بخشی از مقاله
روانشناسی مانند سایر علوم نتیجه کنجکاویهای بشر است و انسان اولیه ازاینکه در رؤیا فرو می رفت و خواب می دید تعجب می کرد؛ بنابراین بهره گیری صحیح از نیروی انسانی تنها با آگاهی ازعلوم روانشناسی صنعتی و مدیریت امکان پذیر است. واژه روانشناسی ابتدا توسط علی اکبر سیاسی در سال 1317 در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مصطلح گردید پیشتر از آن مدرس این علم در مدرسه حقوق دانشگاه و شاعر و متفکر معروف علی اکبر دهخدا بودن که از پیشگامان علم روانشناسی در ایران به حساب می آید روان شناسی صنعتی درباره چگونگی انتخاب افراد متناسب با مشاعل مورد نظر و نحوه بهره گیری کامل از نیروی انسانی و سازمان دهی گروه های کارگری و کارمندی متناسب با وظایف محوله بحث و گفتگو می کند.
روان شناسی صنعتی در بحث مدیریت کلان در سطح جامعه به صورت مشاور یا حتی به عنوان مدیر و سرپرست در کارخانه ها و مراکز بزرگ صنعتی مشغول به کارند و نظرات آنها در افزایش بازده کار و ایجاد محیطی سالم و دلگرم کننده نقش مؤثری دارد. روانشناسی صنعتی همچنین حالات روانی یکایک کارکنان را مورد مطالعه قرار داده تلاش می کند میزان نظرات و الفت های آنان را مشخص کرده و به آنها در انتخاب شغل مناسب و تقویت حس خود یاری کمک نماید بنابراین هدف روانشاسان صنعتی تربیت نیروی انسانی متخصص است که ضمن داشتن تخصص دارای اندیشه ای منطقی نیز می باشد در نتیجه روان شناسی صنعتی با کار و شخصیت روان و کارفرما و جامعه ارتباط تنگاتنگی دارد در این مقاله از روش کتابخانه ای و فیش برداری و مقایسه ای استفاده شده است.
واژگان کلیدی: روانشناسی صنعتی، مشاغل، کارگر و کارفرما، مدیریت، مراکز بزرگ صنعتی، تخصص، محیط کار
-1 بیان مسأله
روانشناسی و مدیریت صنعتی ابزار و وسایل هدایت کار را در جوامع و کار را در جوامع و کارخانه ها و صنعت های مفید مورد طرح و بررسی قرار می دهد بنابراین مدیران صنعتی طرحها وایده ها را در محیط کار به عرصه ظهور و خلاقیت آن را بررسی می کنند بنابراین مدیر در لغت یعنی کارگران و گرداننده، دور دهنده، و اداره کننده و مدیریت صنعتی یعنی انجام کارها به وسیله و از طریق دیگران و هدایت آنها از طریق ذهن خلاق روانشناس صنعت، بنابراین بقای سازمان و جامعه وابسته به ارزشهای فرهنگی و اجتماعی و روانکاوان خلاق جامعه است ارزشهای اجتماعی اقوام و ملل مختلف یکی از عوامل مؤثر در طرز سلوک و رفتار افراد محسوب می شود - عظیمی،. - 1375
بنابراین سازمان روان شناسی صنعتی در بحث با مدیریت صنعتی یک سیستم سر بسته و دور از فعل و انفعالاتی که در جامعه رخ می دهد نیست و هر رویدادی در جامعه به شکلی در سازمان های تولیدی یا صنعتی اثر می گذارد اگر در جامعه ای خوش بینی، روابط احترام و فرهنگ صحیح و والای مردم در بازتاب عملکرد آنان نسبت به یکایک افراد سهیم خواهد بود - توکلی،. - 1370در نتیجه در بحث علم روان شناسی کار وقتی به تدریج آسان می شود که طرح کار در ذهن یا روی کاغذ آورده شود میسر وقتی مشخص باشد رسیدن به هدف به سهولت انجام می گیرد پس سازندگی محیط کار با خود انسانهاست که با ارتباط با روانشناسان صنعتی آن را جذاب تر و با ایده های جدیدتر بازده آن را بالا ببرند - شریعتی،. - 1360
-2 اهمیت تحقیق
هدف اصلی از این پروژه و پژوهش بحث بررسی روان شناسی درمدیریت کار می باشد در طبقه بندی وظایف اصل تخصص دارای اهمیت است که نیروی کار تخصص ویژه می خواهد، بازده افزایی داشته باشد و گروههای محیط کار را در کارخانه ها و ادارات باید بر اساس این اصل تقسیم بندی کرد متأسفانه امروز فرهنگ و آموزش ابزاری است که ابرقدرت ها به وسیله آن مطلع و امیال فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، خود را اعمال نموده و با شست و شوی مغزی قدرت فکری را از مردم سلب کرده و آنها را به صورت مصرف کنندگانی مطیع و بی اراده در می آورند. مبارزه با استثمار و بهره جویی ستمگرانه از وظایف روان شناسان صنعتی است و هدف کلی تر آن مطالعه و بررسی روابط زورمندان با افراد ضعیف است - عظیمی،. - 1375
چرا که در صنایع بعضی کارفرمایان زور مدارانه رفتار می کنند غافل از اینکه بسیاری از مردم در خانواده دچار مشکلاتی روحی و روانی هستند بنابراین اگر حق کارکنان داده نشود زیر بار فشار زندگی به استضعاف کشانده می شوند متأسفانه گاهی محیط کار به نحوی است که استعداد افراد از شکوفایی باز می ایستد بنابراین روان شناس صنعتی باید با این وضعیت مبارزه کند - توکلی،. - 1370
-3 هدف تحقیق
هدف روان شناسی صنعتی تربیت نیروی انسانی متخصصی است که ضمن داشتن تخصص دارای اندیشه ای منطقی نیز باشد به طور خلاصه ساختن و پرداختن انسانهایی است که علاوه بر دارا بودن دانش کافی در کار، محیط زندگی، روابط اجتماعی کشور، منطقه و جهان را نیز به خوبی بشناسد و علاوه بر آن که در کار خود تخصص دارند از درک و فهم بالایی برخوردار باشند در عین حال افزارمند و ارزشمند هم بوده و به موقع خود مدیران کارآفرینی نیز به حساب آیند همانگونه که جامعه شناسان به دنبال utopia یا مدینه فاضله - آرمان شهر - هستند روانشناسان صنعتی نیز در جستجوی یک جامعه صنعتی ایده آلو کاملاً سالم هستند ضمناً روان شناسی صنعتی می کوشد روحیه کارکنان را در محیط کار به خوبی بارزی بالا ببرد تا از فعالیت ها و کارهای گروهی لذت برده و کار برایشان خسته کننده نباشد و تاریخ بازنشستگی کلیه کارکنان براساس تاریخ تولد محاسبه شود بدین ترتیب در جاهای خوش آب و هوا در 75 سالگی و در مناطق بد آب و هوا و گرم در سن 70سالگی بازنشسته شده و بعداز این مدت نیز به عنوان مشاور از معلوماتشان استفاده شود.
پیشگیری از حوادث کار در محیط کار نیز وظیفه دیگر روان شناسی صنعتی است بدیهی است که در صورتی که بیماری روانی کارکنان به حدی برسد که دیگر روان شناسان صنعتی قابل پیگیری نباشد بلافاصله برای معالجه و مداوا به کلینیک های روان شناس معرفی می شوند در هر حال کار روان شناس صنعتی در بحث مدیریت صنعتی پیشگیری از بیماریهای روانی حاصل از کشمکش ها، حادت ها و انس و الفتهای حاد و دوستی و دشمنی های خارج از قاعده است و فرهنگ مربوط به صنعت کار توسط روانکاوان صنعتی ومدیران لایقمند دراین حیطه در کلاس ها و دوره های فشرده کوتاه مدت و سمینارها و سمپوز یوم های مختلف کارکنان صنایع و مصرف کنندگان با فرهنگ آن صنعت آشنا شوند تا انتقال تکنولوژی به نحو مطلوب علمی شود - شریعتی،. - 1360
-4 سوالات تحقیق
-1 اهداف روانشناسی صنعتی را در رابطه با مدیریت صنعتی نام ببرید؟
-2 علم روان شناسی صنعتی به نظر روانکاوان و متفکران محیط کارتعریف کنید؟
-3 رابطه روان شناس صنعتی را با بهداشت روانی در محیط کار و جامعه توضیح دهید؟
-4 اصول روان شناسی صنعتی از دیدگاه روان شناسان صنعتی نام ببرید؟
-5 فرضیه های تحقیق
-1بررسی اهداف روان شناسی صنعتی در جامعه و چگونگی ارتباط کارگر و کارفرما در محیط کار و رفتار سازمانی روانکاوان در بازده افزایی اهداف افراد جامعه
-2 روانشناسان صنعتی با هماهنگی در بهداشت روانی درجستجوی جامعه ایده آل صنعتی و کاملاً سالم که اصول روانشناسی صنعتی را رعایت و روحیه کارکنان را در محیط کار به نحو بارزی بالا ببرند.
-3 رابطه روانشناسی صنعتی و بهداشت روانی وبحث مدیریت صنعتی از دیدگاه کلیه پژوهشگران و روان شناسان بررسی شود و برای پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و ناگوار که وظیفه روان شناسان صنعتی است جلوگیری شود - عظیمی،. - 1375
-6روش تحقیق
در این مقاله سعی شده است از روش کتابخانه ای و به روش فیش برداری و مقایسه ای بهره برداری و استفاده شود دربحث فرهنگ و اقتصاد و مثمر ثمر باشد و از ادارات آموزش و پرورش و کارخانجات صنعتی نیز استفاده شده است.روش امروزی علم روان شناسی مانند سایر علوم مشاهده و تجربه است.
-7 حدود و حیطه روان شناس صنعتی
بسیار به ندرت می توان جایی را در صنعت یافت که به روان شناسی صنعتی ارتباط پیدا نکند زیرا روان شناس صنعتی مانند روان شناس عمومی که مطالعه بررسی و شناخت رفتار وآدمیان است شناخت رفتار و کردار آدمیان در صنعت و کارخانجات و ادارات وکلیه مرکز آموزش مد نظر قرار می دهد و چون منابع انسانی برای صنایع و کشور سرمایه ارزنده است لذا هر جا نشانی از نیروی انسانی هست لاجرم روان شناسی صنعتی نیز به آن مربوط می شود، روان شناسی صنعتی آموزش، کارورزی، کارآموزی، انتخاب افراد مناسب برای مشاغل مناسب و ارتباط سازمانی را شامل می شود به طوری که آن را روان شناسی حرفه ای هم می گویند. از دیگر اهداف روان شناسی صنعتی این است که قبل از رایج شدن صنعت ویژه ای در یک کشور فرهنگ مربوط به آن صنعت مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
