بخشی از مقاله
چکیده
گزارشگری مالی به عنوان نتیجه نهایی سیستم اطلاعاتی حسابداری برای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی در بخش های خصوصی و دولتی، از جهت ارائه وضعیت مالی و پاسخگویی و نیز در نقش مباشرت مدیریت، مهم تلقی میگردد. سرمایه گذاران به عنوان مهمترین استفاده کنندگان از این اطلاعات به دنبال اطلاعات شفاف و کاملی هستند. اگر همه شرکتها برای تهیه گزارش های خود از یک زبان استفاده کنند، خیلی راحتتر میتوان گزارشهای صحیحتری تهیه کرد و این گزارشها نیز توسط تمام گیرندهها کاملا قابل فهم خواهد بود.
در حال حاضر در سراسر دنیا، بنگاههای اقتصادی بسیاری هستند که 1 XBRLرا به عنوان استانداردی برای تهیه گزارشهای کاری خود مورد استفاده قرار میدهند. سناریوها و رویکردهای مختلفی وجود دارد که ممکن است به دلیل XBRL برای پیاده سازی قوانین و رویکردهای مختلف نظارتی و همچنین اهمیت معیارهای موثر در پیاده سازی، از کشوری به کشوری دیگر متفاوت باشد. باتوجه به تأثیرپذیری بخشهای مختلف زنجیره گزارشگری مالی شامل بکارگیری XBRL سرمایه گذاران، تحلیلگران، موسسات مالی، حسابرسان و ناظران از پیاده سازی سناریوی نامناسب، می تواند باعث اتلاف منابع در سطحی وسیع گردد.
تحقیق حاضر، با تعریف جامع از سیستم XBRL، سعی در شناخت مزایای استفاده از این سیستم داشته و با بیان دلایل به وجود آمدن و کاربرد XBRL، به تقسیم بندی تاثیرات این سیستم به صورت جزء می پردازد. سپس به دنبال رابطه این سیستم با استانداردهای حسابداری رفته و با توضیح شرایط بکارگیری، ضرورت ها و منافع رویکردهای پیاده سازی برای گزارشگری مالی مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
مقدمه:
گزارشگری مالی به روش سنتی به دلیل عدم ارایه اطلاعات به موقع، محدودیت در پردازش سریع دادههای حجیم و هزینه بالای توزیع اطلاعات نتوانسته پاسخگوی استفاده کنندگان اطلاعات برای دسترسی به اطلاعات به روز باشد. XBRL یا زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر، یک رویکرد استاندارد جهانی است که تبادل اطلاعات و بخصوص گزارشگری مالی را در سراسر جهان متحول ساخته است.
استفاده از زبان گزارشگری تجاری گسترش پذیر به عنوان یک زبان مستقل از بستر بر مبنای زبان مارکاپ گسترش پذیر برای شکل دادن به اطلاعات تجاری به صورتی که برای درخواستهای گوناگون قابل استفاده باشد، متداول شده است . - Davis et al., 2002 - XBRL میتواند به عنوان یک روش نوین و به جهت تهیه و ارسال گزارشگری تجاری توسط کاربران اطلاعات مالی، مورد استفاده قرار
گیرد . - Penler and Schnitzer, 2002 -
XBRL که خلاصه شده عبارت زبان گزارشگری تجاری گسترشپذیر و متناظر با زبان اینترنتی HTML درحوزه مالی است، به بیان ساده ابزاری است که میتواند برای ورود اطلاعات به سیستم، از سوی تولیدکننده اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد و افزون بر آن طبقاتی را که اطلاعات ورودی به آن تعلق دارد، نیز مشخص کند. به عبارت دیگر این زبان در سطح وسیعی از جزئیات، نشاندهنده ماهیت هریک از اطلاعات وارد شده به سیستم به عنوان درآمد، هزینه، دارایی و یا بدهی است.
روش کار نیز به این ترتیب است که به محض قالببندی دادهها، استفادهکنندگان میتوانند آنها را بازیافت کنند، در نرمافزارهای صفحه گسترده قرار دهند، و پس از انجام بررسیها به هر حالتی که میخواهند آنها را تحت کنترل درآورند. آنها همچنین میتوانند سئوالات شرطی متعددی طرح و نمودارهای متفاوتی را بر اساس اطلاعات حال، گذشته و برنامههای آینده رسم کنند و آنها را بر اساس روشهای مشخص شده با شرکتهای مشابه مقایسه کنند. اطلاعات دریافتی را براساس هر زبان، هر نوع واحد پولی و حتی تحت هر یک از قواعد حسابداری - بهعنوان مثال استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی یا اصول پذیرفته شده حسابداری ایالات متحده امریکا - بررسی کرده و پاسخهای فوری و مجازی خود را از رایانه به دست بیاورند.
برای داشتن یک بازار سرمایه کارا، داشتن سیستم نظارتی کارا و قابل انعطاف بر فرایند گزارشگری مالی ضروری است. اطلاعات در فرایند تصمیم گیری نقش مهمی دارد. بنابراین ارائه اطلاعات معتبر و به موقع برای حمایت از سرمایه گذاران خیلی مهم است. این هدف میتواند از طریق XBRL به دست آید. توان دستیابی به اطلاعات قالببندی شده XBRL ، موجب بهرهمندی استفادهکنندگان بسیاری از جمله سرمایهگذاران، تحلیلگران، دولت ها، شرکتهای سهامی عام - برای مقاصد درون و برون سازمانی - ، مصرفکنندگان، سازمانهای غیردولتی و البته حسابرسان خواهد شد. در واقع XBRL دنیای با شکوه جدید و کم هزینهای را از طریق دسترسی به اطلاعات بهطور یکسان برای استفادهکنندگان و نیز تولیدکنندگان اطلاعات به نمایش میگذارد.
شبکههای حسابرسی همچنین براین باورند که شرکتهای پذیرنده XBRL در طول زمان، شاهد صرفهجوییهای چشمگیری در هزینه حسابرسی داخلی و مستقل خود خواهند بود - منصوری، . - 1385 بسیاری از شرکتها در تلاش هستند که توان نفوذ اطلاعات مالی خود را از طریق وب سایت شرکت و ارائه چنین اطلاعاتی به کارکنان، سرمایه گذاران، و تحلیل گران مالی افزایش دهند. زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر - XBRL - ایجاد شده تا ابزار موثر و کارآمد برای تهیه و تبادل اطلاعات مالی در اینترنت در اختیار کاربران قرار دهد پیاده سازی و پذیرش XBRL در سطح جهانی چه از سوی کشورهای مختلف و چه از سوی سازمانهای بین المللی به سرعت رو به افزایش است. این روند پذیرش در سازمانهای نظارتی نمود بیشتری دارد. به کمک XBRL ناظران میتوانند گزارشهای دقیقتر و با کیفیت تری دریافت نموده و از این طریق هزینههای نظارت بر پردازش دادهها را کاهش داده و وظیفه نظارتی خود را راحتتر انجام دهند.