بخشی از مقاله
چکیده
ھدف از انجام پژوھش حاضر بررسی "رابطه ترتیب تولد با سلامت عمومی در بین دانشجویان دختر" می باشد. جامعه آماری این پژوھش، شامل کلیه دانشجویان دختردانشکده کشاورزی واحد ھمدان که در سال تحصیلی صکسلک مشغول تحصیل بودند، می باشد که از بین آنها 100 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ھااز پرسشنامه ھای سلامت عمومی و پرسشنامه ای مبنی براینکه فرزند چندم خانواده ھستید؟ استفاده گردید. روشهای آماری بکاررفته در این پژوھش شامل تحلیل واریانس یکراھه و آزمونهای توصیفی و استنباطی می باشد. نتایج تحلیل آماری نشان می دھد که بین متغیرھای سلامت روان و ترتیب تولد رابطه وجود دارد و ھمچنین از نظر سلامت عمومی دانشجویانی که ترتیب تولد آنهااول است بالاتر از سایر دانشجویان وآنهایی که فرزند سوم می باشند ازسلامت عمومی پایین تری برخوردارندو تفاوت بین سلامت عمومی دانشجویان تولد اول با سوم و ھمچنین سلامت عمومی دانشجویان باترتیب تولد دوم با سوم از نظر آماری معنا دار است.
واژه های کلیدی:ترتیب تولد، سلامت عمومی، دانشجویان.
مقدمه
ترتیب تولد نشان دھنده ترتیب ولادت فرزندان در خانواده است. ترتیب تولد مثل سطح اجتماعی با وضعیت خانواده مرتبط است .از یافته ھای پر اھمیت آدلر، اعتقادی به اھمیت ترتیب تولد در محیط خانواده بوده و معتقد به این بود که ترتیب تولد تأثیر اجتماعی مهمی در کودکی بوده و سبک زندگی ھر فرد بر طبق آن بوجود می آید اعتقاد او این است که، با وجود اینکه ھمشیرھا والدین یکسانی دارند و در یک خانه زندگی میکنند،اما محیط ھای اجتماعی ھمانندی ندارند، لذا بزرگتر یا کوچکتر بودن از ھمشیرھای دیگر و قرار داشتن در معرض نگرش ھای متفاوت والدین، شرایط کودکی مختلفی را بوجود می آورد که به تعیین شخصیت کودککمک می کند - آدلر1، بی تا، به نقل جعفری و ھمکاران . - 1389
یکی از الگوھایی که ممکن است با ترتیب تولد در ارتباط باشد، سلامت عمومی افراد است. در طول تاریخ عقاید راجع به سلامت و بیماری، الگوھای تأثیر گذار بر آنها و شیوه ھای پیشگیری تشخیص و درمان بیماری تغییر کرده است. محور زمینه رو به رشد »روان شناسی سلامت« 2 است که بر مراقبت از سلامت و ارتقاء آن تمرکز کرده است. یکی از ھدفهای حوزه روان شناسی سلامت، بررسی عوامل روانشناختی و اجتماعی مانند شخصی، سطوح تنیدگی و صفات شخصیتی است که بر پیشگیری و درمان بیماری اثری میگذارد - ورتمن3 و ھمکاران، . - 1999بنابراین در این پژوھش بر آن شدیم تا رابطه ترتیب تولد با سلامت عمومی دانشجویان را مورد بررسی قرار دھیم.
با توجه به اینکه در پژوھش حاضر محقق به دنبال روشن کردن روابط میان متغیرھای ترتیب تولد و سلامت عمومی می باشد، لذا پژوھش حاضر از نوع علی مقایسه ای - پس رویدادی - است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر دانشکده کشاورزی شهر ھمدان که در سال 92 -93 مشغول به تحصیل بودند،انجام شد. به منظور برآورد حجم نمونه با در دست داشتن حجمجامعه که معادل 450 نفر بوده، تعداد افراد حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان معادل 100 نفر برآورد شد. در این پژوھش با استفاده از روش تصادفی ساده از بین دانشجویان دانشکده کشاورزی، به صورت تصادفی انتخاب گردیدند.
ابزار این پژوھش پرسشنامه سلامت عمومی ذدن بود که توسط گلدنبرگ وھیلر4 - 1979 - ارائه شد، که این پرسشنامه یک پرسشنامه غربالگری مبتنی بر روش خود گزارش دھی است که در مجموعه ھای بالینی با ھدف ردیابی کسانی که دارای مسائل روحی و روانی ھستند، مورد استفاده قرار می گیرد. ھدف این پرسشنامه دستیابی به تشخیصی خاص در سلسله مراتب بیماریهای روانی نیست بلکه منظور اصلی آن، ایجاد تمایز بین بیماری روانی و سلامت روانی است.فرم 28 ماده ای پرسشنامه سلامت عمومی ذدن دارای این مزیت است که برای تمام افراد جامعه طراحی شده است.این پرسشنامه دارای چهار مقیاس است.
– 1 مقیاس علائم جسمانی - نشانه ھای بدنی -
– 2 علائم اضطرابی و اختلال خواب - اضطراب و بی خوابی -
– 3 کارکرد اجتماعی
– 4 مقیاس علائم افسردگی
برای ارائه داده ھای تحقیق با استفاده از آزمونهای مناسب آماری تحلیل واریانس یکراھه ج بقش ض استفاده شد ودر جداول ارائه شد و برای تجزیه و تحلیل داده ھای آماری از نرم افزار ححبحاستفاده گردید.در بین افراد نمونه آماري،43درصد فرزند اول،28درصد فرزند دوم،10درصدفرزند سوم و 19درصد ھم فرزند چهارم خانواده بوده اند. نتایج حاکی از آن است که متوسط نمره سلامت روان و خرده مقیاسهاي آن اعم از علائم جسمانی،اضطراب و اختلال در خواب،اختلال در عملکرد اجتماعی،علائم افسردگی و ھمچنین نمره کلی سلامت عمومی مربوط به فرزندان سوم، بیشتر و بالاتر از سایرافراد بر اساس ترتیب تولدشان است.ھمچنین در اضطراب و اختلال خواب، کمترین میزان به فرزند اول تعلق داردو در اختلال در عملکرد اجتماعی ھم کمترین نمره مربوط به فرزند دوم می باشد. در علائم افسردگی کمترین میزان به فرزند اول بودن اختصاص دارد و در نمره کلی سلامتعمومی نیز کمترین نمره مربوط به فرزند اول می باشد.
. - P<بدین منظور از آزمون تعقیبی توکی بهره گرفته شد که نتایج آزمون تعقیبی توکی حاکی از آن است که تفاوت بین سلامت عمومی دانشجویان با ترتیب تولد اول با سوم و ھمچنین دانشجویان با ترتیب تولد دوم بامتولدین سوم، از نظر آماري معنادار است. . - P< 0/05 - نتایج نشان داد که بین ترتیب تولد با سلامت عمومی که شامل - علائم جسمانی،اضطراب واختلال در خواب،اختلال در عملکرداجتماعی،علائم افسردگی - است ، رابطه وجود دارد. سطح سلامت عمومی دانشجویانی که ترتیب تولدآنها اول است بهتر از سایر دانشجویان است و سطح سلامت عمومی دانشجویانی که ترتیب تولدشان سوم است ، از بقیه دانشجویان پایین تر می باشد. سطح سلامت عمومی افراد با توجه به ترتیب تولد آنها متفاوت است - . - P< 0/05 به نحوی که نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داده است که تفاوت بین سلامت عمومی دانشجویان تولد اول با سوم و ھمچنین دانشجویان با ترتیب تولد دوم با متولدین سوم،از نظر آماري معنادار است. - 0/05 . - P<
