بخشی از مقاله
چکیده
گردآوري ،ثبت وبروز رسانی اطلاعات توصیفی مربوط به نقشه وپایگاه داده هاي جغرافیایی توسط سازمانهاي دولتی وخصوصی تولید نقشه و سیستمهاي ناوبري آدرس یابی وکاربران نقشه واطلاعات مکانی عمدتا به روش سنتی وبا استفاده از پلات نقشه - کاغذ - انجام می پذیرد.در این روش خطاهاي تحریر اشتباه نام ،ناخوانایی دست نوشته ها،بایکانی نامناسب وغیره موجب افزایش خطاي انتقال اطلاعات به پایگاه داده نامهاي جغرافیایی می شود. دربرخی موارد نرم افزارهایی براي برداشت اطلاعات مکانی و بروز رسانی آنها به روش رقومی تولید شده است که اغلب آنها به روش برِخط - Online - وباستفاده از روش Mobile GIS بوده که فقط درخواست کاربران را به روش رقومی در اختیار آنها قرار می دهد.در این روش به علت اتصال به سرورهاي اینترنتی که در خارج از کشور قرار دارند ومعمولا داراي محدودیت دسترسی و سرعت معقول می باشند امکانات بروز رسانی اطلاعات آنها با چالشهایی روبرو است.
از اینرو نرم افزاري طراحی گردید که بصورت خارج از شبکه - Offline - عملیات برداشت ،ذخیره وبروزرسانی اطلاعات توصیفی را انجام می دهد. این نرم افزار قابلیت ورود داده هاي وکتوري - - Vector ورستري - Raster - مانند نقشه وعکس هوایی وتصاویر ماهواره اي را داشته وبا استفاده از ابزارهاي طراحی شده، اطلاعات مربوط به اماکن ،معابر وسایر عوارض جغرافیایی را به روش رقومی در حجم بالا دریافت ودر پایگاه داده - Data Base - ذخیره می نماید.در این روش بعلت بکارگیري گیرنده GPS ، امکانات ضبط صدا،عکس وتحریر نام عوارض بوسیله فونتهاي سازگار با ویندوز و کدهاي اختصاصی - Unique - نظام آوانگاري نامهاي جغرافیایی ،باعث افزایش سرعت ودقت در جمع آوري اطلاعات توصیفی شده است.
واژه هاي کلیدي : اطلاعات توصیفی ،پایگاه نامهاي جغرافیایی ، برداشت Offline ، نرم افزار
مقدمه
امروزه گردآوري و ثبت اطلاعات توصیفی تمامی سرویسهاي مکان مبناي تحت شبکه برخط - Online - ویا خارج از شبکه - Offline - نیازمند ابزار و روشهاي مناسب جمع آوري، ثبت وبه هنگام سازي اطلاعات جغرافیایی می باشند.سازمانهاي دولتی وخصوصی تولید کننده نقشه وسیستمهاي ناوبري وآدرس یابی ویا سایر کاربرانی که با نقشه سروکار دارند ،علاوه بردقت موقعیت هندسی مکان به لایه اطلاعات توصیفی با درجه صحت ودقت مناسب نیاز دارند.لایه اطلاعات توصیفی متصل به انواع نقشه ها براي آدرس یابی وتعیین مسیر حرکت سیتمهاي مسیر یاب سازمانهاي امداد ونجات، گردشگري، حمل ونقل و.... لازم وضروري است.عدم دقت در جمع آوري وثبت داده هاي جغرافیایی علاوه بر کاهش اعتماد کاربران ،ضررهاي اقتصادي نیز بدنبال خواهد داشت زیرا عملیات میدانی به روز رسانی اطلاعات توصیفی اماکن ومعابر به علت تغییر دائمی عوارض ،مستلزم وقت وهزینه نسبتا زیاد می باشد.
گردآوري اطلاعات مربوط به نامهاي جغرافیایی با استفاده از نرم افزارهاي رقومی وبا کمک گیرنده هاي تعیین موقعیت مکانی - GPS - می تواند بصورت برٍخط - Online - ویا خارج از شبکه - offline - انجام شود. از آنجائیکه دسترسی به اینترنت با سرعت معقول به علت قرار داشتن سرورهاي آنها در کشورهاي خاص براي ما محدودیت ایجاد می نماید، نویسندگان این مقاله در صدد پیاده سازي سیستم جمع آوري وبه هنگام سازي داده هاي جغرافیایی بصورت Offline برآمده تا موجب ارتقاي صحت ودقت نامهاي جغرافیایی شوند.
جمع آوري اطلاعات به روش سنتی
گردآوري و ثبت اطلاعات توصیفی مربوط به نقشه و پایگاه دادهاي مکانی موجود در کشور عمدتا بصورت سنتی وبا استفاده از قلم وکاغذ - پلاتهاي کاغذي نقشه - انجام می شود.این شیوه علاوه بر مشقات ناشی از حمل پلاتهاي کاغذي در شرایط نامساعد اقلیمی محیط کار مستلزم وقت و هزینه زیاد می باشد که در برخی مواقع مقرون به صرفه نمی باشد.
خطاهاي ناشی ازتحریر نامناسب به علت تعجیل ویا بدخطی عامل - اپراتور - ،عدم توجیه ودرك صحیح درمکانهاي شلوغ وپر عارضه از معایب جمع آوري اطلاعات به روش سنتی بشمار می روند. مشکل خواندن نام به علت عدم اٍعراب گذاري در الفباي فارسی واز سوي دیگر شباهت ظاهري برخی از حروف فارسی مانند ف ،ق، غ می توانند مشکلات عدیدهاي را در ثبت صحیح نامهاي جغرافیایی بوجود آورند. بنابراین مشکلات تحریر اشتباه ،ناخوانایی دست نوشته ها ،بایگانی نامناسب وخطاي انتقال اطلاعات به پایگاه داده ها از چالشهاي اساسی ثبت صحیح نامهاي جغرافیایی به روش کاغذي - سنتی - محسوب می شوند.
گردآوري رقومی اطلاعات توصیفی
براي ساماندهی عملیات گردآوري نامهاي جغرافیایی وبه منظور دستیابی به اهدافی همچون کاهش خطاي انسانی ،ذخیره سازي ،دسترسی آسانتر وصرفه جویی در هزینه ها ؛ نرم افزار برداشت اطلاعات توصیفی به روش رقومی با قابلیت عملکرد Offline در حجم هاي بالا طراحی گردید.
بیش از این نرم افزارهاي تولید شده براي برداشت اطلاعات مکانی ،تصحیح وبروز رسانی آنها داراي دو بخش سرور - Server - ودستگاه همراه - Mobile GIS - بودند که از معروفترین سرویسهاي وابسته به سرور می توان از ArcGIS Online نام برد. در این سیستم تمام پردازشها بر روي سرور انجام شده ودر سمت کاربر فقط درخواستها به سرور منتقل ونتیجه آن به کاربر اعلام می گردد. نحوه عملکرد این نرم افزار در شکل شماره 1 نشان داده شده است.
