بخشی از مقاله
چکیده
لیگاندهای بیس -2 - آلکیل یا آریل-سولفانیلاتیل - آمین - SNS - و کاتالیزورهای تریمریزاسیون بر پایه کرومیوم - - CrCl3/SNS با راندمان و خلوص بالا سنتز شد و شناسایی آنها با روشهای مختلفی مانند 1HNMR، CHNS و FT-IR انجام شد. استخلافهای روی اتم سولفور اثر دوگانه روی فعالیت و گزینش پذیری کاتالیزور دارند. هر چه استخلافهای روی سولفور کوچکتر باشند حلالیت کاتالیزور در تولوئن بیشتر شده و فعالیت و گزینش پذیری کاتالیزور افزایش مییابد. از طرفی هر چه ممانعت فضایی کمتری داشته باشد احتمال نزدیک شدن اتیلن به سایت فعال و کئوردینهشدن با آن بیشتر شده و فعالیت و گزینشپذیری افزایش خواهد یافت.
.1 مقدمه
آلفا اُلفینهای خطی اُلفینهای راست زنجیر هستند که پیوند دوگانهشان در انتهای زنجیر یا موقعیت آلفا قرار دارد؛ مانند سایر اُلفینها، میزانتولید و مصرف این دسته از اُلفینها رشد قابلملاحظهای دارد - رشد سالانه 5-7 درصد - .[1] از طرفی چون تولید این دسته از مواد پتروشیمیایی ارزشافزودهی بالایی در مقایسه با سایر تولیدات پتروشیمی دارد، تولید این ترکیبات توجه بسیاری از شرکتهای تجاری را به خود جلب کرده است و با توجه به رشد بالای تولید پلیاُلفینها، میزان تقاضا برای آلفا اُلفینهای خطی بهعنوان کمکمونومر افزایش قابلملاحظهای خواهد داشت. در جدول 1انواع آلفا اُلفینها و بعضی از خواص فیزیکی آنها نشان داده شد.
بهطورکلی ده شرکت در تولید انواع آلفااُلفینهای خطی نقش دارند که از این بین شِل، شورون و بریتیش پترولیوم-آموکو با در اختیار داشتن بیش از 75درصد کل تولیدات آلفا اُلفینهای خطی، عمدهترین تولیدکنندگان آلفااُلفین محسوب میشوند. آمریکا با مصرف حدود 66 درصد و اروپای غربی با مصرف حدود 27 درصد مهمترین مصرفکنندگان این دسته از ترکیبات در جهان هستند. میزان ظرفیت تولید جهانی آلفا اُلفینهای خطی بیش از 4/5 میلیون تن در سال است.
جدول -1انواع آلفااُلفینها و خواص فیزیکی آنها
جدول 2 شامل تولیدکنندههای اصلی آلفااُلفینها و نیز میزان تولید این شرکتها است. شرکت شورون با حدود 1/5
میلیون تن تولید در سال بیشترین تولید آلفااُلفینها را به خود اختصاص داده و شِل و بریتیش پترولیوم-آموکو به ترتیب با حدود 1/35 و 1 میلیون تن در سال در رتبههای دوم و سوم قرار دارند. شرکتهایی که اخیراً اقدام به تولید این ترکیبات کردند، عمدتاً شرکتهای آسیایی هستند که سهم آنها در تولید آلفا اُلفینهای خطی چندان زیاد نیست
جدول-2 شرکتهای تولیدکننده آلفا اُلفینهای خطی و میزان تولید
2کاربرد. آلفااُلفینهای خطی
توزیع، میزان و کاربرد آلفااُلفینهای خطی در جدولهای 3 و 4 آورده شده است. بهطور کلی، مهمترین کاربرد این ترکیبات عبارتاند از :
- کمکمونومر: بهویژه برای تهیهی کوپلیمر LLDPE;
- الکلهای اُکسو: برای تهیهی شویندهها و پلاستیک. -پلی آلفا اُلفینها: در تهیهی روان کنندههای صنعتی.
مصرف عمده آلفااُلفینهای خطی در تولید کوپلیمرها و اُکسوالکلها است. این کوپلیمرها خواص مکانیکی بسیار خوب و قابلتوجهی ازجمله مقاومت در برابر فشار و شکستن از خود نشان میدهند.
جدول -3توزیع مصرف آلفااُلفینهای خطی در کشورهای مختلف
آلفا اُلفینها هم بهصورت تک برش و هم بهصورت مخلوطی از چند برش با کاربردهای مختلف وجود دارند برخی از آنها عبارتند از:
- C4-C8 پلیمرها و کمکمونومر پلیاتیلن
- C6-C18 اسیدهای چرب سبک و مرکاپتانها
- C6-C10 الکلهای پلاستی سایزر و تولید نرمکنندهها
- C10-C12 پلیآلفااُلفینها بهعنوان پایه اصلی در ساخت روان کنندههای سنتزی
- C10-C16 الکلهای مصرفی در پاککنندهها
- C16-C18 عوامل فعال سطحی - سورفکتانتها - و اضافه شوندههای روغن
- C20-C30 مواد شیمیایی حفاری و میدانهای نفتی و جایگزین برای واکس.
جدول -4میزان مصرف آلفا اُلفینها
.3 مکانیسم تریمریزاسیون اتیلن
کوزی و آرمن در سال 1964 مکانیسمی برای الیگومریزاسیون اتیلن پیشنهاد کردند. طبق مکانیسم پیشنهادی، ابتدا اتیلن به فلز کئوردینه شده و سپس به درون پیوند آلکیل- فلز واسطه نفوذ میکند که تکرار این عمل موجب رشد زنجیره میشود. در پایان با انتقال هیدروژن بتا به فلز، گونههای فعال فلزهیدرید- تشکیل و سپس آلفااُلفین خطی آزاد میشود
