بخشی از مقاله
چکیده:
تحلیل شکستگیها در مناطق تکتونیکی اغلب در درک تکوین ساختاری و تنش حاکم بر منطقه مفید بوده است. در این تحقیق شکستگیهای تاقدیس مره که در پهنه ایران مرکزی واقع شده است با استفاده از تفسیر دادههای دورسنجی و صحرایی مطالعه شده است. بر اساس نتایج تحقیق، شکستگیهای دارای امتداد میانگین 150-125N تراکم بالایی در گستره تاقدیس نشان داده و شکستگیهای با امتداد میانگین 75-N100 کمترین تراکم را در گستره تاقدیس نشان میدهند. جهت میدان تنش محلی که از مطالعه درزهها به دست آمده است 1 = 38.08، 2 = 314.09، 3 = 148.75 نشان می دهند.
مقدمه:
گستره موردبررسی در قسمت جنوب خاوری ایران مرکزی و در محدودهای میان عرضهای جغرافیایی 35.05 تا 35.30 شمالی و طولهای جغرافیایی 51.00 تا 51.30 خاوری قرارگرفته است. در گستره موردمطالعه، سازند قم به سن اولیگوسن میانی- پایانی تا میوسن پیشین، قرمز بالایی به سن میوسن میانی تا فوقانی، ولکانیکهای و توفهایی به سن ائوسن و واحدهای کواترنر یالهای این تاقدیس را تشکیل میدهند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی پارامترهای شکستگی ازجمله طول، فاصله، امتداد، شیب، جهت شیب وتعیین تنش منطقه میباشد.
موقعیت زمین شناسی و چینهشناسی منطقه موردمطالعه:
از دیدگاه چینهشناسی، تاقدیس مره در حوضه رسوبی قم که در زمان الیگوسن- میوسن تشکیلشده، واقعشده است. در ذیل واحدهای سازند قم، سازند قرمز بالایی نهشته شده در حوضه قم موردبررسی قرار میگیرند:
در اکثر مناطق، سازند قم بهصورت تناوبی از مارن و سنگآهک به همراه درون لایههای مارن ژیپسدار میباشد. این سازند با یک ناپیوستگی بر روی سازند قرمز زیرین و بهصورت همشیب در زیر سازند قرمز بالایی قرارگرفته است. سازند قم به دلیل تنوع سنگشناسی میتواند بهعنوان سنگ پوش و سنگ مخزن ایفای نقش کند به همین دلیل در بسیاری از نقاط ایران مرکزی موردتوجه قرارگرفته است. این مهم میتواند در راستای ذخیرهسازی گاز یا اکتشاف نفت و گاز باشد.
سازند قرمز بالایی: لاگونی شدن شرایط قارهای، حاصل عملکرد جنبشهای آلپ میانی است؛ به صورتی که در پایان میوسن زیرین رسوبات آهکی بهتدریج جای خود را به رسوبات ضخیم و قرمزرنگ قارهای سازند قرمز بالایی میدهند سازند قرمز بالایی شامل مجموعهای از شیل، ماسهسنگ، کنگلومرا و مارن به رنگ قرمز متمایل به خاکستری تا قهوهای میباشد. شکل -1 الف و -1 ب نمایش شماتیک سازند قم و قرمز بالایی است.
شکل :1 الف. نمایش شماتیک سازند قم. ب- سازند قرمز بالایی