دانلود مقاله بررسی موانع بکارگیری زبان گزارشگری مالی اینترنتی ( XBRL )

بخشی از مقاله

بررسی موانع بکارگیری زبان گزارشگری مالی اینترنتی (XBRL)
در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده
گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL)، زبان جديدي است كه به عنوان استانداردي براي هماهنگ كردن ساختار گزارشهاي تجاري استفاده مي¬شود. اين كار براي بسياري از شركتها به معناي يكنواختي در روند گزارش سازي و گزارش گري و كاهش هزينه و زمان اجراي تركيب اطلاعات از منابع مختلف است. لذا در این تحقیق عوامل موثر بر تمایل به بکاریگیری این زبان و

موانع بکارگیری آن مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا با استفاده از روش اقتصادسنجی حداقل مربعات معمولی (OLS) و برای حجم نمونه شامل 81 شرکت فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران به بررسی تاثیر عوامل مختلف بر استفاده از (XBRL) پرداخته شد. نتایج نشان می¬دهد که عواملی مانند اندازه، سودآوری، میزان سهام در جریان شرکت، امنیت در محیط اینترنت، امکانات فنی شرکت و نیروی کار متخصص تاثیر مثبت و معنی داری بر بکارگیری XBRL دارند و همچنین تاثیر ریسک بتای شرکتها تاثیر منفی بر متغیر وابسته دارد. این نتایج با استفاده از آزمونهای پایداری تایید شدند.

کلمات کلیدی
گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL)، حداقل مربعات معمولی (OLS)، آزمونهای پایداری

1- مقدمه
حسابداری مبتنی بر شبکه گسترده جهانی فناوری نوینی است که در حوزة گزارشگری مالی و سیستمهای اطلاعاتی مدیریت و حسابداری پا به عرصه وجود گذاشته است. گزارشگری مالی به عنوان نتیجه نهایی سیستم اطلاعاتی حسابداری برای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی، از جهت ارائه وضعیت مالی و پاسخ گویی و نیز معاشرت مدیریت مهم تلقی می شود. پیشرفت تکنولوژی اطلاعات مانند IT و ICT گزارشگری مالی اینترنتی را

ضروری می سازد. بدیهی است که برای این مهم بکارگیری و توسعه زبانهای گزارشگری الکترونیک اجتناب ناپذیر است. شرکتها با استقرار نظام اطلاعات حسابداری اینترنتی امکانات و تسهیلات فراوانی را برای استفاده کنندگان گزارشهای مالی به ویژه استفاده کنندگان داخلی فراهم می آورند. طرح مدل گزارشگری تجاری توسعه یافته که در ادبیات حسابداری از آن

تحت عنوان XBRL نام برده می شود، توانسته بخش مهمی از این خواسته ها را برآورده نماید. در اینترنت، شکل جدیدی از افشاء اختیاری ایجاد شده است. این نوع افشاء، از نظر محتوی جدید نیست بلکه به دلیل انتخاب داده‏ها توسط مدیران و استفاده از رسانهء جدید جهت گزارشگری کار جدیدی است. در اینترنت، مقرراتی برای انتشار اطلاعات‏ وجود ندارد و هزینهء تهیه و انتشار آنها اندک است؛حتی اگر فایدهء اندکی داشته باشد به‏ دلیل هزینهء اندک، باز هم به صرفه است. گزارشگ

ری مالی توسعه پذیر (XBRL)، زبان جديدي است كه به عنوان استانداردي براي هماهنگ كردن ساختار گزارشهاي تجاري استفاده ميشود. اين كار براي بسياري از شركتها به معناي يكنواختي در روند گزارشسازي و گزارشگيري و كاهش هزينه و زمان اجراي تركيب اطلاعات از منابع مختلف است.

در حال حاضر در سراسر دنيا، بنگاههاي اقتصادي بسياري هستند كه (XBRL) را به عنوان استانداردي براي تهيه گزارشهاي كاري خود مورد استفاده قرار ميدهند. بحث می شود که اگر همه شركتها و سازمانها براي تهيه گزارشهاي خود يك زبان را قبول كنند، به تجارت كمك خواهد كرد. با پذيرش چنين استانداردي ميتوان گزارشها را صحيحتر و راحتتر توليد نمود.

گزارشگری مالی در اینترنت یک موضوع تحقیقاتی جذاب به شمار می¬رود و محققین روز به روز گرایش بیشتری به آن پیدا می کنند. در سالهای اخیر اینترنت شرایط جدیدی را برای انتشار اطلاعات گوناگون مالی شامل صورت های مالی و گزارش های سالانه فراهم آورده است. سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان جزئی از نظام اطلاعات مدیریت، وظیفه فراهم آوردن اطلاعات مفید برای تصمیم-گیریها را بر عهده دارد، اما اطلاعاتی مفید است که افزون بر ویژگی های کیفی «مربوط بودن» و

«بهنگام بودن»، به آسانی قابل دست یافتنی باشد و با صرف کمترین زمان و هزینه در دسترس مدیران قرار گیرد. انقلاب اینترنتی، جریان سنتی حسابداری، حسابرسی و پاسخگویی را به سمت گروه¬های اینترنتی متفاوت تغییر داده است. بسیاری از تحقیقات بیان می¬کنند که موارد گزارشگری اینترنتی در کشورهایی با فناوری اطلاعات و ارتباطات و زیرساختها و بورس اوراق بهادار توسعه یافته بسیار رایج است. همچنین بهره¬گیری از گزارشگری مالی اینترنتی هزینة تهیه، پردازش و کاربرد اطلاعات را کاهش داده و به خاطر دسترسی آسان و مطمئن به اطلاعات و برقراری سریع با بازارها اهمیت و حساسیت دارد. رشد فوق¬العاده در عرضه اطلاعات اینترنتی، به این مورد نسبت داده می¬شود که شرکتها می¬توانند اطلاعات بیشتری را با صرف هزینه در وب سایت هایشان قرار دهند همچنین اینترنت، آنها را قادر می¬سازد که به مصرف

کنندگان مختلف و همچنین اطلاعات پراکنده دسترسی پیدا کنند. یکی از ویژگی¬های مهم استفاده از گزارشگری اینترنتی به جای روشهای سنتی مبتنی بر کاغذ، کاهش هزینه¬های گردآوری، پردازش و انتشار اطلاعات است که در مجموع موجب 21 تا 70 درصد صرفه جویی در هزینه فعالیت¬های مختلف مالی و تجاری می شود؛ در چنین فضایی کشورهای در حال

توسعه از جمله ایران باید افق نگرش خود را به فراتر از شیوه های سنتی حسابداری و گزارشگری گسترش دهند زیرا در غیر اینصورت در رقابت های بین المللی به حاشیه رانده خواهد شد و بسیاری از فرصت های کسب و کار را به سود دیگران از دست خواهند داد. (حساس یگانه و یحیی پور، 1382). در صورت انجام اين پژوهش انتظار مي رود تحولي عظيم در گزارشگري مالي فعلي شركتهاي ايراني ايجاد شود و زمينه براي هماهنگ سازي استانداردهاي حسابداري و حضور در بازارهاي جهاني افزايش يابد. لذا در این تحقیق به بررسی عوامل موثر بر بکارگیری این زبان و موانع بکارگیری آن پرداخته می شود.

در این مطالعه که یک مطالعه توصیفی- تحلیلی به شمار می آید، ابتدا به بررسی پایه¬های نظری و مطالعات تجربی صورت گرفته در این زمینه پرداخته می شود. در ادامه، مدل تحقیق با روش حداقل مربعات معمولي (OLS) تخمين زده شده و در نهایت نتیجه گیری و جمع بندی تحقیق ارائه خواهد شد.

2- پایه های نظری
2-1 معرفی زبان (XBRL)
زبان (XBRL) در سال 2000 معرفي شد. اين زبان بر اعتبار (SEC) تكيه كرده است که (SEC) يك برنامه راهنما راهاندازي كرده تا شركتها گزارشهاي مالي را با يك ساختار خاص ارسال كنند. تاكنون چندين شركت بزرگ در آمريكا در اين برنامه ثبت نام كردهاند. در سالهای اخیر (SEC) تصميمي اتخاذ كرده بود مبني بر اينكه شركتها را به سوي (XBRL) سوق دهد. اين امر باعث ميشود كه اين زبان در بين ارگانها و سازمانهاي مالي بيشتر مورد توجه قرار گيرد. در همين چند ماه گذشته 24 شركت ديگر موافقت كردند كه دادههاي خود را با استفاده از (XBRL) تهيه كنند. همچنین (SEC) پيشبيني ميكند كه دامنه استفاده از (XBRL) به دليل سودي كه عايد سرمايهگذاران ميكند، وسيعتر خواهد شد. گرچه، بسياري در جامعه تجاري گمان ميكنند كه (XBRL) بالاخره اجباري ميشود، ولي مديريت اطلاعات (SEC)، بر اين است كه بازار بايد خود پذيراي (XBRL) باشد.

يكي ديگر از بنگاههاي آمريكايي كه (XBRL) را به سمت استفاده عام سوق داده است، شوراي ملي بازرسي مالي شركتها (FFIEC) در آمريكا است. اخيرا اين شورا استفاده از ساختار (XBRL) در گزارشهاي ارسالي از طريق سيستم ذخيره دادههاي خود را اجباري كرده است. (عرب مازار یزدی و حسنی آذر داریانی، 1385)
استاندارد اوليه اين زبان تعاريفي را براي انواع دادههاي مالي در بر دارد، مثلا: دوره زماني، موجودي، مقدار ارزي، سهم، تاريخ، رشتهها و مقادير خالص. اين انواع دادهها به عنوان يك زيربنا استفاده و ديگر انواع دادهها از آنها مشتق ميشوند. دستهبنديهاي مختلفي وجود دارد كه انواع دادههاي درون اين استاندارد را به كار گرفتهاند. همه آنها براي تشريح عناصر اضافي كه تعريف كردهاند از XML SCHEMA استفاده ميكنند. در گذشته دستهبنديها براي اين طراحي ميشدند تا انواع مختلفي از گزارشها را مديريت كنند. اين دستهبنديها اغلب بر اساس ناحيه و موسسه ناظر بر مقررات تغيير ميكردند. گزارشگری مالی اینترنتی بین¬المللی كنسرسيومي است كه مسئوليت ترويج (XBRL) به آن سپرده شده است. اين كنسرسيوم بر ثبت دستهبنديهاي جديد نظارت دارد.
در ايالات متحده، شرکت (FFIEC) سيستمي را ايجاد كرد که اين سيستم از گزارشهايي كه هر سه ماه يك بار از حدود 8200 بانك داخلي به دفاتر مختلف شرکت ارسال ميشود، اطلاعات جمع ميكند. لزوم وجود اين گزارشها در اين است كه دولت ميتواند از طريق گزارشهاي ارسال شده سلامت مالي بانكهاي تجاري كشور را كنترل كند. (بزرگ اصل و ولی پور رکنی، 1385)
در سالهای اخیر پذيرش (XBRL) در سطح جهاني به سرعت رو به افزايش است. در سراسر دنيا فعاليتها و دستهبنديهاي جديدي بر اساس اين زبان در حال ظهور هستند. طي ماه گذشته يك بنگاه سوئدي قبول كرد كه گزارشهاي (XBRL) را از برخي شركتهاي كوچك و متوسط بپذيرد، يك طبقهبندي جديد از كشور چين مورد موافقت (XBRL)بین المللی قرار گرفت و يك موسسه ناظر بر فعاليتهاي اوراق بهادار در كانادا (CSA) نيز درخواست كرد كه بازخوردهايي كه از مردم جمعآوري ميشود با رعايت استاندارد (XBRL) تهيه شود.

تا كنون شركتهاي زيادي در افزايش ميزان پذيرش (XBRL) دخيل بودهاند. در ژوئن سال 2005 شركت BUSINESS OBJECT نتيجه همكاري خود با EDGAR ONLINE و IPDEO را اعلام كرد كه XBRL_XI ناميده شد. اين نامگذاري بر اساس يكي از محصولات هوش تجاري آن شركت به نام BUSINESSOBJECT XI انجام شد. در اين عرصه بازيگران ديگري نيز وجود دارند از جمله مايكروسافت كه دارد (XBRL) را براي برنامههاي آفيس خودش تغيير ميدهد؛ ORACLE كه دارد پشتيباني از (XBRL) را به EBUSINESS SUITE خودش اضافه ميكند (مهمتر از همه حسابهاي كل و معين) و همينطور SAP كه تعدادي از محصولات پيشنهادي خود از جمله ERP INTERNATIONAL و NETWEAVER را توسط (XBRL) تكميل كرده است.

اگر (XBRL) مورد قبول واقع شود برنامهنويسان مجبور ميشوند كارهاي زيادي انجام دهند تا سيستمهاي موجود را بر اساس ملاحظات جديد ارتقا دهند. بسياري از شركتهايي كه محصولات و خدمات (XBRL) را عرضه ميكنند همراه با سيستمهاي فعلي خود يك سري API هايي نيز ارايه خواهند كرد. براي كار كردن با (XBRL) مجموعه ابزارهايي هم به صورت منفرد طراحي شدهاند، مثلا FUJITSU ابزاري به نام INTERSTAGE XWAND را معرفي كرده است. (بزرگ اصل و ولی پور رکنی، 1385)

به نظر می رسد که (XBRL) به رشد خود ادامه ميدهد. در 9 كشور جهان براي گزارشهاي مالي، يا در حال حاضر دسته بنديهايي وجود دارد يا طرح پيشنويس آن آماده شده است. اين رشد در دو مسير موازي ادامه مييابد. اولا موسسات ناظر بر مقررات استفاده از (XBRL) را اجباري خواهند كرد، زيرا به اين ترتيب وظيفه آنها به عنوان ناظر آسانتر ميشود. اين امر به اين علت است كه هزينههاي ناظر بر پردازش دادهها به دليل افزايش كيفيت گزارشهاي رسيده، كاهش مييابد. دوم اين كه، اگر گزارشها صحيح و عاري از خطا باشند، هزينه كار با موسسات ناظر بر مقررات نيز كاهش پيدا ميكند و در نتيجه (XBRL) به سود شركتهاي تجاري تمام خواهد شد. (عرب مازار یزدی و حسنی آذر داریانی، 1385)

پيشرفتهاي سريع در رايانه و فناوري ارتباطات، روشهاي كسب و كار و روش انتشار اطلاعات مالي را متحول كرده است. بسياري از سازمانها درحال حاضر در تلاش اند تا اطلاعات مالي را در اينترنت ارائه كنند تا امكان دسترسي كاربران به اطلاعات و همچنين، امكان تبادل موثر و به موقع اطلاعات بين تهيه كنندگان و ذي¬نفعان متعدد افزايش يابد. با اين وجود، اين امر اغلب به كپي برداري صرف محدود شده و به دليل فقدان قالبهاي پذيرفته شده عمومي و مشترك براي ارائه اطلاعات مالي، پرهزينه و همراه با خطا نيز هست. زبان گزارشگري مالي توسعه پذير(XBRL) به منظور غلبه بر اين محدوديتها ايجاد

شد. اين زبان، اطلاعات مالي را با روشي استاندارد شده در زمينه تهيه، انتشار و تبادل اطلاعات مالي، ارائه مي¬كند. همچنين استقلال از نوع فناوري سخت و نرم افزاري به كار رفته توانايي مبادله اطلاعات بين سيستمهاي رايانه اي در محيطهاي گوناگون، تهيه كارآمد صورتهاي مالي و استخراج درآمد اطلاعات مالي براي اهداف تجزيه و تحليل، از ويژگيهاي برجسته آن به شمار مي¬رود. زبان ديگري نيز براي اطمينان بخشي درمورد صحت اطلاعات مورد مبادله ازطريق (XBRL) ايجاد شد كه به اصطلاح زبان گزارشگري اطمينان بخشي توسعه پذير (XARL) خوانده مي شود. وجود(XARL) موسسات

ارائه خدمات اطمينان بخشي و تضمين كيفيت را قادر مي سازد تا صحت اطلاعات توزيع شده مبتني بر (XBRL) در اينترنت را تاييد و به كاربران و شركتها كمك كنند تا به اين قبيل اطلاعلات مالي اتكا كنند. با وجود تمايل شركتها براي استفاده از امكانات (XBRL) هنوز هم نگراني زيادي در مورد امنيت اطلاعات مالي در اينترنت وجود دارد. اينترنت ناامن است و بدون برقراري امنيت مناسب، اطلاعات مالي مورد انتشارو مبادله در اينترنت، مخصوصا وب، در معرض محدوديت و دستكاري است. بنابراين موضوع امنيت به منظور فراهم نمودن امكان انتقال الكترونيك و در عين حال قابل اعتماد و قابل اتكا كردن اطلاعات مالي در اينترنت بايد مورد توجه قرارگيرد. (حساس یگانه و یحیی پور، 1382)

زبان (XBRL) در واقع اقتباس حرفه مالي از XML براي گزارشگري مالي است. در (XBRL) به تمام داده هاي مالي برچسبهايي زده مي شود كه آنها را به عنوان دارايي، بدهي، سرمايه، سود و غيره از هم متمايز مي سازد. بنابراين كاربران مي¬توانند به آساني، داده¬ها را همراه با برچسبهايي مثل وجوه نقد استخراج يا تغيير شكل دهند، و به كمك نرم افزارهاي كاربردي تحليلي، تجزيه و تحليل كنند.

درصورت وجود زير ساخت مناسب، (XARL) مي تواند روشي را براي ايجاد اطمينان نسبت به صحت اطلاعات مالي مندرج در اسناد (XBRL) فراهم كند. زبان(XARL) نيز مثل (XBRL) عناصرنشان دهنده اطلاعات مربوط به فرايند اطمينان بخشي و اجزاي پشتيبان آن را براي تركيب با (XBRL) تعريف مي كند تا به كاربران اجازه دهد درباره ميزان اعتمادي قضاوت آگاهانه اي داشته باشند. كه به هريك ازاقلام داده هاي دريافت شده مي¬كنند. به عبارت ديگر، يك سند (XARL) شامل برچسبهايي است كه نوع تضمين، تاريخ اطمينان بخشي، امضاي ديجيتالي حسابرس، قابليت اتكاي سيستم و غيره را نشان مي دهد. (بزرگ اصل و ولی پور رکنی، 1385)
در واقع این دنیای جدید در حال حاضر از سوی نزدیک به 40 هزار شرکت که از طریق (XBRL) اطلاعات را وارد می‏کنند، به کار می‏رود. ضمن این که برخی از کشورها نظیر چین، اسپانیا، هلند و انگلستان نیز شرکتها را ملزم به استفاده از آن کرده‏اند. افزون‏ بر آن امروزه به دلیل افزایش کمی‏ و پیچیدگی‏ استانداردهای حسابداری و حسابرسی‏ نسبت به گذشته‏ انجام عملیات‏ بدون دسترسی داشتن به‏ کارشناسان ارشد ممکن نخواهد بود
در ایالات متحد نیز بر حسب نظر مقامات بانکداری و نیز با توجه به موفقیتهای کسب شده در اجرای آزمایشی (XBRL) ‏ در سال 2005، مقرر شده است گزارشگری مالی بانکها از سال‏ 2006 بر این اساس پذیرد و به همین نحو نیز کمیسیون‏ بورس و اوراق بهادار، سایر شرکتها را تشویق به پذیرش آن کرده‏ و امیدوار است تاکید شرکتهای مشابه و نیاز سرمایه‏گذاران، موجب استفاده سراسری از این زبان شود، که این امر با توجه به‏ افزایش رشد سریع شرکتهایی که در دنیا در حال پذیرش این زبان‏ هستند نتیجه خردمندانه‏ای است. (منصوری، 1385)
2-2 کاربردهای بالقوه (XBRL)
• تهیه صورتهای مالی طبق قانون و برای سایر اهداف
• تلفیق خودکار شرکتهای تابعه ، اگر چه سیستم های اصلی آنها مانعه الجمع باشد
• تمهید اعاده مالیاتی
• تمهید اعاده قانونی درخواست شده بوسیله بخشهای مختلف دوایر دولتی و سایر مراجع قانونی
• گزارشهای مدیریت شامل گزارشهای روزانه مدیریت و گزارشهای مدیریت ریسک
• تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی (مانند بررسی حقوق صاحبان سهام ، سرمایه گذاری مدیریت)
• نگهداری آئین نامه ها و دستور العمل های معتبر مانند استانداردهای حسابداری و آئین نامه¬های قانونی .
• تائید و کنترل اعتبار (جمشیدی نوید و همکاران، 1386)
2-3 معایب استفاده از (XBRL)

موارد زیر را می توان به عنوان معایب نام برد.
• احتمال از بین رفتن داده ها به وسیلة ویروس ها وجود دارد.

• فقدان مقررات و نظارت بر میزان قابل اتکای اطلاعات در اینترنت و ناممکن بودن مقایسه گزارشها با هم.
• تعیین اعتبار گزارش های غیر قانونی مشکل است.
• دسترسی نداشتن عموم به ابزار و فناوری لازم برای تهیه و استفاده از گزارشگری الکترونیکی مانند رایانه، اتصال به اینترنت و برنامه نویسان مجرب. (جمشیدی نوید و همکاران، 1386)

2-4 مزایای استفاده از (XBRL)
• ویژگی مربوط بودن اطلاعات را افزایش میدهد.
• هزینه انتشار اطلاعات را کاهش میدهد.

• از طریق افشاء اطلاعات تکمیلی، افشای بیشتری را امکان پذیر ساخته است.
• امکان ذخیره سازی داده زیاد است.
• انتقال داده ها در سراسر دنیا امکان پذیر است.
• بهنگام رسانی سریع اطلاعات ممکن است. (جمشیدی نوید و همکاران، 1386)
3- مطالعات تجربی
در بررسی هایی که در سال 1996 به وسیله پتراویک و گیلت انجام شد این نتیجه بدست آمد که 69 درصد از 150 شرکت موفق دارای پایگاه های اطلاع رسانی و صفحه راهنما بودند.
در بررسی که در سال 2003 توسط هنان انجام شد رشد روزافزون در انتقال اطلاعات از طریق پایگاه اطلاع رسانی شرکت ها تائید شد در این بررسی نمونه 1250تایی از شرکتها که 500 شرکت موفق در میان آنها بودند انتخاب شده و مشخص گردید که 79/2 درصد آنها در پایگاه اطلاع رسانی خود اطلاعات قابل دسترسی داشتند. دبرسنی و گری درسال 1997 نتیجه گرفت که 68 درصد از شرکت های موفق (34 شرکت از 50 شرکت) پایگاه گزارشی سالانه اینترنتی و 98 درصد از آنها هم پایگاه های اطلاع رسانی دارند و 36 درصد هم گزارش حسابرس مستقل را در پایگاه اطلاع رسانی خود افشاء می کنند. همچنین در سال 1998 دبرسنی و گری تحقیق مشابهی را برای شرکتهای اروپایی تکرار کردند. بررسی آنها نشان داد که تعدادی از 36 سایت دارای گزارشهای مالی سالانه در برخی از شکل ها بود. از این سایتها 12 مورد براساس زبان ابر متن، 5 مورد به صورت زبان ابرمتن و هم قالب مدرک قابل انتقال، 15 مورد فقط از طریق قالب مدرک قابل انتقال و 4 مورد از طریق شکل های اسکن شده صورتهای مالی خود را در اینترنت ارائه کرده اند. ایترج و همکاران در سال 2001 به بررسی سطوح افشاء شرکت های آمریکایی در 17 نوع صنعت در آمریکا پرداختند که با بررسی490 شرکت نتیجه گرفتند که 82 درصد آنها در سال 1998 دارای پایگاه های اطلاع رسانی بودند این بررسی همچنین نشان داد که شرکت های بزرگ تلاش بیشتری برای ارائه اطلاعات از طریق اینترنت دارند. ایتردی و همکاران به این نتیجه رسیدند که سطح فناوری و محیط افشا با شکل ارائه صورت¬های مالی در ارتباط است. گارتنر در سال 2008 بیان نمودند که فقط 35 شرکت از 150 شرکت مورد بررسی آن اطلاعات مالی خود را در وب سایت افشا می¬کنند و 42 مورد از شرکتها به رغم داشتن وب سایت، اطلاعات مالی خود را در وب سایت قرار نمی¬دهند. ژیگون نیز در سال های 2003، 2004 تحقیقی را در مورد 100 شرکت موجود در بورس کوالالامپور در مالزی انجام داد. وی نتیجه گرفت هر چند در تعداد شرکتها و نوع اطلاعات فراهم شده در اینترنت افزایش وجود دارد اما کیفیت اطلاعات گزارش شده در اینترنت برای استفاده کنندگان کم است.
شرکت FFIEC ، در سال 2003 براي پروژه CDR گزارشي منتشر كرد و در آن اظهار می دارد که وقتي گزارشها از طريق سيستم CDR تحويل داده ميشوند 95% آنها حاوي دادههاي مورد انتظار هستند. از دیگر انجمن هایی که در این راستا به تحقیقات دست زدند می توان به «هیات استانداردهای حسابداری مالی» در سال 1999 اشاره نمود که در آن نقاط ضعف

گزارشگری شرکت ها در اینترنت با فناوری جاری و نقش تغییرات فناوری در بهبود گزارشگری الکترونیکی حرفه مورد بررسی قرار گرفته و یک دستورالعمل کاربردی جهت گزارشگری شرکتها بر مبنای وب پیشنهاد شده است. بررسی¬های انجام شده توسط انجمن حسابداران خبره کانادا و هیات استانداردهای حسابداری مالی این مسیر را با در نظر گرفتن سایر جنبه ها مثل شکل مورد استفاده جهت انتقال گزارش های سالانه در اینترنت و قابلیت دسترسی، توسعه دادند. در فاصله سالهای 1994

تا 1996 اشبوک و همکاران با بررسی 290 شرکت و با در نظر گرفتن 4 متغیر مستقل مانند اندازه شرکت، سود آوری، درصد سهام در دست سهامداران (سهام در جریان) به کل سهام شرکت و ارزیابی انجمن پژوهشهای مدیریت و سرمایه¬گذاری از عملیات گزارشگری شرکت در گذشته، نتیجه گرفتند که تنها اندازه شرکت است که توانایی پیش¬بینی گزارشگری اینترنتی برای شرکت ها را دارد. در بررسی دیگری توسط کراون و مارستون در سال 1999 که به روی شرکتهای انگلیسی انجام گرفت، تنها فرضیه ای تائید شد که عامل اندازة شرکت را با میزان افشاء اطلاعات در پایگاه اطلاع رسانی شرکتها دخیل می¬دانستند. در سال 2003، وبر انجام شد دو نمونه از شرکتهای آلمانی و استرالیایی را انتخاب کردند که نتیجه گرفت

ند اندازه شرکت بر میزان افشاء در پایگاه اطلاع رسانی تاثیر دارد. در بررسی دیگری که توسط دبرسنی و همکاران انجام شد نمونه 660 تایی از22 کشور در سراسر جهان انتخاب و در نهایت مشخص شد که متغیرهایی از قبیل اندازه شرکت و قرار داشتن در لیست بازار سهام در میزان ارائه اطلاعات اینترنتی تاثیر می¬گذارند.

4- روش تحقیق، ارائه پرسشنامه و مدل تحقیق
روش تحقیق در این مطالعه توصیفی بوده و با ارائه پرسشنامه ای به 81 شرکت از جامعه آماری شرکتهای فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران، سعی در پاسخگویی به سوالات تحقیق شده است. پرسشنامه در ضمیمه (1) آورده شده است. این شرکتها عبارتند از:
جدول (1): حجم نمونه تحقیق
شيشه آبگينه پيچك لبنيات كالبر قند پارس
فرآورده هاي نسوز ايران شهداب ويتانا شهد ( قند خوي)
ايران برك صنعتي بهپاك صنعتي و كشاورزي شيرين خراسان شوكوپارس
چيت سازي بهشهر لبنيات پاستوريزه پاك قند لرستان بهنوش ايران
نساجي قائمشهر حفاری شمال داروسازي ابوريحان كف
صنايع مخابراتي راه دور ايران سرمايه گذاري صنعت نفت (هلدينگ) پلي اكريل ايران توليددارو
سرمايه گذاري توسعه آذربايجان صنايع شيميايي ايران تهران شيمي سرمايه گذاري صنايع پتروشيـمي
سيمان فارس و خوزستان پتروشيمي اراك البرز دارو توليدي ايران تاير
سيمان اروميه پتروشیمی فن آوران فرآورده هاي تزريقي ايران ايران ياسا تاير و رابر
ريسمانريسي سمنان توليدي گاز لوله شيمي دارويي داروپخش پلاستيران
پشمبافي توس نورد و لوله اهواز تراكتورسازي ايران لنت ترمز ايران
نساجي خوي پارس متال صنايع نساجي ايران صنعتي محور سازان ايران خودرو
كارخانجات صنعتي پيام فولاد كاويان ايران پويا فنرسازي خاور
سامان گستر اصفهان فولاد خوزستان يخچالسازي لرستان الكتريك خودرو شرق
گروه صنعتي نقش ايران آلومينيوم پارس نيرو ترانس توليد محورخودرو
كارتن ايران بنيان ديزل كابل‌هاي مخابراتي شهيد قندي صنعتي كاوه
كارتن مشهد ليفتراك سازي سهند سايپا صنايع آذرآب
خدمات انفورماتيك معدني و صنعتي چادر ملو كاشي نيلو سيمان هگمتان
نوسازي و ساختمان تهران توسعه معادن روي ايران كاشي و سراميك سينا سيمان اردبيل و آهك آذرشهر
ايتالران رهشاد سپاهان حمل و نقل توكا سیمان دشتستان
خدمات دريايي تايد واتر خاور ميانه