بخشی از مقاله
چکیده
مسأله جایابی تسهیلات رقابتی مورد توجه محققین بسیاري قرار گرفته است، که اکثر آنها این مسأله را با دو رقیب مورد بررسی قرار داده اند. در مسأله در نظر گرفته شده در این تحقیق، چهار شرکت که با یکدیگر رقیب هستند تلاش می کنند تا تسهیلات خود را در یک بازار خطی، مانند یک خیابان، مستقر نمایند. تقاضا در این بازار خطی به طور پیوسته توزیع شده است و هر تقاضا توسط نزدیکترین تسهیل جذب می شود. در این مقاله، یک روش بر اساس مدل تعادل استکلبرگ براي حل این مسأله ارائه شده است. در روش پیشنهادي، هر رقیب با توجه به موقعیت انتخاب خود در ترتیب مشخص شده و محل استقرار تسهیلات رقباي قبلی و این امر که رقباي بعدي به صورت بهینه تصمیم گیري خواهند کرد، تسهیل خود را مستقر می سازد.
.1 مقدمه
مسائل جایابی تسهیلات رقابتی مورد توجه محققین بسیاري قرار گرفته است. تحقیقات در این زمینه با مطالعه هتلینگ [1] در سال 1929 آغاز می شود که در آن مسأله رفتار دو رقیب مورد بررسی قرار گرفته است. هکیمی [2] در سال 1983 و درنزر [3] در سال 1982 به صورت مستقل تقریبا در یک زمان، مدل تعادل استکلبرگ را براي حل مسأله تسهیلات رقابتی به کار بردند. بعد از آنها نیز مطالعات زیادي در مورد جایابی تسهیلات رقابتی با استفاده از مدل تعادل استکلبرگ ارائه گردید - درنزر و هاماچر [4]، میلر و همکاران [5]، پرز و پلگرین [6]، شیوده و درنزر [7] ، شیوده و همکاران .8] - [ تقریباً در تمام پژوهش هاي قبلی، مسائل با دو رقیب مورد بررسی قرار گرفته اند.
این مسائل بسیار مهم هستند ولی در شرایط واقعی مسائل با سه رقیب و بیشتر نیز باید مورد مطالعه قرار گیرند. شیوده و همکاران [9] در سال 2012 این مسأله را با سه رقیب در نظر گرفته اند. در این مقاله، چهار رقیب مورد بررسی قرار گرفته و سعی شده است سیاست جایابی بهینه آنها به دست آید. در بسیاري از این مطالعات از مدل تعادل نش و همچنین مدل تعادل استکلبرگ استفاده شدهاست.
مدل تعادل نش بر اساس مفهوم تئوري بازي دو یا چند نفره می باشد به طوري که هر نفر استراتژي تعادل دیگران را میداند و همچنین هر بازیکن با تغییر استراتژي تعادل خود به نتیجه بهتري نخواهد رسید. مدل تعادل استکلبرگ نیز با توجه به مفهوم تئوري بازيها می باشد با این تفاوت که ترتیب انتخاب بازیکنها مشخص است. براي مسئله جایابی تسهیلات رقابتی با بیش از دو رقیب مدل تعادل نش قابل استفاده نمیباشد. در این تحقیق مسئله جایابی تسهیلات با چهار رقیب مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به مفاهیم دو مدل تعادل، به منظور حل مسئله یک روش بر اساس مدل تعادل استکلبرگ ارائه شده است.
