مقاله در مورد سازمان صنایع هوافضا

بخشی از مقاله

سازمان صنایع هوافضا

1- مقدمه
در قرن حاضر که از دیدگاه تکنولوژی تقسیم بندی نامتفاوتی در دنیا بوجود آمده است، ناچاراً این عدم تقارن موجب تغییراتی بنیادی در دیدگاه طرفین متخاصم در جنگها شده است. اگر ایالات متحده امروز از هواپیماهای نامرئی چند میلیارد دلاری با تکنولوژی بسیار بالا بهره می برد، مطمئنا این تکنولوژی بالا حاصل کارهای تحقیقاتی و مطالعاتی بسیار زمان بر و هزینه بری بوده است که شاید برای هیچ کشور دیگری به صرفه نباشد که شروع به مطالعات در زمینه ساخت هواپیماهایی با این تکنولوژی نماید.

با این طرز تفکر بود که کشورهای بلوک شرق که در معرض این تمهیدات از سوی ایالات متحده بودند به جای مسابقه با آمریکا در جهت پیشبرد تکنولوژی، که نتیجه آن از قبل مشخص بود، به سوی سیستم های پدافندی خاصی روی آوردند که بتواند با این سیستمهای مدرن آمریکا مقابله نماید.
اگر نظر مختصری به سیستم های راداری و پدافندی دنیا بیندازیم مشخص تر خواهد شد که ایالات متحده بیشتر دارای سیستم های فعال و مدرن می باشد در حالی که کشورهای بلوک شرق از سیستم های غیر فعال و فرکانس پایین بهره می برند. اگر آمریکا از هواپیماهای B-2 ، F-112 بهره می برد امروزه در جنگ عراق شاهد استفاه از سیستمهای غیر فعال هستیم که قابلیت ردگیری این هواپیماها را داراست. نه تنها عراق بلکه سایر کشورهایی که به نوعی در معرض تهدیدات ناشی از سیستم های مدرن آمریکا هستند مثل روسیه و چین مجهز به اینگونه سیستم های غیرفعال می باشند.

در بررسی وضعیت عراق و تهدیدات آن، می توان چنین گفت که تهدیدات اساسی این کشور؛ عبارتند از :
1-هواپیماهای رادار گریز B-2 و F-117A که بدلیل داشتن سطح مقطع پایین در باندهای مایکروویو قابل آشکارسازی نمی باشند.
2-هواپیمای آواکس ( AWACS ) که کار شناسائی و تشخیص، شنود و جمع آوری اطلاعات مهم نظامی و غیر نظامی را بر عهده دارند.
3-جنگنده، بمب افکن هایی که حامل موشکهای ضد تشعشع (ARM ) می باشند و وظیفه آنها نابودی سایت های راداری و پدافند هوایی است.

4-موشکهای کروز ارتفاع پست که با سطح مقطع راداری پایین، قابلیت راداری گریزی بالایی دارند.
رادارهای غیر فعال (Passive Radar ) که بدون آنکه هدف احساس نماید، قادر به شناسایی و تشخیص هدف می باشند. از جمله رادارهای غیر فعال که قادر به شناسایی تشعشعات راداری هدف مهاجم می باشد می توان به سیستم راداری Kolchuga ساخت کشور اکراین و سیستم راداری Tamara ساخت کشور چک اشاره کرد. این نوع سیستم های راداری غیرفعال مونواستاتیک می باشند.

یکی از سلاح هایی که بصورت گسترده در همه جنگ ها و عملیات های آمریکا و انگلیس علیه عراق مورد استفاده قرار گرفته است موشک کروز می باشد. موشکهای کروز یا بالدار به دلیل ویژگیهای خاص و منحصر به فردی که دارند به عنوان یک سلاح کارآ و مؤثر در جنگهای مدرن مورد استفاده قرار می گیرند. این موشک با هدایت بسیار دقیق توسط هواپیماهای F-117 و B-52 ، زیردریایی ها، ناوهای جنگی و سکوهای پرتاب زمینی جهت انهدام اهداف استراتژیک دشمن(زمینی، دریایی و ... ) مورد استفاده قرار می گیرد.

این موشک در مراحل مختلف پروازی از هدایتهای گوناگونی بهره می برد و با تصحیح مسیر پروازی با دقت بسیار بالا اهداف را منهدم می نماید. در جنگهای امروزی، روشهای مقابله و انهدام موشکهای کروز بسیار حائز اهمیت می باشد.
2- سیستمهای استراتژیک آفندی نیروهای مهاجم
2-1-هواپیمای بمب افکن B-2
این بمب افکن در شرایط پدافندی نامناسب قادر به انجام مأموریت می باشد و این به دلیل استیلت بودن هواپیما می باشد. این هواپیما یک بمب افکن سنگین است که خواص پنهان کاری آن شامل کاهش دید الکترومغناطیسی، کاهش انتشار امواج مادون قرمز، بهینه سازی اکوستیکی و سطح مقطع راداری می باشد. هواپیمای B-2 قادر است حجم زیادی از سلاح ها را در مسافت بسیار طولانی حمل نماید و در طول مسیر از دید سنسورهای دشمن مخفی بماند.
خلاصه ویژگیهای و سلاح های این بمب افکن به شرح زیر می باشد :
Specifications

Four General Electric F-118-GE100 engines Power Plant/Manufacturer:
17,300 pounds each engine (7,847 kilograms) Thrust:
69 feet(20.9 meters) Length:
17 feet (5.1 meters) Height:
172feet(52.12 meters) Wingspan:
High subsnic Speed:
336,500 pounds (152,635 kilograms) Takeoff Weight(Typical):
Intercontinental, unrefueled Range:
NUCLEAR CONVENTIONAL PRECISION
Z

16B61 80MK82 8GBU 27 16B83 16MK84 12JDAM

Armament:16AGM-129 36CBU87 8 AGM-154 JSOW
ACM 36 CBU 89 8AGM-137
16 AGM-131 36 CBU97 TSSAM
SRAM 2

Payload: 40,000 pounds (18,000 kilograms)
Crew: Two pilots
Unit cost: Approximately $2.1 bilion
Date Deployed: December 1993
این بمب افکن در جنگ نفت استفاده چندانی نشد، زیرا وضعیت پدافندی عراق به اندازه های به اندازه ای قوی نبود که برای B-52 مشکل ساز بود.

2-2-هواپیمای شکاری بمب افکن F-117
از این هواپیما در جنگ نفت عمدتا برای حمل بمبهای GBU-27 استفاده شد. این هواپیما قادر است در هر نوبت دو فروند از این بمبها را حمل کند. این هواپیما به عنوان یک بمب افکن سبک مورد استفاده قرار می گیرد و مزیت اصلی آن رادار گریز بودن آن است. این هواپیما در مأموریت شب ( استفاده از تاریکی برای مخفی شدن) مورد استفاده قرار می گیرد و در نبردهای هوایی به دلیل موشک های هوا به هوای نصب شده بر روی آن مورد استفاده قرار می گیرد. چون در جنگ نفت نیاز به درگیری های هوایی نبود از آن به عنوان یک بمب افکن سبک استفاده شد.

Specifications
Two General Electric F404 engines Power Plant
65 feet, 11 inches (20.3 meters) Length
52,500 pounds (23,625 kilograms) Height
High subsonic Weight
Unlimited with air refueling Speed
Internal weapons carriage

Two each of: Range
2 MK 84 2000-Pound
2 GBU-10 Paveway II
2 GBU-12 Paveway II
2 GBU-27 PavewayIII
2 BLU-109
2 WCMD
2 Mark 61 Armament

$ 122 milion Unit Cost $FY98[Total Program]
one Crew

2-3- هواپیمای بمب افکن B-52
هواپیمای B-52 محصول نیروی هوایی آمریکا است که دارای برد زیاد بوده و برای بمباران های سنگین مورد استفاده قرار می گیرد. این بمب افکن می تواند با سرعتهای زیر صوت در ارتفاع حدود 50000 پا پرواز و مهمات اتمی و غیر اتمی حمل کند.
مهمترین سلاح های این هواپیما عبارتند از :

1-تسلحیات اتمی
-20 موشک کروز هوایی AGM-86A
-12 موشک کروز پیشرفته AGM-129
-8 بمب b6/b83
2-تسلیحات غیر اتمی
-8موشک هارپون AGM-84
-4 موشک راپتور AGM-142
-50 بمب 500Lb
-30 بمب 1000Lb
-20 موشک AGM-86C
-12 JSOW
-12 JDAM

-16 WXMD
-51 مین دریایی 500Lb
-30 مین دریایی 1000Lb
-30 مین دریایی 2000Lb
تجهیزات جنگ الکترونیک این هواپیما عبارتند از :
1-AN/ALQ-172(V)2 : سیستم ضد جنگ الکترونیک
2-AN/ALR-46 : سیستم رادار هشدار دهنده
AN/ALQ-155 : کنترل کننده جمینگ فرستنده ها و گیرنده ها و نمایش اطلاعات الکترونیکی تهیه شده برای کنترل آتش سیستمهای راداری و موشکهای وابسته

3-AN/ALQ-122 : سیستم تولید کننده هدفهای کاذب چندگانه
4-AN/ALT-32 : سیستم اخلال کننده
5-AN/ALQ-153 : سیستم هشدار دهنده
6-AN/ALE-20 : سیستم مختل کننده مادون قرمز
7-AN/ALE-24 : سیستم پرتاب کننده چف
مشخصات کلی هواپیمای B-52 عبارتند از :
سرعت
595mph (955 km/h)- در ارتفاع
405mph (650km/h)- در سطح دریا
برد
8810nm (16300km)- با ماکزیمم سوخت
6380nm (11800km)- با ماکزیمم بار
ارتفاع پرواز بیش از 50000 پا

طول بال 56.39 متر
طول هواپیما 49.5 متر
ارتفاع هواپیما 12.4 متر
تراست (6050Kn)136000Lb
2-4- هلیکوپتر آپاچی
آپاچی یک هلیکوپتر واکنش سریع است که می تواند با نفوذ در عمق، نیروهای دشمن را منهدم، عملیات آنها را مختل و یا با تأخیر مواجه کند. این هلیکوپتر می تواند در شب و روز و در شرایط جوی بد حمله و دفاع کند. مأموریت اصلی آپاچی تخریب و منهدم کردن هدفهای زیاد بوسیله موشک HELLFIRE است.

آپاچی دارای سیستم موقعیت یاب و هدف یاب راداری (TADS ) و سنسور دید در شب خلبان (PNVS ) می باشد که خدمه هلیکوپتر را قادر به هدایت وانجام حملات دقیق در شب و روز و شرایط بد جوی می کند.
تجهیزات جنگ الکترونیک AH-64 عبارتند از :
-AN/ALQ-211 : سیستم ضد عملیات ( جنگ الکترونیک ) با امواج RF
-AN/APR-39A(V) : گیرنده رادار هشدار دهنده ساخت Northrop Grummon & Lockheed Martin

-AN/ALQ-144 : دستگاه ضد عملیات مادون قرمز
-AN/AVR-2 : گیرنده هشدار دهنده لیزری
-AN/AVR-136 : رادار اخلال کننده (Radar Jammer ) و پرتاب کننده چف
تسلیحات مورد استفاده در AH-64 عبارتند از :
-موشک هوا به هوا AIM-9 Sidwinder
-مسلسل 30 میلیمتری M230

-موشک ضد رادار AGM-122 Sidearm
-راکت HYDRA 70
-موشک ضد تانک AGM-114 Hillfire
2-5- بمب های هدایت شونده لیزری
"در جنگ جهانی دوم برای حمله به هدفی به اندازه یک هواپیما 9000 بمب انداخته شد. امروزه می توان همان کار را با استفاده از یک بمب لیزری که توسط هواپیمای F-112 پرتاب می شود انجام داد."

توسعه سلاحهای هدایت شونده توسط لیزر، پیشرفت در جهت بالا بردن دقت هدایت و پرتاب سلاح است. با اضافه شدن تجهیزات هدایت، بمب های معمولی GP به سمت بمبهای هدایت شونده لیزری(LGB ) سوق یافته اند. بمبهای لیزری شامل یک گروه کنترل کامپیوتری (CCG )، بالک هدایت که در جلوی سرجنگی برای اجرای فرامین نصب میشود، و یک بال که در قسمت انتهایی برای فراهم کردن صعود بمب نصب شده است، می باشد. LGB ها دارای قابلیت مانور سقوط آزاد هستند که برای این کار به ارتباط الکتریکی با هواپیما احتیاج ندارند.

-روش هدایت بمبهای لیزری
بمبهای لیزری دارای یک سیستم نیمه فعال هستند که انرژی لیزر را آشکار می کند و سلاح را به سمت هدفی که توسط یک منبع لیزری خارجی نشان داده شده است، هدایت می کند. هدایتگر هدف را با روشن کننده لیزری روشن می کند و سپس بمب به سمتی حرکت می کند که انعکاس اشعه لیزر از آنجا می آید. هدایتگر بمب می تواند هواپیمای مبدا، هواپیمای دیگر، یا یک منبع زمینی باشد. بخش کامپیوتر مستقیما دستورات را به دو بالک فرمان انتقال می دهد. بالکهای هدایتی در بخش کنترل، برای تغییر مسیر حرکت سلاح نصب شده اند. سمت چرخش بالکها همیشه با سمت

حرکت بمب نسبت مستقیم دارد. در شکل زیر انواع بمب های لیزری هدایت شونده مشاهده می شود.
2-6- موشکهای کروز
2-6-1-مشخصات کلی موشکهای کروز
مشخصات موشکهای کروز را می توان بصورت زیر بیان کرد:
 در ارتفاعات بسیار پایین پرواز می کند (بین 20 متر در سطح دریا و 100 متر در نواحی کوهستانی).
 در حین پرواز قادر به تغییر مسیر و ارتفاع بوده و می تواند به دفعات این کار را تکرار کند.
 در مدلهای مختلف بردی بین 600 الی 3000 کیلومتر دارد.

 موشک در تمام مسیر هدایت شده و حامل انواع مختلفی از سرجنگی است.
 موشکهای کروز معمولا از تکنولوژی هواپیما استفاده می کنند و در واقع مشابه یک هواپیمای بدون خلبان عمل می کنند.
 دارای سرجنگی مشابه، کوچکتر و ارزانتر از موشکهای بالستیک است.
 بکارگیری سیستمهای هدایت و ناوبری پیشرفته دقیق نظیر GPS باعث شده تا نسبت به موشکهای بالستیک دقت بیشتری را دارا بوده و به همین دلیل از توسعه و تولید بیشتری نیز برخوردار باشد.
 دارای انواع زمین پایه، هوا پایه و دریا پایه است.
 دارای سرعت کمتر از یک ماخ و سطح مقطع راداری 0.3m2 تا 0.7m2 می باشد.
2-6-2-سیستم های هدایت موشکهای کروز

-سیستم اینرسال :
اصلی ترین سیستم هدایت و ناوبری موشکهای کروز، سیستم هدایت اینرسال(INS ) است. در این سیستم با استفاده از شتاب لحظه ای موشک در مختصات سه بعدی محاسبه می شود. با داشتن شتاب لحظه ای، سرعت لحظه ای محاسبه می شود. اگر یک مختصات مرجع (مثلا محل شلیک) را در نظر بگیریم، موقعیت موشک در هر لحظه محاسبه می شود. امروزه برای محاسبه شتاب موشک ها، از ژیروسکوپ های لیزری استفاده می شود که از نظر دقت جانشین مناسبی برای انواع مکانیکی آن محسوب می شوند. بهره گیری از این ژیروسکوپ ها باعث شده است که سیستم های ناوبری اینرسال، خطایی کمتر از 1/0 درجه بر ساعت پیدا کنند. برای کالیبره نمودن و کاهش خطای سیستم اینرسال، از سیستم GPS استفاده می شود.

-سیستم TERCOM
این سیستم بر اساس اطلاعات دقیق توپوگرافی از زمین هدف استوار است. در این روش، محوطه ای از سطح زمین به طول 10 کیلومتر و به عرض 2 کیلومتر به مربع های یک صد متری تقسیم و ارتفاع متوسط در هر کدام از آنها را مشخص و به صورت ماتریکس (2000 رقم مختلف و هم رقم مخصوص مربع خاصی از زمین مورد نظر ) به صورت عددی به حافظه کامپیوتر وارد می شود. موش

مقایسه می کند و با توجه به نتیجه مقایسه، موقعیت محل شناسایی شده و دستور بعدی را از طریق دستگاه محاسبه، به سیستم کنترل اتوماتیک صادر می کند. بررسی های بعدی در زمانی که موشک به هدف نزدیک می شود، انجام می گیرد و سرانجام انتخاب مسیر می شود. در موشکهای کروز دریا پایه اولین و بزرگترین بررسی بلافاصله پس از عبور موشک از دریا و رسیدن به خشکی انجام می شود.

موشکهای موجود امکان ذخیره 20 نقشه در حافظه خود را دارند. این روش هدایت برای زمین هایی که از عوارض و ناهمواریهای زیاد برخوردارند، مناسب می باشد.
-سیستم CDS
استفاده از خاصیت انعکاس امواج راداری در سطح زمین و یکسان نبودن آن در نقاط مختلف، اساس این نوع هدایت را-که تا چند سال پیش در دست بررسی بود- تشکیل می دهد. در این روش، موشک علاوه بر رادار، مجهز به دستگاهی است که نوع امواج راداری منعکس شده از نقاط مختلف زمین را تشخیص می دهد. موقعیت دقیق موشک نیز از طریق مقایسه ارقام موجود در حافظه و

ارقام مشخص، تعیین می شود. از مزایای این سیستم، امکان بهره گیری از آن در هر نقطه از سطح زمین می باشد، در حالی که روش TERCOM برای مناطقی که از عارضه زیاد برخوردارند، مناسب است. ذکر این نکته ضروری است که هیچ کدام از دو روش فوق برای مسیرهای دریایی مناسب نیستند.
-سیستم GPS
سیستم موقعیت یاب جهانی GPS (Global Position System ) سیستم جامعی است مشتمل بر 27 ماهواره دور زمین که 24 ماهواره آن عملیاتی و 3 ماهواره رزرو می باشد. این ماهواره ها در مداری در حدود 11000 مایلی سطح زمین حرکت می کنند که هر گیرنده GPS باید حداقل 4 ماهواره را ببیند تا بتواند موقعیت را محاسبه کند.
این شبکه توسط وزارت دفاع (DOD ) ایالات متحده ایجاد و مدیریت می شود. انگیزه اصلی ایجاد این شبکه ماهواره ای توسط DOD کاربردهای نظامی ناوبری می باشد. ولی امروزه این شبکه خدمات زیادی در بخش تجاری ارائه می دهد. برای محافظت ماهواره های GPS از سیستمهای

زمینی و همچنین ایجاد پوشش تمام وقت و سراسری GPS، این ماهواره ها در مداراتی نسبتا دور از زمین قرارداده شده اند. GPS اصلاح نشده دقتی در حدود 100-50 متر را فراهم می کند، اما با تکنیکهای ویژه ای این دقت قابل بهبود می باشد. مثلا با استفاده از تکنیک تفاضلی (Differential GPS ) این دقت تا حدود 5 متر قابل بهبود می باشد.
اصول اصلی موقعیت یابی GPS براساس فاصله یابی می باشد یعنی تنها با بدست آوردن فاصله بین گیرنده و ماهواره مختصات محاسبه می گردد. روش محاسبه موقعیت گیرنده از فاصله آن تا ماهواره را روش Trilateration گویند. در این روش باید فاصله گیرنده با سه ماهواره محاسبه شود. ( برای موقعیت یابی دقیق و مطلوب بهتر است که چهار ماهواره همزمان در خط دید گیرنده باشند.)