بخشی از مقاله
چکیده
جنبش های اسلامی به عنوان گونه ای از جنبش های نوین اجتماعی، رشته ای از جذاب ترین حوزه های مطالعاتی سیاسی- اجتماعی را به خود اختصاص داده است. شورای مرکزی سنت - شمس - با بیش از نیم قرن سابقه حضور در کردستان ، میتواند نمود و نماد مناسبی برای پژوهشی با هدف تبیین میزان همذات پنداری ایدئولوژیکی این گونه جنبش ها باجریانات وابسته به هژمونی تکفیری- وهابی مورد حمایت رقبای منطقه ای کشورمان باشد.سوابق تاریخی ، ملی ، مذهی شافعی اکراد کردستان قرائنی برای تایید این ادعا هستند.در این مقاله تلاش شده تا بااستفاده از روش مطالعاتی کتابخانه ای و میدانی و تطبیق یافته هابا نظریات آکادمیک حوزه مورد بحث ،میزان این انطباق سنجیده شود.بر اساس یافته های محقق ؛ میزان این همذات پنداری در حداقل بوده ، اما شرای موجود فاقد ثبات و تحت تاثیر فرایند جهانی شدن و هژمونی قدرت نظام تکفیری- وهابی است .در نتیجه سیاست گذاری های مناسب فرهنگی و اجتماعی دولت وحاکمیت جمهوری اسلامی ایران در این حوزه ضرورتی فوق العاده دارد.
کلید واژهها: جنبش های اجتماعی، جنبش های اسلامی معاصر ،شورای مرکزی سنت ، مفتی زاده.
مقدمه
ظهورو گسترش موج اسلام گرایی و جنبشهای اسلامی یکی ازمهمترین تحولات سیاسی و اجتماعی در خاورمیانه طی قرن بیستم میلادی بوده است. برخی از محققین بروز این گونه جریانات سازمان یافته در دنیای اسلام را در اثر انحلال نظام خلافت عثمانی توس حکومت غیر دینی ترکهای جوان در سال 1924 میلادی در ترکیه دانستهاند. - احمدی،. - 47 :1390 پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز به رشد اسلام سیاسی در منطقه، شتاب بخشیده، به گونهای که در سالهای دهه 1980 میلادی بیشتر کشورهای خاورمیانه دستخوش حوادثی بودند که عمدتا برای جهانیان و محافل دانشگاهی و سیاسی کمتر شناخته شده بود. این جریانات زمینههای تحقیقات جدیدی در حوزههای عمومی »جنبشهای اجتماعی«، »اقدامات جمعی« و حوزه خصوصیتر »جنبشهای اسلامی« را برای محافل آکادمیک خصوصاً غربی فراهم آورده است.
طی دهههای بعد، هم زمان با شعله ور شدن آتش جنگ در دیگر کشورهای منطقه همچون افغانستان، عراق و سوریه گرایش به اقدامات خشونت آمیز بیشتر شده و منطقه غرب آسیا با چالشی بنام جریانات فرقه ای و تکفیری وهابی دست به گریبان شد. آرمانهای ضد استعماری و ملی و مذهبی جنبشهای اسلامی جای خود را به تعصبات فرقهای مذهبی و تکفیر دیگر جریانات اسلامی داد. در این میان کردستان ایران با دارا بودن حدود 2 میلیون نفر کرد اهل تسنن در گستره جغرافیایی حدود 38/271 کیلومتر مربع در همسایگی کشور عراق، شاهد فعالیت جریانات سیاسی کردی سنی بوده است. - تار نمای رسمی استانداریهای کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی: - 1395/6/7 جریانات سیاسی مذهبی کردستان ایران، هر چند که نسبت به جریانات قومی و ناسیونالیستی این خطه جدیدتر و دارای ظرفیت های اجتماعی کمتری هستند اما به دلیل همذات پنداری این جریانات با جنبشهای اسلامی عربی خصوصاً مدلهای وهابی و تکفیری شایان توجه و تحقیق و بررسی بیشتری هستند.
در این تحقیق تلاش شد تا با استفاده از روش گردآوری و مطالعات کتابخانهای و میدانی، ضمن تطبیق یافتهها با مبانی نظری موجود در جدیدترین منابع حوزه »جنبشهای اجتماعی« به
ویژه»جنبشهای اسلامی معاصر« نسبت به شناخت و تبیین علمی موضوع اقدام شود. در روند مطالعات صورت گرفته، محقق به سه جریان مذهبی سنی کردی به نامهای»حرکت اسلامی اهل سنت و جماعت ایران«، »اخوان المسلمین کردی« و»شورای مرکزی سنت« - شمس یا مکتب قرآن کنونی - برخورد نمود. از میان سه جریان فوق، شورای مرکزی سنت - شورای شمس - به دلیل دارا بودن اصالت ایرانی رهبران، قدمت و سابقه فعالیت بیشتر، ایدئولوژی و ساختارتشکیلاتی منسجمتر و از همه مهم تر فعالیت در کردستان ایران،به عنوان جامعه تحقیق برگزیده شد. در مورد »حرکت اسلامی اهل سنت و جماعت ایران« باید اشاره شود که این جنبش عمدتاً دارای رنگ و بوی نظامی و چریکی و کمتر سیاسی بود. حرکت اسلامی درسال 1984 میلادی 1363 - خورشیدی -
توس ملا عبدالقادر توحیدی وبا پشتیبانی مالی وتسلیحاتی سازمان استحبارات نظامی عراق، با هدف انجام اقدامات نظامی علیه نیروهای نظامی ایران درمنطقه اورامانات - واقع در مرز استانهای کرمانشاه و کردستان با کشور عراق - تاسیس شد. - تارنمای سنی نیوز، - 1395/6/7 به دنبال تقویت و سیطره نیروهای دولتی ایران در منطقه،بخش نظامی و اصلی حرکت اسلامی نابود و رهبری آن مجبور به خروج از کشورشده و از آن پس فعالیت قابل توجهی نداشته است. شاخه اخوان المسلیمن کردی؛ به رهبری ماموستا صلاحالدین محمد بهاءالدین - از اکراد عراقی مقیم ایران - تاسیس شد. ماموستا صلاح الدین در سال 1994 میلادی و به دنبال خود مختاری کردستان عراق به وطن خود مراجعت نموده و در همان سال حزب اتحاد اسلامی کردستان عراق - یکگرتوی ئیسلامی کوردستانی عراق - را تاسیس کرد. - تارنمای بانک اطلاعات رجال: - 1395/6/7