بخشی از مقاله
چکیده
در این مرور,تمرکز ما بر عوامل موثر بر پا سخ های دفع گرما شامل تعریق و جریان خون پو ستی به هنگام ا ستراحت و فعالیت ورزشی می باشد.
به هنگام بالا رفتن دمای آستانه بدن در زمان قرارگیری در معرض گرما یا فعالیت ورزشی خصوصا در هوای گرم,مهم ترین پا سخ های دفع گرمایی برای حفظ هومئو ستاز دمای بدن,تبخیر عرق از سطح پو ست و هدایت گرما به محیط از راه افزایش جریان خون پوستی می باشد.بالا رفتن دمای آستانه بدن باعث تحریک گیرنده های حساس به دما در بافت های محیطی و افزایش دمای خون و ارسال پتانسیل عمل به هیپوتالاموس می شود که متعاقب آن تحریک عصبی تعریق و جریان خون پوستی بیشتر می شود تا از طریق این دو بازخورد منفی دمای آستانه بدن به منظور جلوگیری از تقلیب پروتئین ها کاهش یابد.
از طرفی دیگر هیپوتالاموس کلیه ها را به وسیله هورمون هایی نظیر:رنین,آنژیوتنسین,آلدوسترون و ضد ادراری تحریک می نماید تا با حفظ سدیم,مایعات را در بدن حبس کنند تا از طریق تعادل مایعات بدن به تعادل گرمایی کمک شود.
به هنگام قرارگیری در سرما پاسخ های جریان خون پوستی و تعریق متفاوت از گرماست؛به طوری که در این زمان با عمل رگ تنگی و انقباض عروق سطحی خون بیشتر به سمت مرکز تا پوست متمایل می شود و این امر به کمتر از دست دادن گرما می کند.همچنین لرزش عضلات از دیگر پاسخ های قرارگیری در معرض سرماست که با تولید گرما به کاهش دمای درونی بدن بازخورد منفی می دهد.
مهم ترین عوامل موثر بر پاسخ های دفع گرمایی تعریق و جریان خون پوستی سازگاری گرمایی خفیف غیرفعال,فازهای مختلف چرخه قاعدگی,بیماری های مزمن مانند دیابت,گرمازایی پس از صرف غذا,مشاهده فعالیت ورزشی از دید اجرا کننده فعالیت,قرار گرفتن در محیط سرد,تفاوت های اقلیمی و نژادی,تمرینات لرزش کل بدن - - WBVTو بسیاری عوامل دیگر می باشند.
مقدمه
تنظیم دمایی فیزیولوژیکی با پاسخ هایی که به رفتار ارادی ما بستگی ندارند عمل می کند و شامل میزان گرمای تولیدی متابولیکی,جریان گرمای خون از مرکز به پوست و تعریق است
تنظیم دما فرآیند پیچیده ای است که شامل حس کردن محیط و پس از آن پردازش اطلاعات محیطی است.در پستانداران دما بوسیله خانواده ای از کانال های پتان سیلی یونی حس می شود که بو سیله دماهای مخ صوص این دریچه ها باز می شوند
کنترل تنظیم دمایی جریان خون پوستی در انسانها برای حفظ دماهای معمولی بدن به هنگام چالش هومئوستاز دمایی حیاتی است. سیستم اعصاب سمپاتیک جریان خون پوستی را بوسیله سیستم انقباض عروق نوروآدرنالین کنترل می کند؛همچنین فعالیت عصب سمپاتیک سیستم اتساع عروق را که مسئول 80تا90درصد رگ گشایی زیر جلدی است کنترل می کند و با فشار گرمایی کل بدن اتفاق می افتد. سیستم های انقباض و انبساط سمپاتیک زیر جلدی همچنین در کنترل بازتاب فشاری فشار خون شرکت می کنند
هم در افراد معمولی و هم در ورزشکاران این بخوبی ثابت شده است که افزایش بیش از حد دما,تاثیر زیان باری بر اجرای فعالیت ورزشی دارد.
میزان خطر برای گرمازدگی و حمله گرمایی به هنگام فعالیت ورزشی در شرایط های محیطی گرم و مرطوب زمانی که میزان دفع گرما برای جلوگیری از بالارفتن بیش از حد دمای بدن ناکافی باشد؛بیشتر است
در هومئوستاز دمایی,دمای داخلی بدن در یک دامنه محدود,بوسیله مداخله مکانیزم های عصبی فیزیولوژیکی تنظیمی تعادلی بین تولید گرمای متابولیکی و دفع گرما ثابت باقی می ماند.گرما با انقباض عضله اسکلتی تولید می شود؛زیرا که فرآیند تبدیل انرژی متابولیکی به کار مکانیکی فقط 20تا25 درصد موثر بوده و 75 تا80 درصد آن در درون عضله اسکلتی به گرما تبدیل می شود
سیستم تنظیم دمایی بوسیله سیستم اعصاب خودکار عمل می کند.هماهنگی این پاسخ ها بوسیله مرکز تنظیم دمایی در هیپوتالاموس فراهم می شود.چهار مکانیزم اصلی برای دفع گرما؛تشعشع,جا به جایی - جریان همرفت - ,هدایت مستقیم و تبخیر می با شند.به هنگام فعالیت ورز شی اولین مکانیزم فیزیولوژیکی برای دفع گرما افزایش متنا سب برون دهی قلب ا ست که م ستقیما بر گردش خون و افزایش میزان تر شح عرق اثر دارد.افزایش برون ده قلب و جریان خون به ع ضله فعال,افزایش قابل توجهی در هدایت گرما به دور از عضله را باعث می شود
افزایش جریان خون پوستی با افزایش بستر رگهای پوست به گرما اجازه می دهد تا از طریق تشعشع و هدایت مستقیم از پوست به محیط برود.مهم ترین مکانیزم برای دفع گرما به هنگام فعالیت ورزشی تبخیر عرق است
زنان در مقایسه با مردان تحمل کمتری را به فشار گرمای تحمیلی دارند؛هرچند که اگر سطح آمادگی قلبی عروقی,اندازه بدن و وضعیت سازگاری گرمایی یکسان شده باشد,تفاوتها تمایل به ناپدید شدن دارند. اما در میزان تعریق زنان در مقایسه با مردان حتی با آمادگی جسمانی,اندازه بدن,و سازگاری گرمایی یکسان ضعیف تر هستند -
عوامل موثر بر تعریق و جریان خون پوستی
سازگاری گرمایی غیرفعال
مطالعات سازگاری های گرمایی,تغییر پارامترهای فیزیولوژیکی مانند دمای مرکزی و پوست و فعالیت های رگ گشایی را در استراحت و فعالیت ورزشی بخوبی گزارش می کنند
سازگاری گرمایی غیر فعال بدون فعالیت ورزشی پدیده ای شبیه به موقعیت هایی است که هر روز اتفاق می افتد؛مانند قرار گرفتن های خیلی طولانی در ساختمان های گرم,در هنگام تعطیلات در ک شورهای گرم و یا در هنگام تابستان های گرم یا اوج گرما.مطالعات کمی تاثیر محرک های گرمایی غیرفعال خارجی را بر سازگاری های دمایی فیزیولوژیکی ارزیابی کرده اند
پالوبینسکی و همکاران - - 2017در تحقیقی تاثیر سازش پذیری گرمایی خفیف غیر فعال را بر پارامترهای دمایی فیزیولوژیکی تحقیق کردند.11 مرد سالم به طور داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند.همگی آزمودنی ها غیر چاق و غیر سیگاری بودند و هیچ دارویی را که بر سیستم دمایی فیزیولوژیکی تاثیر بگذارد را مصرف نمی کردند.برای مدت 7 روز متوالی شرکت کنندگان در معرض افزایش خفیف دمای تقریبا 33 درجه سانتی گراد و 22 درصد رطوبت ن سبی برای مدت 6 ساعت در روز قرار گرفتند.برای مطالعه تغییرات دمایی فیزیولوژیکی, افراد قبل و بعد از در معرض گرمای تدریجی قرار گرفتن, تحت تاثیر آزمون شیبدار گرمایی جایی که دمای محیطی از وضعیت پایه 28 درجه سانتی گراد به 37 درجه سانتی گراد افزایش می یافت؛قرار گرفتند
پس از 7 روز سازش پذیری گرمایی خفیف غیر فعال ,دمای مرکزی و پروگزیمال پو ست کاهش معنی داری یافت ؛درحالیکه دمای دیستال پوست افزایش معنی داری داشت.علاوه بر آن از دست دادن آب - تعریق - و هر دو فشار خون سیستولی و دیاستولی کاهش معنی داری داشت - . - P 0.05جریان خون پوستی پس از 7 روز سازگاری گرمایی غیرفعال افزایش معنی داری داشت
کاهش دمای مرکزی بدن وافزایش دمای دی ستال پو ست به دلیل کاهش شیب دمایی مرکز-پو ست بعد از سازگاری گرمایی غیر فعال می باشد.علاوه بر این کاهش از دست دادن آب به دلیل کاهش تعریق بعد از سازگاری است.همچنین کاهش هر دو فشار خون سیستولی و دیاستولی هم به دلیل افزایش جریان خون در محیط های گرم به دلیل کاهش مقاومت محیطی عروق می باشد.برخلاف آن در محیط های سرد فشار خون به دلیل پاسخ رگ تنگی و افزایش مقاومت محیطی عروق افزایش می یابد.
در تحقیقی مشابه برانت و همکاران - - 2016؛تاثیر گرما درمانی را بر عملکرد عروق ریز و تغییرات مربوط به نتریک اکساید را بررسی کردند.18 مرد غیر فعال سالم در این مطالعه شرکت کردند که تعداد 9 نفر برای مدت 8 هفته در آب گرم به طوری که دمای رکتال بیشتر از 38/5 درجه سانتی گراد شود ,به مدت 60 دقیقه قرار گرفتند و نیز تعداد 9 نفر در گروه شم در آب با وضعیت دمایی طبیعی قرار گرفتند.نهایتا بعد از 8 هفته عملکرد عروق ریز ناشی از بهبود رگ گشایی نتریک اکساید اتفاق افتاد