بخشی از مقاله
چکیده
ماهی از آن گروه غذاهایی است که مصرف حداقل 2 وعده آن در هفته توصیه می شود. بسته بندی ماهی تن به شکل کنسرو برای اولین بار در 1903 توسط کنسرو کنندگان ساردین در کالیفرنیا انجام شد. ماهی تن به دلیل سادگی تهیه، در فهرست غذاهای اغلب خانواده ها جای دارد، در این مطالعه طرحریزی کارخانه ماهی تن بررسی می شود. بررسی بازار وتعریف محصول، مطالعات فنی، بررسی مالی، تجزیه وتحلیلهای اقتصادی از جمله مهمترین سرفصلهای ایجاد کارخانه میباشد که هرکدام زیرمجموعه های خود را دارد. بر اساس رویکرد سیستمهای تولیدی ناب، سعی در کاهش اتلافهای چندگانه موجود در سیستمهای مربوطه پرداخته شد. توسعه و پیاده سازی فرایند ناب سازی، موجب افزایش بهرهوری و ارتقاء عملکرد سیستم تولیدی شده و پیامد آن افزایش توان رقابتیتر محصولات و ارائه خدمات متنوعی را در بازارهای داخلی و خارجی بدنبال خواهد داشت.
.1 مقدمه
ماهی ها جزء دسته غذاهای پر خاصیت به حساب می آیند و به خصوص در سالهای اخیر و با افزایش نتایج مثبت حاصل از تحقیقات جایگاه مناسبی هم در برنامه غذایی روزانه افراد باز کرده اند.[5] ماهی تن از آن غذاهایی است که به دلیل سادگی تهیه، در فهرست غذاهای اغلب خانواده جای دارد .[2] بسته بندی ماهی تن به شکل کنسرو برای اولین بار در 1903 توسط کنسرو کنندگان ساردین در کالیفرنیا انجام شد .[3] کنسرو ماهی اولین کنسروی است که در کشور تولید شده است.
مطالعات امکانسنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرحهای سرمایه گذاری اقتصادی انجام می گیرد. در این مطالعات از نگاه بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیم گیری سرمایه گذاران مورد استفاده قرارمی گیرد .[1]گزارش حاضر مطالعات امکانسنجی مقدماتی ماهی تن می باشد. در نهایت با محاسبات مالی طرح و ارزیابی آن ، اقتصادی بودن پروژه بررسی میگردد.
.2 مطالعه بازار
بررسی های صورت گرفته از سوی یک مرکز تحقیقات داخلی نشان می دهد 80 درصد شهر نشینان ایران ماهی تن مصرف می کنند. آمار به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد32 درصد مصرفکنندگان کمتر از یکبار در ماه تن ماهی می خورند و28 درصد یکبار در ماه این ماده غذایی را در سبد غذایی خود جای می دهند. 25 درصد مصرفکنندگان 2 یا 3 بار در ماه و 4 درصد نیز بیشتر از یکبار در هفته تن ماهی میخورند. صادرات ماهی تن هم تقریبا اوضاع خوبی دارد. در سال گذشته 10 هزار تن ماهی از خوزستان .[4]به کشور عراق صادر شد
.3 مکان یابی کارخانه
مکان یابی یک واحد صنعتی شامل مشخص کردن محل احداث واحد صنعتی با توجه به عوامل مهم در تعیین مکان از جمله زمین، نیروی انسانی، میزان دسترسی به اطلاعات و ... می باشد. در این مقاله از روش امتیازدهی بر اساس عوامل مهم در مکان گزینی این واحد در چند استان ، بررسی می شود، در ابتدا در سطح کشوری، چند استان مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت بهترین محل برای ایجاد کارخانه در استانی که بیشترین امتیاز را دارد، انتخاب می گردد. شایان ذکر است که به هریک از پارامترها در هر استان امتیازی بین 0-100 داده و طبق اهمیتی که هر پارامتر دارد، وزنی بین 1-5 می دهیم. با توجه به روش امتیازدهی استان هرمزگان در اولویت قرار می گیرد که در جدول - 1 - قابل مشاهده است و با همان شیوه، از بین شهرستانهای این استان، بندرعباس انتخاب می شود.
.4 مطالعات فنی
فرایند تولید کنسرو ماهی تن به صورت سیستماتیک بررسی می شود. امکان دارد در شرکتهای مختلف با توجه به امکانات و وسایلشان بعضی از این مراحل متفاوت باشد ولی اساس روش یکی است. فرایند تولید شامل تخلیه ماهی از کامیون سردخانه دار وجداسازی ماهی های زخمی، انتقال به سردخانه زیر صفروکنترل دمای نگهداری، بیرون آوردن ماهی از سردخانه به اندازه مورد نیاز تولید، دیفراست، سرزنی و قطعه قطعه کردن ماهی، قصابی، انتقال ضایعات ماهی به سردخانه ضایعات، شستشوی قطعات ماهی، چیدن قطعات ماهی بر روی سینی های پخت، قرار دادن سینیهای پخت در تونل اتوکلاو پخت اولیه، پخت اولیه - کنترل زمان و فشار و درجه حرارت پخت - ، انتقال ماهی پخته شده به قسمت جداسازی، جداکردن استخوان وگوشت سیاه و پوست ماهی وگوشت سبز شده و خمیری و کندوئی شکل و با بوی آمونیاکی، انتفال گوشت پاک شده به قسمت پرکن و ضایعات به سردخانه ضایعات، پرکردن قوطی از گوشت - دستی یا با پرکن - ، کنترل وزن و وضع ظاهری قوطی پرشده، انتقال قوطی به بخش نمک زنی و اضافه کردن نمک، اضافه کردن فاز مایع - روغن یا آب نمک - به صورت داغ، خارج کردن هوای داخل قوطی با دستگاه اگزاست، دربندی قوطی و سپس شستشوی چربی جدار خارجی قوطی با دستگاه قوطی شور، استرلیزاسیون - 121درجه سلسیوس - ، خنک سازی و خشک کردن جدار قوطی ها، بسته بندی اولیه و کد گذاری، انتقال به انبار قرنطینه، انتقال به بخش بسته بندی نهایی و لیبل زنی پس از گرفتن تاییدی بخش کنترل کیفیت وحصول اطمینان از سلامتی محصول، انتقال ضایعات به کارخانه پودر ماهی، می شود.
مشخصات کیفی مواد اولیه ورودی از لحاظ انطباق با نیازمندی های مشخص شده در دستورالعمل های بازرسی و داده های خرید مورد بازرسی و آزمون قرار می گیرد. کنترل کیفیت با دریافت فرم رسید موقت کالا و برگه شناسایی / رد یابی مربوطه از انبار ، بر اساس مدارک موجود، طبق دستور العمل بازرسی و آزمون نسبت به کنترل محموله اقدام می نماید. واحد تضمین کیفیت نظر خود را نسبت به محموله مبنی بر تائید یا عدم تایید در فرم مربوطه اعلام می نماید .
برای کنترل کنسرو بازرسین کیفی از طریق برنامه کنترل و فرمهای کنترل اقدام می کنند. سرپرست انبار با توجه به نظر واحد کیفیت ، نسبت به تحویل قطعی مواد اولیه ورودی و یا ارجاع محموله نامنطبق به تامین کننده طبق دستورالعمل اقدام می نماید. در قسمت بازرسی و آزمون محصولات نهایی مطابق دستورالعملهای مربوطه و پارامترهای آنها بر روی تمامی محصولات بازرسی و آزمون انجام گرفته و نتایج آن مطابق فرم کنترل محصول در واحد کنترل نهایی ثبت می گردد. در صورت عدم پذیرش محموله، ادامه عملیات با استفاده از روش اجرائی کنترل .[1]محصول نامنطبق پیگیری می شود
.5 سیستم تولید ناب در کارخانجات ماهی تن
در این مقاله برای جلوگیری از اتلافها و افزایش بهره وری از تولید ناب استفاده شده است. تولید ناب شیوه ای است که با منابع کمتر، تجهیزات کمتر، زمان کمتر و فضای کمتر همراه است و بر دستیابی به بیشترین و بهترین نتایج تاکید دارد. اگر بخواهیم تعریف ساده و قابل فهمی از تولید ناب داشته باشیم، باید بگویم در اصل تولید ناب تلفیقی از تولید دستی و تولید انبوه است. به شکلی که انعطاف پذیری در تولید را از تولید دستی و قیمت ارزان کالای تولید شده را از تولید انبوه ، وام می گیرد.
از عناصر بنیادی برای اجرای تولید ناب می توان به جریان تولید، سازماندهی، کنترل فرایند، سنجش و پشتیبانی اشاره کرد. از این روش برای کاهش هزینه هم استفاده می شود. تولید ناب سطوح موجودی را به میزان 20 درصد کاهش می دهد، دستیابی به عملکرد تحویل به موقع را 95 درصد افزایش می دهد، زمان منتهی به تولید را کاهش می دهد، زمان های راه اندازی ماشین آلات را تا 50 درصد کاهش می دهد، کاربری مکان و پاسخ گویی از طریق انعطاف پذیری را بهبود می بخشد، شاخص های حمل و نقل را تا حدود زیادی کاهش می دهد.
با تولید ناب دیاگرام گردشی فرایند عملیات در کارخانه را اصلاح کردیم، مسیرهای حمل و نقل اضافه حذف شد. انبارها را تا حد امکان به هم نزدیک در نظر گرفتیم تا حمل و نقل کاهش یابد. واحدهای صنعتی دیگر که تولید ناب را اجرا کردند، از تولید ناب این درس ها را آموخته اند که اپراتورهای ماشین آلات معمولا خبرگان فرایند هستند و منبع بزرگی از ایده های مربوط به طرح های کاهش زمان راه اندازی به شمار می آیند. از رهبر و تیمی وظیفه شناس جهت انتقال به تولید ناب برخوردار باشیم. پرداختن به مباحث تغییرات فرهنگی و تبیین نیاز به تغییر در جلب حمایت به منظور استفاده از روشی نو برای [6].انجام کسب و کار بسیار مهم است.
