بخشی از مقاله
چکیده
اسلام، کار و تلاش جهت کسب روزي را امري مقدس می داند. یکی از عوامل پیشرفت جامعه اسلامی، »کار« است؛ از این رو بررسی سیره عملی پیامبر صلیااللهعلیهوآله در این مورد و آثار آن، تلاشی در مسیر فرهنگ سازي کار و اشتغال است. پیامبر اکرم صلیااللهعلیهوآله در طول دوران حیاتشان مشاغل اقتصادي مختلفی داشتند و همواره یاران خود را به کار توصیه می فرمودند. لزوم الگوگیري از سیره نبوي ایجاب میکند تا موضوعات مختلف اجتماعی از جمله کار و اشتغال در سیره و سخن ایشان بررسی شود.
هدف این نوشتار معرفی پیامبر صلیااللهعلیهوآله به عنوان الگویی جهت فرهنگسازي کار و اشتغال است. این مقاله براي نخستین بار با تمرکز بر سیره و سخن پیامبر صلیااللهعلیهوآله فهرستی از شغلهاي آنحضرت و بهره هاي کار از روایات و منابع تاریخی مرتبط با ایشان را ارائه میکند. این نوشته ابتدا به جلوههاي کار در سیره پیامبر صلیااللهعلیهوآله پرداخته، سپس فواید کار در سیره ایشان بازپژوهی میشود.
درآمد
کار در فرهنگ غنی اسلام، جایگاه ارزشمندي دارد. قرآن کریم مسلمانان را به کار و طلب روزي سفارش نموده است. 1 اهل بیت علیهم السلام از کسب و کار به عنوان عمل داراي ثواب، یاد نموده و نسبت به آن، توصیه هایی فرموده اند. در این آموزه ها، به کارگري که براي اداره خانواده اش سعی و تلاش می کند، عنوان جهاد کننده در راه خدا اطلاق شده است.2 یکی از مهمترین عوامل پیشرفت اقتصادي جامعه در پرتو اقتصاد مقاومتی، کار، تلاش و تولید است؛ لذا ضرورت دارد جلوههاي کار در سیره پیامبر و فواید آن به خوبی تبیین شود. خداوند متعال پیامبر اسلام صلی االله علیه و آله را الگو3 و مبین آیات الهی4 معرفی می کند، از این رو رفتار و گفتار ایشان مبناي این نوشتار قرار گرفته است.
پیامبر اعظم صلی االله علیه و آله در شهر مکه و مدینه، کار و اشتغال را مورد توجه قرار دادند. حضرت در زمان هاي مختلف و با توجه به شرایط و نیازها و ضرورت هاي جامعه، فعالیت هاي اقتصادي گوناگون انجام میدادند. هدف این پژوهش تبیین رفتار و گفتار پیامبر اعظم صلی االله علیه و آله در مورد کار می باشد. براي این تحقیق، فوایدي همچون ترغیب بیشتر مسلمانان به سوي کسب و کار، استخراج بخشی از سیره اقتصادي پیامبر صلی االله علیه و آله و کشف فواید اقتصادي و غیر اقتصادي کار قابل تصور است. ماموریت این مقاله یافتن و بررسی سیره پیامبر صلی االله علیه و آله در موضوع کار و فوائد آن از دیدگاه ایشان است.
پرسش این است که آیا پیامبر اسلام صلی االله علیه و آله با وجود داشتن مسئولیت خطیر رسالت و تعلیم و تربیت جامعه اسلامی فعالیت اقتصادي هم داشتهاند؟ کار در سیره آنحضرت چه فوایدي دارد؟ درباره کار در سیره پیامبر صلی االله علیه و آله ، نگاشتههایی وجود دارد که در بعضی از آنها فقط به بعضی از جوانب موضوع، مانند چوپانی و کشاورزي پیامبر صلی االله علیه و آله پرداخته شده است.5 امتیاز نوشته حاضر این است که سیره پیامبر صلی االله علیه و آله در مورد کار و تلاش و فواید و ثمرات آن مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد. در مقاله حاضر سعی شده است نواقص پژوهش هاي گذشته برطرف شود و فواید جدیدي براي کار و تلاش اقتصادي بیان شود.
