بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه : نوجوانی از مهمترین و حساس ترین دوره های سنی و نوجوانان یکی از آسیب پذیرترین گروه های اجتماعی میباشند . این دوره با تغییرات گوناگون در زمینه های متعدد زیستی-روانی- اجتماعی همراه است. از طرفی نوجوان هنوز از تجربه کافی برخوردار نیست و بحران بلوغ او را در یک وضعیت پیچیده و مبهم قرار میدهد و همچنین حالات هیجانی در دوره ی بلوغ بیشتر شده، بطوریکه در بیشتر نوجوانان پرخاشگری مشاهده میشود.
هدف : این مطالعه با هدف ارزیابی پرخاشگری و برخی عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان مقطع دبیرستان شهر رشت انجام شد .
روش کار : پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی میباشد . که در سال 1393 در استان گیلان انجام گرفته است. جامعه پژوهش را 26956 دانش آموز 14 تا 18 سال پایه اول تا سوم دبیرستان مدارس دولتی و غیر دولتی ناحیه یک و دو شهر رشت تشکیل میدادند که با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند . داده ها با استفاده از پرسشنامه های دموگرافیک و پرخاشگری باس و پری جمع آوری ، و با استفاده ازآمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون ، کروسکال والیس و رگرسیون لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند
نتایج : نشان میدهد که میانگین نمره ی پرخاشگری کلی - - 89/87 و بالاترین نمره مربوط به میانگین نمره پرخاشگری فیزیکی - - 29/86 بوده است . همچنین بین پرخاشگری و تعداد برادران - p =0/016 - ، داشتن اتاق مجزا - - p =0/011 ، تحصیلات پدر - - p= 0/007 ، شغل پدر - - p =0/04 ، و وضعیت درآمد خانواده - p =0/041 - از نظر آماری ارتباط معنی داری وجود داشت .
بحث و نتیجه گیری : بر اساس نتایج این پژوهش پرخاشگری در نوجوانان شیوع نسبتا بالایی دارد ، همچنین تعداد برادر و داشتن اتاق مجزا میتواند از عوامل پیش بینی کننده ی پرخاشگری باشد .
مقدمه :
نوجوانی از مهمترین و حساس ترین دوره های سنی و نوجوانان یکی از آسیب پذیرترین گروه های اجتماعی میباشند . - 1 - مرحله نوجوانی چهارمین دوره رشد و تکامل انسان میباشد که از سنین 13 سالگی شروع و تا 20-18 سالگی ادامه پیدا میکند .
بر اساس آمار سال 2013 نوجوانان بیش از یک پنجم کل جمعیت جهان را تشکیل میدهند و 84 درصد از آنان در جوامع در حال توسعه زندگی میکنند . در ایران نیز گروه سنی 10 تا 19 سال بیش از 20 درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهد که طبق سالنامه آماری سال 1392، از کل جمعیت کشور حدود شش میلیون و چهارصد هزار نفر را نوجوانان تشکیل میدهند و در گیلان17/8 درصد از جمعیت استان را نوجوانان 19-15 سال تشکیل میدهند
نوجوانی با تغییرات گوناگون در زمینه های متعدد همراه است و یکی از بحرانی ترین ادوار زندگی انسان محسوب میشود. زیرا عوامل زیستی-روانی- اجتماعی توأما در تکامل مراحل نوجوانی دخالت دارند - 4 - .در این دوره نیاز به تعادل هیجانی و عاطفی بخصوص تعادل بین عاطفه و عقل، درک ارزش وجود خویشتن، خود آگاهی، انتخاب هدف های واقعی در زندگی، استقلال عاطفی از خانواده، حفظ تعادل روانی و عاطفی خویشتن در مقابل عوامل فشارزای محیطی، برقراری روابط سالم با دیگران، کسب مهارت های اجتماعی لازم در دوست یابی، شناخت زندگی سالم و مؤثر و چگونگی برخورداری از آنها مهمترین نیاز های نوجوانان میباشد
در این دوران نوجوان هنوز از تجربه کافی برخوردار نیست و از طرفی بحران بلوغ او را در یک وضعیت پیچیده و مبهم قرار میدهد و همچنین حالات هیجانی در دوره ی بلوغ بیشتر شده، بطوریکه گاهی به صورت حساسیت، و هیجان شدید در می آید، بدین ترتیب در بیشتر نوجوانان زودرنجی، پرخاشگری1، افسردگی و اضطراب مشاهده میشود. علاوه بر این، این دوران با تغییرات سریع فیزیولوژیکی، دستیابی به تفکر انتزاعی، عدم تعادل و بی ثباتی خلق، نگرانی در مورد آینده، تلاش برای کسب تأیید دیگران به خصوص همسالان، حالات رویائی و خیال پردازی همراه است. که همه ی اینها ضمن اینکه به رشد طبیعی نوجوان کمک میکند میتواند زمینه ساز مشکلات رفتاری، شناختی، و عاطفی در او شود
انتقال موفقیت آمیز از دوره کودکی به دوره نوجوانی که به تغییر در "مفهوم خویشتن" نیاز اساسی دارد، کار چندان آسانی نیست و بدون کمک اطرافیان ، خصوصا والدینی آگاه و مطلع با موفقیت قرین نخواهد بود
یکی از مشکلات اساسی در دوران نوجوانی پرخاشگری است بطوریکه که ما هر روز شاهد بروز روز افزون آن در محیط مدرسه، زمین ورزشی، خانه، و خیابان و امثال آن هستیم. انواع رفتارهای پرخاشگرانه به صورت فیزیکی - نسبت به انسان اعم ازدرون فردی و میان فردی و خشونت نسبت به اشیا، و اموال شخصی و یا عمومی - ، کلامی، ترکیبی - فیزیکی و کلامی - ،اجتماعی - سرپیچی از مقررات - دیده میشود
در جوامع کنونی پرخاشگری به شکل های مختلف ، به یک معضل اجتماعی رو به رشد و به عنوان بخشی از رفتار معمولی تبدیل شده است. رفتاری که میتوان آن را به طور روز افزون در برخوردهای بین افراد جامعه با هم مشاهده کرد
