بخشی از مقاله
چکیده
ریسک در هر حرفه ای قابلیت مطرح شدن دارد که یکی از این حرفه ها بانک و فعالیتهای بانکداری می باشد و به علت اینکه بانکها اهمیت بسزایی در نظام اقتصادی دارنداز اهمیت ویژه ای برخوردارند. بانکها برای به حداقل رسانیدن ریسکهای قانونی و اعتباری آمیخته با فعالیتهای بانکداری الکترونیکی، باید به اندازه کافی اقدام به ارائه و افشای اطلاعات بر بروی وب سایت خود نمایندو ابزارهای مناسبی را برای حصول اطمینان نسبت به حفظ حریم شخصی کاربران و مشتریان در خدمات الکترونیکی را ارائه نمایند.
در این مقاله انواع مختلف ریسکهای موجود در سیستم بانکداری الکترونیکی مورد بازبینی قرارگرفته و سایتهای مختلف و سایر مقالات موجوددرآن موردبررسی قرارگرفته وبا استفاده از نظرات مختلف کارشناسان و مسئولان سیستمهای بانکی و گزارشات و اخبار ناشی از به سرقت رفتن اطلاعات شخصی کاربران در فضای سایبری نسبت به ارائه کنترلهای ایمنی و روشهای پیشگیری و برطرف نمودن ریسکهای موجود در بانکداری الکترونیکی اقدام گردیده است و امید است که بااجرای این کنترلها بتوان در جهت ارتقای سطح ارائه خدمات الکترونیکی از بابت حفظ حریم و اطلاعات شخصی کاربران و جلب رضایت مشتریان گام بزرگی برداریم.
مقدمه:
سازمانهای بانکی در طول سالها خدمات و سرویسهای الکترونیکی را از راه دور، به مشتریان و مشاغل و تجارتها، ارائه داده اند. انتقال وجوه الکترونیکی، شامل پرداختهای کوچک و سیستمهای مدیریت پول ، به خوبی دستگاههای خودکار و اتوماتیک برداشت پول که در دسترس همگان است ، جزء امکانات عمومی به شمار می روند. اگرچه پذیرش افزایش یافته و جهان شمول اینترنت بعنوان کانال تحویل برای خدمات و محصولات بانکی، علاوه بر ایجاد فرصتهای جدید شغلی برای بانکها ، مزایای خدماتی زیادی را برای مشتریان آن بانکها نیز فراهم کرده است.
ولی آیا می توان گفت که همه چیز در بانکداری الکترونیک به خوبی انجام می شود و درست است؟ این مطالعه آشکار می سازد که همچنانکه فناوریها در جهت ایجاد یک محیط کاملاً امن ، بهبود خواهند یافت، بانکداری الکترونیک به راستی می تواند به شکل و فرم اصلی سیستمهای پرداخت در سازمانها تبدیل شود. در حال حاضر اعتقاد بر این است که بانکداری الکترونیک فقط یک مکمل برای متدها و روشهای سنتی است.
این مقاله پیشنهاد می کند که نه فقط استفاده از بانکداری الکترونیک محتمل و باورپذیر است ، بلکه شبکه ها ، بویژه اینترنت توسعه و رشد سریع چنین سرویسها و خدماتی را ترفیع و ترقی خواهند داد. سیستمهای پرداخت الکترونیکی از سال 1960 میلادی در حال کار و استفاده بوده اند[1] و همزمان با رشد و توسعه سریع آنها، پیچیدگی آنها نیز افزایش و رشد یافته است. اگرچه در اغلب کشورهای صنعتی شده، یک رابطه معکوس بین حجم و تعداد تراکنشهائی که به صورت الکترونیکی کنترل میشوند، وجود دارد. این قضیه به دلیل وجود 4 فاکتور مرتبط است:
-1 شبکه های بسته اختصاصی، بوسیله بانکها برای مدیریت سیستمهای پرداخت در حال توسعه بین المللی و بزرگ، توسعه یافتند.
-2 پرداختهای هنگفت بطور فزاینده ای با تبادلات خارجی و تراکنشهای با امنیت جهانی پیوند خورده اند، درنتیجه از لایه های زیرین تجارت جهانی، جدا شده اند.
-3 سیستمهای پرداخت هنگفت، برای پرداختهای کوچک طراحی نشده اند و همچنین برای چنین پرداختهائی از نظیر هزینه، به صرفه نیستند.
-4 سیستمهای پرداخت غیراتوماتیک مبتنی بر کاغذ، به دلایل علمی مختلفی به صورت یک بخش دایر از فرایندهای تجاری قابل قبول باقی می ماند و در نتیجه در سیستمهای اقتصادی به صورت ریشه ای و ذاتی حفظ خواهد شد.
بانکداری الکترونیک، جدیدترین کانال تحویل و ارائه خدمات و سرویسهای بانکی است. تعاریف مختلفی از بانکداری الکترونیک در بین محققین وجود دارد. به دلیل اینکه بانکداری الکترونیک اشاره به انواع مختلفی از خدمات دارد که از طریق آنها مشتری بانک میتواند درخواست اطلاعات نموده و اکثر خدمات بانکی جزئی را بوسیله کامپیوتر، تلویزیون یا تلفن همراه به انجام رساند. [2]به عنوان نمونه بور[3] 1در سال 1996، بانکداری الکترونیک را به صورت یک اتصال الکترونیکی بین بانک و مشتری به منظور تدارک، مدیریت و کنترل تراکنشهای مالی، توصیف می کند.
نویسندگان بسیاری به همان اندازه که بانکداری اینترنتی را مشتمل بر خدمات و محصولات بانکی با مقادیر کوچک و جزئی می دانند که از طریق کانالهای الکترونیکی ارائه می شوند، پرداختهای الکترونیکی هنگفت و دیگر خدمات عمده بانکی ارائه شده به صورت الکترونیکی را نیز بعنوان بانکداری الکترونیکی یا اینترنتی تعریف می کنند. بانکداری الکترونیک همچنین می تواند بعنوان ترکیبی از بسترهای زیر توصیف شود: -1 بانکداری اینترنتی یا بانکداری برخط -2 بانکداری تلفنی -3 بانکداری مبتنی بر تلویزیون -4 بانکداری بوسیله تلفن همراه -5 بانکداری بوسیله کامپیوتر شخصی یا بانکداری آفلاین[4]
سطوح کسب وکار بانکداری الکترونیک
مطابق نظر محققان، در اواخر سال 2002، بانکداران اینترنتی %37 از کاربران اینترنت را تشکیل میدادند و اکنون خدمات بانکداری برخط، %18 از کل جوانان اروپائی را جذب کرده است [5]. فورستر برنامهریزی میکند که تعداد اروپائیانی که از بانکداری آنلاین استفاده میکنند، در پنج سال آینده دوبرابر خواهد شد و به حدود 130 میلیون کاربر و در مجموع 21 درصد،خواهد رسید. درحالیکه نفوذ بانکداری الکترونیکی وآنلاین در کشورهای شمالی اروپا و هلند به میزان60 درصد کاربران شبکه در سال 2003 رسید، ایتالیا و یونان که کمتر از 5 درصد از کاربران بانکداری آنلاین را یک سال پیش از آن داشتند، کوشش کردند تا به موقعیتی با یک سوم کاربران شبکه بانکداری آنلاین در سال 2003، دست یابند.