلاستیک، بودیناژ و چینخوردگی و تحرک مجدد نیز در اثر دگرگونی و دگرشکلی در آن گسترش یافته است. پاراژنز کانسنگ بطور غالب شامل کانههای اسفالریت و گالن و مقادیر کمتری کالکوپیریت و پیریت است. براساس ویژگیهای شکل هندسی پیکرههای معدنی، بافت و ساخت و کانیشناسی رخساره-های کانسنگ و نوع سنگهای میزبان و همراه، این کانسار قابل مقایسه با کانسارهای نوع رسوبی- بروندمی - SEDEX - می باشد که براثر فازهای کوهزایی سیمرین جوان و لارامید دچار دگرشکلی و دگرگونی در حد رخساره شیست سبز شده است.
کلیدواژهها: گلزرد، رخساره کانسنگ، دگرگونی، دگرشکلی، روی- سرب، رسوبی- بروندمی، سنندج- سیرجان
مقدمه
کانسار روی- سرب گل زرد در 10 کیلومتری شمال شهرستان الیگودرز، در استان لرستان و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده است - شکل . - 1 تاکنون مطالعات متعددی بر روی این کانسار انجام گرفته است - فرهادی نژاد، 1377؛ صامتی و همکاران، 1390؛ صامتی، . - 1391 فرهادینژاد و همکاران - 1377 - کانهزایی گل زرد را از نوع لایزوال - Laiswall - دانسته است، اما Zarasvandi et al. - 2014 - آن را بعنوان کانهزایی نوع رسوبی- بروندمی - SEDEX - معرفی نمودهاند. تاکنون در مورد تشخیص و تفکیک رخسارههای کانسنگ در این کانسار هیچگونه مطالعه-ای صورت نگرفته است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی رخسارههای کانسنگ و اثرات دگرگونی و دگرشکلی بر کانهزایی می باشد.
بحث و روش مطالعه زمینشناسی منطقه
کانسار گل زرد در توالی ضخیم و یکنواخت فیلیت و اسلیت متناوب با ماسهسنگهای دگرگون شدهی تریاس-ژوراسیک رخنمون یافته است - فرهادی نژاد، . - 1377 رسوبات کربناته طی پیشروی دریای کرتاسه در آلپین-آلبین تهنشین شده که بعدها تحت تأثیر فاز تکتونیکی لارامید دچار چینخوردگی و جهتیافتگی شدهاند. یک توده نفوذی گرانیت تا گرانودیوریتی نیز در محدودهی معدنی برونزد دارد. این تودههای نفوذی طی نفوذ در رسوبات تریاس بالایی-ژوراسیک و در اثر دگرگونی مجاورتی، سبب تشکیل هورنفلسهای تیرهرنگ در منطقه شده است. زمان جایگیری این تودهی نفوذی بعد از فاز کوهزایی لارامید و در زمان کرتاسه بالایی تا پالئوسن است. رسوبات آبرفتی عهدحاضر که از رسوبات کنگلومرایی، تراسهای قدیمی و جدید، مخروط افکنه و رسوبات رودخانهای جوان تشکیل شده است، رسوبات قدیمیتر را میپوشانند - فرهادی نژاد، . - 1377
کانه زایی و سنگهای میزبان آن:
کانهزایی در افق چینهشناسی خاص در توالی میزبان رخ داده است. سنگهای میزبان کانهزایی در کانسار گل زرد اسلیت و فیلیتهای سیاه رنگ تریاس- ژوراسیک است که حاوی بینلایههای ماسهسنگ دگرگون شده و مقدار بسیار کمی متاریولیت می باشد. کانهزایی در دو قسمت قابل توجه است. علاوه بر کانسار گل زرد، کانهزایی مشابه در 2 کیلومتری شرق این کانسار در داخل شیلهای دگرگونه دیده میشود - شکل . - 3