بخشی از مقاله
چکیده
در فضاي سایبر ، شبکه هاي رایانه اي و مخ ابراتی به هم متصل اند تا اطلاعات را در کم ترین زمان و بیش ترین مکان مبادلهنمایند . اکنون کشورهاي پیشرفته ي دنیا تقریبا همه ي امور خود را از طریق این شبکه که بسان ستون فقرات و نخاع ع صبیتجار ت ، علم ، فرهنگ و سیاس ت آن ها درآمده انجام می دهند . با توجه به آسیب پذیري و قابل نفوذ و هک قرار گرفتنشبکه هاي رایانه اي و هم چنی ن اتکاي کشورها به این شبکه ها ، اخت لال یا اخلال در سامانه آ ن ها می توان د ضربات جب رانناپذیر ي به آن ها واردنماید تا جایی که حتی سقوط دولت ها را هم ممکن است در پی داشته باشد.
از این رو براي ساده ترکردن تبادل نظر و همکاري د ر مورد گستر ش یک فرهن گ امنیتی میان دولت و بخ ش خصوصی در سطح بین المللی ، دولتها باید با یکدیگر همکاري نمایند تا براي ج رایم دنیاي سایبر ، قوانی ن سازگاري به تصویب ر سانند . به همین منظورتاکنوناقدامات متعددي در خصوص مقابله با جرایم رایانه اي از ناحیه ي س ازمان ها وموسسات بین المللی صورت گرفته است کهتصویب کنوانسیون بوداپست ، توصیه نامه هاي کمیته ي وزیران شوراي اروپا ، اع لامیه ي انجمن بین المللی حقوق کیفري وبیانیه ي کنگره ي پیشگیري از جرایم و عدالت کیفري سازمان ملل متحد از جمله ي آن ها اس ت . دراین مقاله ضمن توص یفاجمالی جرایم رایانه اي و پرداختن به تدابیر بین المللی در قبال آن ها ، به موانع و چالش ها ي فراروي ای ن جرایم نیزاشارهخواهیم نمود .
واژگان کلیدي : ج رایم رایانه اي ، محیط مج ازي ، سایبر تروریسم ، کنوانسیون بوداپست .
مقدمه
وابستگی متقابل کشورها که بیش تر به سبب حاک یت ساختارهاي نظام سرمایه داري وپیشرفت فن آوري اطلاعات و ارتباطات است ، از مهم ترینپیامدهاي جهانی شدن می باشد . این پدیده ضمن نفوذ پذیر ساختن مرزهاي جغرافیایی کشورها ، جنبه هاي حاکمیت را به ویژه در کشورهاي د رحالتوسعه به چالش کشیده است . دسترسی به نظام اطلاعاتی تنها با یک کامپیوترو خط ارتباطی میسر اس ت ، بنابراین د ر چنین نظامی هر تراشه یا چیپ یکتهدید و هرکامپیوتر ی ک سلاح بالقوه خواهد بود . - آیتی و محمدزاده ، امنیت انسانی و کاربرد فن آوري هاي نوین اطلاعاتی و ارتباطی ، ص - 2میل و اشتیاق به استفاده از رایانه و اینترنت و بهره مندي از مزایاي آن یک تمایل جهانی است که با سرعت قابل تو جهی هم در حال افزایش می باشد .اگرچه زمینه ي مشارک ت جوامع را در فرآیند اقتصاد ، داده پردازي فراهم می سازد.
با این وجود ، شرایط و بستر مساعدي نیز براي ظهور پدیده هاينوین بزهکاري به وج ود آورده است که جرایم ارتکابی در فضاي مجازي یکی از این پدیده هاي نوین به شمار م ی رود. - خداقلی ، جرایم کامپیوتري،ص - 18 پیوند و اتصال شبکه ي جهانی اینترنت ، به روشنی گویاي این واقعیت اس ت که ویران گ ري و آسیب رس انی می تواند د ر یک لحظه سراسرجهان را فرا گیرد . سوء استفاده از فن آوري هاي رایانه اي و اینترنتی می تواند امنیت ملی ، آسایش عمومی و موجودیت یک جامعه را بهمخاطره اندازد و تاثیر هاي منفی بی ش ماري را بر زندگی افراد جامعه تحمیل کند .در این میان اغلب مرتکبان جرایم سایبري را جمعیت جوان تشکیل می دهند - رض وي ، جرایم سایبري و نقش پلیس درپیشگیري و کشف آن ها ،صص - 2-3 به نحوي که این مجرمان هم از ظرفیت جنایی بالایی برخوردارند و هم استعداد خوبی براي انطباق اجتماعی از خود نشان می دهند. - جعفري، بزهکاري رایانه اي در رویارویی با حقوق جزاي فرانسه ، ص - 70
کلاهبرداري و سرقت از جمله جرایم سنتی تلقی می شوندکه به علت سوءاستفاده يروز افزون از رایانه و اینترنت ، به سهولت و سرعت خیره کننده اي ارتکاب می یابند . بدین ترتیب با توسعه ي رسانه هاي الکترو نیکی درکنار ج رایمسنتی ، فرصت هاي جدیدي نیز براي بزهکاران فراه م شده است . اموري از قبیل حمله ویروس ها ، ورود غیر مجاز به وب سایت ها و هک کردن آنها ، سرقت و سوء استفاده از داده ها و ایراد خسارت به رایانه ها در زمره ي رفتارهاي بزهکارانه اي تلقی می شوند که قابلیت ارتکاب در محیط خارجاز رایانه را ندارند. - رض وي،پیشین ، ص - 3 به دلیل آن که شبکه هاي ارتباطی پیوندي جهان شمول یافته اند لذا می توان گفت که ج رایم این حوزه غالباوصف بین المللی هم پیدا کرده اند . - خداقلی ، پیشین ، ص - 35
امر وزه رایانه و سایر دستگاه هاي الکترونیکی در ت مام جوانب زند گی مدرن نفوذ کرده اند و این وسیله ي سودمن دکه تا پیش از این به صورت ابزاريدر جهت کمک به اجراي قانون مورد استفاده قرار م ی گرفت به وسیله اي در دست مجرمان براي ا رتکاب جرم تبدیل شده است . - تراب زاده ، بررسیصحنه هاي جرم الکترونیکی ، صص - 1-2 بنابراین از آغاز همه گیري رایانه ها و به تبع آن پیدایش فضاي سایبر ، مسایل مربوط به مقابله ي کیف ي بابرخی ناهنجاري ها و جرایم رایانه ا ي و سایبري مطرح بود و اکنو ن نیز بسیاري از کشورهاي جهان ، قوانین کیفري مورد نیاز و هم چنین اسناد بینالمللی و منطقه اي گوناگون را تصویب کرده اند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به کنوانسیو ن جرایم سایبرکه ماهیت بین المللی هم دارد اشارهکرد . - پاکزاد،اقدامات سازمان هاي بین المللی و منطقه اي در خصو ص جرایم رایانه اي ، ص - 81
-1 پیشینه ، طبقه بندي و مفهوم جرایم رایانه اي
قبل از پرداختن به تدابیر و اقدامات بین المللی در مقابله با جرایم رایانه اي ، اشاره اي مختصر به تاریخچه و تعری ف این جرایم ، وجوه افتراق آن ها باجرایم کلاسیک از ی ک سو و تعامل با سایر جلوه هاي نوین بزهکاري بین المللی مثل تروریسم از س وي دیگر وهم چنین طبقه بند ي این جرایم با توجهبه ابزار و اهداف و رفتار مرتکبان ضروري می باشد .
-1-1پیشینه تاریخی جرایم رایانه اي
شایدبتوان تاریخ اولین جرم رایانه اي را به زمانی ن سبت داد که چرتکه وارد محاسبات افراد بشر شد . - خداقلی ، پیشین ، ص - 8 جرایم سایبري را اززمان پیدایش تا به امروز می توان درس ه نسل تاریخی قرارداد . دهه هاي 60و 70و اوایل دهه ي80 میلادي ، زمان حاکمیت نسل او ل تحت عنوان ج رایمرایانه اي است که محوریت بحث در این زمان در خ صوص جرایم با رایانه بود . در دهه ي 80 تا اوایل دهه ي 9 0که به تدریج نسل دوم به میان آمد
