بخشی از مقاله
چکیده
خودکشی یکی از معضلات اجتماعی که گریبانگیر بیشترجوامع اعم از توسعه یافته ،عقب مانده و در حال توسعه است که در هر کدام متناسب با ویژگی های آن جوامع ظهور می کند. پدیده ای که متاثر از حوادث مختلف و به معنای از بین بردن عمدی خود می باشد.در این مقاله تاثیر پایگاه اجتماعی افراد بر میزان خودکشی جوانان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است واز نظریات جامعه شناسانی از جمله دورکیم و گیبس و مارتین استفاده شده است .
نتایج نشان می دهد میزان خودکشی در بین قشر نوجوانان و جوانان قابل توجه است و در بین زنان شاغل و دارای استقلال مالی کمتر از زنان خانه دار است .بیکاری یکی از مهمترین عامل خودکشی درایران معرفی شده است و به طور کلی در چند سال اخیر میزان خودکشی در ایران کاهش یافته است.روش استفاده شده در این مقاله با بهره گیری از اطلاعات موجود در سیستم اینترنتی و مقاله های منتشر شده از خودکشی جوانان و به روش توصیفی و اسنادی است.
مقدمه وبیان مسئله
همه ساله در جهان گروهی از افراد اقدام به خودکشی می کنند وبا توجه به نکوهیده بودن خودکشی در برخی جوامع دسترسی به آمار های واقعی دشوار است با این حال بر اساس آمار های موجود خودکشی یکی از ده علت مرگ و میر مردم در جهان است.اگر چه در ایران نسبت به کشور های صنعتی غرب میزان خودکشی کمتر است ولی در این دو دهه روندی روبه افزایش داشته است.
به گزارش اروم نیوز، خودکشی، موضوعی که متاسفانه طی سال های اخیر در بین جوانان و نوجوان کشور به تازگی هرچند در سطح محدود رواج پیدا کرده و به عنوان واقیعت تلخ نگرانی های زیادی را به جان والدین و مسئولان انداخته است.به طوری که خودکشی بعد از تصادفات و قتل سومین عامل مرگ میر جوانان و نوجوانان است.
خودکشی معضلات اجتماعی زیادی دارد معضلاتی که به دلیل تفاوت بین وضعیت موجود در جامعه و وضعیت مطلوبی که افراد جامعه از آن انتظار دارند به وجود می آید.خودکشی تبعات و اثرات بسیار زیادی برای جامعه دارد به طوری که افراد مولد و نیروهای جامعه در اثر خودکشی از بین می روند اما اثرات دیگری که خودکشی دارد این است که به دلیل اینکه همه خودکشی ها موفق نیستند هزینه های نگهداری معلولین و آسیب دیدگان روانی که از خودکشی جان سالم به در بردند تا سال های سال بر دوش کشور وجود دارد.راه های کم خطر شامل زدن رگ و استفاده از داروهای معمولی است که اکثر جنس مونث استفاده می کنند و راه های پرخطر نیز شامل استفاده از اسلحه، سموم و پرت کردن از بلندی که این اعمال را نیز اکثرا پسران مرتکب می شوند.به گفته روانشناسان معمولا دختران سه برابر پسران اقدام به خودکشی می کنند اما چون دختران راه های کم خطر استفاده می کنند پسران بیش از سه برابر جان خود را از دست می دهند.
معمولا بین رفتارهای بزهکارانه و اقدام به خودکشی همبستگی بالایی وجود دارد و سیاست گذاران کشوری باید برای تولید اشتغال امنیت اقتصادی ملت و امنیت روانی جوانان فکری کنند تا نرخ بزهکاری در کشور بین جوانان کاهش یابد تا به تبع آن افکار و اقدام به خودکشی هم کم تر شود.هرچه خانواده نظارت بیشتر و بهتری روی جوانان داشته باشد به همان اندازه می تواند فاکتور کنترل کننده ای برای خودکشی باشد لذا خانواده ها نظارت بیشتری به کار نوجوانان داشته باشند.با این حال افزایش روند خودکشی در میان نوجوانان و جوانان که همه آمارها گواهی بر آن است این ضرورت را ایجاب می کند که بایستی به دنبال عوامل و در صورت امکان راهکارهایی برای مقابله با این معضل اجتماعی بود.
با توجه به اینکه در سالهای اخیر روند خودکشی جوانان روبه افزایش است،شناخت همه جانبه این پدیده در بین جوانان در جهت اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه ضروری به نظر می رسد.مطالعه حاضر با هدف بررسی پدیده خودکشی در بین جوانان بر حسب میزان شغل ،درآمد و تحصیلات انجام شده است.
پیشینه تحقیق
فیض پور،لطفی - - 1393 در پژوهش خود با عنوان" تمایزات اقتصادی و آسیب های اجتماعی مناطق کشور مطالعه نرخ بیکاری و. میزان خودکشی" به این نتیجه رسیده اند که رابطه مثبت و معنی دار میزان خودکشی و نرخ بیکاری در مناطق کشور است. بر این اساس و از نظر سیاست گذاری، اگرچه نمیتوان تمامی دلایل خودکشی مناطق را با نرخ بیکاری آنها تبیین نمود اما رابطه میان بیکاری و میزان خودکشی نیز رابطه ای غیر قابل انکار بوده و سیاست های اقتصادی نباید تمایزات منطقه ای در نرخ بیکاری را به فراموشی سپرد.
عنبری ،بهرامی - - 1389 در پژوهش خود با عنوان "بررسی آثار فقر و خشونت بر میزان خود کشی در ایران" به این نتیجه رسیده اند که در میان افراد مطالعه شده فقر از راه خشونت خانوادگی بیشترین تاثیر را بر خود کشی گذاشته است.زنان و جوانان برخورددار از زندگی توام با محرومیت و خشونت خانوادگی بیشترین اقدام به خودکشی را داشته اند.
مرادی و دیگران - - 1388 در پژوهش خود با عنوان "بررسی تاثیر ساختار خانواده و حمایت اجتماعی در خودکشی دانشجویان" به این نتیجه رسیده اند که میزان همبستگی خانوادگی، ابراز وجود،جامعه پذیری و آرمان خانوادگی در اقدام کنندگان به خودکشی پایین تر از افرادی است که اقدام به خودکشی نداشته اند. همچنین میزان تعارض،گسستگی،گرایش های فرهنگی-عقلانی و در هم تنیدگی در اقدام ککندگان به خودکشی بالاتر از افرادی است که اقدام به خود کشی نداشته اند.حمایت های اجتماعی در اشکال مختلف آن از عوامل محافظت کننده در برابر رفتار های خودکشی گرایانه به شمار می روند.
واکاوی مفاهیم
خودکشی در لغت نامه ی دهخدا به معنای ” خود را به وسیله ای کشتن ، انتحار ، کار زیاد کردن ، کوشش بسیار ” آمده است.
1دورکیم - 1858-1917 - دراثر معروف خود به نام خودکشی آن را پدیده ای اجتماعی به شمار آورده و چنین تعریف می کند :
“خودکشی عبارت است ازهرنوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت خود قربانی است که می بایست چنان نتیجه ای به بار آورد ”. وینظریهٌ خود را در خصوص خودکشی برپایهٌ همبستگی اجتماعی پایه ریزی کرد.وی در مطالعه کلاسیک خود از میزان های خودکشی در فرانسه، انگلستان، دانمارک و .. آن را در چهار گروه متمایز تقسیم کرد و هر یک از این انواع رابطه خاص را بین فرد و جامعه بر اساس " همبستگی گروهی" ارایه داد .
او دو نوع همبستگی و چهار نوع خودکشی مربوط به انها را تشخیص داد که سه نوع آنت معلول سه نوع ساختار ی است که آماار خودکشی در آن ها بالاست و یک نوع آن ناشی از تغییرات ساختاری است که به بی هنجاری - آنومی - می انجامد . هسته اصلی بحث دورکیم را مفهوم " همبستگی" تشکیل می دهد . به هر اندازه همبستگی اجتماعی سست گردد و ارتباط و تعلق فرد به گروه کاسته شود، او آمادگی بیشتری برای پایان دادن به حیات خود پیدا می کند
دورکیم بحث می نمود که که ترتیب نرخ های خودکشی یک واقعیت اجتماعی است که فقط میتوان آن را بر حسب اشکال گوناگون حیات اجتماعی گروه های مختلف تبیین نمود. او بر این نظر بود که در جوامع معاصر،چهار علت اصلی در مورد افزایش نرخ های خودکشی وجود دارد:
- 1خودکشی ناشی از حداقل نظم - آنومی - : بیشتر زمانی است که هنجار ها و ارزش ها آنقدر ضعیف هستند که نمیتوانند خواسته ها و. تمایلات فردی را براورده کنند.
- 2 خودکشی ناشی از حداقل انسجام - خودخواهانه - : ناشی از تضعیف یا سستی پیوند فرد با گروهای اجتماعی است موقعیث که مردم از ارزش ها و انتظاراتی که آنها را احاطه کرده است جدا می شوند،دچار خطر فردگرایی مفرط می گردند و نسبت به خودکشی اسیب پذیر تر می شوند. دورکیم همچنین مشاهده کرد که افراد ازدواج کرده و دارای فرزند،نسبت به افراد ازدواج نکرده و بدون فرزند،مصونیت بیشتری در برابر خودکشی دارند - تیلور، - 27:1379 - 3خودکشی دگرخواهانه:در این نوع خودکشی،ساخت اجتماعی ،میان فرد و گروه،چنان پیوستگی و اتحادی به وجود آورده است که در واقع تفاوتی بین فرد و گروه نیست.فرد در عمل برای گروه زنده است و شخصیت فرد بخشی از شخصیت گروه است.