بخشی از مقاله
چکیده
با آغاز قرن بیست و یکم، کسب و کار نیز ازطریق اینترنت انجام می پذیرد که دارای پویایی، سرعت در رشد و ویژگی های رقابتی زیادی است و مسیرهای نوینی را برای خلق ثروت امید می دهد. شرکت هایی که از قبل تأسیس شده اند در حال ایجاد کسب و کارهای جدیدی به صورت برخط - آنلاین - هستند؛ شرکت های جدیدالتأسیس نیز به دنبال این هستند تا از فرصت های جدید حاصل از اینترنت بهره گیرند. در این میان حمایت قانونی از توسعه کسب و کار در فضای اینترنت یا همان فضای مجازی به گونه ای حائز اهمیت می باشد که لزوم بررسی و پرداختن به این مهم بیش از پیش ضروری به نظر می رسد؛ با پیشرفت تکنولوژی و افزایش سایت های ارائه دهنده خدمات بروز مشکلاتی از قبیل کلاهبرداری، نشر اطلاعات خصوصی و... دائماً در کمین استفاده کنندگان از این فضا می باشد لذا وجود حمایت های قانونی که هم به لحاظ صدور مجوز و هم از نظر فعالیت ها ناظر سایت ها به خصوص سایت های مبتی بر فناوری وب باشد می تواند از آثار سوء ناشی از نقض قوانین و مقررات پیشگیری و یا در صورت بروز برخورد نماید. در این مقاله تلاش شده است ضمن آشنایی با مفهوم کسب و کار و کسب و کار اینترنتی، همچنین آشنایی با تجارت الکترونیک و ویژگی های آن به تبیین حمایت های حقوقی از توسعه کسب و کار در فضای سایبری با تأکید بر سایت های مبتنی بر فناوری وب پرداخت.
واژگان کلیدی: حمیات قانونی؛ کسب و کار؛ فضای سایبری، فناوری وب.
مقدمه
بر هیچ یک از خوانندگان پوشیده نیست که رایانه و اینترنت در جوامع بشری بسیار تأثیر گذار بوده و متخصصین این حوزه مرتبط با آن را بر آن داشته برای نظارت، کنترل و بهره مندی بهینه از امکانات و توانمندی های آن اقدام به ارائه کتب و مقالات نمایند. »دونا ال. هافمن« و دیگران وب سایت های تجاری را به شش دسته ی مجزا تقسیم می کنند - : - Hoffman et al., 1995 ویترین برخط محصولات1، حضور در اینترنت2، محتوایی3، تفریحی4، مهیج5، عامل های جستجوگر.6 در مقایسه با دیگر طبقه بندی ها، سایت هایی که صرفاً برای حضور در اینترنت طراحی شده اند دارای ساختار ساده تری هستند. اگرچه بسیاری از این سایت ها همراه با ابرپیوندها7 و صفحات وب چندرسانهای هستند اما غالباً یک بروشور سازمانی دیجیتالی شده می باشند که برای ارائه آگهی های ثابت یا نشان دادن مشخصات و نشان های یک شرکت به کار می روند - Hoffman, et al ., 1995, Vedder, . - et al ., 1997
بسیاری از شرکت ها فقط به راه های ورود آسان به اینترنت علاقه مند می باشند. بسیاری از گزارش ها، مانند گزارش »ریجینز« - Riggins, 1999 - ، نشان می دهند که شواهد زیادی در مقایسه با مؤسسات تجاری سنتی، وجود ندارد که ثابت کند گردش نقدی شرکت هایی که محصولات خود را در وب عرضه می کنند، بهتر است. این تحقیقات نشان می دهند که خرید از طریق اینترنت هنوز در مراحل ابتدایی آن است. طبق یکی از تحقیقات انجام گرفته با نام »دهمین پیمایش کاربران اینترنت«، - GVUs, 1998 - توسط »مرکز به کارگیری، تجسم و گرافیک8«، %42 از پاسخ دهندگان این تحقیق، کم تر از یک بار در ماه از یک فروشنده ی اینترنتی خرید می کنند. پیمایش جمعیت شناختی مشابهی توسط »رسانه ی نیلسن و شبکه ی تجاری - Khudairi, 1999 - «9 نشان می دهد که در آوریل سال 1999 تنها 18/2 میلیون خریدار اینترنتی در مقایسه با 92 میلیون کاربر اینترنت در آمریکای شمالی وجود داشته است.
درصد خریداران اینترنتی با نرخ اندکی رو به افزایش است و در عین حال تأثیر فزاینده ی تعداد جمعیت رو به افزایش کاربران اسنترنت، چه بسا بر درآمد صاحبان کسب و کار اینترنتی بیفزاید. موفقیت اعجاب انگیز سایت شرکت »آمازون - Amazon, 1998 - 10« و شرکت رایانه ای »دل - Dell Computer, 1998 - 11« حکایت از وجود چنین فرصت هایی دارد. مثلاً شرکت رایانه ای »دل« طبق گزارش 16 جولای، در یک سال گذشته 19/9 میلیارد دلار درآمد داشته است. مزایای استفاده از تجارت اینترنتی، فریبنده است، اما صرف شروع به کسب و کار ازطریق اینترنت، لزوماً مزیت رقابتی به همراه نمی آورد. بنابراین یک سایت تجاری باید با دقت طراحی شود؛ اگرچه »اسکلوسر« و »کانفر« بیان می کنند - Siu & Kirby, 1998 - که: بسیاری از وب سایت ها، ویژگی هایی را که موجب بهره برداری از امکانات منحصر به فرد اینترنت می گردد دارا نیستند و فاقد ابزارهای مسیریابی هستند که به بازدیدکنندگان کمک می کنند آن سایت را پیدا کنند و ویژگی های سودمند آن را ارزیابی نمایند؛ دیگر رسانه های تبلیغی - مثلاً رسانه های چاپی - بندرت با راهبردهای بازاریابی برخط، تلفیق می شوند.
یک صفحه ی وب، شبکه ای از متن، گرافیک و... را تشکیل می دهد که هر یک از آن ها باید دربردارنده ی یک یا چند هدف مشخص که بخشی از راهبرد شرکت هستند، باشد. به منظور تعیین ویژگی های مهمی که به موفقیت یک کسب و کار خاص کمک می کنند، لازم است یک رابطه ی نظری بین ویژگی های وب و جهت ]کلی[ توسعه ی وب سایت شرکت برقرار شود. توسعه حاصل از فناوری های نوین همراه با تحول رسانه ای، حوزه های زیادی از جمله شیوه ارتباط، تفکر، کار و کارآفرینی را تحت تأثیر قرار داده است. از نظر یامادا - 2004 - 1 کارآفرینی عبارت از مجموعه فعالیت هایی است که با استفاده اثربخش از منابع و امکانات به پایداری و تحریک پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کمک می کند، به ایجاد ارزش های جدید منجر می شود و فرصت های استخدام و اشتغال تازه را فراهم می آورد. همچنین از میان محرک هایی که در متون کارآفرینی برای ایجاد ایده معرفی می شوند می توان به شبکه ها و رسانه های اجتماعی، دسترسی به محل های نگهداری ایده پردازی اشاره کرد. اهمیت شبکه های اجتماعی در کارآفرینی و کسب و کارها در اشتراک گذاری اطلاعات است، به طوری که کسب و کارهای کوچک و متوسط روز به روز علاقه ی بیشتری به شبکه های اجتماعی مختلف نشان می دهند. رواج تجارت الکترونیکی و کسب و کارهای آنلاین، جنبه اقتصادی شبکه های اجتماعی مجازی را از اهمیت چشمگیری برخوردار کرده است - آقاجانی و مجدد، . - 1392 در این پژوهش ضمن شناخت مفهوم و مبنای کسب و کار و فضای مجازی به بررسی حمایت های قانونی ناشی از کسب و کار اینترنتی در سایت های مبتنی بر فناوری وب می پردازیم.
تعریف فضای سایبر
از لحاظ لغوی در فرهنگهای مختلف سایبر به معنی مجازی و غیرملموس میباشد، محیطی است مجازی و غیرملموس موجود در فضای شبکههای بینالمللی - این شبکهها از طریق شاهراههای اطلاعاتی مثل اینترنت بهم وصل هستند - که در این محیط تمام اطلاعات راجع به روابط افراد، فرهنگها، ملتها، کشورها و بهطور کلی هرآنچه در کره ی خاکی به صورت فیزیکی ملموس وجود دارد - به صورت نوشته، تصویر، صوت، اسناد - دریک فضای مجازی به شکل دیجیتالی وجود داشته و قابل استفاده و دسترس کاربران میباشند و به طریق کامپیوتر، اجزا آن و شبکههای بینالمللی بهم مرتبط میباشند - باستانی، . - 1383
ویژگیهای فضای سایبری
کاربران میتوانند به هرگونه خدمات اطلاعاتی الکترونیکی دستیابی پیدا کنند، بدون درنظرگرفتن اینکه این اطلاعات و خدمات در کدام نقطه ی دنیا واقع شدهاست. محیط سایبر زمینه ی فعالیتهای اقتصادی مهم و ابزار ضروری برای انجام کلیه ی معاملات تجاری و در سطح بینالمللی بدون دخالت مستقیم بشر فراهم آوردهاست. محدوده ی فعالیت کاربر به مرزهای فیزیکی یک خانه یا یک محل کار و حتی مرزهای یک کشور محدود نبوده و در یک سطح کم هزینه هر کاربر میتواند در هر زمانی و در هر مکانی با مردم در هر نقطهای از جهان ملاقات کند و اطلاعات مبادله کند، بدون اینکه از محل واقعی و هویت فرد خبر داشته باشد.از بعد اقتصادی سایبر سپیس را میتوان یک بازار واحد جهانی دانست که از ثمرههای موفق جامعه مبتنی بر تکنولوژی مدرن اطلاعاتی میباشد که با روند توسعه آن روابط اجتماعی سنتی و فرهنگی حاکم بر روابط افراد را در سطح ملی دچار تحول نماید - باستانی، - 1383
تعریف کسب و کار
کسب و کار به معنای فعالیت هایی است که تولید، خرید کالا و خدمات با هدف فروش آنها به منظور کسب سود را در بر می گیرد. کسب و کار در اقتصاد سرمایه داری حکم فرماست، بیشتر کسب و کارها که مالک آن ها بخش خصوصی است برای این ایجاد شده اند که
