بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تعارضات زناشویی و افکار خودکشی با میانجی گری تحریفات شناختی دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی شهر گتوند در سال تحصیلی 1394-95بود. نمونه تعداد 220 نفر دانش آموزان می باشد که بر اساس جدول مورگان 136 نفر به روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع همبستگی میباشد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقیاس تعارض زناشویی والدین - لوپز، - 1986، پرسش نامه تحریفات شناختی موسوی و مقیاس اندیشه پردازی خودکشی-گرایی - - SIS بود. برای تحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین تعارضات زناشویی و تحریفات شناختی دانش آموزان رابطه وجود دارد. همچنین متغیر میانجی تحریفات شناختی رابطه بین تعارض زناشویی و افکار خودکشی دانش آموزان پسر را افزایش می دهد. بین تعارض زناشویی و افکار خودکشی رابطه ای وجود ندارد.
مقدمه
خانواده از لحاظ قدمت، ابتدایی ترین و به لحاظ گستردگی، جهان شمول ترین نهاد اجتماعی است. این امر نشان می دهد که تشکیل خانواده یکی از اساسی ترین و طبیعی ترین نیازهای انسان محسوب می شود. اولین گام برای ارضای این نیاز اساسی و طبیعی، ازدواج است. اما به رغم خوشایند بودن پیوند ازدواج، نتایج پژوهش ها حکایت از آن دارند که رضایت زوجین به آسانی به دست نمی آید و در نتیجه قوی ترین پیوند انسانی یعنی ازدواج، در مستحکم ترین قرارگاه آن، یعنی سامانه خانواده، در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت - اوپریسان و کریستیا1، . - 2012 تمامی افرادی که در مورد ساختار خانواده اندیشیده اند، بر خانواده و اهمیت حیاتی آن در جامعه تأکید داشته اند؛ در واقع، هیچ جامعه ای را نمی توان یافت که سالم باشد، مگر آن که از خانواده ای سالم برخوردار باشد.
خانواده با پیوند زناشویی شکل می گیرد و تداوم و بقایای آن نیز بستگی به تداوم و بقای زناشویی دارد - امیری مقدم، . - 1390 ساخت خانواده و الگوهای مراوده ای موجود در آن از ارتباط زن و شوهر شکل گرفته و نحوه تطابق این واحد دو نفری کارایی آتی خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد. عدم توافق در هر رابطه زناشویی طبیعی است. پژوهش ها نشان داده اند که اگر زوج ها بتوانند به شیوه مثبتی تعارضات را مدیریت کنند و توانایی حل آن ها را داشته باشند، وجود تعارض فراوان آسیب زا نیست - سیفرتز و شوارتز2، . - 2010 تعارضات زناشویی3 یکی از مشکلات شایع زوج ها در دنیای امروز است.
وجود تعارض در روابط انسان ها به ویژه زوج ها امری شایع است - شفیعی نیا، . - 1381 تعارض زمانی به وجود می آید که زوج ها به دلیل همکاری و تصمیمات مشترکی که می گیرند، درجات مختلفی از استقلال و همبستگی را نشان دهند. این تفاوت ها را می توان روی یک پیوستار از تعارض خفیف تا تعارض کامل طبقه بندی کرد - یانگ و لانگ4، 1998 به نقل از پارسه و همکاران، . - 1394 شیوع آشفتگی زناشویی در جامعه و نمونه بالینی مراجعه کننده به مراکز درمانی، تأثیر آشفتگی زناشویی بر سلامت عاطفی و جسمی زوجین و فرزندانشان را نشان می دهد. تعارض به طور طبیعی درتمام زمینههای شغلی، تحصیلی، خانوادگی، ازدواج و درسطح فردی و جمعی روی میدهد.
روابط خانوادگی فشردهترین موقعیت برای تعارضات بین فردی است. روابط عاطفی و عاشقانه زمینه را برای محک زدن جدی مهارتهای آموخته شده برای زندگی مهیا میکنند. در ارتباط بین افراد تعارض وقتی بروز میکند که فرد بین اهداف، نیازها، یا امیال شخصی خودش و اهداف، نیازها و امیال شخصی طرف مقابلش ناهمسازی و ناهمخوانی میبیند بروز اختلاف و عدم تفاهم درخانواده امری شایع است و هیچ خانوادهای از این امر مستثنی نیست، گاهی طرح ها یا اعتقادات مهم یک فرد منجر به تعارض در خانواده میشود که موضوع تحریفات شناختی هستند . بدلیل این که اغلب طرح ها از کودکی شروع می شوند ، فرایندهای فکر که از این طرح پشتیبانی می کنند ، شاید اشتباهات دوران کودکی را منعکس نمایند.
تحریفات شناختی زمانی ظاهر می شود که پردازش اطلاعات غلط یا غیر موثر است . این تحریفات اگر متناوبا و به دفعات رخ دهند ، می توانند منجر به ناراحتی ها یا اختلالات روان شناختی شود. اما گاهی این اتفاقات به تعارضهای شدید منجر میشود. و حتی در موارد بحرانی منجر به خودکشی نوجوانان در خانواده میشود. خودکشی یک عمل اتفاقی و بیمعنا نیست بلکه در نوجوانان راهی برای رهایی از یک مساله یا بحران است که شیداً شخص را رنج میدهد.
خودکشی با حق و نیازهای باطل یا برآورده نشده ارتباط دارد و سومین علت شایع مرگ در سنین 15 تا 19 سالگی استعوامل زمینهساز خودکشی عبارت است از زمینهی آشفته خانوادگی، اختلال روانی، بیماری جسمی، سابقهی قبلی اقدام به خودکشی، مشاجره با والدین، مشکلات تحصیلی، گسستن روابط عاشقانه و بیکاری. از نظر شیوع، میزان اختلالات خلقی در سنین پیش از مدرسه کمتر از یک درصد و در کودکان دبستانی سه تا پنج درصد و در نوجوانان پنج تا هفت درصد برآورد شده است - باقری،. - 1392 نتایج تحقیقات نشان دهنده ارتباط بین تعارضات زناشویی و تحریف های شناختی1 است.
از طرفی نیز شناخت گراها عقیده دارند وجود تحریف های شناختی بین فردی - ویژه رابطه - باعث ناسازگاری های رفتاری و تعارضات زناشویی می گردد - جلوخانیان و خادمی2، . - 2013 نظریه بِک3 در مورد اختلالات هیجانی بیانگر آن است که تحریفات شناختی یکی از مؤلفه های مهم این نوع اختلالات است. به اعتقادبِک ما با رویدادهای زندگی، همیشه برخوردی واقع بینانه نمی کنیم؛ هر کدام از ما آسیب هایی داریم و واکنش های ما در برخورد با مسائل زندگی، در بسیاری از موارد، نامناسب است - ابوالقاسمی و جوانمیری، . - 1391 افراد مبتلا به تحریفات شناختی در موقعیت های اجتماعی باورهای تحریف شده ای در مورد خود و چگونگی ارزیابی دیگران از آن ها دارند.
این افراد درگیر تحریف در پردازش اطلاعات قبل و بعد از موقعیت های اجتماعی هستند و با بازیابی انتخابی اطلاعات منفی در مورد خود و عملکرد اجتماعیشان به پیش بینی های منفی در مورد عملکرد آینده خود می پردازند - گولدین4 و همکاران، 2009 به نقل از احمد و باقری، . - 1392 این باورهای منفی در مورد خود، منجر به واکنش های هیجانی و عاطفی منفی اغراق آمیز از قبیل ترس و اضطراب و رفتارهای ناسازگارانه مانند دوری کردن از اجتماع می شود که به نوبه خود منجر به تداوم این اضطراب و برداشت نامناسب از اطلاعات جدید می شود.
این افراد نابهنجاری های در فرایند استدلال و قضاوت به هنگام مواجهه با رویدادهای اجتماعی دارند و سوگیری های آن ها در پردازش اطلاعات مانع از اصلاح شناخت های ناکارآمدشان می شود - ورولینگ و یانگ5، . - 2009 الیس - 1995 - 6 در مورد مشکلات رفتاری و روانی معتقد است که بسیاری از ناراحتی های مردم و زندگی عاطفی نامنظم آن ها ریشه در انواع عقاید غیر منطقی و غیر واقعی در مورد خود و جهان پیرامون آن ها دارد. از نظر او مشکلات روانی نتیجه شناخت های نادرست افراد است چرا که عواطف محصول شناخت است؛ و پیامدهای فراوانی که از تفکرات غیر منطقی ناشی می شوند علل اساسی مهم ترین اختلال های هیجانی به شمار می روند.
