بخشی از مقاله
خلاصه
با گسترش و توسعه علم مهندسی زلزله و نیاز به ایمنی سازه ها در مقابل زلزله علم تحلیل خطر زلزله در کاهش ریسک و آسیب پذیری زلزله کمک شایانی میکند. جداسازی مناطق پرخطر و مشخص کردن سطوح خطر مختلف از مزایای این روش می باشد. در این تحقیق به بررسی طیف حاصل از تحلیل خطر احتمالاتی یا همان طیف خطر یکنواخت پرداخته شده است. با توجه به مقادیر پیشنهادی آیین نامه شهر ایلام در منطقه با خطر متوسط قرار دارد. در این پژوهش از روابط کاهندگی سازمان پیر که در سال 2008 ارائه شده استفاده شده است . مقادیر بدست آمده نشان میدهد که مقادیر بیشینه شتاب مبنای طرح در بیمارستان امام برابر با 0.187g است.
.1 مقدمه
خطرات ناشی از وقوع زلزله که هر ساله تعداد زیادی از مردم دنیا را درگیرآثار نامطلوب خود می سازد، قرارگرفتن فلات ایران در کمربند زلزله آلپ- هیمالایا که از زلزله خیز ترین مناطق جهان به شمار می آید ونیز دیگر شواهد زمین شناسی همگی دلالت بر این مطلب دارند که همواره احتمال رخ دادن زلزله شدید در ایران وجود دارد. از طرف دیگر در شرایط کنونی وبا دانش امروز به نظر می رسد که تنها راه مقابله با این پدیده طبیعی طراحی سازه های مقاوم و مقاوم سازی سازه های موجود در برابرحرکات زمین ناشی از زلزله است به همین منظور و بر مبنای تجربیات بدست آمده از زلزله های پیشین، روشهای جدیدی در طراحی ومقاوم سازی سازه ها معرفی شده اند که طراحی بر اساس عملکرد جدیدترین ومعتبر ترین این روشها است.
این روش مانند سایر روش ها نیازمند ابزار وملزومات خاص خود می باشد که استفاده از یک طیف طرح زلزله خاص، با نام طیف طرح یکنواخت در برآورد نیروهای ناشی از زلزله بجای طیف های طرح معمول مقیاس شونده در روند طراحی سازه، از مهمترین این ملزومات می باشد .طیف خطر یکنواخت طیف پاسخی است که احتمال وقوع تمام نقاط دامنه آن در زمانهای تناوب مختلف یکسان است .طیف های خطر یکنواخت ثابت نیست وهر نقطه ای می تواند شکل طیف خاص خود را داشته باشد.
شکل و مقادیر دامنه یک طیف خطر یکنواخت، تابعی از بزرگی زلزله، فاصله واحتمال وقوع زلزله می باشد.یکی از پروژه های مهم شهر ایلام که طبق گروه بندی آیین نامه 2800 جزء ساختمان های با اهمیت خیلی زیادی است پروژه ساخت بیمارستان امام خمینی - ره - ایلام می باشد و تا کنون تحلیل دقیقی از احتمال رخداد زلزله در ساختگاه موردنظر صورت نگرفته است.
.2 زمین شناسی گستره طرح
استان ایلام در عرض 33 درجه و 58 دقیقه تا 34 و 15 درجه شمالی از خط استوا درطول شرقی 45 درجه43 دقیقه تا 48 درجه و 10 دقیقه از نصف النهار گرینویچ به شکل یک متوازی الاضلاع درجنوب غربی کشورمان ایران جای دارد. این استان از شمال با کرمانشاه، از شرق با لرستان، از جنوب با خوزستان، و از سمت غرب با کشور عراق همجوار است. ایلام با 20133 کیلومتر مربع مساحت و با وسعتی معادل 19 هزار کیلومترمربع از نظر تقسیمات زمین شناسی ایران در زون زمین ساختی زاگرس چین خورده یا زاگرس خارجی قرار دارد. زاگرس چین خورده در جنوب غربی ایران واقع شده، شمال شرقی آن منطبق با منطقه تکتونیکی مشهوری است راندگی اصلی زاگرس نامیده می شود.
استان ایلام در منطقه ای کوهستانی در حاشیه جنوب غربی رشته جبال زاگرس قرار گرفته است .بخش عمده آن را مناطق کوهستانی و یا تپه های ماهور تشکیل می دهد که با شیب تندی به دشتهای کم ارتفاع منتهی می گردد. دو رشته کوه موازی کبیر کوه و پشتکوه که از شمال تا جنوب شرقی استان امتداد دارند، استان ایلام را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کرده است.
اکثر زمین لرزه های حوزه زاگرس در جنوب آن اتفاق افتاده است که بسیار مخرب و ویرانگر بوده اند و همچنین زون زاگرس مرتفع - رورانده - دراثر نیروهای فشاری زمین ساختی به شدت شکسته شده و گسلهایی در منطقه موجود است که منطبق بر گسل اصلی زاگرس می باشند و از فعالیت لرزه زایی برخوردارند، به دلیل دوری نسبی زاگرس رورانده با استان ایلام لرزشهای احتمالی این گسلها در پهنه استان کاهش می یابد .گرچه عملا از سال 1900 میلادی تاکنون زلزله ای با بزرگی 7 ریشتر در استان مشاهده نشده است اما گسلهای کوچک و خطواره هایی که در منطقه وجود دارند امکان ایجاد زلزله منطقه ای را افزایش می دهند
.3 گسل های منطقه مورد مطالعه و زلزله های تاریخی
با توجه به اینکه گسل های منطقه جدا از گسل های اصلی زاگرس نیست خصوصیات رفتاری این گسل ها را در منطقه نیز مشاهده میکنیم ، در این قسمت به شرح گسل های کوچکتر محلی اشاره میشود. جدول 1 معرف گسل های کوچکتر نزدیک ایلام است.
جدول 1 گسل های منطقه مورد مطالعه
شکل 1 نقشه گسل های اصلی و فعال اطراف ایلام را نشان میدهد که با توجه به مکانیزم آنها گسل های اطراف منطقه اکثرا دارای مکانیزم معکوس و نرمال هستند .
شکل 1 نقشه گسل های اصلی و فعال نزدیک ایلام
زلزله های تاریخی رخ داده در منطقه در قبل از سال 1900 میلادی در جدول 2 معرفی شده اند. لازم به ذکر است که زلزله های تاریخی قدیمی چون بزرگای مشخصی نداشته اند فقط زلزله هایی که میزان خرابی و تلفات داشته اند در جدول ذکر شده اند.
جدول 2 زلزله های تاریخی شعاع 250 کیلومتری ایلام
