بخشی از مقاله

كمبودهاي ايمني مادرزادي و اكتسابي

يكپارچگي سيستم ايمني براي دفاع بر ضد ارگانيسم هاي عفوني و فرآورده هاي سمي آن ضروري بوده و در نتيجه ضامن بقاي فرد است .
بيماريهاي نقص ايمني عموماً در دو دسته طبقه بندي مي گردند :
1ـ بيماريهاي كمبود ايمني اوليه يا مادرزادي : 1ـ نقص در لنفوسيت B
2ـ نقص‌درلنفوسيت T


نقص در لنفوسيت B : 1ـ آگاماگلوبولينمي وابسته به x ( بروتون )
2 ـ كمبود انتخابي يك ايزوتايپ ايمونوگلوبولين مثلاً IgA deficiency
3ـ كمبود ايمني شايع متغير (CVID)
نقص در لنفوسيت T : سندرم دي جورج
2ـ بيماري هاي كمبود ايمني ثانويه يا اكتسابي :
1ـ سوءتغذيه
2ـ شيمي درماني
3ـ ويروس نقص ايمني HIV
كريپتوسپوريديوم براي اولين با

ر در سال 1907 بوسيله تايزر از غدد معدي يك موش آزمايشگاهي جدا شد .
تعريف باليني اولين مورد درمانگاهي كريپتوسپوريديوز گاوي بوسيله پانسيرا در سال 1971 صورت گرفت و اولين مورد آلودگي انسان توسط نايم و همكاران در سال 1976 در يك كودك سه ساله با ايمني كامل مبتلا به آنتروكوليت حاد تشخيص داده شد .
در همان سال ميسل و همكاران نيز از مردي 39

 

ساله مبتلا به نقص ايمني در واشنگتن توسط بيوپسي مخاط روده مشاهده شد .
سومين مورد آلودگي در يك پسر بچه 9 ساله مبتلا به هيپوگاما گلوبولينمي مادرزادي گزارش شد .
بين سالهاي 1980 و 1983 بيش از 80 مورد گاستروآنتريت با عامل كريپتوسپوريديوم در انسان در افراد سالم از نظر سيستم ايمني و افراد دچار نقص ايمني به خصوص ايدز گزارش گرديد .


از سال 1983 به بعد كريپتوسپوريديوزيس در افراد با ايمني كامل و نيز در افراد داراي نقص ايمني و هم چنين در حيوانات مختلف در اكثر كشورهاي جهان گزارش گرديده است .

تنوع گونه هاي كريپتوسپوريديوم :
در خانواده كريپتوسپوريدئيده تنها جنس كريپتوسپوريديوم مشاهده
مي شود اما در مورد گونه هاي مختلف اين جنس نظرات مختلفي مطرح شده است. گونه اي كه بيشتر انسان و پستانداران را آلوده ميكند ، كريپتوسپوريديوم پاروم مي باشد . به علت عدم وجود شواهد كافي درمورد اختصاصي بودن اين انگل ها از نظر ميزبان مي توان آن ها را بعنوان يك گونه واحد در نظر گرفت .


پيوستگي گونه ها توسط لواين بررسي شد و چها گونه را مشخص كرد :
ـ كريپتوسپوريديوم موريس در پستانداران
ـ كريپتوسپوريديوم مله آگرديس در پرندگان
ـ كريپتوسپوريديوم كروتالي در مارها


ـ كريپتوسپوريديوم نازوروم در ماهي ها
علاوه بر گونه هاي مذكور كريپتوسپوريديوم با يله اي در پرندگان ، كريپتوسپوريديوم رايري در خوكچه هندي ، كريپتوسپوريديوم بويس در گاو، كريپتوسپوريديوم فليس در گربه ، كريپتوسپوريديوم پاروم در انسان و اكثر پستانداران .

كريپتوسپوريديوم :
كريپتوسپوريديوم در حال حاضر به عنوان يكي از عوامل شايع در ايجاد اسهال در انسان و حيوانات سراسر نقاط دنيا شناخته شده است .
كريپتوسپوريديوم يك تك ياخته كوكسيديائي است كه قادر است علاوه بر اپي تليوم دستگاه گوارش و تنفس به ساير نقاط بدن از جمله غدد ضميمه دستگاه گوارش و برخي از قسمت هاي دستگاه ادراري و تناسلي دست يابد . ضمناً وجود انگل در حلق ، ناي ، معده

، دوازدهه ، كيسه صفرا ، آپانديس ، ايلئوم ، كولون و ركتوم افراد داراي نقص ايمني بارها گزارش داده شده است .البته به نظر مي رسد كه راه اصلي انتقال انگل از طريق (Fecal – oral ) باشد . شيوع عفونت در مهد كودك ها ، مسافران ، افرادي كه با حيوان سروكار دارند، در افراد هم جنس باز و كساني كه با افراد مبتلا به اين انگل ارتباط دارند و همينطور افراد مبتلا به ايدز گزارش شده است .


آلودگي به اين انگل را به دلايل زيربايد جدي گرفت :
1ـ هنوز درمان كاملاً موثري براي آن شناخته نشده است .
2ـ به دليل كوچكي ومقاوم بودن اووسيست ها راه قطعي براي از بين بردن آن ها توصيه نشده است .
3ـ مرگ و مير ناشي از اسهال هاي كريپتوسپوريديائي در مبتلايان به نقص ايمني به خصوص ايدز در چند سال اخير قابل توجه بوده است .
4ـ اهميت اقتصادي بيماري در دامپزشكي به علت درصد بالاي آلودگي در حيوانات خصوصاً در نشخواركنندگان .

 

ـ نقش ايمني در ابتلا به كريپتوسپوريديوم :
به نظر مي رسد كه به هم خوردن تعادل سيستم ايمني هومورال و يا سلولار در كريپتوسپوريديوزيس سبب ايجاد عفونت هاي طولاني و خطرناك مي شود . در بيماران مبتلا به ايدز و كساني كه از داروهاي تضعيف سيستم ايمني استفاده مي كنند و همينطور در افراد دچار هيپوگاما گلوبولينمي اين انگل سبب عفونت جدي و طولاني مدت مي شود .

پاسخ هاي ايمني در برابر انگل با واسطه سلولي است و شواهد آن وجود بيماري در افراد مبتلا به ايدز مي باشد كه دچار نقص در اين سيستم مي باشند و يا مربوط به ايمني هومورال مي باشد كه شواهد آن وجود بيماري به صورت حادتر در افراد مبتلا به هيپوگاما گلوبولينمي مي باشد .

راههاي انتقال كريپتوسپوريديوم :
اصلي ترين راه انتقال انگل به انسان و ساير حيوانات از راه خوردن اووسيست مي باشد . انتقال به دو طريق شهري و روستائي مي باشد .
انتقال شهري يا مستقيم :


در ابتدا تصور مي شد كه حيوانات منشأ عفونت براي انسان هستند . ولي گزارشات بعدي درافراد مبتلا به انگل هيچگونه شواهدي دال بر تماس با حيوانات اهلي يا حيوانات مزرعه را نشان نميداد و سرانجام مشخص شد كه در جوامع شهري انتقال از راه فرد بيمار به فرد سالم صورت مي گيرد .
آب به عنوان عامل مهمي در انتقال انگل مطرح مي شود . انتقال از راه غذا ، ميوه وسبزي جات هم گزارش شده است .

 

انتقال روستائي يا زئونوتيك :
انتقال روستائي ابتدا به عنوان عامل اصلي عفونت براي انسان مطرح بود زيرا در دو مورد بيماري در انسان تماس با حيوانات وجود داشت و ضمناً مشخص شد كه دامداران داراي علائم و فاقد علائم و همچنين خانواده هاي آنها به ميزان زيادي اووسيست هاي اين انگل را دفع مي كنند .

سيكلوسپورا :
در ابتدا چنين تصور مي شد كه اين ارگانيسم از خانوادة جلبك هاي سبز ـ آبي مي باشد و به همين علت آن را سيانوباكتريوم نامگذاري كرده بودند ، ولي بعداً متوجه شدند كه اين ارگانيسم تك ياخته اي از زير ردة كوكسيديا و از جنس سيكلوسپورا مي باشد .


موارد گزارش شده آلودگي با اين انگل تا سال 1979 ميلادي ناچيز بوده ولي با افزايش اطلاعات و آگاهي در مورد اين انگل ، شناخت اسهال هاي ناشي از آن از سال 1989 به بعد افزايش يافته است .

بيماري زائي :
از نظر كلينيكي يك اسهال طولاني مدت در فصل تابستان و يا در كساني
كه از نواحي گرمسيري باز مي گردند راهنماي تشخيص خوبي براي انگل محسوب مي شود . به طور كلي علائم باليني در سيكلوسپورا بسيار شبيه به كريپتوسپوريديوزيس مي باشد.
بيشتر مبتلايان به سيكلوسپوريازيس را مبتلايان به نقص سيستم ايمني خصوصاً نقص ايمني سلولي و مسافراني شامل مي شوند كه به كشورهاي در حال توسعه مسافرت نموده اند

.
اولين مورد سيكلوسپوريازيس در ايران بوسيلة دكتر رضائيان و همكاران در سال 1375 در يك بيمار مبتلا به ايدز شناسايي گرديد .

ژيارديا لامبليا :
اين انگل انتشار جهاني دارد .
انتقال انگل با بلع كيست هاي چهار هسته اي همراه آب و مواد غذايي آلوده صورت مي گيرد . البته تماس مستقيم با افراد آلوده هم مي تواند يكي از راههاي مهم انتقال باشد .
ژيارديا لامبليا در بين كودكان شايع تر است به خصوص دركودكاني كه در مدارس و پرورشگاهها به صورت دسته جمعي زندگي مي كنند ، آلودگي به اين انگل بسيار شايع است .
تحقيقات نشان

داده كه كمبود ايمونوگلوبولين IgA سبب مي شود ژيارديوز به صورت شديدتري بروز نمايد .
سيتوتوكسي سيتي براي ژيارديا لامبليا در سلول هاي فعال effector ديده شده است پس هم ايمني هومورال و هم سلولار در محدود كردن عفونت نقش مهمي ايفا مي كنند .
ايزوسپورابلي:
اين انگل يك تك ياخته كوكسيديائي از شاخه آپي كمپلكسا و از جنس ايزوسپورا مي باشد كه درافراد مبتلا به نواقص سيستم ايمني سبب ايجاد اسهال هاي طولاني مدت مي شود . اين انگل درافراد سالم از نظر سيستم ايمني يك گاستروآنتريت ملايم ايجاد مي كند.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید