بخشی از مقاله
چکیده :
امروزه با توجه به گسترش روز افزون تکنولوژي و علوم سنجش از دور استفاده از تصاویر ماهواره اي براي شناسایی معادن رشد قابل ملاحظه اي داشته .در این بین شناسایی معادن برخی کانسار ها ه نوز به صورت دقیق صورت نمی گیرد که دلیل این امر هم وجود مقادیر اندك این کانسار ها در واحد سطح است که براي شناسایی نیاز به تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا دارند . مشکل دیگر شناسایی این کانسار ها این است که این مواد معمولا به صورت خالص در طبیعت یافت نمی شوند و براي شناسایی آنها به قدرت تفکیک طیفی بالا نیاز است. باریت هم یکی از این کانسار هاست که ما سعی در شناسایی معدن آن با استفاده از تصاویر landsat8 و از طریق روش هاي - Band ratio1 - و - PCA2 - را داریم .
-1مقدمه :
امروزه با پیشرفت سنجش از دور در بخش زمین شناسی و معدن مانند سایر بخش هاي کاربردي سنجش ازدور، استفاده از این تکنولوژي روز به روز افزایش یافته به طوري که هم اکنون براي شناسایی بسیاري از معادن که در گذشته قابل شناسایی از طریق سنجش ازدور نبوده اند استفاده می شود. باریت به عنوان کانساري که مقدار موجود در واحد سطح آن کم است، در این مقاله براي شناسایی و آشکار سازي مورد بررسی قرار گرفته است. و براي آشکار سازي بهتر از معدن شهر مریوان که باریت موجود در آن در سطح زمین و به صورت شیل هاي به طول 500 متر است استفاده شده است.
سنجش از دور به عنوان رویشی نو در اکتشافات معادن با بررسی مناطق وسیع در زمان بسیار کمتري نسبت به اکتشافات زمینی کاربرد فراوانی داشته است. در ایران با توجه به دسترسی کمتر به تصاویر فرا طیفی نسبت به تصاویر چند طیفی، معمولا از تصاویر چند طیفی براي شناسایی معادن استفاده می شود. در این مقاله هم با توجه به در دسترس بودن تصاویر LANDSAT8 از تصویر سنجنده OLI1 استفاده شده است .
باریت متداولترین کانی باریم دار است که به صورت اتفاقی و گاهی در مقادیر بزرگ مانند رگه اي یا لایه اي تمرکز می یابد. این تمرکز می تواند به صورت تنها یا ترکیب با کانه هایی نظیر فلوئورین، سلستین، کوارتز، گالن، اسفالریت، کلسیت، دولومیت و سیدریت در محیطهاي مختلف زمین شناسی روي دهد . شکل غالب باریت به صورت رگه اي و پر شدگی شکافهاست، چنانچه در ماسه سنگها و سنگهاي آهکی، گاه رگه هاي مشخصی را تشکیل می دهد که بخشی از سازندهاي آن، علاوه بر کلسیت و سلستین، باریت می باشد و بیشتر با کانه هاي مس همراهی می شود.
باریت در حالت معمولی سفید رنگ تا خاکستري روشن است ولی ممکن است به رنگهاي متمایل به آبی ، قهوهاي یا سیاه نیز دیده شود.[1],[2] وزن مخصوص این کانی زیاد و در حدود 4,3 تا 4 ,6 می باشد. این مشخصه باریت کمک زیادي به شناسایی آن میکنداین کانه در صنایع گوناگونی مورد مصرف قرار میگیرد. به دلیل فراوان بودن ذخایر باریت در بیشتر نقاط دنیا و همچنین ویژگیهاي خاص آن، این کانه، کاربرد زیادي در صنایع مختلف پیدا کردهاست.
-2 منطقه مورد مطالعه :
منطقه مورد مطالعه ما معدن باریت عبدالصمدي شهر مریوان است که داراي موقعیت جفرافیایی 35°39'37"N 46°36'10"E است. این معدن در اطراف روستاي شاه نشین از توابع بخش اسلامدشت واقع شده است . با توجه به وجود یک واحد گرانودیوریتی در شمال منطقه، ا ین باریت ناشی از محلولهاى گرمابی این سیستم در منطقه است و کانسار بین آندزیتها و شیلها تشکیل شده است و تمام استعداد محلول گرمابی صرف تشکیل توده عظیم کانسار شده است. نتایج حاصل از عملیات اکتشاف نشان می دهد میزان ذخیره واقعی آن 960 هزار تن است.
این کانسار به شکل بیرون زدگی هایی به طول 450 متر و عرض متوسط 25 تا 30 متر و ارتفاع حدود 2 تا 2/5 متر نسبت به سنگهاي مجاور می باشد. بعلت قرار گرفتن منطقه در ناحیه ي مرتفع کوهستانی غرب ایران آب و هواي آن سرد کوهستانی می باشد . از خرداد تا شهریور معمولا خشک و بقیه ي ماههاي سال با بارندگی و برف همراه است .دماي متوسط هوا کمتر از 18 درجه سانتیگراد بوده ودر مناطق مرتفع تا اواسط اردیبهشت برف دیده می شود . تعدادروزهاي یخبندان سال 115 روز بوده و بیشترین بارش منطقه بصورت برف است . این منطقه از معدود نواحی ایران است که بیشترین بارندگی را در فصل بهار دارا می باشد . یخبندان ارتفاعات از اواسط آبان ماه شروع می شود و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می یابد که باعث سختی رفت و آمد در این منطقه می گردد.
-3متد و روش ها :
1-3 داده ها و نرم افزار مورد استفاده :
سنجنده OLI یکی از سنجنده هاي ماهواره LANDSAT8 است که در سال 2013 به فضا پرتاب شد و در ارتفاع 705کیلومتري قرار دارد. این سنجنده به صورت چند طیفی در بازه 433 نانومتر تا 2300 نانومتر در 9 باند تصویر برداري می کند . هشت باند آن، باندهاي 1 تا7 و 9 داراي قدرت تفکیک مکانی 30 متراست. باند 1 - فوق العاده آبی رنگ - که به محدوده ماورا بنفش نزدیک تمایل دارد براي مطالعات ساحلی و تعلیق مایع یا جسم بصورت گرد و گاز در هوا مفید است. باند 9 براي تشخیص ابر سیروس مفید است. قدرت تفکیک مکانی براي باند 8 - پانکروماتیک15 - 1 متر است.[3] نرم افزار مورد استفاده در این مقاله نرم افزار ENVI5.1 است.
2-3 پیش پردازش و روش هاي پردازش :
1-2-3 پیش پردازش :
با توجه به اینکه تصویر سنجنده OLI ماهواره LANDSAT8 پردازش هاي سطح1 بر روي آن انجام شده است، بنابراین فقط نیاز به تصحیح آتمسفري داریم. و این تصحیح را با استفاده از نرم افزار ENVI5.1 انجام داده ایم .
