بخشی از مقاله
چکیده
اغلب جادههاي دسترسی در مناطق روستایی، مزارع و پروژههاي عمرانی در حوالی شهرها، خاکی هستند. بهطوريکه این جادهها منشأ ایجاد گردوغبار و یکی از عوامل ایجاد ریزگردها به ویژه در نزدیکی شهرهاي واقع در مناطق خشک از جمله استان یزد میباشند. بنابراین، همراه با رشد تصاعدي جادههاي خاکی در این استان، اهمیت قوانین و دستو رالعملياجراییها و رعایت اصول فنی در احداث جادهها بیش از پیش مهم و تأثیرگذار استرو. ازپژوهشاین حاضر، به بررسی قوانین و دستورالعملهاي فنی براي احداث جادههاي خاکی و بزرگراهها پرداخته است، چرا که با تدوین و یا رعایت اصول فنی موجود، علاوه بر هماهنگی در تسریع پروژهها، بامیتوانرعایت این اصول فنی ساده، از فرسایش خاك و آسیب طوفانهاي گردوخاك به زیرساختها جلوگیري کرد. همچنین، با هماهنگی سازمانی و آییننامهاي، نه تنها مسیر براي سرمایهگذار هموار میگردد، بلکه آس یبها ي محیطزیستی نیز به حداقل خواهد رسید. نتایج این پژوهش، منابع غبارزاي خطی درون استانی را در پنج دسته گروهبندي و چهار راهکار مدیریتی بهمنظور کاهش اثرات ریزگرد ارائه نموده است.
واژگان کلیدي: تپههاي ماسهاي؛ جاده؛ قوانین؛ گردوغبار؛ هماهنگی
-1 مقدمه
موارد قانونی و دستورالعملهاي اجرایی مربوط به احداث جادهها ي خاکی در عرصههاي ملی شامل بند ب ماده -12 به منظور ارتقاء بهرهوري در حفاظت بهینه و نیز احیاء جنگلها، بیشههاي طبیعی و مراتع کشور به شرح ذیل است:"ب- دولت مکلف است در اجراء طرحهاي عمومی، عمرانی و توسعهاي خود و نیز اکتشاف و بهره برداري از معادن، خسارات وارده به جنگلها و عرصه و اعیانی منابع طبیعی را در محاسبات اقتصادي و برآورد هزینههاي امکانسنجی اجراء طرح منظور و پس از درج در بودجههاي سنواتی، در قالب موافقتنامههاي مبادله شده با وزارت جهاد کشاورزي براي حفاظت، احیاء و بازسازي عرصهها اختصاص دهد.وزارت جهاد کشاورزي مکلف است هزینههاي احیاء و بازسازي و جبران خسارات وارده را حداکثر ظرف سه ماه پس از استعلام دستگاه اجرایی مربوط، تعیین و اعلام نماید.
نحوه محاسبه خسارات وارده بر مبناء آییننامهاي خواهد بود که حداکثر شش ماه پس از تصویب این قانون به پیشنهاد مشترك وزارت جهاد کشاورزي، معاونت نظارت و راهبردي رئیس جمهور و سازمان حفاظت محیط زیست، تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد."ماده -3 محاسبه خسارتهاي وارده به عرصهها ي موضوع بند - ب - ماده 1بر مبناي آخرین فهرست بهاي واحد پایه آبخیزداري و منابع طبیعی ابلاغی معاونت برنامهریزي و نظارت راهبردي رییس جمهور با توجه به شاخصها ي زیر در قالب جداول پیوست که به مهر دفتر هیئت دولت تأیید شده است انجام میشود.
-1 تعداد کل نهالها، بوتهها، درختان و درختچهها به صورت طبیعی و دست کاشت.
-2 مساحت پوششهاي علفی و یا چمنزارها
-3 حجم خاك جابه جا شده به متر مکعب
-4 هزینه کاشت، نگه داري و مراقبت معادل سن نهال،بوته ها و درختان و درختچههاي به صورت طبیعی و دست کاشت.
-5 ضریب ارزش جنگل، عرصه و اعیانی منابع طبیعی.
همچنین دستورالعمل اجراي طرحها ي عمومی و عمرانی درعرضهها ي منابع طبیعی بخش احداث جادههاي خاکی نیز جزئیات برآورد خسارت را نیز اشاره کرده است - شکل . - 1
