بخشی از مقاله
چکیده
این مقاله به بررسی و پیاده سازی نرم افزاری بر پایه مدیریت دانش در واحد مهندسی مجدد شرکت فولاد مبارکه می پردازد. با توجه به راه اندازی واحد جدیدی به نام مهندسی مجدد در شرکت فولاد مبارکه ابتدا به بررسی فرایند های جاری پرداخته، مشکلات و موانع آن بررسی، تحلیل و سپس با استفاده از رویکرد مدیریت دانش نرم افزاری طراحی، پیاده سازی و اجرا می گردد و نتایج اجرای نرم افزار مورد بررسی قرار می گیرد. این نرم افزار با استفاده از نرم افزار اکسس شرکت ماکروسافت و با کمترین هزینه طراحی گردیده و به صورت شبکه در واحد مهندسی مجدد و شرکت های مشاور آن مورد استفاده قرار می گیرد.
.1 مقدمه
طی چند سال گذشته بحث های فشرده ای درباره اهمیت مدیریت دانش در جامعه صورت گرفته است. مدیریت دانش به عنوان فاکتور مهم و ضروری برای بقای سازمان و حفظ توان رقابتی می باشد. برای قرار گرفتن در صف جلو، سازمان ها نیازمند ظرفیت خوبی برای حفظ، توسعه، ساماندهی، و بکارگیری توانایی کارکنانشان می باشند. دانش و مدیریت دانش به عنوان مشخص مهم روزافزونی برای بقای سازمان می باشد. اکتشاف مدیریت دانش با توجه به محتوا، تعریف و دامنه آن در نظریه و عملکرد، استفاده و کاربرد آن و اشاره به بعضی از مسائل مرتبط به آن، در چنین مفهومی ضروری می باشد.
استادان و پژوهشگران از رشته های متفاوتی مانند جامعه شناسی، اقتصاد، و علم مدیریت توافق دارند که تحولی رخ داده است - دانش در کانون صحنه است. مدیریت دانش و مفاهیم استراتژی مرتبط به عنوان اجزاء مهم و ضروری برای سازمانها به منظور بقا و حفظ توان رقابتی ترویج می شوند. توجه به مدیریت دانش توسط مدیران ضروری شده است. برای بخش خصوصی و دولتی هردو، مدیریت دانش به عنوان پیش شرط بهره وری و انعطاف بیشتر محسوب می شود.نیروهای قدرتمندی درحال تجدید شکل دنیای اقتصاد و کسب وکار هستند وخیلی ها یک جابجایی بنیادین در فرآیندهای سازمان و استراتژی منابع انسانی را اعلام می دارند. نیروهای اولیه تغییر شامل جهانی شدن، درجه بالاتر پیچیدگی، تکنولوژی جدید، رقابت روزافزون، نیازهای درحال تغییر مشتری و ساختارهای درحال تغییراقتصادی و سیاسی هستند.
سازمان ها دریافته اند که مزیت های رقابتی تکنولوژی – پایه گذرا هستند و تنها مزیتهای رقابتی پایداری که دارند کارکنانشان هستند. این تحول باعث شیب دارترشدن منحنی های یادگیری گردیده زیرا سازمانها برای تطبیق سریع، پاسخگویی سریع تر و شکل دهی پیش نگرانه صنایع خود درحال تلاش مضاعف هستند.
در عصر اطلاعات، دانش مهمترین عامل کسب موفقیت بلند مدت برای یک فرد و یک سازمان است.در واقع پیتر سنگه بر این باور است که تنها منبع مزیت رقابتی در آینده دانشی که یک سازمان در اختیار دارد و توانایی یک سازمان در یادگیری، سریعتر خواهد بود.
با افزایش ارزش دانش، منطقی به نظر می رسد که با مدیریت و ذخیره موثر دانش بتوان فرصتی برای ایجاد مزیت رقابتی به وجود آورد. یک معماری مدیریت دانش کارا، با به کارگرفتن دانش مناسب هنگام نیاز، مزیت رقابتی به وجود می آورد. همچنین میزان تغییر و تحول در جذب کارکنان کاهش می یابد؛ زیرا بخش عظیمی از دانش و تخصصی که فرد کسب کرده است در پایگاه دانش نگهداری میشود.
به اشتراک گذاری دانش اغلب می تواند منجر به کاهش هزینه های تولید، اتمام سریعتر پروژه های مرتبط با توسعه ی محصول جدید، افزایش یکپارچگی، عملکرد بهتر گروه ها و ایجاد قابلیت های نوآورانه در عملکرد سازمان ها می شود.
دستیابی به دانش در زمان مناسب یکی از مسائل مهم در پروژه هاست. دانش در سازمان های پروژه محور که احتمال بروز چالش های متعدد برای آنها وجود دارد، باید به گونه ای باشد که نیاز افراد نیازمند به آن را در اسرع وقت تامین نماید. مدیریت دانش شرایط محیط کار را به گونه ای ایجاد می کند که دانش و تجربه افراد و سازمان ، به راحتی به اشتراک در آمده و سازمان را قادر می سازد تا دانش و تجربه را از افراد مناسب در زمان مناسب به سمت نیازمندان به دانش هدایت کند.
فرهنگ سازمانی در بسیاری از متون مدیریت دانش به عنوان مهمترین عامل اساسی در اجرای مدیریت دانش مورد توجه قرار گرفته است. فرهنگ سازمانی متناسب می تواند نتایج فردی و سازمانی فراوانی به همراه داشته باشد. بر مدیران لازم است تا با ایجاد یک فرهنگ مشارکتی برای تسهیم دانش و کار گروهی، بستر مناسبی را برای اجرای مدیریت دانش فراهم سازند
فرایندی که به وسیله آن دارایی های دانش سازمان طی زمان تغییر می کنند تا بر فشار ناشی از تغییر محیط غلبه شود تکامل دانش نامیده می شود. جهش و انتقال دانش بر جنبه های مختلف عملکرد سازمانی تأثیر دارند. به علاوه، دیده شده که بسیاری از عوامل صنعتی از قبیل تغییر محیط، فشردگی دانش و عوامل سازمانی از جمله توانایی IT و اشتراک گذاری فرهنگ تأثیر تعدیل کننده ای در عملکرد سازمان دارند.
استفاده از مدیریت دانش در سازمان ها سبب کاهش هزینه ها و بهبود کیفیت، بهره وری و سودمندی سازمان می شود. بررسی مفاهیم و رده بندی های موجود در زمینه مدیریت دانش نشان می دهد که طیف متنوعی از نظرات و دیدگاه ها در این حوزه وجود دارد. در حال حاضر سازمان ها با وجود پراکندگی های جغرافیایی می توانند با استفاده از فناوریهای جدید و از طریق گروه های مجازی و ارتباط از راه دور با یکدیگر همکاری نمایند. نظام های مدیریت دانش دارای توانایی های بالقوه با ارزشی برای رسیدن به این اهداف می باشند.
مدیریت دانش نیاز به در نظر گرفتن سه عنصر مرتبط با هم که شامل افراد، فرآیندها وفن آوری می شود، دارد.بیشتر فعالیتهای موجودکه بر روی افراد یا فن آوری متمرکز شده است،اغلب به حذف - درنظر نگرفتن - دو عنصر دیگر می انجامد. با این حال، بدون فکرکردن در مورد فرآیند-روش افراد ،سازمانها و حتی فن آوری انجام فعالیتها –هرگونه پیاده سازی از یک طرح مدیریت دانش در بهترین حالت خطرناک است و در بدترین حالت محکوم به شکست است.
انواع مختلف سازمان ها، در جهان به طور فزاینده ای پویا زندگی می کنند. بخش عمده ای از این پویایی از تحولات و نوآوری در فن آوری، به ویژه فن آوری اطلاعات و ارتباطات - ICT - ایجاد می شود. بعضی از سازمان ها از امتیازات این پویایی استفاده می کنند و محصولات و مدل های جدید کسب و کار ایجاد می کنند و پیشرفت می کنند. دیگران آن را نادیده می گیرند و یا زمان طولانی در تلاش برای انطباق با آن هستند و، اغلب با عواقب منفی آن مواجه می شوند. برخی از این نوآوری ها، با استفاده از اصطلاحات کریستنسن، طبیعت »برانداز« دارند از قبیل تلفن، وب و به تازگی پردازش ابری . استفاده بیشتر از دانش همواره جام مقدس سازمان است. برخی از این سازمان ها روش های خود را برای رسیدن به این هدف طراحی میکنند و بعضی دیگر به منظور استفاده از پیشرفت های تکنولوژیکی در فناوری اطلاعات - - IT به کارشناسانی که دارای ابزار - اغلب تکنولوژیکی - هستند متوسل میشوند.
فقدان درک محیط بیانگر نیاز به تلفیق مدلها و تکنیکهای مدیریت دانش است. یکی از این تکنیکهای مدیریت دانش، که میتواند در این زمینه موضوعیت داشته باشد، نگاشت دانش است، زیرا نقشههای دانش را میتوان برای چند منظور منجمله یافتن منابع دانش یا فرصتهای خلق دانش، شناسایی تخصص ها و افزایش اشتراکگذاری دانش، و کمک به تعیین توانمندیهای دانش موجود در سازمان و چگونگی تعامل آنها به کار برد [11] به طور کلی منشاء تشکیل دانش، داده است. داده ها، واقعیت ها و اعداد خام هستند. داده یک واقعیت از یک موقعیت و یا یک مورد از یک زمینه خاص، بدون ارتباط با دیگر چیزهاست. از قرار گرفتن داده ها در یک زمینه خاص، اطلاعات شکل می گیرد.
.2 مهندسی مجدد قطعات
توسعه سیستم های جدید و عمده در صنایع مختلف از جمله صنایع هواپیمایی، فولاد و سایر صنایع وابسته معمولا با صرف هزینه های سنگین میسر می باشد. اغلب تولید کنندگان سعی می کنند علاوه بر تمدید عمر سیستم های موجود، از آن ها به عنوان یک مبنا و نقطه شروعی به منظور طراحی و ساخت سیستم های جدید بهره گیرند. در حال حاضر توجه به نگهداری و تعمیرات سامانه های فنی که بعضا طول عمر سرویس دهی آن ها به پایان رسیده و به اصطلاح پیری اجزا در آن به وقوع پیوسته است و همچنین تامین قطعات مورد نیاز آن ها در مراکز پشتیبانی و لجستیکی به یک ضرورت تبدیل شده است .پدیده پیری در صنایع از مباحث روز در جامعه علمی و صنعتی است. این معضل نه تنها هزینه های بالایی را به صنایع تحمیل می کند بلکه موجب کاهش سطح ایمنی تجهیزات نیز می گردد.
مهندسی مجدد فرآیند برای بهبود کارآمدی فرآیندهای سازمانی به کار میرود اما برخی موانع مانع تحقق پتانسیل کامل آن شدهاند. یکی از این موانع در اثر تاکید بر خود فرآیند کسب و کار در لحاظ نکردن دانشهای مهم دیگر سازمان ایجاد میشود. مانع دیگر، فقدان ابزارهایی برای شناسایی عامل کاستیها و ناسازگاریها در مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار است.
