بخشی از مقاله
چکیده
در این تحقیق یک روش نیمه اتوماتیک وجدید برای تفسیر کمی داده های پتانسیل خودزا ساختار های مدفون شده آنومالی های باقیمانده معرفی می شود . روش میانگین متحرک ثانویه از داده¬های بدست آمده ساختارهای مدفون آنومالی های باقیمانده پتانسیل خودزا را با استفاده از فیلتر هایی با طول پنچره متوالی عمق وشکل - فاکتور شکل - تعیین می کند.
این روش مستلزم استفاده از روابط بین عمق وفاکتور شکل می باشد که این روابط بوسیله منحنی های هم ارز پارامتری - منحنی¬های پنجره ای - نشان داده می شود که برای یک طول ثابت پنجره عمق برای هر فاکتور شیب تعیین می شود، که به ازای هر فاکتور شکل فرض شده معادله غیر خطی بدست آمده، به روش تکرار نیوتن وجهت محاسبه عمق حل می شود.
با رسم عمق های محاسبه شده بر حسب فاکتور شکل فرض شده ، می توان عمق و فاکتور شکل ساختار مدفون شده را از محل تقاطع این منحنی ها بدست آورد. در این تحقیق این روش برای داده¬های مصنوعی بدون نویز ونویزی برای دو مدل کره واستوانه قائم نامتناهی مورد بررسی قرار گرفته است کلید واژه ها: میانگین متحرک، عمق وفاکتور شکل، منحنی پنجره ای، پتانسیل خودزا.
مقدمه:
اکتشافات پتانسیل خودزا یکی از قدیمیترین روش-های ژئوالکتریک است، که هنوز کاربرد بسیار در اکتشافات ژئوفیزیک دارد .روش پتانسیل خودزا - SP - بر اساس اندازهگیری اختلاف پتانسیل طبیعی ایجاد شده توسط فعل انفعالهای شیمیائی داخل زمین پایه ریزی شده است. بخشی از این اختلاف پتانسیل ثابت و بخشی متغیر - پلاریزاسیونالقایی - است. در عمل اختلاف پتانسیل ثبت شده مربوط به بخش ثابت است که به علت واکنشهای الکتروشیمیایی با مکانیزمهای مختلف شکل میگیرد
مقدار پتانسیلخودزای ایجاد شده معمولاُ کمتر از یک میلیولت تا صدها میلیولت متغیر است. پتانسیلخودزا بر روی تودههای سولفیدی، گرافیتی، مگنتیت و چند کانی هادی دیگر مثل زغالسنگ و منگنز که مقدار قابل توجهی است، قابل اندازهگیری است
یکی از مهمترین مسائل در اکتشاف به روش SP تخمین عمق و شیب ساختارهای مدفون شده می باشد. در همین راستا روش های گوناگونی توسط افراد زیادی پیشنهاد شده به دو دسته تقسیم می شوند.. روش های مدلسازی دو و سه بعدی و روش اینورژن.
این روش ها نیاز به دانستن چگالی جریان و مقاومت ویژه و همچنین دانستن اطلاعات زمین شناسی عمق مورد بررسی می باشند.استفاده از روشهای هندسی می-توان ساختارهای زمین شناسی در اکتشافات معدنی را به چهار کلاس کره ،استوانه افقی وقائم و صفحه شیبدار تقسیم کرد. که برای تفسیر داده های پتانسیل خودزا مناسب میباشند.برتری این روش های هندسی به روش های مدلینگ این است که تفسیردادههای SP آسان و سریعترانجام می شود
روش های هندسی توسط افراد زیادی گسترش داده شده است که بعضی ازاین روش ها عبارتند از روش آنالیز در حوزه فرکانس با استفاده از تبدیل فوریه ،روش منحنیهای لگاریتمی همشکل ،روش کمترین مربعات ، روش آنالیز ریشه ، روش گرادیان ، روش تبدیل هیلبرت ، روش میانگین متحرک اولیه ، روش میانگین متحرک اولیه و روش انحراف معیار
در این تحقیق توسط روش میانگین متحرک ثانویه عمق و فاکتور شکل کره و استوانه قائم محاسبه می-شود.برتری این روش به روش میانگین متحرک اولیه و سایر روشهای معرفی شده در سالهای اخیر این است که این روش اثرات SP ساختارهای عمق را حذف و پارامترهای - عمق و فاکتور شکل - ساختارهای کم عمق راتعیین میکند.
تئوری روش میانگین متحرک
پایه واساس روش میانگین متحرک توسط گریفین - - 1949 بیان شده است. گریفین رابطه میانگین متحرک رابصورت رابطه زیر بیان کرد:
در این رابطه - 0 - پتانسیل در مبدا و ̅ - - پتانسیل میانگین در فاصلهای به شعاع s از - 0 - میباشدکه بصورت رابطه زیر بیان می شود:
برای محاسبه انتگرال ̅ - - از روش میانگین حسابی پتانسیل که برای n نقطه روی محیط دایره ای به شعاع sمحاسبه میشود استفاده میشود:
